noten heeft Belgie noodig
Van langs om meer gaat er een he
vig protest op tegen de voorrechten
die de Bestendige Deputatien bezitten
betreffende het toezicht en de vaststel
ling der kiezerslijsten. Van die macht
maken zij het schreeuwendst mis
bruik ten voordeele der klerikale par
tij Dat mag geen recht uitoefenen
meerheeten, de ontelbare partijlisten
die dagelijks aan de kaak gesteld
worden. Door hare daden zelve delven
de deputatien hun eigen graf eene
straf die zoowel instellingen als per
sonen treft, wanneer plichten die op
hen wegen over het hoofd worden ge
zien.
De klerikale partij maakt veel lawijt.
Doch de zending der liberalen is juist
van de misbruiken te doen verdwijnen
waar zij zich ook mogen verbergen.
De rechtvaardigheid en de eerlijkheid
eischen zulks. Zelfs is het noodig dat
het ministerie er spoedig orde in stel
le om alle kiesbedrog onmogelijk te
maken. Het Beroepshof van Brussel
heeft wederom duizende kieszaken te
beslissen.
Staan wij weêrom voor eene vieze
affaire
De Journal de Bruxelles meldt dat
Mgr. Namèclie, rector der hoogeschool
van Leuven, zijn ontslag gegeven heeft
Maar nu verhaast zich de Courricr de
Bruxelles die tijding te logenstraffen.
Wat zit daar achter Het was ook
de Journal welke eerst van al de on
genade van Mgr Dumont aankondigde.
En alsdan regende het logenstraffin
gen op logenstraffing.
Mgr Namèche is de rector die, over
een paar jaren bij de opening der Uni
versiteit, eene oorlogsredevoering uit
sprak en luid deed klinken dat de
studenten te Leuven zich moesten
voorbereiden om in de samenleving
als strijders op te treden. Dus te Leu
ven vormt men sujecten voor den bur
geroorlog in ons land. Dat is admira-
bel schoon.
Ongetwijfeld zal het de openbare
aandacht niet ontgaan dat de Koning,
dinsdag, zijn pasclien gehouden en het
schuifken niet gekregen heeft, gelijk
dit het geval is met drij honderd dui
zend nederige familievaders en moe
ders, ten gevolge der nieuwe school
wet.
De grooten flikflooien en de kleinen
vervolgen, is dat Chnstuslcer, die op
de wereld kwam om de gelijkheid on
der de menschen te verkondigen
Het is vast en zeker dat de wet van
den 1 juli nooit zoutot stand zijn geko
men indien de Koning geweigerd had
er zijn handteeken onder te zetten.
Durft de geestelijkheid dan de absolu
tie niet weigeren aan Leopold II Zijn
het alleen de arme duivels die vervolgd
moeten worden in hunne godsdiensti
ge gevoelens
Dat noem ik eene groote onrecht
vaardigheid, die om wraak roept bij
God.
Het is schandelijk zoo de religie te
misbruiken om een politiek doel na te
jagen. Het kan niet missen of het
godsdienstig gevoel moet lijden bij
zulke daden. Wat helpt het in woor
den van liefde en recht te prediken,
als de daden niets anders zijn dan
dwang en onrecht Gust.
LIBERALEN AAN T WERK.
Welke zijn de middels om ons ver-
kwezeld Vlaanderen uit zijn diepen
slaap op te wekken
Als Veurne, Aalst,Audenaarde, IJpe-
ren, Brugge en Antwerpen, klerikale
vertegenwoordigers kiezen aan wie de
schuld
Het is niet genoeg, na iedere kirzing
die niet gelakt, uil te roepen liet zijn
domme boeren, er is niets reeë aan te
vangen; en dan weder ieder in z'jn
sLkluiisje te kruipen, tot de volgende
kiezing.
De lijd, d;e tot hier toe aan onze
kicswnrstcllingen werd besteed, is al-
'ijd onvoldoende geweest.
De bovengemelde steden zouden ons,
na eenigen lijd liberale propaganda, li
berale verlegenwoordgers kunnen zen
den, indien men d^n builen bewerkte.
elke zijn de middels, iedereen kent
ze, doch liet is goed ze van lijd lot tijd
te herhalen.
