grootè kermis
f
I
e, openbare of private betrekkin-
llagen. Van de booge sfeeren der
ing in de strijd lusschen Kerk
t tot in den huiselijken baard
a Jaald. Daden van opstand of van
n wil, persoonlijke of
crvolgingen, macbts over.red.n-
isbruiken van gezag, daden van
isclielijkbeid zijn in Kamers en
Irukpers aangeklaagd geworden,
i een» ten laste der geestelijkheid, dan
»te der openbare besturen, dan
(Jer eens ten laste van bijzonderen.
ip feilen vaststellen, cr den aard, dc
..'ie uigbeid, bet getal van bestatigen,
oeken of zij de uitdrukking eens
igden tegenstands geweest zijn
op de vrijheid en het geloof der
rs inbreukmakeudc beslissingen,
pogingen uitmaken van ovcrwel-
der reebten van de Kamers en
ie regering, zulks zal het eerste
j- v onzer laak wezen.
klachten en grieven zonder voor-
j, i. chic rade aanvaardende, zullen wij
tJ( verantwoordelijkheid van eenieder
het daglicht brengen. Wij zullen
de burgerlijke rust, den eerbied voor de
tv tt n en de aan de overheid verschul-
d e gehoorzaamheid in de gemoede-
ren herstellen.
Maar daarbij beperkt zich onze zen
ding niet.
De wet van 1879 heeft niet alleenlijk
macht en liet toezicht der geecsle
kheid over het openbaar onderwijs
schaft, zij heeft ook dit onderwijs
gericht en de takken ervan uilge-
nasporingen vallen.
Wij zijn bezield met liet oprecht ver
langen bat vaderland en de groote zaak
der opvoeding te dienen. Onze zendig
is te edel om in onze handen een par
tijwapen te worden. Wij zullen het
recht, wij zullen de waarheid zoeken,
ganseh de waarheid, niets dan dc waar
heid. Helpt ons
De tegenpartij, na het onderzoek ge
vraagd te hebben, heeft van haar deel
van verantwoordelijkheid afgezien, Wij
nemen die geheel en al op ons. Het toe
zicht dat zi| kon uitoefenen en dat zij
ons geweigerd heeft, vragen wij aan de
openbare denkwijze, die oppen echter
van al de machten. 0
Brussel,paleis der Natie 16 Juni 188U
MM. Aug. Couvreur, voorzitter
Neujean. Willequel, ondervoorzitters
Paternoster, Gust. W asher, geheim
schrijvers Bergé, Hend. de Ilemp-
linue, Julius De Yigne, Julius, Jan-
son, PaulJolt; and, Gust. Le Hardy
de Beaulieu, Ad.Lippens. Aug.; Lucq.
Victor -. Mallar, Ch.Orlmans-Hauzeur;
Warnant, JozefW amant, Julieu, lt-
den-
Voor gelijkvormig afschrift
De algemeene geheimschrijver,
Montignv.
ij and moet weten wat dit her-
id onderwijs waard is, welke zijne
Ikkingen, zijn doel zijn, lot welk
|(unt de aanmatiging van het privaat
-derwijs gegrond is om zijnen ijver
te hitsen, zijne leemie aan te vul-
ien, het niet oninaclit te slaan.
B j heeft het recht de waarborgen
te kennen die beide voor de verstande
lijke, zedelijke en staatkundige opvoe
ding der kinderen van ons volk aan
bieden.
>e wetgever moet met het land de
lotflen overwegen in dewelke er
voorzien blijft de pogingen die hij
aanmoedigen opdat de toekomende
«lachten de vrijheden, al de »r.jhe-
die sedert eene halve eeuw den
boeien den roem van het vaderland
maken, behouden en ontwikkelen.
Dc burgers hebben er belang bij de
1 iihebbers d< r nalie in te lichten zij
„oeten wenschen dat bet onderwijs,
vanwaar het ook uitgaan moge,
OPEN BB1EF.
AAN DE BISSCHOPPEN VAN BELG IE
Monseigneurs
Uit hel diepste van ons hart komen
wij u bedanken voor den grooten dienst
welken gij ons bewezen hebt. j
Dikwijls hebben wij gevreesd, dat de
wetten, door het liberaal ministerie
voorgesteld, zouden verworpen gewor
den zijn, daar het ten hoogste op 10
stemmen meerderheid mocht steunen.
Gij hebt aan dien treurigen staat van
zaken een einde willen stellen en ons
uit die angstige onzekerheid verlost.
