De lijfeigenen, die zoolang aan den
bodem, waarop ze geboren werden,
hadden toebehoord belmoren voor
taan nog alleen hunzelven toe. Krach
tens de wet, zijn ze'de gelijken
geworden hunner oude heeren. Voor
de eerste maal, neemt de met stroo
gedekte hut hare plaats in de vrije
zonni*, terwijl de kasteelen, met hun
nen van schietgaten voorziene torens
sombere kuilen der feodale trots
heid en verdrukking met den vloek
des volks beladen worden.
t oog "inblik, eenig in de geschiede
nis des menschdoms, was de dage
raad eener nieuwe wereld.
Voor de eerste maal, aanschouwden
de moeder met fierheid het Kind dat
aan hunne borsten hing dat kind
ten minste zou later een man, een
burger, de gelijke van de grouteu de
zer aarde wezen.
De jonge landman staarde met lief
de op zijne jonge en moedige vrouw,
en zegde haar
Voortaan zullen wij onzen akker
bebouwen en de oogste zal ons toe-
belmoren. Wij zijn niemand, on-
derdaan meer. Als wij oud zijn, zul-
len wij omringd door onze kinde-
ren, uitrusten in de schaduw van
den appelboom, dien wij geplant
hebben, zonder dat de beambte
van den heer of de tiendehelfer der
abd j ons zijne vruchten komen be-
twisten
Te midden van die verplaatsing der
landgoederen, zagen de buitenlieden
eensklaps eene nieuwe bron van voor
spoed opborrelen. De grond die, on
der het. oude stelsel, zijne meesters
niet voeden wilde, de aarde die haren
boezem gesloten had, deed hem we
der openen, om hare vrije kinderen
te spijzen.
Boeren der 19° eeuw, zegt M Latn-
borelle ziedaar wat gij aan de Om
wenteling van 1789 verschudlDd zijt.
Zij heeft u van een hatelijk dwamjuk
vrijgemaakt, zij heeft uwe waarde als
mensen verheven, met u te herinne
ren dat uwe rechten gelijk stonden
met die der overige burgers.
Vóór de Omwenteling waart gij vas-
salen, knechten, gemeene kerels, ver
vallen wezens, die door uwe meesters
aanzit n werden, niet als menschelijke
schepselen, maar als verachtelijk vee.
1789 heeft mannen en burners van u
gemaakt. Dat is haar roem. Ja, niet
tegenstaande al de banbliksems die
Rome legen haar geslingerd heeft,
zal de eerst fransche Omwenteling al
tijd de rijzende zon van de vrijheid,
van den vooruitgang en van het ge
luk der menscheid blijven.
HET LOURDES-WATER.
Te Brussel, is onlangs een persoon
gestorven, die sinds vele jaren niet meer
ter kerk ging.
Hel was een overtuigd vrijdenker.
In de laatste dagen van zijn Even,
heeft zijne vrouw, builen zijnen wete,
hem eenige lepelhens Lourdeswater in
gegeven. Dat is een uitmuntend genees
middel, schijnt bet, want eenige dagen
nadien was de man dood.
Maar geneest het Lourdeswater niet,
bet is toch voor wat anders goed. Of
schoon hij geweigerd heeft de sa-
kramenlen der stervenden te ontvangen,
heeft de vrouw loe.h bij de geestelijken
verkregen, dat hij met veel kerkelijke
plechtigheid is begraven, om
dat hij drij lepels Lourdeswater heeft
ingenomen.
VVal winkel Wat winkel
ZE KLAGEN
Wij hebben onlangs gemeld dat de
bisschop van Namen pulten in d'aarde
klaagde, omdat de klerikalen zoo weinig
geven voor katholijke scholen en men
alles ten laste van de geestelijken laat.
