1880.
Aalst, 9 September.
12.
Fr. 4-00
Fr. 4-73
VOOR VRIJHEID WAARHEID EN RECHT.
door J. A. Susanna.
aankondigingen
De abonnementsprijs
Een donderslag
Een schandaal
JI et oordeel van eenen
aap over den mensch.
Eerst nazien en dan
gelooven.
Amnistie.
>s juars voor de stad
15men den drukregel.
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
's jaars voor heel het
land.
is voorop betaalbaar.
De aankondigingen
'erzoekt men uiterlijk
des Woensdags voor
6 uren namiddag te
zenden.
Compagnie Générale dePublicité Etrangère G. L. Daube et C!e. Paris, Londres, Frankfort s. M., Berlin, Vienne, Zurich etc.
De dagbladen maken^ nieuwe stuk
ken openbaar rakende den twist van
Belgie met het Vatikaan het zijn
brieven van den gewezen pauzelijken
nuncius te Brussel, den aartsbisschop
van Meclielen, den bisschop van Luik
en den kardinaal Nina.
Deze stukken zijn van zulken ver
pletterenden aard, dat zij den Paus,
de bisschoppen en de rechterzijde
der Kamer stellig en zeker zullen ont-
eeren. Zij werpen een nieuw en klaar
der licht in den schoolstrijd en be
wijzen dat het onze bisschoppen zijn
die aan den Paus wederspannig en
ongehoorzaam geweest zijn, en ein
delijk de H. Vader gedwongen hebben
te buigen voor de onverzadelijke
heerschzucht en hoogmoed der bel-
gische kerkprelaten
De Paus had de bisschoppen BEVO
LEN de openbare scholen met in
massa te doemen. Hij is niet gehoor
zaamd geworden
De rechterzijde der Kamer, de hee-
ren Malou, Delantsheere, d'Anethan,
de Merode zijn naar Rome gegaan om
gematigheid van het Vatikaan te be
komen. De aartsbisschop van Meclie
len en de bisschop van Luik spreken,
in hunne brieven, met de diepste ver
achting van die mannen.
Wij zullen nu de discussie afwach
ten van het budget van buitenlandsche
zaken. De Journal de Bruxelles zegt
dat de openbaarmaking der brieven
een schandaal zijn en het woord van
het Evangelie gebruikende, voegt het
klerikaal blad er bij datschandalen
er noodig zijn
Van nu af is het echter zeker dat tot
3 october 1879, dus drij maanden na
de afkondiging der wet op het onder
wijs, de Paus alles in het werk gesteld
(2>u Vervolg en einde.
Men heeft het huwelijk ingesteld
onder het arglistig voorwendsel, dat
de vrouw en de man, doordien de
eene voor den andere gemaakt is, el
kander moeten beminnen, zoodra de
wet hen voor alle eeuwigheid heeft
aan elkander gehaakt. Men huwt dik
werf hen, die men niet bemint, en
men bemint, die men niet huwen kan.
De vrouw zweert trouw aan haren
man en bedriegt hem de man zweert
bescherming aan zijne vrouw en on
derdrukt haar. Aldus heeft de man
van zijne vrouw eene keukenmeid en
verstelster gemaakt, terwijl de vrouw
haren man gebruikt als een werktuig,
bestemd tot het dienen harer luimen.
Meestal trouwt men op het etiquette
heeft, om van den kardinaal-aartsbis-
scliop van Mechelen eene verzachting
zijner onderrichtingen te bekomen,
betrekkelijk den banvloek. Deze heeft
niet gewild en de Paus is geëindigd
met toe te geven.
De discussie in de Kamer zal bui
tengewoon belangrijk zijn. De kop
stukken der rechterzijde hebben eene
valsche, verachterlijke rol gespeeld,
zij zijn naar Rome gaan klagen dat het
gedrag en de maatregelen der geeste
lijkheid ongehoord en schandalig
waren. Maar de bisschoppen hebben
hen doen zwijgen en niet een der zoo
gezegde klerikale vaderlanders heeft
den moed gehad zijner denkwijze zij
hebben niet durven protesteeren te
gen den geestelijken dwang, dien zij
zelve afkeurden en hevig laakten.
Wat schandaal Ziedaar tot welken
giaad van vernedering en onteering
de klerikale partij gebracht is.
Allons, welsprekende Van Wambeke
en woeste Woeste antwoordt daar nu
eens op. Neen, neen, gij zult liever
zwijgen dat gij zweet he
Er wordt tegenwoordig in de kleri
kale dagbladen veel ophef gemaakt,
om de zoogezegde talrijke mirakelen
welke sedert kort door de bedevaar
ders naar Lourdes verkregen zijn.
Het is waarlijk een regen van mira
kelen. Nogthans zouden wij, alhoewel
zij redelijk verre van huis voorvallen
en aldaar volstrekt niet ernstig nage
zien of gecontroleerd worden, noch al
willen geloof hechten aan de aanhalin
gen van bovengemelde bladen, indien
zij ons ongelukkiglijk niet bij ondervin
ding geleerd hadden dat het gevaarlijk
is van al te licht aan hun geschrijf bij
zonder als het mirakelen betreft, te
of opschrift, en de man, wien men
eene vrouw voorstelt, vraagt niet is
zij groot of klein, bruin of blond, lee-
lijk of mooi, zacht of bitsch. goed of
kwaad Hij vraagt alleen, hoeveel
heeft zij Heeft zij geld genoeg, dan
trouwt hij haar, heeft zij niets, dan
buigt hij het hoofd en trekt af.
