1881.
Fr. 4-00
Aalst, 24 Maart.
Fr. 4-73
VOOR
WAARHEID EU BECHÏ
/H
's jaars voor de stad,
i 5""'n den drukregel,
aankondigingen
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
s jaars voor heel het
land.
De abonnementsprijs
is voorop betaalbaar.
De aankondigingen
verzoekt men uiterlijk
des Woensdags voor
6 uren namiddag te
zenden.
Compagnie Générale dePublicité Etrangère G. L. I aube et C',c. Paris, Londres, Frankfort s. M., Berlin, Vienne, Zurich etc
DE STATISTIEK DER GLERIGALEN.
De meeste clericale bladen des
lands hebben uit den Bien Public van
Gent eene statistiek overgenomen van
de bevolkingderlagere scholen. In een
voorgaande artikel hebben wij reeds
doen zien dat de cijfers, voor wat de
provinciën Antwerpen en Braband be
trof gansch fantastisch waren. Thans
hebben wij hetzelfde te zeggen voor
wat de totale opsomming der school
kinderen van al de provinciën betreft,
en dit gaan wij eens even bewijzen.
Vooreerst hebben de clericale op-
tellers het getal leerlingen welke op
31 december 1878 de gemeentescho
len bijwoonden overdreven dit getal
was slechts 510,588 leerlingen in
plaats van 527,417
Dan, zij hebben in hunne optelling
als zuivere winst gerekend de kinde
ren der aangenomene .scholen 66,921
der bijzondere scholen aan de inspec
tie onderworpen 3286; en der vrije
scholen 90,125. Er valt hier aan te
merken dat de aangenomene scholen
clericale scholen waren, bestuurd door
kloosterzusters, zooals te Willebroeck
bijvoorbeeld, of door broederkens
zooals te Boom en aan de inspectie
onderworpen of niet., hun karakter
bleef altijd confessioneel. De vrij
scholen zijn naar de invoering der
wet van 1879 gebleven wat zij waren,
de eene confessioneel de andere bur
gerlijk.
Al de kinderen welke van eene dier
confessioneele scholen tot de gemeen
te scholen overgegaan zijn, zouden
dus als een wezentlijk verlies voor de
clericale scholen moeten aangere
kend worden.
Op 31 december 1879 was de be
volking der officiëele scholen 339,195
leerlingen zoo dat er een verlies kon
bestatiud worden van 510,588—
359,195, blijft 171,393 leerlingen,
dat is 33,56 ten honderd.
Zooals men ziet blijft men ver be
neden de 60 ten honderd, bestatigd
door de diocesane optellers en dit
is niet te verwonderen als men nagaat
op welke wijze hunne statistieken
opgemaakt zijn van den eenen kant
zijn de getallen overdreven en van den
anderen kant als aanwinst gerekend
wat zij reeds bezaten.
Wij hadden dus wel gelijk van de
cijfers der clericale statistiek als fa-
tatischle beschouwen. Zooals men
ziet bewijst dit kort overzicht
dat de officieële scholen slechts één
derde hunner bevolking verloren heb
ben.
Wilde men de statistieken der cle-
ricalen voor echt aannemen, dan
zouden er meer leerlingen in de scho
len te stellen zijn dan er zich kinde
ren in de schooljaren bevinden, dat
is meer dan li op honderd inwoners.
Bemerken wij ter loops dat wan
neer al de kinderen die van 6 tot 44
jaren oud zijn ter schole gaan, de cle-
ricalen «eene rede meer kunnen bij
brengen om het invoeren van het ver
plichtend onderwijs te verwerpen.
Wanneer men nagaat wat al moeite
er van wege de geestelijkheid inge
spannen is om de kinderen uit de of
ficieéle scholen te trekken, dan is het
grootelijks te verwonderen dat men
slechts tot zulk eenen armzalige uit
slag gekomen is Een derde der
schoolbevolking
Leest de verslagen van het school
onderzoek en oordeel dan of er niet
meer gemeenten zouden moeten ge
vonden worden waar niet een kind in
de officiëele school tegenwoordig is.
Wanneer de invloed van M. de Pas
tor machtig genoeg is om den rijken
of edelen grondbezitter der plaats
onder den duim te houden of hem
overtehalen om de van hem afhangen
de personen te dwingen hunne kin
deren naar de katholieke scholen te
zenden wanneer van zijnen kant M
de pastor de biecht en de andere sa-
kramenten gebruikt om de ouders te
dwingen en deze in hunne eer en zelfs
in hunne tijdelijke zaken treft, dreigt
van ze ten onder te brengen, ze pu
bliek aan den schandpaal hecht
wanneer van eenen anderen kant de
clericale gemeedtebesturen den pas
tor in de hand werken en al wat mo
ge: ijk is, aanwenden om het officieel
onderwijs te benadeelen dan, zeggen
wij, is het grootelijks te verwonderen
indien de gemeenteschool kinderen
bevat. -
En niettegenstaande al dien hoogen
invloed, niettegenstaande al de dwang
middelen en banvloeken, is men er
maar in gelukt, aan deofficieele scho
len één derde der leerlingen te ont
trekken. Zulke uitslag noemen wij
armzalig. Onder een ander oogpunt
beschouwd, zijn de dwangmiddelen
door de geestelijkheid in het werk ge
legd, bij haren opstand tegen de wet
zeer betreurenswaardig, want zij heb
ben niet gediend, dan om de religie
hatelijk te maken. M. Malou, M. Tho
nissen en consoorten hebben het
zeiven gezegd.
jaarwedde van den aartsbisschop 7
Antwoord. 21 duizend franken.
