ïïvï
tiAh 4
'im
i-.w
■:r
I
11
-I)./
f Ki
ill I
Ifvv
~>A M
t ft i
\0t%
f -:;ih
'fA
WA
n--
•v
\p.
In de Onderwijskrant van mei 19-
78 staat een cartoon bij het
begin van het schooljaar,
spreekt de directrice de ouders
en leerkrachten toe.
"Beste ouders, dit schooljaar
gaan we alles anders doen.
Daarom heb ik besloten, op ad
vies van de heer minister en met
de welwillende medewerking van
het ganse 1erarenkorpsover te
gaan tot OUDERPARTICIPATIE.
Dat wil dan zeggen dat de ouders
meewerken aan het schoolleven.
Ik ben dan ook blij, hier onze
ouders zo talrijk aan te tref
fen, want het is slechts samen
en in goede verstandhouding, dat
wij het beste uit onze school
kunnen halen. Dus ik stel voor
dat de ouders die zich volledig
willen inzetten voor hun en onze
kinderen, thuis zouden willen
kijken of zij nog een kwast en
verfrestje hebben, want de kap
stokken zijn dringend aan een
beurt toe
De ouders die zich hiervoor kan
didaat stellen, kunnen dan nu
uur en datum gezamenlijk afspre
ken in lokaal 36 en verder dank
ik ieder zéér voor de interesse
deze avond betoond
(De ouders schuiven het lokaal
uit)
En zo beste collega's, nu wij
weer onder elkaar zijn, oef,
kunnen wij misschien starten met
het tuchtprobleem in 2B, wat
doen we eraan
Ouderparticipatie Ja, maar ze
moeten zich niet bemoeien met
het klasgebeurenwij steken on
ze neus ook niet in het uitoefe
nen van het beroep van de ou
ders
Het is vrijwel onmogelijk voor
de ouders om inspraak te krijgen
in het schoolgebeuren. Hoe kun
kinderen op school worden aange
pakt, daar hebben zij geen uit
staans mee, dat is de zaak van
de. directie en van het onderwij
zend personeel.
En de kinderen zelf, krijgen die
geen inspraak Hebben die niet
wat in de pap te brokken die ze
elke dag voorgeschoteld krijgen?
De klant is dus niet altijd ko
ning.
Je zit ermee en je wil er als
ouder wat aan doen. Er zit ei
genlijk niets anders op dan zelf
maar met een schooltje beginnen.
In Aalst werd op zoek gegaan
naar geïnteresseerde ouders. Na
heel wat kennismaking en discus
sie ontstond een groep ouders
met meestal erg jonge kinderen,
zodat het voor de hand lag eerst
met kleuters van start te gaan.
In 1973 ontstond de kleuter
school De Weide.
Juridisch is het een v.z.w., er
kend en gesubsidieerd door het
ministerie van nationale opvoe
ding. In 1976 waren de oudste
kinderen zes jaar en er moest
worden uitgekeken naar een ba
sisschool. In Erpe huurden de
ouders een leegstaande oude bak
kerij. De basisschool De Weide
is niet erkend, de scholenstop
was toen al doorgevoerd alles
moet worden betaald door de ou
ders van de ongeveer 25 kinderen
die er naar "school" gaan.
In een inleidingsstencil werden
de basisideeën en doelstellingen
uiteengezet. Als bronnen worden
vermeld A.S. NE ILL, Summerhill
ROGERS, Leren in Vrijheid,
GORDON, Luisteren naar Kinderen.
- Kinderen zijn onder elkaar in
staat te groeien naar altruïs
me in aanwezigheid van ouderen
wanneer ze niet geremd worden,
d.w.z. wanneer ze in een sfeer
van vrijheid worden opgevoed
en hun echte natuur ontwikkeld
kan worden door liefde en door
bevestiging.
- Vrijheid leidt tot zelfdisci
pline en wederzijdse achting
vrijheid is alles behalve los
bandigheid. De persoonlijke
vrijheid wordt alleen maar
door de vrijheid van de ande
ren beperkt. Dit houdt in dat
ook het kind geen dwang mag
gebruiken.
- De emotionele ontwikkeling of
de persoonsontwikkeling is be
langrijker dan de intellectue
le. "Meer zijr." is belangrij
ker dan "meer weten".
- Het systeem van straf en belo
ning wordt geweerd, omdat dat
systeem angst in de hand werkt
wat op zijn beurt abnormale a-
gressie en vijandigheid doet
ontstaan.
- De taak van de opvoeder (be
rispen, aanmoedigen, inspire
ren, wordt toevertrouwd
aan de hele groep opvoeders,
kinderen en ouders. Ze wordt
dus niet uitsluitend aan de
volwassenen overgelaten.
