1881.
Aalst, 28 Juli.
N° 117.
Fr. 4-7,1
VOOR VRIJHEID WAARHEID EN RECHT.
af
's jaars voor de stad.
15men den drukregel
aankondigingen
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
's jaars voor heel iiet
land.
De abonneme n'sprijs
is voorop tsei aaibaar.
De aankondigingen
verzoekt men uiterlijk
des Woensdags voor
6 uren namiddag te
zenden.
Compagnie Générale dePublicité Etrangère G. L. Daube et C!o. Paris, Londres, Frankfort s. M.Berlin, Vienne, Zurich ete
VAN ALLES WAT.
Roe beteren heiligen hoe minder ge
loof.In een klein dorpje van 't arron
dissement Nijvel, bestond er eertijds
een St-Josef die drommels veel bijval
genoot. De centen en offranden kwa
men druk af en alle de andere heiligen
schenen oprecht jaloersch over dien
buitengewonen toevlucht.
Doch het schijnt dat die hemelbe
woner nog al veel van de mensche-
lijke natuur hield, want zoo wel als
aan ons stervelingen, werdt hem het
woord der schriftuur toegepast Van
sto] en assche zijt gij gemaakten in stof
en assche zult gij vergaan. St- Joseph
viel in duigen, het ongediert der pa
pen... der houte heiligen, wil ik zeg
gen, had zijnen ganschen rugstrang
uitgepeuterd.
Wat nu gedaan Op eens herin
nert de pastoor zich_dat d« raderma-
kèr voorgaanden winter eenen dikken
'peerenboom had uitgekapt en dat dit
allerbest houd is om heiligen van te
snippelen.
De boom werd gekocht en rietepa-
tiete zooals men te Aalst zegt
naar een beeldhouwer gezonden die
er eenen fonkel nieuwen H. Josef uit
vervaardigde.
De pastoor was hoogstens te vreden
en rekende reeds op eene vermeerde
ring in de ontvangsten maar 't was
mis.
De devotie tot den voedstervader
van Christus kwam welhaast op niet
uit.
De pastoor kon daar het zijne niet
uit maken en klaagde wel eens hier
over aan den radermaker daar deze
ook van zijne vroegere godvruchtig
heid had afgezien.
Wel, menheer pastoor, antwoor-
de de man, hoe wilt gij hebben dat ik
voor dien heiligen kan knielen daar
ik hem zooveel slagen hebt gegeven
als hij in mijne tuin met peeren bela
den stond ik geloof zelf dat ik er
meer als eens hebt tegen gep
In hetzelve dorpje bestond er eene na
bootsing van het mirakuleusbeeld van
O. L. Vrouw van Halle, die, zoo men
weet, de bijzonderen toevlucht is van
de meisjes die Ste-Catharina schap-
raaitje garnieren.
Eene juffer, die reeds 30 maal de
bladers had zien schieten zonder een
liefderoman te kunnen aaneenknoo-
pen, knielde dagelijks voor het beeld
en bleef lang na alle de andere ge-
loovigen om eenen bijslapers meeken.
Dit verveelde den koster die alzoo
belet was de kerk te sluiten hij be
sloot zich te wreken.
Hij begon met het hoofd van het
kindeken Jesus los te wringen en
bond, aan de ooren, een kordeken
vast dat hem toeliet hetzelve van ach
ter te doen heen een weer keeren.
De oude kwezel kwam volgens ge
woonte af en begon haar gebed
H. Moeder Gods ik ben uwe
ootmoedige dienares. Dat met mij
geschiede wat u goeddunkt.... Maar
mag ik toch hopen eens een man te
verkrijgen?....
Op dit oogenblik schudde het hoofd
van 't kindelen Jesus hevig neen,
neen, neen
De kwezel was een oogenblik be
dwelmd doch vloog in eens recht en
sprak
He, kleine snaak, 't is tegen u
niet dat ik spreek, maar wel tegen
uwe moeder, en gram verliet zij de
kerk.
kende
de
'S anderdaags
paroc^je de grap
gewroken.
en
gansch
koster
de
was
OPGELET
Zou men naar de clericalen luistert
verbrassen de belgische liberalen alle
onze centen aan het onderwijs.
Welnu, te Parijs verteert men jaar^
lijks 10 franken per inwoner voor de
scholen, terwijl deze evenredigheid
in België maar op 2 franken komt.
Inderdaad, Parijs telt 2 millioen in
woners en heeft een budget voor 't on
derwijs van 20 millioen.
Wij tellen 5 1/2 millioen inwoners
en besteden in 't geheel wat meer dan
11 millioen franken.
In Belgie gaan de 2/3 der kindwen
naar de officieele scholen te Parijs
nauwelijks een derde.
slaven, die wij op den buiten doen
kiezen hebben, weten hoe zij moeten
stemmen en al wat gij kunt zeggen
strekt toch tot niets. Al haddet gij wel
duizendmaal gelijk, onze getrouwe
vertegenwoordigers van de pastoors
zullen toch met ons en tegen u stem
men, bijgevolg moet gij niet meer
spreken, de discussie is gesloten.
En het is op dergelijke wijze dat
de uentsche deputatie den mond
werdt gestopt en men tot de stem
ming van het budjet overging.
Het meerendeel der leden
van de Gentsche deputatie, hebben
geprotesteerd en vermits zij niets
meer mogten zeggen en men ze met
geweld deed zwijgen, zijn zij er van
doorgetrokken en zij hadden gelijk.
Indien de meerderheid in de Kamer
zoo eens moest handelen, wat zouden
de kierikale bladen roepen dat de dis
cussie versmacht wordt en patati en
patata.
Wij zijn zeker dat zij nu niet dan
lof zullen hebben voor die voorbeeldi
ge, verstandige een vooral onderdani
ge... pijpenkoppen.