God wil het was de kreet van u al
len, van de 6 gemyterde hoofden van
Belgie
Er wierd gebannen, gebliksemd, ge
donderd Elk van u nam een deel op
zich, en. God dank, ge zijt gelukt
Er zijn nu 16 in plaats van 10 stem
men liberalen meerderheid, dat is 6
stèmmem bijgewonnen eene stem voor
elk van u, en het ministerie magen kan
nu gerust voort werken,
Aanvaardt, Monseigneursdaarover
onzeninnigen dank, u tevens verzoe
kende van in de kiezing van 1882 nog
heviger middelen te gebruiken.
De liberalen van België.
v tijke hoogte van het volk klimmen
en zijnen welstand vermeerdere.
aatid heeft het recht door de on
derdrukking des gewetens zijne voor
keur op te dringen.
let recht van onderzoek, aan de Ka-
ers gegeven om die bplangen te vol
doe i, heeft als voortvloeisel den plicht
voo de burgers de waarheid te zeggen,
Ier terughouding en zonder over-
Die pliecht is voornamelijk dringend
voor diegene die met een openbaar
mbt bekleed zijn. De cenen en de an
deren, tot welke partij zij ook behoren,
moeten hel licht brengen over den toe-
land van onze opedbare en bijzondere
- holen, over -Jen stiijd tusschen die
«holen aangegaan. Zij moeten ohs
hunne inlichtingen brengen ons be-
loort liet toe er de nauwkeurigheid van
le onderzoeken, ze te rangschikken, te
openbareu,er besluilselen uil te trek
ken.
Al wie nuttig zal achten onze hande
llwg uit te lokken, zal toegelaten wor
j ons de door hem gekende feiten aan
le wijzen. Indien die feiten wel bepaald
en beslissend scl.ijneq, zullen zij onder-
irpen worden aan een nauwkeurig
j crzoek waar al de stemmen zullen
boord woi den.
Wij richten ook aan de openbare be
st! ren eenen afroep. Door de kluchten
die huu, sedert de wet ia voege is, ter
inis gebracht zijn, bevinden zij zich
staal, van nu af aan, ons eene reeks
en te leveren die in den kring onzer
Oordegem, 16 Juni 1880.
Mijnheer de Opsteller
In uw nummer van Zondag 13 dezer,
heb ik eeu artikel aangetroffen, getiteld
Twee pastoorstwee geloovenwelks in
houd ik niet kan nalaten teenemaal te loo-
chenstraffeu. (Bij aldien de heer De Porre,
hoofdonderwijzer alhier, UEd. een ant
woord daarover heeft laten geworden,aan
zie dan het mijne, M. De Opsteller, als u
niet toegezonden.) T„,.
Het schijnt. Mijnheer, dat UEd. of ten
minste de persoon, die u dat nieuw s over
gebracht heeft, zeer slecht moet ingelicht
geweest zijn over deze zaak anders zoudl
gij voorzeker in uw geëerd blad aan die
gezegdens geene plaats vergund hebben.
Vooreerst wat het gezegde betreft, dat
de alhier gekomen nieuwe geestelijke van
op den stoel der waarheid zou uitgeroepen
hebben, dat alleman, door zijnen voorzaat
in den biechtstoel de absolutie geweigerd,
thans mag te biechten gaan en de absolutie
zal krijgen.dit is ganseh van waarheid ont
bloot. De handelwijze van den nieuwen
herder dient ons hierin tot klaar bewijs
"enoeg van. Een enkel geval tot staving
Over weinige dagen bood zich e"ne zeer
behoeftige vrouw, moeder van vijf kinde
ren en wier man in Ftankrijk zich bevindt
om eenig geld te vergaren, bij den nieu
wen zielenherder aan, om hare biecht te
spreken. Na hare voorbiecht gezegd te heb
ben, stipt de arme vrouw den tijd aan.wan
neer zij de laatste maal 1e biechten is ge
weest, waarover de biechtvader zijne ver
wondering uitdrukkende, haar vraagt,
waarom zij zoolang gewacht heeft. Het
antwoord luidde natuurlijk M. de pas-
Pastoor, de voorgaande herder heeft gewei
gerd mij tot de Hecht toe te laten, omdat
mijne kinderen naar de gemeenteschool
gaan.Nauwelijks heeft de nieuwe zie
lenherder het woord gemeenteschool hoe
ren vernoemen, of roefhet schuifken
wordt toegesmeten, en de tot tranen ont
roerde sloor mag beschaamd weg de plaats
P°Rakende het tweede punt, M' De Op
steller, dat de nieuwe pastoor reeds tot-
tweemaal tee in deofficiëele school geweest
is, daarover heb ik mij bevraagd hij ons
onderwijzendkorps en ontkennend luidde
het antwoord. Ook mag ik u verzekeren.