De Gazette de Liége, een ultra-ka-
i hol ij k blad, laai ook een alairnkicet
hoeren, omdat er zoo weinig voor de
seinden inkomt
Daar zijn kalholi ken, zegt het dag-
blad, die in eene enkele week met
honderd duizenden franken vrspclen
en ze weigeren eenige franken te gc-
ven voor het groot werk der katliolij-
ke scholen, ofschoon zij zeggen enn-
seivao ur en kuit-lijk te zijn.
Het schooien en geven begint de
kleri .alen de keel ui' te komen.
WIJ ZIJN DE DOMSTE OE DE
WERKL1 EDEN (IENOOTSCHAl'PEN
Het is -nbef wisibaer «lat «Ie ongeleerden
gmnax kei ijker om den tuin te leiden /ijn
dan auik-ivn. 't Is oon ontegensprekelijk
d it hei gedacht van eenieder te laten kie
len, zonder onderscheid van fortuin, dage
lijks veld wint.
De klerikalen. do partij der bedriegers,
hebben dus allen intresi het volk onge'eerl
te laten om het des te gemakkelijker te
dwoepeu en zoo hunnen Zegepraal voor de
toekomst te verzekeren.
Du.-, hebben de liberaih n juist de teg«-n
overgeslelde plicht: De meoschen te ondei-
wijze en hunne opvoeding te verbeferen.
Het volk gaat nagenoeg iu het algemeen
ter school, zal men zeggen, wat wilt gij
nog moer
Wat ik meer wil gelijk ik h< t in vier
vorige artikels, breedvoerig uitgelegd heb,
ik wil dat de kinderen die op tieajarigen
ouderdom de school verlaten en alles wat
zij welen kennen gelijk oenen papegaaie,
hunne studiën voortzetten in de school van
volwassenen dat men eene maatschappij
zou inrichten waar menden werkman zij
ne plichten en zijne rechten zou leereu
kennen waar men hem zou leeren denken.
Ik zou willen dal men hier te stand bracht
wat te Gent sedert vijftien jaren bestaal
voor jongens en voor meisjes die men zoo
aan de kroeg en de danszaal ontrukt.
Die maatschappij is tevens het eenige
middel om het werkvolk met het kapitaal
te verzoenen Een geleerd en wel opge
voed mensch, zal nooit Internationalist
worried.
Te Gent, zijn die maatschappijen tot
stand gebracht door een man alleen 't is
waar die man bezit een har t dat voor niets
anders klopt- dan voor grootsche gevoe
lens, die bijna geheel zijn leven gezwoegd
heelt voor 't welzijn der werkende klas
sen, ik heb professor Laurent genoemd,
Hier in Aalst, zal er dan wel een man
gevonden worden, die met dezelfde ge
dachten als MLaurent Lezield is, deze
moeteen man van gezag <-n zeilupoffenug
wezen en zijne uaam hangt aan de prut
mijner pen, maar noemen wij hem niet
vooral ik ste lig weet dat hij me zaak van
zielsvei edeling en stof el.jke welvaart van
onze kie ne burgers «n weikvolk zonder
aarsche za, in handen nemen..
V. B.
DE KLERIKALE ZEDELIJKHEID.
Senator Lammens zegde laatst in den
Senaat, dat de grooie klerikale famrilien
een edel doel voor hare werkzaamheid
gevonden hadden door zich bezig te
houden met de zaak der scholen met
God
Ziehier wat wij thans aantreffen in
het bisschoppelijk blad la Gazette de
Liége, uit Brussel geschreven
Liberalen en klc'ikaten hebben el
kander niets ie verwijten, in de groote
familien Jong gehuwden verspelen, in
eenen enkelen avond, vele malen het
pensioen dat zij genieten om een jaar te
leven. De woekeraars zijn daar en het
vaderlijk erfdeel is verslonden voor de
dood der ouders. AIzoo wijst men een
familiezoon der provicieLuik aan, laatst
onder rechterlijke voogdij geplaatst
hij zou voor 909,000 frs schulden heb
ben.
