DE VLAAMSCUE STRIJD.
schaamteblos op dc wangen niet. als wjj zien dat de
Vlamingen voor de rechtbanken behandeld worden als
vreemdelingen 7 dat. in eig< n gewesten hnn lot van de
willekeurice opvattir g banner woorden door taalmannen
afhangt?
De vervlaamsching van 't onderwjjs is das noodzake
lijk rechtvaardig. Zjj is ook geeischt.
Ter Kamer der Volksvertegenwoordigers is men't eens
om te erkennen, dat er meer Vlaainsch dient aangeleerd.
De vervlaamsching van 't vrij middelbaar onderwijs
wordt afgebeden, nein afgeGischt door hot Davidsfonds,
de ond-floogstadentenbonden der 3 vlaainsche proviu-
ciGn, al de studontonbonden, al de politieke Vlaamsche
vereenigingen. als de Nederduitschc Bond enz.,
door duizenden en duizenden verzoekschriften, aitgaando
van bijzondere personen, allerhande kringen, gemeente
besturen, provinciale raden.
De opwerping der ongrondwettelijkheid houdt geen
steek Hier past geen redetwtst, maar vrjj en vrank
moet het uit onzen boezem de Grondwet kan niet ver
bieden dat men in Vlaanderen Vlaamsch moet kennen
om advocaat, ingenieur, geneesheer, enz. te wordenal
de wetten, sedert 1830 gestemd, hebben 't Fransch,
't Latjjn, het Grieksch verplicht gomaakt voor het vrij
middelbaar onderwijsin Vlaanderen zou 't Fransch
mogen verplicht zijn en in Vlaanderen, onze eigene taal
nietTen andere, CoremaDs' wetsvoorstel werd in
1894 door de meeste katholieke volksvertegenwoordigers
en in 1907 door verscheidene dezer aangenomen
Het valt niet te ontkennen Wjj vragen dat dn wet
de geestelijke beheerders der colleges zou verplichten
hun onderwijs te vervlaamschen. Het is dus een huiselijk
krakeel, een oneeniglieid in de familie. Daarom vragen
.wjj dat de wet gestemd worde door de katholioke partij
zelve. In haren schoot stellen wij onze eischenop hare
rechtvaardigheid maken wij aanspraak om deze eischen
in te willigen ophaarstambewustzijn, hare vaderlands
liefde betrouwen wij om voldoening te bekomen. -
Hoe jammer dat de heer Woeste wegens ziekelijkheid
de vergadering niet ken bijwonen, wat zou nij denkelijk
groen gelachen hebben
Intnsschen moeten alle reclitg-aarde Vlamingen
Dr. Bauwcns voor zijn Hink optreden dan klaar zjjn Hij
heeft daar ccd voorbeeld gegeven, dat nok elders zon
dienen nagevolgd te worden. Of dit echter zal geschieden
durven wjj echter niet hopen mannen van karakter
vindt men omler de politieke Vlamingen doorgaans niet.
Zonderlinge Vergissing. Men schrijft ons:
Herhaaldeljjk heeft het mij getroffen hoe sommige
Neierlandsihe woorden door Vlaamsche schrijvers in
(ene gansch onjuiste betetkenis worden gebruikt. Hoe
het nu eigenlijk komt weet ik niet. Een dier woorden is
slrooten (oveieenstemm n), dat vrij vaak in den zin
van... strjjden voorkomt. Alzoo trof ik het aan in Onze
Tijd van 5 April 19ü8, waar men in eene beoordeeling
van een werk van J I). Aengeneut, hoogleeraar aan het
Seminarie te Warmond, te lezen staal Na in Gén
hoofdstuk eene korte uiteenzetting der bestaande theoriGn
methodisch uitgewerkt te hebben, gaat de schrjjver over
tot het bestrijden dier thcoriên, welke met do katholieke
overlevering strooken... - Zoodat do hoogleeraar uit
hot Seminarie te Warmond de theoriGn bestrjjden zou,
die met de katholieko ovcrleveiiug overeenkomen!
