s
iMKnsniiiiuiiffMViiJiiKumuMinwmiMifMvvufkMfiiaiiuirwjiiMnHAiwuMifa^
èêêsSj^h
a
Circus Semay op de Graanmarkt. Voor vele Aalstenaars nog een bek%d,beeld pi^ta^ktadetiy9"»\
Voor jonge |ezer$ is het een vreemde naam, voor iets oudere een wazige herinnering uit hwn vroegste jeugd, en voor de volwassenen een onontkoombaar deel van hun
Aalsterse kinder-en zelfs volwassentijdCIRK SPMAY.
Midden van de Grote Markt, achter de toonbank van Café BRISTOL, leeft Fifie Van Oudenhove nog steeds tussen het publiek- Heur haar IS piektwarf (zoals dat
van haar zuster Carmen, die soms komt helpen) en haar ogen, die gaan glinsteren als de pailletten van de wjtte clown, a|s men over circus praat, zijn met zwarte lijn
tjes geaccentueerd- fs het enkel haar paam, die fiaar overgrootvader aan zijn onderneming gaf, die pog uitstaans heeff met de bizarre were|d ven het circus 7
CIRCUS SEMAY
i
F. Semay: Tijdens de vakantie gin
gen mijn zuster en ik altijd helpen
kaarten verkopen, plaatsen aanwijzen,
programma's aan de man brengen...
't Was een schone tijd, een buiten
staander verstaat dat niet reizen zit in
't bloed, 't Is een hard leven, maar ge
zijt erin geboren de artiesten vinden
het het schoonste beroep in de wereld.
Ge moet u schoon maken, uw kostuum
aandoen, het applaus, zaal uitverkocht.
Of anders eens gaan kijken of er wel
volk is. Dan maken ze zich nog eens zo
schoon. Is 't halfvol, dan interesseert 't
hen niet. Had ik in de tijd mogen kie
zen... maar mijne pa was ne viezen, we
hadden al een zekere leeftijd... We be
gonnen al eens te pinken, en 't was ge
daan, we mochten niet mee... maar 't
is een beroep, wonderschoon. Nu ook
word ik getrokken naar „piste aux
étoiles" op t.v.
V.O. Hoe is circus Semay ontstaan
F. Semay: Overgrootvader was een
Gentenaar. Hij is ermee begonnen.
Maar over die periode weet ik niet veel.
Wel over mijn grootvader die huwde
met een meiske van Geraardsbergen.
Hij had eenentwintig kinderen, alle
maal bij één vrouw. Mijn grootvader
was een warmbloedige natuurmens.
Op de bruiloft van een tante werd mijn
ma verliefd op een broer van de bruid.
Daardoor werd het circus dan meer
Aalsters. Van die 21 leven er nu nog
drie. Mijn moeder was trapeziste tot
met haar huwelijk. Ze huwde een
„burger", een commercant, en ze gin
gen in een huis wonen, in de Molen
straat. Maar zij kon het moeilijk ge
woon worden. Voor een artiest is een
huis een kazerne.
Na de dood van grootvader (hij is 96
geworden) in 1963 heeft zijn oudste
dochter het bedrijf nog verder gezet,
met haar man circus De Rijcke-Se-
may. Een kozijn van grootvader had
een ander circus Libot. Dat was
typisch Gents.
V.O, En de rest van de familie
F. Semay: ledereen zat in het be
drijf, en een ganse hoop nichten en
kozijns zitten nog altijd in het arties
tenleven trapezisten, schamateurs
één heeft een orkest (Jano Morales),
dat veel met K. Valente werkt. En een
andere heeft nog een hondennummer
ze verblijft nog dikwijls op de winter-
remise te Vilvoorde. Ze hebben dat
nummer met poedels voor tijdens entr'
actes in cabaretten en strip-tease-ten-
ten. Maar nu zitten ze in Moskou met
dat nummer. Die remise, daar stonden
alle wagens in de winter, en er waren
stallingen voor de beesten. Een groot
deel werd nadien verkocht, maar er is
nog altijd een stuk terrein van de fami
lie.
Foorreizigers zitten er ook in de fami
lie in Aalst staat er altijd een kraam
van Semay en er is ook een auto-scoo
ter.
V.O. Hoeveel mensen werkten er in
zo'n circus, en hoe leefden ze
F. Semay Er werkten 60 a 70 men
sen, het werkvolk niet meegerekend.