Daardoor vervalt de klassieke
rol van de opvoeder en komt
de mens zelf tot zijn recht,
wat de enige waarborg is voor
de opvoeding. Vandaar de es
sentiële functie en betekenis
van een school pariement (ver
der in de tekst meeting ge
noemd). Daar worden alle
problemen besproken en wordt
alles op democratische wijze
beslist. Alle kinderen en
volwassenen hebben er een
stem
t i* v
-i
Het klinkt allemaal mooi en mis
schien wel wat duur. Terecht
vraag je je af wat van dat alles
in de praktijk overblijft. Heel
wat. Gewapend met 'n bandrecor
der trokken we naar de Sevecoot-
straat 46 in Erpe.
Een doodgewoon huis, niks geen
school. Bellen hoeft niet, je
stapt er zo binnen.
Beneden is de keuken. Een keer
per week wordt er 's middags
warm gegeten, dinsdag. Vandaag
dus Pech. De waterleiding is
bevroren en er zit niks anders
op dan water te halen bij de bu
ren om toch wat soep te kunnen
maken
Voor de afwas en de boodschappen
bestaat een beurtrol. De krui
denier wat verderop vindt het
wel eigenaardig dat de kinderen
zelf het broodbeleg komen kopen.
Vanmiddag wordt het salami en
een banaan toe.
Een haantje de voorste (die
vind je overal, ook hier) sleurt
me mee, 'n akelig steile trap op
Boven zijn de klasjes. Er zijn
vier niveau's, wat ongeveer o -
vereenkomt met de eerste vier
leerjaren van het basisonderwijs
Volgend jaar zijn ze aan het
vijfde niveau toe. De oudste
kinderen zijn nu ongeveer tier,
jaar.
In een van de kamers staat een
boekenrek de bibliotheek in
uitbouw. Op een kast staat een
draagbaar televisietoestel
Schooltelevisie, weet je wel, en
waarom niet
-r*X
Michel (staflid) geeft rekenles.
Bart heeft moeilijkheden met die
vijf flessen melk van twee liter
Hij krijgt hulp van twee vrien
dinnen en al gauv.' snapt hij dai
het inderdaad om tien liter melk
gaat. Sibrien heeft geen zin
meer "Ik maak niet heel dat
blad af, hoor". Tja, Michel
herinnert haar eraan dat de af
spraak was tot en' met oefening
7. Nou, goed dan.
Zitten er dan maar vier kinderen
in dit niveau
Michel 's morgens spreken de
kinderen af wat ze in de klas
willen doen rekenen, lezen,
schrijven... Ze moeten zich wel
aan die afspraken houden. Straks
komt het groepje dat vandaag wil
lezen.
Het gebeurt vaak dat kinderen
geen zin hebben om klas te vol
gen en die doen ondertussen wat
anders. Er zijn mogelijkheden
genoeg schilderen, kleien,
timmeren, tuinieren, gewoon ra
votten
Zijn er dan geen kinderen die al
tijd "brossen", of die in de
klas altijd hetzelfde willen
doen
Michel dat gebeurt, maar dat
merk je echt heel gauw. Daaro
ver wordt dan gepraat, met de
kinderen en met de ouders. Vaak
zie je dan dat ze de lessen te
saai of te moeilijk vinden en
daar moet dan een mouw aan wor
den gepast.
Joris legt het 'n ietsje anders
uit op het dagbord kun je je
aktiviteiten uitkiezen. Als je
niet naar de klas wil, heb je
andere mogelijkheden genoeg.
Wat zeg je, als je nooit naar
de klas wil Nou, dat moet je
zelf maar weten. Als het echt
te gortig wordt, zegt de staf
wel 's "je hebt het toch ge
hoord, je ouders hebben graag
dat je wat meer naar de les
komt." En als ze dan nog niet
willen, zegt Joris, krijgen ze
thuis onder hun voeten en dan is
het hun eigen schuld.
We stappen het klasje van niveau
4 binnen.
Mark geeft taalles.
In niveau 4 wordt elke maand een
project uitgewerkt. D.w.z. dat
de verschillende lessen en "vak
ken" over hetzelfde thema hande
len. De resultaten, uitgewerkt
in veelkleurige tekeningen en
affiches, worden in de klas ten
toongesteld. Zo vind je er af
fiches over energie, verkeer,
vrede, de arenawei de
Dat laatste boeit me wel, en ik
vraag Koen me er wat meer over
te vertel 1 en
Koen we hebben die arenaweide
gezien, we zijn naar Deurne ge
weest. De mensen uit de buurt
gebruikten die weide als speel
ruimte, voor de kinderen en de
honden en zo. Maar nu heeft die
direkteur beslist om er flatge
bouwen op te zetten. De politie
verbiedt de mensen om nog op die
weide te komen. Misschien doen
die agenten dat ook niet graag,
he. Ze moeten toch hun werk
doen
Maar als er flatgebouwen komen,
kunnen de mensen er toch in wo
nen
Koen er zijn toch huizen ge
noeg Nu staan ze leeg, maar
alleen omdat de eigenaars ze la
ten verkrotten.