Zou eene grondig' r taalkennis aan vele dagblad- en
andere schrjjvers niet zeer ten goede komen
L'Ame beige et le Peuple flamand door
Lonis Germain, beleefde een derde nitgave m den
Vlaamscli-n Boekhandel te Brussel. Op dat weikje, dat
reeds vroeger in ons blad zoo gunstig werd beoordeeld,
vestigen wij gaarne de aandacht der Vlamingen, die
ware begrippen over onze Vlaamsche toestanden willen
helpen medoverspreiden.
Het boekje is een uitnemend propagandawerk, dat wij
des te eerder aanbevelen, omdat in d« voorrede dez-r
derde gewijzigde nitgave de schrjjver zoo fijr verklaart
dat voor hem de taalquaestie de staatkunde mo-t over
heerschen.
Verschoven Bespreking van De Belgische
Wetten op het gebruik der Ncdcrlandsche tuut door
Mr. L. Dosfel en Schoolmeester, roman door A. Sevens.
Onze Taal in de Ministeries Uit de
Februari-afleveriug (lilOS) van de Verslagen cnMcdc-
deelingcn der Vlaamsche Academie, b;z. 87, knippen
wjj het volgende, dat eens te moer aantoont hoe het
thans met onze taal gesteld-is in sommige ministerieele
Departementen
Met innige spijt heeft de Bestendige Secretaris aan
de vergadering m-de te deelea, dat hij, heden, (19 Fe
bruari), uit het Ministerie van Wetenschappen en
Kunsten (Algemeen Secretariaat, Afdecling Pensioenen)
nogmaals een in het Fransch gestelden brief ontvangen
heeft. Dit was vroeger wel eens het geval, doch daar
het destijds gedrukte omzendbrieven gold, meende de
Bestendige Secretaris dei. Weled. Heer Minister er niet
opmerkzaam te moeten op maken, alhoewel het hoogst
wensclielijk ware dat zulke stukken ook in het Neder-
landscli werden gesteld. Bjj een schrijven van 23 Decem
ber 1905, zooals hjj ook bjj brieve van lieden morgen
gedaan hooft, was de Bestendige Secretaris zon vrjj aan
den Heer Minister te schrjjven, dat de Academie hom
zeer dankbaar zou zijn, mocht het hem behagen daarop
de ernstige aandacat van de hoogambtenaren van zijn
Departement te vestigen, opdat zjj gelieven er zorg voor
te dragen dat zulks niet meer geboure en hunne onder-
hoorigen de taalwet van 1878 stipt naleven. (Goed
gekeurd).
Nieuwerwetsch Flamingantisme.
Men schrijft ons
a Onder dezen titel plaatste De Vlaamsche Strijd
een paar maanden g.lcdrii een Dericlnje van mijnt hand
over liet zenden van Franscbe verlovmgskaarljes bij ge
legenheid vau do verloving der dochter van den heer
Vermast, Bestuurder der Middelbare school te Gent met
den hoer Victor Fris. Nu viild ik in Vlaamsch en Vrij
v n 15 April do volgende vrjj zonderlinge regelen
u Eene onbekende vriendenhand deelt ons een briefje
mede. hut volgende bericht meldende dat de Vlaamsche
vrieujon van Victor Fris ontvaugen hebben.
(Hier volgt uu een in het Nederlaudsch gesteld ver-
lovingsb richt
Wjj vestigen hierop de aandacht van omen con
frater Dc Vlaamsche Strijd, van Gent. aan wi-n wjj
het bericht ontleend hadden dat door het bovenstaande
terechtgewezen is
Dat de redactie van Vlaamsch en Vrij zoo maar da-
deljjfe als Evangelie beschouwt wat haar door eene
onbekende vriendenhand wordt gemeld, is op zich
zelf zeker al iets Heel zonderlings.
Maar ik wil niet ouder den indruk bljjven dat de
mededeelmg, dio ik U inderljjJ zond, onjuist zou zjju.
De door mij medegedeelde tekst is oven echt als die van
dat andere bericht, waarmede eenigo weken vroeger do
verloving vau eene andere dochter vin den heer Ver
mast met een te Gent verbljjvend Noordnederlander ook
alhier werd bekend gemaakt en dat hier volgt
Elza Vermast P. C. S. van Hattem
Gand, rempart des Chau- Gand, rue Haut-port, 2.
Octobre 1907.
Zonderlinge Vlaamschgezindheid.