De speeldrift sleept er nog smeriger
na zich. Dat heeft in de wereld leven en
te dikwijls, in BtusspI. werpen den edel
dom, de financiemannen en de groot-
bandelaars er zich hals over kop in Zoo
welhaast geene heilzame en krachtige
tegenwerking zich voortdoet, de hoogere
klassen zullen allen invloed verliezen en
1889 zal 1789 terugzien. Dat kan niet
blijven duren. En deze die onderde dui-
zende franks in eene week versjoelen,
kunnen geene eenige honderde frs geven
aan het groot werk der katholijke scho
len alhoewel zij zich als conservateurs
betitelen,
-o-
ZIJ ZULLEN HAAR NIET HEBBEN.
Sedert de veroordeeling der Broe
ders van Ronse en Maltebrugge, heeft
dat klerikale lied hoegenaamd geen
reden van bestaan meer, want de ou
ders zeggen Hoe Gij durft spreken
van de schoone ziel van 't kind, wan
neer het in uwe langen is dat de ziel-
bederuers gevonden worden.
Ziehier het liberale lied van. zij zul
len haar niet hebben leert het van
buiten, vrienden, en telkenmale de
klerikalen zich verstouten sedert die
veroordeelingen, hun Godslasterend
gezang aan te heffen, zingt gij uit vol
le borst
Zij zullen haar niet hebben
De schoone ziel van 't kind,
Zoolang men nog in Vlaanderen
Een kuischen Vlaming vindt.
Zij zullen haar riet hebben
De schoone ziel van 't kind,
Zoolang men nog in laanderen
Een kuischen Vlaming vindt
Zoolang Gods lieve zone
Ons w-armte geeft en vreugd;
Zoo lang er Belgen leven
Verknocht aan eer en deu,d.
De Hel is uitgebroken
Dg school is 't worstelperk.
Zij wil de ziel der kleinen
Bestempelen met haar merk.
Wij. liberale Vlamen
Wij vatten moedig post
Ons kinderen, op zijn llonsa's,
En mogen niet verprost.
Laat vrij de papen komen
Wij staan ten strijd gegord
Wij willen niet dat Vlaanderen
Een nest van dweepers wordt
Wij willen dat ons kinderen
Getrouw aan wet en land.
Steeds worstlen voor de vrijheid,
Door papen aangerand
Wij willen t' leven derven.
Maar weren d'ondeugd af
Wij roepen nog bij 't sterven
En op den boord van 'i graf
Ons kindren in geen scholen
VS aar 't fanatismus woelt,
Of waar een beest op knapen
Zijn vuige driften koelt
DIRK.
DE GOUVERNEUR VAN NAMEN
AFGEZET.
De Moniteür van heden bevat het vol
gende besluit
<s Op voorst#! van onzen Minister van
binnenlandsche zaken en op advies van
onzen ministerraad, hebben wij besloten
en besluiten
M. de graaf de Beauffort is van zijne
bediening van gouverneur van Namen af
gezet.
Gegeven te Laken den 20 Juni 1881.
«Leopold.»
Dat de klerikale dagbladen hevig uit
vallen tegen die afzetting kan men den
ken. Natuurlijk, die gouverneur in plaats
van hei gouvernement te dienen, dat hem
in zijne plaats had behouden, bewees goe
de diensten aan de bisschoppelijke partij
en zoo iets wilde ons liberaal gouverne
ment niet verdragen en het heeft wel dui
zendmaal gelijk gehad.
Men spreekt van prins de Chimy, volk
vertegenwoordigerals opvolger van M.
De Beauffort.
WEERAL IN EENE KERK.
De Journal de Charleroi zegt dat een
kosterkerkzanger, in eene kerk, een meis
je van 13 tot 14 jaren verkracht heeft.
Het is op den tweeden Sinxendag, na de
vespers, dat die schandelijke daad ge
pleegd is.
Die kerkmarinen gaan goed maar ook
de lessen dio zij va«i hooger hand ontvan
gen, zijn wel van aard om ze meer en te
bederven.