Mijnheer de Opsteller, dat er hoegenaamd
alhier van dientwege, noch voor de
noch voor 't onderwijzend personeel (be
halve voor den gedispenseerden hulponder
wijzer, welke al die schooldoodzonden
mag bedrijven, om wille dat hij den rand-
sel zou moeten op den rug nemen) geene
verandering is ontslaan.
Wel is waar heeft er zich in den beginne
een geval voorgedaan wat iedereen een
weinig verwonderd heeft, en welk waar
schijnlijk aanleiding zal gegeven hebben
tot het schrijven .van bedoeld artikel. Zae-
Eenen tachtigjarigen ouderling, die r.iet
meerterkerkkon komen,had de overledene
geestelijke geweigerd zijne biecht te huis
'te gaan hooren, omdat die grnsarid eene
ongehuwe dochter bij zich heelt, wiei
zoon de gemeenteschool bijwoont. Des
aangaande liseeft de nieuwe herder wat
meer toegevendheid getoond.
Niet alleenlijk heeft hij dan ouden man
de H- Sakramenten te huis toegediend,
maardezeè vrouw en dochter ook toegela
ten tot de biecht en heiige Tafen te nade
ren.
Of dit toegeven betreffende deze doen
ter, n®g zou plaats hebben, waar liet niet
gebeurd, daaraan terwijl ik steik, want
ik geloof, dat er sedert dien verandering
iu de zaken zijn ontstaan.
Ik, voor mijn deel, vind, Mijnheer De
Opsteller, dat de nieuwe herder eeneu
mier te duchten vijand voor onze gemeen
tescholen zal wezen, dan zijn voorganger
Deze laatste kun zijnen parochianen niets
bewimpeld voorhouden hij verkocht al
les zooals hij het meende de kaart op
tafel, gelijk men zegt dit was dus een
openhartige verklaarde vijand d r officiëele
scholen, en deze zijn gewoonlijk minst te
vreezen op gemeenten, zooals de onze.
Ziju opvolger integendeel weel wat meer
zeem aan "den baard te strijken zijne
woorden zijn zoetvloeiend en gewikkeld
in een kleed, lijk aan plooien diensvol
gens ook geschikter om eenen blinddoek
voor de oogen onzer medeburgers te span
nen, ten einde zij zoo licht de w aarheid
niet meer zouden ontdekken, zulke vij
anden, volgens mij, ziju veel gevaarlijker.
Door het bijwonen vau het Sermoen,
zondag laatst, waarin hij eene aanspraak
deed tot de ouders over de opvoeding der
jeugd, heb ik mij ten volle kunnen over
tuigen, dat ik mij ik mijne meening no
pens den nieuwen herder niet bedrogen
heb.
In boeiende en honingvolle woorden,
zonder nochtans eene enkele maal het
woord scholen te vernoemen, w ist hi| op
eene bewimpelde, doch zeer vorstandbare
wijze, het otlieiëel onderwijs als goddeloos
te doen uitschijnen. In zijne woorden,
welke hij den vaders, maar bijzonderlijk
dei} moeder^ (als de zwaksteu eu gemak
kelijkste» verleiden) toestuurde, maande
hij hen aan, om hunne kinderen toch niet
too te vertrouwen aan de handen van zul-
ken, die niet willen staan onder de gehoor
zaamheid van den Paus, maar bijzonder
lijk van de bisschoppen en priesters. Wat
dunkt u hie van, heer Opsteller, het schijnt
dat de Paus toch veel van zijn gezag moet
verloren hebben bij die mannen, daar zij
hem reeds onder de bisschoppen en pries-
ters stellen niet waar.
Tot wederziens, Mijnheer De Opsteller.
Uw toegedane.
Piero.
vooraleer de stervende plechtig zwoer hare
dochter de Normaalschool te doen verlaten
en haar echtgenoot de dienst van den
«Précurseur.»
De brave vrouw antwoordde koelweg
dat zij het was, die, ten prijze van de
grootste oppofferingen, hare dochter aan
geraden had die loopbaan in te slaan en dal
zij er niet kon in toestemmen er haar van
te doen afzien
Wat haar echtgenoot betrof, zijne plaats
aan het liberaal dagblad was zijne brood
winning en hij zou die weldra minder dan
noit kunnen missen.
De priester verliet de woning en de
vrouw stierf in vrede.
Welke afschuwelijke zedeleer is de uwe,
ministers des Hoeren. De overspeelster,
een vadermoorder, een moordenaar, eon'e.
moeder die haar kind wurgt of hare doch
ter op de schandelijkste wijfce exploiteert,
die lieden kunnen vergiffenis van u krij
gen, doch brave, lieden, welke een kind
op de Staatschoo! hebben of een echtge
noot in dienst van een liberaal, worden
door u vervloekt
Aan de Koln. Ztg. wordt uit Parijs
g6S,CNaaTmen zegt weiden de' papieren
van den kardinaalaartsbisschop van I oi-
tiers, Msgr. Pie, na zijn dood verzegeld.