Hel verspreiden van Vlaamsche li
berale bladen 2° liet geven van poli
tieke voordrachten.
1° Liberale bladen. In ieder ge
meente is eene herberg waar zich die
gene vereenigen, die geen deel willen
maken van congregatiën, paironagiën en
andere vodderijen.
Het zijn deze die wij moeten tot ons
krijgen zenden wij in die herbergen,
weekbladen in 't begin zal men bet
blad zorgvuldig verbergen, langzamer
band zal de eene of de andere boer er
smaad in vinden bet is de geschiede
nis van de verbodeoe vrucht: eenmaal
dat men in den appel heeft gebeten, zal
men er nog in bijlen,
Dit feit heeft schrijver dezes in twee
dorpen beproefd en hij is gelukkig te
kunnen vastellen dal bet ten olie ge
lukte.
2- Het geven van voordrachten is ge
wichtiger maar tevens ook moeilijker.
Zulke voordrachten eischen \eel takt
en keilis\an zaken. Zij die zich daai-
mede zouden gelasten, moeten hunne
mannen kennen, en weten wat er op
stoffelijk gebied geschiedt.
Men mag niet in eens met de deur in
huis vallen, de vernieling der beslaande
zaken niet oensciien, maar eenvoudig
den vooruitgang en den eerbied voor de
wetten.
Wij moeten den boeren zonneklaar
bewijzen, dat de pastoor niets meer is
dan een burger; dat bij van geen enkel
voorrecht mag genieten dal dezelfde
straffen op hem toepasselijk zijn als op
hen in een woord, dal hij een bedien
de is van den Staal; waaraan bij ge
hoorzaamheid verschuldigd is, zooals
iedereen.
Indien wij aan de boeren zullen be
wezen hebben, dat de pastoor een
menseh is zooals zij dan is geheel
zijn invloed te niet.
Bewijst nuri, wat de pastoor onder
wijst niet altijd waar is; wat hij uitricht
niet altijd billijk is en g:j zult van
den Boer één onzer mannen gemaakt
hebben.
Hel begin zal moeilijk zijn wak
kere soldaten moeten zich daar door
niet ontmoedigen. Wendt u tot liet ge
zond oordeel onzer ongelukkige buiten
lieden, brengt, bun aan 'i verstand dat
de w ereld langer dan (i duizend jaar be
slaat, dat de aarde rond de zon f'raait
dal het een onzin is. dal Jonas drie dagen
in eenen walviscli verbleven heeft dal
Jostié de zon niet beeft kunnen doen
stil staan dal de domme geschiedenis
van de kleine chinef skeos slechts een
doel heeft geld, geld en altijd geld af
te truggelen, voor het onderhond ecner
bende van 20 000 luiaards, die hier in
Belgie verblijven; 20,000 luiaards aan
(rank per dag voor bun onderhoud
(weinig genoeg) maakt 7 nullioen 500
duizend frank jaarlijks Van waar komt
dal geld
Van U. buitenlieden, die in liet zweet
uws aanschijns werkt om lekker eten
en f ij ui; wijnen aan die vetzakken te
verschaffen.
Men zou linn nog kunnen zeggen dat
de w etenschap alles uitlegt en dal de ge
heimen en mirakelen nooil bestaan heb
ben, dan in bel kranke hoofd van fana-
lieken.
Legt hun nog uit dat wij ze willen ver
loten van de clericale overlieersching.
die de kanker aller natiën is, dat wij de
toekomst vertegen koordigen en ook
hunne belangen voorstaan.
Als zij datzullen verstaan, zullen zij
voor ohs stemmen.
Aan het werk, dus liberalen.
F. M.
WAT ZIJN ZE STOUT
Wal zijn ze stout de klerikale dag
bladeren. In tegenwoordigheid der ui-
tersle maatregelen, die het gouverne
ment moet nemen, om 's lands schulden
welke door de onbekwaamheid, en de
geldverspillingen van liet laatste klerikaal
ministerie waren gemaakt, durven
die huichelende bokkengazelten de
weeklachten van Jercmias aanheffen
over het ongelukkig lot der belasting
schuldigen.
