DE VLAAMSCHE STRIJD
Onze Taal ia dei Geitscta tataaleraal.
ABONNEMENTSPRIJS PER JAAR Yï» CENTIEMEN
.Nummers tetyen centiemen ter drulïlcerij, PolLepelstraat, IÖ, «ent.
AANKONDIGINGEN 30 CENTIEMEN PER REGEL.
BRIEVEN VOOR ADMINISTRATIE EN REDACTIE POLLEPELSTRAAT, 18, GENT.
Wij eischen eene Vlaamsche Hoogeschool!
Twaalfde jaargang. Nr 2.
Februari 1908.
GELIJKHEID! GELIJKHEID!
Imiood Onze Taal bij
Brussel. Onze Taal in den GerUschen Gemeen
teraad. Taal en Letteren. Tan Hier en
Elders. Ons Glazen Kastje. Feuilleton.
Met 50 tegen 9 stemmen en 8 onthoudingen van
de bieren De Mot. Do Sélys en Wiener. werd ten
slotte het wetsvoorstel op het gebruik onzer taal bjj het
hof van assisen en de strafkamers der arrondissements-
rechtbank te Brussel aangenomen. Al do wijzigingen
die door den heer Sam Wiener, senator voor Brussel, j
werden voorgesteld en ook door den Burgomeester van
Brussel, den heer De Mot en den Luikerwaal, den heer
Dupont werden verdedigd, leden schipbreuk, dank zjj
vooral liet kranige optreden vau den Minister van
Jnstitie, die hier evenals in de Kamer van Volksver
tegenwoordigers mot kracht on klom optrad om hot
ongewijzigde aannemen van het voorstel aan den lieer
Van der Linden aan te raden.
"Ook de heer Picard maakte zich alweer verdienste
lijk door een lans te breken t»n gunste van het wets
voorstel en daarbij tevens te wijzen op het niet steek
houden van de dwaze bewijsvoering van den heer Sam
Wiener dio in de Belgique Judiciairc van vóór meer
dan dertig jaren allerlei beuzelpraatjes is gaan opdelven,
die daarin over en tegen de Nederlandsche rechtstaal,
door den heer Adolf Dubois werden geschreven
Bij de bespreking werden door den hoer Mevers zeer
belangrijke dingen gezegd, die des te meer de algcmeene
aandacht verdienen, omdat de hoer Meyers hoegenaamd
niet als Flamingant bekend staat.
Hjj is verwonderd, zegt hij, dat men in het Vlaamsche
land met zooveel onverschilligheid en golatenheid sedert
75 jaar den staat van ondergeschiktheid heeft verdragen
die van de Vlamingen overal burgers van tweedo klas
hoeft gemaakt.
Spreker wijst er op hoe de zoogezegdo gelijkheid der
talen en gelijkheid tusschcn Vlaamsche en Fransche
Belgen nog steeds een droombeeld is. Feitelijk staan
de Vlamingen als paria's tegenover de Franschspreken-
den In vele gedeelten van het Vlaamsche land wor
den zelts de dagvaardingen voor de rechtbanken enkel
in het Fransch gedaan, soms waar do lieden er
geen woord van begrijpen.
De rechterlijke wereld in het Vlaamsche land moet
vervlaamscht worden.
De examens die men nu aan rechters oplegt, die een
zetel in eene Vlaamsche rechtbank willen beklecden,
zjjn onvoldoende om van die ambtenaars des gerechts
mannen te maken, zich bewust van hunne taak en
rechtspleging doende tot genoegen der Fransch-
-onkundigen.
Er zouden slechts mogen magistraten benoemd wor
den in het Vlaamsche land, die «en diploma van doctor
in de rechten bezittend, door eene Vlaamsche pleitrede
hebben bewezen dat ze de Vlaamsche rechtstaal machtig
zgn. Dezen zult ge genoeg vinden. Dan eerst zal de
gelijkheid voor allen bestaan.
Daarop wist de hoor Sam Wioner, die na den hoer
Meyers opniouw aan het woord kwam, niots anders to
antwoorden dan dat het wetsvoorstel Van dor Linden
het recht van den beklaagde om in volle vrijheid zijn
verdediger te kiezen kortwiekt Ten slotte vertelde hjj
opni-nw den onzin, dien hjj reeds vroeger had uitge
kraamd, dat de meeste Vlamingen geen redevoeringen
of pleitredenen in lotterkundig Vlaainsch gehoudon
zonden kunnen verstaan.