De cleiikalen zijn deswege m groote on
gerustheid. want Pie, Was een der hoofd
personen in de samenspanning, die tegen
het einde van 1871 op het Vaticaan is
uitgebroeid en die - de gebeurtenissen
in Frankrijk en Duitschland bewijzen het
ten overvloedegewichtige gevolgen hec t
gehad. Het is der regeering vooral te
doen, om in de papieren van den prelaat
de bewijzen te vinden, dat de aartsbis
schoppen en bisschoppen in hunne kerke
lijke provincie .aan 't hoofd der samen
spanning staan en ook net bestuur dei
gelden op zich genomen hebben
Zwitserland. De groote raad van
het Zwitsersche kanton Geènve -ïeeit in
de vorige week met 41 tegen 39 stemmen
zich in begfn'sel voor de volledige schei
ding van ke"ii. en staat verklaard. Het eer
ste artikel van de wet. die deze zaak re
gelt, is met bovengenoemde kleine meer
derheid aangenomen en luidt aldus
Vrijheid van eeredienst wordt gewaar
borgd de staat en de gemeenten dragen
daartoe geenerlei gelden bij en nieman
kan gedwongen worden om in de kosten
van eeDigeu eeredienst bij te draDen-
Het ontwerp bevat hog twee ai i e-
leo die thans nog in behandeling Z1J11
nl. art2 De eeredienst kan uitgeoe
fend worden krachtens het ree van
vrije vereeniging en vergadering»
is onderworpen aan de algemeene
de politiereglemcnten. Met toeste o
van den grooten raad kunnen keik J
gemeenten stichtingen vormen en daa^c
;eschenken en legaten aanvaarden
raad
cede-
De pricurseurdeelt een ongehoord
feit mede dat in de St. Paulusparochie te
Antwerpen heeft plaats gehad
De vrouw van eene bedieude van dat
dagblad lag verleden week op sterven. Een
priester werd geroepen hij verscheen
weldra in de kamer met den II. Olie em
naderde het bed der stervende. Toen hij in
de nabijheid der zieltogende vrouw stond,
verklaarde hij, haar geen absolutie te
kunnen geven vooreerst zeide hij, omdat
hare oudste dochter in de Normaalschool
was en ten tweede, omdat haar echtgenoot
in dienst was van het liberaal dagblad
le Précurseur
De absolutie kon niet gegeven worden,
der toestemming van den groeten
mogen zij geen ondere onroerende f
ren bezitten dan kerken, kapellen en i a
toriën. Art. 3 De burgerlijke
meenten beschikken over de kerken,
pellen ea pastoriëa die hun tot nog
toebehoorden zoolang zij deze gebouw
niet vervreemden, kunnen, die alleen d
zulke kerkelijke gemeenten gebruikt W-or
den als er tot nog toe hun godsdienst m
uitoefenden, tenzij de gemeenteraden an
ders beslissen. De Peterstemnel te Geneve
biijtt onvervreemdbaar eigendom der stad
Geneve en kan alleen als protestantscha
kerk gebruikt worden, behoudens het
recht van den staat om hem voor nationale
feesten te bezigen.»
VAN EREMBODEG1ÏM.
Ter gelegenheid der groote Kermis van
Erembodegem zal er door het fanfaren
muziek Sinte Cecilia hoogenwog, al
daar op Zondag 27 Juni aanstaande, om
3 ure namiddag een schoon en luisterrijk
muzikaal verbroederingsfeest ingericht
worden, waaraan verschillige vreemde
muziekmaatschappijen zullen deel neuieti.
Aalst 19 Juni.
28 00 k 32 00
26 00 29 00
23 00
LO 00
23 00
00 00
30 00
89 00
72 CO
23 00
90 00
12 00
08 00
01 90
50 00
26 (10
00 00
26 00
00 00
31 00
90 00
73 00
25 00
93 (0
14 50
09 27
02 00
68 00
I 11 vv w» O
Jrr«Arlnn' lcldU.
Tarwe. frank.
Masteluin.
Rogge.
Gaarst
IDver.
R.tnpzaad.
Lijnzaad
Raapzaad-Olie
Lijnzaad Oie
Raapzaa dkoek. p. 100 kilos
Hoppe (1879) por 50 kilos
Aardappelen |p. 100 kilos.
Boterper(3 kilos.
Eiers per 23
Yiggenea penP'k