Het Volksbelang, dat ondanks de zon lerlinge karper-
sprongen, die het zoo óikwjjls op het gebied der Vlaam
sche Beweging en in de laatste j ir'.n vooral in zake de
Vlaamsche Hoogeschool te bewonderen gaf, zich toch
nog steeds als een Vlaamschgezind blad blijft aan
stellen, bevatte in zijn numnii-r van 38 Maart j I een
hoofdartikel, waarin naar aanleiding van een poll. die
in den Lib malen Kring van hot Babot werd gehouden
met het oog op do aanstaande Kamerverkiezingen, aan
die vorecniging eens duchtig de les werd gelezen. Van
deze gelegenheid werd door het orgaan der kloino kapel
gretig gebru k gomaakt om don heer-Lamborl.y, die
voorzitter is van dien kring, een steek oudor water te
geven. Het blad kan liet maar niet verkroppen dat de
heer Lambeity het vóór eenigen tjjd durfde wagen,
zonder daartoe vooraf van do <i ofhcieele flaminganten
oorlof gevraagd en b--komen te hebban, te wjjzen op de
belacholjjke handelwjjze van het Bestuur der Gallische
godshuizen, dat waar steeds io zijn briefwisseling met
het Gemeentebestuur onze taal blijft aebteruitzetten. Het
Volksbelang beweerde dat - de Liberal» Kring van het
Rabot daarin het spel had gespeeld van do verfranschte
kli<-k der Vnlgarisat-urs, die in den heer De Vigne, den
democraat, en den Vlaamschgminde zouden willen
treffen.
De bekendmaking van de gehouden poll had, althans
naar het blad schreef, in hot kiesdistrict Gent-Eekloo
algemeene verontwaardiging gewekt. Heel behendig
werd hierbij getracht te doen gelooven dat die poll tegen
den lieer De Vigne was gericht. Ongelukkig zou d i aap
spoedig uit de mouw komen de steller van het artikel
wist heel goed dat de candidatuur van den heer De Vigno
op den duur toch geen gevaar kon loopen, maar in die
poll lag een aanwijzing ten nadeele van den heer
Mechelynck en dat was al? een molensteen op do inaag
geralbn van het doctrinaire blad. dat b 'gon te vreezen
dat zjjn sympathieke Franschgezi ide lurtlap op de
can-lidatenlijst der Ass ciatie enkel do vierde pl ials zou
hebb'-n ingenomen Aan dit gevoelen werd in de vol
gende bewoordiugen lucht gegeven
u Dc leus van alwie dc eendracht en den vrede in de
rangen der Go blank, zoo eeaszeónde. liboiale partjj van
hel arrondissement Genl-Eekluo buveu alles wil hand
haven, u.o-.t zjjn
Behoud van do voor vier jaar aangenomen volgorde
I. Brann. 2. De Vigne, 3. Mechelynck, 4. Buysso
leze laatste den vorigen keer op de candidateuljjst te
gelijk de 4e plaats hebheude als werkelijk en de I' als
plaatsvervangend volksvertegenwoordiger).
Al de rest is burgeroorlog en tweedracht onder 't oog
van den gemeenschappelijke!! vijand, die niet weinig
in zijne vuist zon lachen over onze verdeeldheden.
Onze kans n staan te schoon om ze moedwillig te ver
broddelen.
Indien de party eensgezin I blijft, zullen wjj den
vierden Kamerzetel veroveren. En dan wordt onze vierde
candidaat, de heer Arthur Buysse, workeljjk volksjer-
tegenwoordiger van Gent
Het Volksbelang herinnert er aan dal de lieer Artlinr
Buysso vóór vier jaren ook do vierde plaats op de cuu-
didatenljjst innam, maar in het vaste vertrouwen dat do
menschen over het algemeen nog al spoedig vergeten,
verzweeg het dat hjj eene vorige verkiezing de heer
Arthur Buysse op de ljjst de plaats mnaui, waaruit hij
in 1904 op bevel der groote koppen van de Association
ten voordeele van den heer Mechelynck werd verdrongen.
Zoolang er geen ernstige kans bestond om een derden
zetel te bemachtigen, mocht de heer Bnysse wel als
noodhulp dienst doen, voor zoo iets stond de lieer