De voornaamste discussie die tot den
voorgaande uitslag heeft aanleiding
gegeven, had betrek op het lager on
derwijs.
De heer gouverneur zegde dat de
bestendige deputatie, dit jaar niet
voorstelt om de credieten voor het
onderwijs, die verleden jaar van
ambtswege door het gouvernement in
het budget zijn gebracht, te verwer
pen en aan den raad overlaat om de
kwestie te beslissen. Hij spoort de
leden aan hunne goedkeuring aan de
uitlegging, welke het gouvernement
aan de wet geeft, te schenken en de
kredieten in het budget te brengen.
De heer seresia voegt zich bij den
gouverneur en zegt met genoegen te
kunnen vaststellen dat er eene
verandering gekomen is in de
handelwijze van de bestendige depu
tatie Verleden jaar heeft zij de kre
dieten verworpen en heden laat zij
den raad meester daarover te oordee-
doende om de kredieten te verwer
pen. Gij zegt dat in de openbare
scholen, de dampkring niet godsdien
stig is, maar gij kunt niet betwisten
dat het onderwijs er niet zedelijk is.
Hij doet uitschijnen dat er geene li
chamelijke straffen meer bestaan, dat
de zedelijkheid van den meester en
der leerlingen, op zeer zeldzame uit
zondering na, er voorbeeldig is, ter
wijl de veroordeelingen van de vrije
katholijke onderwijzers Voor aanslagen
op de eerbaarheid en gewelddaden
zeer talrijk zijn.
De heèr Seresia verklaart ook nog
dat de katholijke groofe opofferingen
worden opgelegd voor hun onderwijs;
maar men moet weten dat het mee
rendeel der katholijken die opofferin
gen met moeite en tegenzin doen.
Gij dwingt de personen, die van u
afhangen tegen hunnen wil te geven.
bij zegt nog dat gij geld genoeg hebt
dat is niet.aanneem.lijk, want g'j doet
uwe onderwijzer» alle soorten -van
bedrijven of ambten uitvoeren het
zijn kosters, sekretarissen, gemeente
ontvangers, sekretarissen van de bu-
reelen van weldadigheid, ontvangers
der hospitien, enz. Er zal een dag ko
men dat de wet aan de gemeenten zal
verbieden, die bedieningen aan uwe
onderwijzers toe te vertrouwen. En
alsdan zult gij verplicht zijn uwen
toevlucht te moeten nemen tot de
broeder kens, zooals er te Ronse en
te Maltebrugge met het onderwijs zijn
gelast geweest.
De redenaar zegt dat hij eene tabel
onder het oog heelt, van veroordee
lingen, enkel sinds een jaar uitgespro
ken tegen katholijke onderwijzers,
het zij voor slagen en verwonding, het
zij voor aanslagen op de eerbaarheid.
Die tabel bevat prij-en-dertig ver
oordeelde onderwijzers, in min dan
jaar. En al die veroordeelingen
PROVINTIALE RAAD.
De provintiale raad van Oost-
Vlaanderen, ten minste de klerikale
meerderheid van dezen raad, heeft
zaterdag eens te meer getoond, dat
zij de weerdige zuster is van de
klerikale meerderheid van West-
Vlaanderen, die de kruim is van fana
tisme en onberedeneerde oppositie.
Het is niet genoeg dat zij de min
derheid, door hare lompe stemmin
gen verplettert, zij belet nog dat deze
het woord voere en wil noch van
goeden raad, noch van gezonde rede
nen hooren.
Neen, zeggen de klerikale kopstuk
ken van den provintialen raad, wij
willen niet dat gij nog spreekt onze
Wij vragen niet dat de leden of de
bestendige deputatie van hunne prin
ciepen afstand doen, hunne zienswijze
wat de schoolwet betreft is gekend,
maar dat zij ten minste geene wanor
de brengen in het bestuur. Het gou
vernement heeft zijne rechtsleer doen
kennen, door de kredieten voor het
onderwijs van ambtswege te doen in
het budjet opnemen tot wat dient
het dus zich tegen de wet te verzetten?
De redenaar haalt het voorbeeld
aan van M. Van Hee, lid van de be
stendige deputatie van West Vlaande
ren, die zijne kollegas uitgenoodigd
heeft zich te onderwerpen aan de
uitlegging welke het gouvernement
aan de wet geeft, ten einde alle nutte
loos werk te voorkomen.
De heer Seresia noemt de redenen
op welke de katholijke partij inbrengt
om zich tegen het officieel onderwijs
te verzetten. Die reden zijn niet vol-
een
zijn pitgesproken tegen onderwijzers
van bijzondere scholen, van scholen
die gij ondersteunt.
Zoolang gij aan de ouders hun het
dubbel voordeel niet kunt aanbieden
van een degelijk en zedelijk onderwijs
laat ze dan ten minste vrij hunne kin
deren te plaatsen waar zij niet onder
hevig zijn om als getuigen tegen hun
ne meesters le moeten optreden en
waar zij zonder gevaar een goed on
derwijs kunnen genieten.
De redenaar voegt er nog bij, dat de
opofferingen welke de rijke eigenaars,
enz. voor het katholijk onderwijs
doen, niet voldoende zijn. Zij moeten
nog hunnen toevlucht nemen tot de
kleine beurzen. Dit maakt natuurlijk
dat talrijke kleine landbouwers, die
door de krisis geleden hebben, met
ongenoegen en tegen dank geven
en dat dit ongenoegen den een of an
deren dag zal uitbreken.
In een woord, uwe schoolinricliting
is stellig bestemd om schipbreuk te
lijden in een min of meer verwijderd
tijdstip en daarom hebt gij ongelijk
het bijzonder onderwijs te willen uit-
OORUIT