KLOOSTER KLOOSTERLINGEN.
Volgens de officieele cijfers wordt er
vastegesleld dat op 20 jaren lijd de kloo
sters dapper vooruit gegaan zijn in Bel-
gie. jammer nogthans dat die inlichtin
gen zich niet uitstrekken tot over de laat
ste jaren die wij nu beleeft hebben. Wij
zouden er zonder twijfel het bewijs van
den verbazenden aangroei der geestelijke
goederen, ten grooten spijte der klerika
le», kunnen in vastelbn hebben. Voor
3 jaren reeds heeft men hunne woede
zien losbreken toen de liberale dagbla
den van Brussel, Gent en andere steden
den overgrooten rijkdom der kloosterlin
gen te kennen gaven mogelijks
waren de heilige pennelekkers nu met
dubbelen toorn op 's lands bestuur ge
vallen, dat dergelijke goddelooze stati
stieken onder bet volk durft verspelden.
MANNENGEMEENSCHAPPEN.
Getal. Bevolking.
1846
1856
1866
1846
1856
1866
25
17
30
238
270
523
12
44
11
272
469
272
68
46
74
870
531
975
52
55
51
671
591
927
23
12
495
262
137 143 778 2031 2383 2991
VROU vVENt.E EENSCHAPPEN
Gelal.
Bevolking.
1846
1856
1866
1846 1856 1866
152
152
223
2359 2526 3117
95
173
174
1429 5875 2410
540
449
688
5844 5082 7249
57
51
47
2285 2095 2122
23
15
469 307
642
848
1144
9917 1224715205
Zoo als men door de cijfers ziet is het
getal kloosters geklommen van 157 tot
178 met 2051 en 2991 bewoneis voor
de mannen, en van (142 lot 1144 met
991/ en 15,205 bewoners voor de
vrouwen.
Een zeer mooi getal reeds, en zeggen
dat de beste jaren nog niet gekend zijn.
EEN HAASTIGE PRIESTER.
Het schaol-enkwesl is eene onuilput-
bare mijn.
Op 22 april laatsteden verscheen, ze
keren Gerard Vincent, onderwijzer met
God der katholieke school van «le ge
meente Sinte Pieter te Neufebateau,
voor de commissie voor onderzoek
Ziehier het begin zijner getuigenis
Ik beu vrij ondeswijztr sedert twee
jaar ik ben niet gediplomeerd. Ik heb
veroordeeliug onderstaan, hel is moge
lijk «lai ik eene tweedemaal veroordeebl
ben maar ik herinner het mij niet.
Hij herinnert er zsch niet van/
De voorzitter gelast zich. hem zijn
geheugen te verfrisschen
Gij zijt veroordeeld geweest, den
15 januari 1857, tot 15' dagen gevang
en 16 Ir. boel voor slagen en verwon
dingen.
Gij werdl ook veroordeeld, op 24
november 1865, tot eene maand gevang
voor gew elddaden die bloedverlies ver-
oorzaaktea aan een dienaar der open
bare macht.
Het antw oord van den getuige is won
derbaar
Nu herinner ik het mij maar de
veroordeeling voor slagen en wonden
vergeet men zoo licht.
Laat ons voortgaan. Dat volgt is nog
bevaliger.
Na M. Vincent, hoort dc conmissie
de getuigenis van den eerwaarde lieer
Boset, pastoor der gemeente waar M.
Vincent onderwijzer is lol meerdere
eer en glorie van God.
De eerwaarde ondervraagd zijnde
over M. Vincent antwoordt
Voor onze school hebben wii M,
Vincent ^enomen wij waren laastig
omdat er dringendheid was onze ichool
in te richten. Ik heb wel vernomw dat
hij met het gerecht heeft te doen gehad
maar heb ten zijnen opzichte geeie jui
ste inlichtingen genomen.
Hoe vindt gij dien pastoor Hij hee/l
