J880.
Fr. 4-00
Aalst, 14 Aiurusti.
N® 8.
Fr. 4-75
VOOR VRIJHEID- WAARHEID EU RECHT.
De abonnementsprijs
ON#
OOR UIT.
Huichelaars en bedrie
gers.
I)E VERLOSSING.
Onze nationale feesten.
's jaars voor de^ stad.
aankondigingen
15mcn den drukregel.
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
's jaars voor heel het
land.
is voorop betaalbaar.
De aankondigingen
verzoekt men uiterlijk
des Woensdags voor
(1 uren namiddag te
zenden.
Compagnie Générale dePubiicité Etrangère- -. L. Daube et CV Paris, Londres, Frankfort s. M., Berlin, Vienne, Zurich etc.
Over Vige weken zegden wij tot
onze Le. 'S, dat de a Vooruit)) wel
zijnen weg zou gemaakt hebben, dat
de beste liberalen van stad en dorp
onze pogingen ferm ondersteunen,
dat er groote opofferingen gedaan
worden door edele mannen, die niet
alleen liberaal zijn in woorden maar
het door daden doen zien.
Welnu, ons blad heeft eenen bijval
gevonden, welke ons en alle vrienden
van waren vooruitgang ten hoogste
verblijdt. De Vooruit)) is geroepen om
vele flauwhertige liberalen op te
beuren en de oogen van vele
rechtzinnige en brave katholieken te
openen en hun het onvaderlandsch en
verraderlijk gedrag der klerikalen te
doen uitschijnen.
Wie het wel meent met de zaak van
hei volkblijve ons ondersteunen en
werlce mede om ons blad meer en
meer te verspreiden en aldus het zijne
bij te dragen tot den eindelijken en
volledigen zegepraal der liberale zaak.
Leve het liberalismus
zij de kreet van eiken oprechten Belg.
De redactie.
't Is nu reeds eenige maanden gele
den, dat men in de Kamers sprak
over de nieuwe schoolwet. Van weers
kanten beweerden klerikalen en li
beralen het volk en het goede recht
Het is aan de geestelijkheid zelf in
Frankrijk dat de uitdrijving der Jesuie-
ten het grootst genoegen veroorzaakt.
De meeste geestelijken waren het
moede een politieke rol te spelen,
zooals de Jesuieten hen opdrongen.
Men zou zich grootelijks bedriegen
door te gelooven dat iedere soutane
een ultramontaan omhulde. De pas
toors zijn zoo strijdlustig niet als men
meent. Integendeel, de meesten voer
den slechts den heiligen krijg met
het oog op zelfbehoud.
Niet toch om te vechten hadden ze
zich in de armen der kerk geworpen
zij haddeu zich een vreedzaam bestaan
gedroomd.
Tegenwoordig wordt bijna de ge-
heele clergé op het platteland aange
worven, hetgeen echter minder vlot
gaat sedert de Jesuieten, die niet te
vermoeien twiststokers, zich aan het
voor zich te hebben van wei «kan
ten beschuldigde men elkander van
door logen, bedrog en vooral dwang
te werken, 1° de klerikalen om hunne
kakscholen 2" de liberalen om de
Staatsscholen, te bevolken. De slimme
Malou meende nu op eens de liberalen
te verschalken en riep zeer naïef uit
Stellen ivij een onderzoek in en zien
wij wie er schudig is
Hij deed juist gelijk de groote ru
ziemakers en vechters, die na dat zij
iemand goed verweten en afgeran
seld hebben fle eersten zijn om bij
den policie-kommissaris te loopen
en een proces te maken. Maar fin
contre fin n'a pas de doublure zegt
het fransch spreekwoord, en onze ver
nuftige en deftige staatsman Frère-
Orban, ziende dat vos Malou deze
maal gevangen was, riep geestdriftig
uit Ja, wij aanvaarden het onder
zoek en al de liberalen der Ka
mer en de liberalen van geheel het
land riepen met denzelfden geestdrift
uit Ja, het onderzoek het on
derzoek
En wat is er nu gebeurd Ziende,
dat zij gevangen waren, maar al te
wel overtuigd dat hunne schelmerijen
nu gingen voor den dag komen, dat
de ongehoorde feiten gepleegd door
leeken en priesters nu eindelijk van
Jan en alleman zouden gekend zijn,
hebben de klerikalen, gelijk alle la
faards zich achteruit getrokken en
zijn zij tegen het parlementaire on
derzoek gaan werken 'Allons,
komtaan, bedriegers, als gij nu toch
zooveel kinderen hebt in uwe kak-
hoofdvan de zaken der kerk stelden,
de bisschoppen overweldigden, het
Pausdom overheersten en het VaT-
caan verplichtten den oorlog te ver
klaren aan den modernen staat, en,
tegenover de vrije staatsinstellingen
den Syllabus in het leven riepen.