De knechten beschikten elk over een
halve woonwagen. Ze werden per week
betaald. Vrijgezellen, goei typen en
mannen die in de bak gezeten hadden.
Ze kwamen van overal, ge kende ze
niet, ge wist niet of ze iets op hun kerf
stok hadden...
Ze hadden een speciale kok met keu
ken, die knechten.
De artiesten werkten op contract, per
seizoen. Een agent van het circus ging
naar gala-voorstellingen, en als hij een
nummer goed vond, dan werd er een
contract opgemaakt. Uit alle landen
kwamen ze.
En dan nog gans de familie. Die kregen
ook een loon uitbetaald. Het circus
floreerde immers goed. Het beheer van
grootvader deed daar ook iets aan hij
was een imposante figuur. Hij hield het
circus in handen. Hij had zo een krol-
mouchtache en hij zou niet buiten
komen zonder die eerst te verzorgen,
met zo een kroltang.
Grootvader kon niet lezen of schrijven.
Een „cachet" van zijn ring drukte hij
in het papier, dat was zijn handteke
ning. Ge moet niet geleerd zijn om het
ver te brengen. Als ge een beroep doet,
ge zijt erin opgegroeid en ge doet het
met harde en ziel...
Hij deed ook de voorstelling van de
nummers.
august menier den directeurrr, ik
kaan dat ier ni oitaave, wa moete
stoppe.
directeur en waarom august
august aal d'artieste emme zwiet-
voute...
Nadien, toen hij ouder was, verscheen
hij toch nog elke voorstelling eens in
de piste, als oudste circusdirecteur ter
wereld.
't Was wel zwaar werk. Grootmoeder
had een kind gekocht en 's avonds
stond ze al in de piste. Ze hadden bijna
geen ontspanning. Er waren twee voor
stellingen per dag een matinee en een
Grootvader Semay was een imposante
figuur. Hij kwam nooit buiten zonder
eerst zijn snor met een krultang ver
zorgd te hebben.
Het circus werd overgenomen door
schoonzoon De Rijcke onder de naam
Circus De Rijcke-Semay.
soiree. Er moest ook nog twee keer per
dag gerepeteerd worden. En dan dat
afbreken en opbouwen. Veel ontspan
ning was er niet. Soms 's avonds nog
een pintje pakken en iets eten, en dan
naar bed.
V.O. Hoe was de relatie met de over
heid, in Aalst is bijvoorbeeld
F. Semay Alles moest goed georga
niseerd worden. Bij de aankomst was
er al een kaartenverkoop en reklame
aan de gang. We stonden alle jaren op
dezelfde plaatsen. De overheid kende
ons. Voor de staanplaats waren er
weinig problemen. In Aalst hebben we
60 jaar op de Graanmarkt gestaan. Dat
was toen nog een vlak plein. Met Aalst
kermis, in juli dus. Ook twee keer in
de Eikstraat.
Alles moet reglementair gaan. Met die
wilde beesten bij voorbeeld. Voor de
dieren moest er ook direct water zijn,
en zand. Dan werd er rond gegaan in
een stoet. Het opslaan van de tent... de
knechten die soms niet meer wilden af
breken 's avonds.
V.O. En de kinderen
F. Semay Die zaten op de school.
De laatste generatie toch. Er zijn zeer
goede internaten voor schippers en
forains. In Brussel, Gent, de Ardenen,
aan de kust... Daar kunnen ze zelfs in
het weekend blijven.
V.O. Wat is nu typisch voor een
circus
F. Semay: Het circus is niet echt
zonder leeuwen. De spanning... een
kozijn, de zoon van een broer van
moeder, had een leeuwennummer. Er
waren ook paarden, en olifanten...
En clowns, die mogen ook niet ont
breken. Vooral voor schoolkinderen.
Ne keer kunnen lachen, voor een kind...
Ge hebt de August, en de schone
clown, in 't wit, met pailletten. Van
vader op zoon aangeleerd ook.
V.O. Wat was de gouden tijd van
circus Semay
F. Semay: „De glorietijd", dat zij
moeder altijd. Dat was twintig jaar ge
leden, dan hebben ze veel geld ver
diend. Alle scholen van België kwamen
kijken, en 's avonds ook veel volwas
senen. Er was geen TV., en alléén voor
de blote billen, dat is juist, kwamen ze
al. Hoewel de kostuums nog niet zo
S'l