Mark geeft toe dat het niet mak
kelijk is om met zulke jonge
mensen projecten uit te werken.
Er wordt nog ijverig gezocht
naar de beste vorm.
Voor de test zieó het er een
heel gevovn k lay je uit. Tafels,
stoelen en vol geprikte muren
vijf jaar Stekel bees, het alfa
bet, de opetv en gesloten let
tergrepen, de ev/n en oneven ge
tallen, de tafels van vermenig
vuldiging,
Jullie wonden niet gesubsidi
eerd
Mark (staKid) cte kleuter
school wel, de ba.f;isschool niet.
We krijger dus o o geen inspec
tie. Wat we wel /rijgen zijn
geïnteresseerde be zoekers. In
oktober zijn hier dertig leer
ling-inspecteurs komen kijken.
Het was woensdagmiddag en de kin
deren waren nair huis. We heb
ben die mensen rondgeleid en we
hebber, lang gepraat. Toen ze
weggingen zeid?n ze dat ze ons
hun be vind,ogen zouden opsturen,
maar we hebb.en er sindsdien
niets ma er var. «jehoord.
We proberen het officieel leer
plan Vc*n het mi ris ter ie te vol
gen, je moet toch een houvast
hebben. Heel wat handboekjes
zijn od dat leenlan gebaseerd
en het bespaart *eel werk en
tijd a s je van cie beschikbare
handboekjes gebruik maakt. Met
de oudjte kinderei gaan we af en
toe nacr de stedelijke biblio
theek te Aalst. Caar kunnen ze
dan zelf de boekje; uitkiezen
die ze in de klas rillen lezen.
Ze vinden dat veel leuker en ze
zijn oot veel sterler gemoti
veerd on naar de leesklas te ko
men
Michel is ondertussen klaar met
de rekenles en straks begint de
leesles. Bart leest minder vlot
dan de rest van het groepje en
daarom wordt hij ee:st even a-
part genomen.
Bart de tafel is cl gedekt.
Job is jarig. Op de tafel staat
een grote taart. Iedereen eet
taart en drinkt limenade...
Het gaat moeizaam, maar toch
blijft hij komen. Hij leest ei
genlijk wel graag. Misschien
net omdat hij in de boekjes mag
lezen die hij zelf lit de bi
bliotheek heeft meecebracht.
En wat als over twee jaar de
eerste weidekinderen in het mid
delbaar onderwijs terecht komen?
Michel er zijn kinderen die
vroeger een paar j«ar bij ons ge
weest zijn en nu mar een gewone
lagere school gaan. Wat lezen
en rekenen betreft, ondervinden
die blijkbaar geen moei 1ijkheden
Ze begonnen wel met een achter
stand, maar na drie, vier maan
den hadden ze die achterstand op
gehaald
Dat is altijd onze grote vrees
geweest, dat weidekinderen ge
frustreerd zouden raken als ze
in het gewone onderwijs terecht
komen. Maar het blijkt dus geen
probleem te vormen.
We zullen wel moeten afwachten
wat het wordt als de eerste ech
te weidekinderen, de kinderen
die zowel de kleuter- als de ba
sisschool bij ons hebben gevolgd
naar het niddelbaar onderwijs
moeten, over twee jaar.
Als Bart twaalf is, moethij
hier wegDenk je dat hij dan
genoeg basiskennis zal hebben
voor het middelbaar onderwijs
Michel als hij in dit tempo
blijft evolueren, zal hij zeker
aansluiting vinden met het mid
delbaar onderwijs. Misschien
niet zonder een korte aanpas-
singsperiode.
Ik zeg r.iet dat ze het volledi
ge kennispakket van het basis
onderwijs zullen hebben, maar
het belangrijkste is dat ze
zullen kunnen aansluiten.
Laten kinderen bvb. voor lezen
in niveau 3 zitten en voor re
kenen in niveau 4
Michel wij hebben geen punten,
maar wel een systeem van perma
nente evaluatie. De ouders kun
nen voortdurend vragen stellen
elke dag als ze de kinderen ko
men halen en elke week op de ver
g a d e r i n g
Permanente evaluatie is best mo
gelijk.
Een keer per jaar hebben we een