Met het oog op de moeilijkheid dier
aan wervingen, die met den dag groo-
ter wordt en in Frankrijk heeft ver
oorzaakt dat tal van pastorijen zonder
titularis zijn, zou het kunnen gebeu
ren dat de strijd eindigde wegens
gebrek aan strijders. Bijna alle boe
renzoons, jonge lieden die den geeste
lijken stand verkozen boven den
zwaren veldarbeid, hebben in de laat
ste jaren de ondervinding opgedaan
dat hun droombeeld oneindig ver
van de werkelijkheid af is. Gevolge-
lijk houdt dezelfde reden, die hen
vroeger tot den geestelijken stand
dreef, hen thans daarvan terug. Het is
dat niet meer wat ze gedroomd had-
scholen, als gij nu toch geene onrecht
vaardige dwangmiddelen gebruikt, als
gij, pastoors én onderpastoors, nu toch
zulke vredelievende menschenzijt, als
uwe uilenscholen nu toch zulke ge
zonde lokalen zijn, als uwe school
meesters nu toch zulke eerlijke, be
kwame en uitstekende mannen zijn,
als uwe kakscholen nu toch zoo goed
ingericht zijn en er zulk grondig on
derwijs gegeven wordt, zeg eens,
bedrog en de dwang gekomen zijn.
Wij liberalen, en onze liberale re
presentanten, wij zeggen, dat al de be
schuldigingen, die gij tegen het mi
nisterie hebt ingebracht valsch zijn
Wij zeggen u, dat uwe representanten
al de logens, al den laster, al de wal
gelijkheden uwer klerikale drukpers
hebben bijeen geraapt om geheel dien
vuilen boel naar het hoofd van ons
ministerie te werpen. Wij zeggen u,
dat gij op allerhande wijze, met ge
oorloofde en niet geoorloofde midde
len de mensehen dwingt, om hunne
kinderen tegen wil en dank, uit onze
scholen te trekken wij zeggen u, dat
de geestelijken dol en razend loopen,
dat zij hun kleed besmeuren in de
politieke modder uwer partijdat zij
zich als ware bezetenen gedragen in
den, wat in hun oog eenigzins was het
Otium cum dignüate.
Waardigheid is er niet meer bij te
vinden, de priester is nog slechts een
politiek werktuig in de handen dei-
meesters het perrinde ac cadaver is
eene treurige waarheid geworden.
Mijne geestelijkhedi,» zeide
eens de Bonnechose, aartsbisschop
van Rouaan mijne geestelijkheid
marcheert als een regiment soldaten.»
Regiment voor regiment. De boer, die
eertijds in dienst der Kerk ging om te
ontsnappen aan den militairen dienst,
is zoover gekomen, dot hij thans den
laatste verkiest boven dien welken de
Jesuieten hem doen uitvoeren. Zij
vinden dien dienst waardiger en min
der hard. De militaire tucht heeft haar
grenzen; na volbrachten dienst behoort
de soldaat zich zelf hij heeft vrije
stonden. Voorts is hij een kind des
lands men eert, men bemint hem.
De priester kent die uren van vrij-
predikstoel en biechtstoel dat zij
door hun onwaardig gedrag den gods
dienst ondermijnen, dat zij er eenen
winkel van maken dat uwe kakscho
len, kweekerijen zullen zijn van
dweepzucht landverraderij en onwe
tendheid dat gij twist en tweedracht
in de familien en in geheel het land
ontsteekt dat gij de openbare rust
verstoort dat gij geene Belgen, maar
slaven van Rome, slaven der jesuieten
zijt dat gij het ongeluk van het land
bewerkt dat gij de brave doch on
wetende buitenlieden bedriegt om
uwe snoode plannen te kunnen uit
voeren dat gij slechts een doel na
jaagt de meesterschap, de OVER-
heersching, zoowel over de gewetens
als over onze geldbeurs Scherre-
weg Gij, klerikalen, antwoordt daar
op, dat wij liegen, dat uwe bedoelin
gen geheel anders zijn. Welnu
komaan, een eenvoudig middel om te
weten, wie van onze beide partijen
iiet volk bedriegt HET PARLE
MENTAIR ONDERZOEK HET ON
DERZOEK Maar dat durft ge
niet aanvaarden, he? volksverleiders,
en daarom zeggen wij u GE ZIT IN
NESTEN GE ZIT IN NESTEN
Bavegem 10 Oogst 1880.
TRULLEMANS.
Ter gelegenheid van de vijftigste
verjaring der onafhankelijkheid van
België is er door gansch het land eenen
vreugdekreet opgegaan, die weerklank
vindt, in alle vaderlandminnende her
ten.
lieid niet. Het juk dat zijn schouders
drukt is zwaarwichtig, eeuwigdurend.
Men verplicht hem de wetten en in
stellingen van zijn vaderland, waarin
hij als een vreemdeling leeft, te be
strijden. Hij behoort Rome met lijf en
ziel zijn beroep is dat van samen
zweerder men brengt hem zelfs tot
verrader. Als een vijand wordt hij door
zijn vroegere makkers aangezien hij
leest in hun gezichten, dat hij hun
slechts haat en verachting inboezemt.
Rome heeft hem benoemd, men kent
hem niet meer en hij kent niemand
meer.
Is het dan voor zulk een bestaan
dat hij het beroep van priester koos
Geloofde hij niet te kunnen zijn de
«goede herder,» uitoefenende den
dienst van welwillende en mededeel
zaamheid, in vrede levende met kas
teel en hut dienende tot bemiddel-
laar, tot raadsman, overal goed ont
vangen wordendezich bemind ma-
OORUÏT
rp l<
WAAROM ZIJT GIJ DAN VERVEERD, BE
NAUWD VAN EEN PARLEMENTAIR ONDER
ZOEK Van een onderzoek, dat uw op
perhoofd M. Malou, zelf eerst ge
vraagd heeft en dat geheel uwe kleri
kale partij nu tegenwerkt. Van een on
derzoek dat duidelijk zal doen zien,
van welken kant de deugenieterij, het