Welke hoegenaamde finantieele maat
regelen het gouvernement ook moet ne
men, betaamt het nooit, dat de klerikalen
ertegen opkomen, want iedereen weet,
dat zij moeten dienen, om den put tc
vullen welke Minister Malou, door zijn
slechten onbekwaam bcsluur, in den
coffre-fort van ons landeken gemaakt
bad. Iedereen weet dit gpnoeg. en er
wordt eens ferm gelachen, omdat de
klerikalen meënen, dat de boeren en
burgers niet wetenwie bun dien ver
branden hutsepot heeft opgediend.
Mola!Bokken,de schei rewegskliek is
van groot lol klein gekend
Indien het liberaal ministerie zijne
toevlucht moei nemen lot nieuwe Lelas-
tingen, dan doel het dit zeker niet voor
zijn plezier. Toen bet aan bel bewind
kwam, bevond het zich voor den ellen-
digsten finantieclen toestand en moest
het onmiddelijk maatregelen nemen, om
er de gevaarlijkste gevolgen van te keer
tc gaan.
Zie, Bokken, hier zijn de cijfers van
dien toestand, zooals hij gebleken is, uil
de besprekingen inde Kameis van verle
den jaar.
Elk jaar werden de budjetten met een
le kort door de klerikalen geslolen.
4 mïllioenen voor 1877 3 millioencn
voor 1878. Daarenboven had M. Malou
voor 270 millioen, zegge twee honderd
zeventig millioen verbintenissen aange
gaan, en om dat alles le betalen, slechts
zeven houder duizend franks, of het
386,tedeel, in kas gelaten
700,000 franks in kas en 270.000,000
lasten le bet'len in vijf jaren, boven
het jaarlijks te kort van dat schoon kle
rikaal ministerie.
Ja, burgers en boeren, op acht
jaar klerikaal bcsluui, bad minister
Malou hel zoo ver gebracht i
En hoe stond het met de zaken, toen
de liberalen bel ministerie in 1870 ver
lieten P In Juli 1870, bekende Malou
zelf, dat hij in de slaatskas gerondeu
had, 85 millioenwaarvan 40 millioen
seffens beschikbaar, en daarenboven ge
wone budjeUcn die jaarlijks van 8 tot 10
millioen boni of zuiver overschot lieti n.
Zoodat het ministerie toenzonder eenen
centiem belasting meer le moeten vra
gen. oogenblil.kelijk 200 a 300 millioen
kon Ieenen
Al deze hulpmiddelen zijn verspild in
die operatiën van ijzeren wegen, waar
over men. nog jaren lang zal spreken.
Aldus, bijvoorbeeld, voor den grooten
Luxemburg, waarvan den aankoop
vernielend is geweest voor onze Staats
kas. Waarom Omdat men ronduit be
kend heeft, dat men san de obligatie be
zitters van dier, ijzeren weg, een schoon
geschenkje beeft gedaan van lS millioen
en de slaat daarenboven er jaarlijks nog
4millioen bij inschiet, om die linie le
exploitoeren
Wat ander« nog Om den aankoop tc
doen van de liniëti in Vlaanderen, be
taalde bet klerikaal ministerie 20 mil
lioen voor eenen ijzeren weg die jaar
lijks nefopbrengt270,000 fr of 1 35/100
per honderd
En als het er nu op aankomt, do
groote gaten te sloppen, als het er op
aankomt dien afgrond te vullen, dan zijn
de bokkengazettenstout eu schaamte
loos genoeg van met sleenen te durven
werpen, niet naar de mannen die dien
ongelukkigen toestand te weeg hebben
gebracht, niet naar de Scherrewegskliek
maar, naar het hoofd der moedige libe
rale ministers, die de ondankbare en ge
vaarvolle taak hebben op zich genomen,
om al dat kwaad te herstellen Gevaar
volle taak voor hunne populariteitom-
dal de klerikale huichelaars, altijd weten
in troebel water te vissclien
Deze maal echter is bet land goed in-
gel'cht de opofferingen, de belastingen
welke liet moet betalen, zijn een gevolg
van het onvoorzichtig en geldverspillend
bestuur van M. Malou en zijne klerikale
vrienden,en. valt er hedendaags te
leggen en te draaienBoerkens eu bur
gers, denkt, dan op bet klerikaal
bestuur en zegt in uw zeiven bel volgen
de schielgebedeken op
Van alle klerikaal bestuur, verlos ons
Heer
Van de scherrewegskliek, verlos ons
Heer
WIJ ZIJN DE DOMSTE, [vervolg)
Ik zal voor heden niet onderzoeken aan
wie het te wijten is dat onz« jongheid bij
na al vergeet wat, het geleerd heeft.