Op collegiën en andere plaatsen
leert de mensch alles wat hem onnut
is, doch men spreekt hem nooit, over
hetgeen hem te pas kan komen. Hij
bestudeert het Grieksch, het Latijn,
en andere aardigheden meer, en wan
neer hij de school verlaat kent hij zij
ne moedertaal niet. Hij maakt verzen
als de groote dichters van den ouden
tijd, maar is niet in staat om een
brief te schrijven aan zijnen schoenen
poetser. Hij gebruikt alzoo het beste
gedeelte zijner jeugd om zaken te lee-
ren, welke hij zich haast te vergeten.
Na eenige jaren studie reikt men hem
gelooven.
Inderdaad, wie herinnert zich niet
hoe dezelfde bladen de fameuse Louise
Lateau ophemelden, en de ontellijke
mirakelen van Bois d'Haine opsom
den.
Eu nu, helaas hoort men, noch
van het arme meisje, noch van hare
mirakelen, noch van Bois d'Haine,
meer gewagen.
Ja het is zelfs zooverre dat de ex-
mirakuleuze zal wel doen zich zoo
koes mogelijk te houden, zoo niet,
wordt zij vroeg of laat nog in den ban
der H. Kerk geslagen.
En dit waarom Enkel omdat zij
aan Mgr. Dumont verkleefd blijft, de
ze als de ware bisschop van Doornik
aanziet en aan hem aldus onderdanig
is.
De klerikale bladen wreken zich
daarover met een volstrekt stilzwij
gen over hare leefwijze te houden en
op die manier het mensch gansch hare
reputatie te niet te doen.
Eh wel wat verzekert ons dat
morgen of later hetzelfde met O. L. V.
van Lourdes niet zal voorvallen
Het is voldoende dat de bestuurders
der... exploitatie van Lourdes onze
kittelachtige geestelijkheid iets in den
weg leggen, en j>oef daar valt het
heele spel in duigen.
Adieu dan, bedevaarten en mira
kelen
Adieu dan, vooral, de ontzaggelij
ke opbrengst der offerblokken
Zij moeten dus maar zorgen van
het beter aan boord te leggen dan
Louise Lateau.
Wat ons, de niet ingewijden aan
een bul uit, waardoor hij hei recht
verkrijgt, als geneesheer, om zijne
medeburgers te dooden, onder voor
wendsel van hen van ziekten te gene
zen, welke zij niet hebben, of als ad-
vokaat, om opentlijk te liegen, of te
verdedigen, die oneerlijk zijn, en te
doen veroordeelen. die gelijk hebben.
Het eene gedeelte van het mensch-
dom dient om het andere gedeelte het
handelen te beletten. De grenscom-
mies belet den invoer van verboden
koopwaren, alsof lucht en ruimte niet
aan elk gemeen waren. De gendarme
pakt op, die zonder papieren wandelt,
want om te wandelen heeft men eene
vergunning noodig. Gaat gij over een
veld?.... opgepakt. Visch gij in
eenbeek?... opgepakt. Doodt gij de
vogelen des hemels opgepakt,
Slaapt gij op straat wanneer het warm
is opgepakt. Weigert gij om u
gedurende twee doodelijk vervelende
gaat, wij zullen wel doen eerst de
zaak nog wat na te zien, vooraleer er
geloof aan te hechten.
Het geval van Bois d'Haine bewijst
door de tegenwoordige houding der
klerikale bladen, dat de al te liclitge-
loovigen zich daarmede deerlijk heb
ben laten op flesschen trekken.
Het is eene plaag waarmede som
mige klerikale bladen, als besmet
zijn, van in het algemeen aftekeuren
al wat het liberaal ministerie doet.
Zoo is het alweer het geval met de
wet op de Amnistie of de algemeene
vergiffenis ter gelegenheid der 50"e
verjaring onzer onafhankelijkheid,
verleend aan de deserteurs en achter
blijvers van het leger.
Ons dunkens was het eene schoone
daad van aan al de kinderen des va
derlands de gelegenheid te verschaf
fen, op hunnen geboortegrond terug
te keeren en te komen deel nemen
aan de algemeene vreugde der natie.
Doch omdat bij die wederkeering
eene voorwaarde te vervullen is, te we
ten dat de wegloopers en achterblijvers
ingevolge de voorschriften der wetten,
hunnen diensttijd zullen uitdoen, zoo
schreeuwen de klerikale Nieuwsbladen
dat men de kwijtgescholdenen op
nieuw in de boeien slaat en een dwang
juk oplegt, en het neemt die gelegen
heid te baat, om op nieuw uittevallen
tegen de millitiewet en terug te ko
men op het inrichten van een vrijwil
ligersleger.
uren te laten bevriezen voor de deur
van een publiek gebouw, den arm be
last met een wapen, dat er geen is...
opgepakt Men pakt u altijd op, el
ke reis dat gij een schrede doet of
beweging maakt, welke niet door de
wet is toegestaan maar daarentegen
hebt gij volkomen vrijheid om alles te
doen, wat u door de instellingen ge
oorloofd is, dan zelfs, wanneer het u
ten hinder of ten verderve strekt.
Het gebeurt nogthans, door een
dikwerf plaats hebbende ommekeer
onder de menschen, dat men vandaag
gevangen neemt, die roept leve de
Koning, en hem den anderen dag ge
vangen neemt, indien hij roept leve
de Republiek Dezen kerkeren hem
om hem te noodzaken vrij te zijn, en
genen om hem te dwingen slaaf te zijn.
Achting is het deel van hem, die
geld heeft, verachting van hem, die
het niet heeft. Men bewondert den
OORUIT