V. En die van eiken bisschop 7
A. 16 duizend franken.
V. Hebben zij geene andere in
komen
A. Ja, buiten alle soorten van
giften, betalingen van missen enz.
enz., trekken zij nog 5 duizend fran
ken voor bureelkosten.
V. Hoeveel koste iedere mis van
den almoesenier, thans afgeschaft, in
de veeaartsschool te Cureghem 7
A. 52 franken.
V. Wat betaalt iedere seminarist
voor zijne volledige studiën te doen.
A. 25 a 30 franken. (Zitting der
Kamer, van 16 februari 1881.
V. Wat doet hij naar zijne stu
diën 7
A. Hij leest de mis en beleedigt
het gouvernemen', de wetten en de
overheden.
V. Wat jaarwedde genoot het
hooger priesterdom in 1832 7
A. 235,232 franken.
V. Welke som genieten zij in
1880 7
A. 321,400 franken.
Y. Vv elke vermeerdering heeft
de jaarwedde der pastoors en onder
pastoors verkregen, sedert 1830 7
A Meer dan twee millioen.
V. Zijn het allen belgische pries
ters die door de Staatskas betaalt
worden 7
A. Neen. 177 vreemde papen
worden door den Staat bezoldigt.
V. En wat doen deze vreemde
priesters 7
A. Zij verfoeien het bestuur dat
ze betaalt en drijven den gek met de
wetten.
Y. Buiten hunne jaarwedde, ge
nieten de priesters geene andere pro
fijten 7
A. Hunne profijten worden be
rekend op ten minste het dubbel
hunner vaste bezoldiging.
V. Hebben die arme priesters
geen hard en beklagenswaardig leven 7
A. Och, ja. Ilun dagloon is ge
wonnen ten 8 ure 's morgens ook
ziet men ze meestal dik en vet als
kommerlooze nietsdoeners door den
wereld kuieren of zich met politiek
onledig helpen.
beien senator die laatst opentlijk durf
de treuren dat hij gratis voor niet in
de eerste Kamer moest zitten.
Maar wat wonders is erin gelegen?
De groote grondbezitters zien hnnne
inkomsten aanmerkelijk verminderen
door de landbouwkrisis, terwijl de
geestelijkheid hun nog geld onttrekt
voor werken die nooit geëindigd zijn.
Nu, de zoo gepluimde menschen be
ginnen te geloven dat het niet noodig
is zich ten onderen te helpen voor
ezelscholen, dewijl het gouvernement
er goede opent, des te meer dat men
in de scholen met God aan de jonk
heid leert de wetten verachten en
overtreden, die de steun zijn van den
eigendom.
EENIGE VRAAGPUNTEN.
Vraag. Tot hoeveel beloopt de
HEILIGE GESCHIEDENIS.
De rechtbank van Bergen, heeft een
vonnis van dén vrederechter van
Roeulx hervormd, die den beschuldig
de had vrijgesproken en heeft Arnold
Stoffens. onderpastoor te La Lou-
vrière, tot 25franks boet en de kosten
veroordeeld, om geweld gebruik te
hebben tegen de weduwe Vamecq,
die hem wilde beletten haren broeder,
die ziek was, te kwellen.
Men herinnert zich de reeks aan
slagen op de eerbaarheid, door broe
der Resse, van Gu'se. gepleegd. Het
hof van assisen van de Aisne heeft
hem bij verstek tot 20 jaren dwangar
beid en 20 jaren onder de waakzaam
heid der politie veroordeeld.
TIEN BROEDERKENS VERVOLGD.
De kamer van beschuldiging heeft
beslist, dat er reden bestaat de ver
volging te bevelen voor de korrekti-
onneele rechtbank van Gent, van tien
broederkens. waarvan één verdacht
van aanslagen op de eerbaarheid en
de neven andere van geweld op jonge
kinderen, aan hunne zorgen toever
trouwd.
All GIJ KUNT NIET MEER PLUI
MEN 7
In eene voordracht die M. Jacobs
laatst te Leuven gegeven heeft deed
hij hevig zijn beklag over de flauw
hartigheid der belgische aristocratie
om de klerikale zaak te ondersteunen.
De man dacht misschien aan den no-
DE PAUSELIJKE JUBILÉ.
De oaus heeft de groote goedheid
gehad aan al de geloovigen, een jubi-
lé te geven, ter welke gelegenheid
iedereen vergiffenis van 'zijne zonden
zal kunnen bekomen, aan de volgende
voorwaarden
Te biecht gaan de Heilige tafel na
deren, en hier komt de aap uit de
mouw, eene OFFRANBE doen ten ti
tel van AALMOES, voor een god-
OORUIT