Laat ons voor 't oogenbtik veronderstel
len dat het niem inds schuld is. Maar het
feil is daar, onbetwistbaar daar.
Zijn er dan geene middelen om dien
akeligen staat van zaken te veranderen
en onze stad in plaats van aan 't staartje
aan 't hoofd der verlichte steden te houden.
Ik aarzel niet te antwoorden ja.
Maar om dit edel doel *e bereiken heeft
men de medewerking van alle vrijheidslie
vende mannen noodig samenwerken is
hiertoe onontbeerlijk.
Aan de liberalen, de vrienden van licht
en wetenschap is het naluurlijk opgelegd
de stad voortaan uit hare domheid te red-*
den.
En nu de middelen om deze redding te
voltrekken
Ziehier wat ik denk daartoe noodig le
zijn
De eerste plicht valt op de ouders. Als zij
genoodzaakt zijn hun kind te vroegtijdig
naar de fabriek te zenden, moeten zij hun
ne kinderen dwingen des avonds de school
der volwassenen bij te wonen, waar zij in
de onmogelijkheid zullen gebracht worden
te vergeten wat hun met zoo veel moeite
aangeleerd is.
De tweede en belangrijkste plicht valt op
de fabriekanten en rein Icelbazen.
Vooreerst zouden zij geene kinderen
moesten aannemen die noch lezen, noch
schrijven kunnen ten tweede zouden zij
moeten eischen dat hunne Knechten ten
minste tot bun negentiende jaar de avond
school voor volmassenen verkeeren ver
der zouden de groote fabriekanten, waar
talrijke kinderen vergaderd zijn, nog in de
fabriek al was het maar twee, drie maal
in de week een uur of half uur door een
bevoegd man eene repetitie doen voor ge
heel het werkhuis.
Het schoon en Edel werk der Oude kleê-
ren die hier ter stede zoo veel goed gesticht
heeft, zou ook op de bres moeten springen,
en hare hulp vooitzetten aan da leerlingen
der adulteschool, de nieuwe lasten die het
zich zou opleggen zouden hun ruimschoots
zoor de liberalen vergoed worden.
Dan zou er nog iets bij moeten gedaan
worden. Men zoneen werkmanssenootschap
oprichten in den zin van het Van Crom-
brugghe's genootschap van Gent of andere
maatschappijen van Brussel en elders,
Daar zouden hst werkvolk en al de Durgers
zich ten minsten 's zondags verzamelen,
daar zou men Voordrachten houden, lezen
en schrijven, komedie spelen, koor afdee-
lingen maken, eene kas van onderlingen
bijstand stichten enz. enz.
Dit zijn nu mijne gedachten, anderen
zullen er nieuwe bijbrengen. Het stichten
eener maatschappij zoo als hier boven is
reeds gunstig aangenomen door een onzer
ieverigste liberale hoofden, het ander zal
volgen, als er eenheid en goeden wil is.
Op die wij ;e en door nog meer andere
zouden wij weldra het hoofd mogen opste
ken en zeggen,over zes jaren waren wij de
Domste, nu staan wij aan 't hoofd der ge
leerdste. V. B.
Sedert de papen de vier nieuwe zonden
danszonde, gazelzonde, kieszonde en
schoolzonde hebben uitgevonden, heeft
de Paus Leo XIII goed geoordeeld, ter
gelegenheid van den buitengewonen groo
ten Jubilé van 't jaar onzes Heeren 1881 en
op verzoek en aandringen van al de zwart-
gerokten van Belgenland de volgende
nieuwe gefabrikeerde geboden, met zij
nen pauselijken stempel bekleed, het land
rond te sturen
Danser of springer zult ge niet wezen
Liberale gazetten zult ge niet lezen
-4