Zou men het kunnen geloovcn het Journal des
Tribunaux bevatte in zjjn nummer van 9 dezer een
ongeteekend redactioneel artikel over het wetsvoorstel
Van der Linden misschien is wel afkomstig van den
hoer Hennebicq, een der zoogenaamde vaders van het
beruchte Hollandsch-Bolgisck Verbond waarin al
de dwaze praatjes van Mr. Sam Wiener opnieuw worden
opgewarmd. Om onze lezers eers goed te laten oordeelen
over den zöuïeloozen praaf. diêiffiët Journal des Tri
bunaux. dat op den naam van ernstig tijdschrift aan-
spraak maakt, aan zijn lezers durft opdisschen, laten
j we hier een uittreksel uit dat dwaze artikol letterlijk
volgon
C'est d'abord la diflicnltó trés sórieoso de créer des
i juges purement flamands, qui ne soient pas des - boeren-
i jurys n ou des - baesenjurys, - car on se figure avec
peine la mentalilé do pareille assemblee et l'on serait,
I a part soi, semble t il, assez métiant a eet égard. C'est
ensuite le danger de privor l'accusé llamand d'un défen-
seur peut être plein de talent, mais ignorant de la
i - moedertaal -.
Et l'on pourrait au seuil d'une discussion sur la
matière affirmer que, quoi qu'on fasse, le prévenu et
l'accusé llamand seront toujours en état d'iufériorité
car, que la procédure so fasse on franyais ou qu'ellc se
I fasse en llamand, qu'y comprendra t-il Notre bara-
guuin judiciaire officiel llamand est-il plus que le fran
yais a la portee del'babitant de la rue des Vers traduit
en simple police, du bataillenr d'Hekelghein assis sur
les bancs de la correclionnelle ou du parricido d'Hérinnes
coinparaissant aux assises dn Brabant? Le discours de
I M. Wioner rappelle h eet égard de curiensos choses et
il conjure dos juristes d'en revenir aux formules de nos
grands jurisconsultes flamands, Damhouder et Wie-
lant. qui n'hésitaienl pas ii parler de ordonnantiën,
repetitien, sinoniemen, practijke civile et autres termes
infiniment plus rapprochés de l'idióme de notre terroir
i mipartie franyais ot mi-partie llamand, plus compré-
i hensibles anssi que les formations savantes dues i nos
i flamingants grainmairiens de cabinet qui forgent des
- openbare aanklager voor der (sic) Krijgsraad alors
qu'il est si facile de diro - Krjjgsaudilor
In de gemeenteraadsvergadering van 27 Januari 1.1.
werd naar aanleiding van eene machtiging, dio door het
Bestuur der Godshuizen werd verzocht, door het nieuw-
verkozen gemeenteraadslid, den hoor A. Lamberty, or
over geklaagd dat de briefwisseling tusschen het
gemeentebestuur cenerzjjds en de Burgerlijke Gods-
huizen en het Bureel van Weldadigheid andeagds nog
in het Fransch wordt gevoerd. Kon zulks vroeger
geduld worden, toen do hoogere standen alleon hun
vertogonwoordigors in don raad hadden, dat is thans
niet moor mogelijk daar ook andero standen in den Riad
vertegenwoordigd zgn. Hij sprak dan ook den wensch
uit dat tot hooger bedoelde besturen het verzoek zon
wordeu gericht, voortaan in onzo taal met het gemeente
bestuur briefwisseling te voeren.
Op uiterst onhandige wjjze nam de Schepen, den heer
Baertsoon, de verdediging op zich van de tot nog toe
govolgdo handelwijze. Hjj begon met te zeggen dat de
heer Lamberty meer Vlaamschgezind is dan vele oude
Yiaauischgezinden. Nu, uat kan waar zgn, want de
Vlamingen ondervinden maar al te dikwjjls hoe sommige
u Flaminganton, die zich gaarne do vrienden onzer
taal noemen, als het er op aankomt iets voor onze taal
te doen, niets van zich laten liooron en er zich wel voor
wachten de daad bij het woord te voegen.
Verder zeide nog de heer Baertsoen, dat eene opmer
king als die van den heer Lamberty in den Riad nooit
werd gedaan en dat hij daar voor zich brieven had
liggen, onderteek-nd J. De Vigno, onlangs benoemd tot
voorzitter van het Weldadigheidsbureel, dio alle in het
Fransch gesteld waren
Nu wjj hopen met de Vlaamsche Gazel dat (huheer
De Yigne zal zorgen dal voortaan de brieven aan/het
Bureel van Weldaiigheid in onze taal gesteld worden.
Pijnlijk is het hierbij te moeten aantoekenen dat geen
enkel dor bekende Flaminganton, dio in den raad
zitting hebben, opstond om den hoer Baertsoon dén
mond te snoeron. Waren zij misschion ingedut of vrees
den zij daardoor inbreuk te maken op de partgtucht?
In elk geval, die houding verdient evenzeer afkeuring
als inderlgd die van sommige gepatenteerde F.amin-
I ganten in do Kamer van Volksvertegenwoordigers,
die nooit eouo vin verroerden, wanneer do heer Juliaan
Do Vriendt onze taalrechten tegen den overmoed der
Walen en Franskiljons verdedigd".
Intusschen heeft de heer Lamberty, die nooit aan-
I spraak maakte op den titel van Flamingant, hier
een uitstekend voorbeeld gegeven, waarvoor hg den
j dank van eiken oprechteD Vlaming heeft verdiend.
Taal en Letteren.
het Nieuws pan den Dag van
Men leest
Februari