Het onderwijs.
Ziedaar de bijzonderste der aftrog-
gelarijen, waarmede in vroegere
eeuwen de geestelijkheid hare schat
ten heeft vergaard. Niet waar dat zij
wel gekomen is heden te beweren dat
de Staat, die de geestelijke goederen
heeft genationaliseerd, haar deswege
eene vergoeding schuldig is, dat an
ders de Staat eene dief te, zou be
gaan
DE BROODSCHRIJVERS.
't Land en De Denderbode zijn aan
't kijven.
't Land bijt en stampt op Van
Schecvegeni en Cle dat het eene bene-
diklie is.
't Land werpt den Denderbode eene
nog al grove beschuldiging naar'l hoofd
Het is nn bewezen dal Van Scheeve~
gem en C'e hunne ziel verkocht hebben
voor munt tabeletjes. Ziehier wal het
Land, zinspelende op de Denderbode,
zegt Nooit heeft 't Land van Aalst
in de kandidaturen voor kamers, pro*
vintie en gemeenteraad, nooit persoon
lijk voordeel hebt gij 't vast, Den
derbode of verheffing van vrienden
beoogd nooit naar de zegepralen, eer
of profijten geeischt hebt het beel
Van Scheevegem anderen deelden
den BUIT, deelen hem nog, ivij vragen
niets dan de eerbiediging onzer rech
ten (altrape champagne.)
De buit deelen Denderbode, weel gij
wal dii zeggen wil, zoekt eens in uw
woordenboek.
Het Land gaat voort met ge-
durig te wierooken, had 't Land van
Aalst eer en geld kunnen afoogsten;
nu blijven wij nevens den nederigsien
kiezermet onze gewone middels van
<i bestaan, terwijl anderen jaarlijks
duizende en duizende franken op-
Hewel, Denderbodewat zegt gij van
de pille zij moet niet weinig dik ver
zilverd en verguld zijn 1 Spreekt eens
Broodschrijver, roept 't Land u toe
bewierooker, vleijer tegen klinkende
specien, verwijt u Pier en gij vindt
niets te antwoorden als dal hij een laf-
faard is.
Alle deftige lieden zullen wel weten
te onderscheiden waar den laffaard te
vinden is, hij die vrij en vrank durft
zeggen wat hij denkt of hij die zich ver
genoegt met van verre te liassen en te
roepen laffaard terwijl hij het op een
loopcn stelt.
V.B.
ALS PASTOOR EN KOSTER KIJVEN,
komen de geheimen der sakristij uit,
zegt hel spreekwoord, en doorgaans
hebben zij gelijk.
Op 19 Juni, sprekende van de aan
staande kiezing voor de kamers, schreef
het Land
«Men moet in 1882 niet afkomen,
voor 't arrondissement Aalstmet 'ne
kandidaat beau parleur verlangt
gij gtenen beau parleur, Land, gij
hoeft hem maarte muselieren (muil-
banden) intrigant die nu misschien
<l zal kruipen, maar om later den kop
boven 't Volk ie houden en als Hove-
ling te pralen....))
Daarop antwoordt de Denderbode
Neen, Confrater, gij zijt er niet
Neen, een predikant, ware hij ook ga
zetier, ja ware hij pastoor en hief hij
het hoofd boven wereldlijk en geestelijk
gezag een predikant die eene laste
rende beschuldiging ter straat opraapt,
waarvan hij de valschheid niet hetft,
noch heeft willen, noch heeft kunnen
doorgronden,en die niettemin, op zulke
listige wijze weet te prediken dat zijne
aantijgincen als waarheid voorko
men dat hij dezelve openbaar maakt op
zulke eene manier dat men kan ver
moeden wien hij bedoeltzulke pre
dikant alhoewel hij als lasteraar niet
kan vervolgd worden, is en blijft toch
in de oogen van alle deftige lieden eenen
ShOODENLAFFEN LASTERAAR/
Nu alleman hier T Aalst kent den
priester die het Land. opstelt.
De Denderbode bekenl dus dal er
priesters zijn, die op hun dorp zeer ge
acht zijn en voor deftig doorgaan, be
kwaam zijn lasterende beschuldigingen
tegen iemand te uiten, dat er predikan
ten zijn die zoo valsch en hypokrietelijk
Prediken dat zij lasterende aantijgingen
als waarheid doen voorkomen dat er
pastoors zijn die snoodelaffe lasteraars
zijn l
Denderbodedie bekentenis is goud
waard als gij nog de priesters als en
gelen van deugd en eerlijkheid zult doen
doorgaan, zullen wij uw gezegde van
zaterdag herinneren. V.B.
-
GIJ WEET
Weet gij wat verschil er is tiisschen
eenen schoolmeester zonder leerlingen
en eenen pastoor? geen Geen, vriend
lief. want beiden hebben huis en hof
gratis voor niets en worden door den
Slaat betaald om niets te verrichtten.
Het eenige verschil dat er tusschen
bestaat is hierin gelegen 1° de school
van den onderw ijzer staat altijd open,
voor allen die er geleerdheid willen
zoeken, terwijl de pastoor, van den an
deren kant, zijne kerk sluit voor het
grootste deel der Belgische bevolking.
2" De onderwijzer wordt betaald om
's land wetten en instellingen te leeren
beminnen en eerbiedigen en vrede en
eendracht onder het volk te doen heer-
schen de pastoor van zijnen kant wordt
ook van den staat betaald om 's lands
wetten te leeren minachten cn twist,
tweedracht en nijd ouder het volk te
zaaien, om in troebel water te visschen
en om eindelijk koniug en volk voor de
grillen van eenen Irouwloozen vreemde
ling (e doen dansen.
ZE HEBBEN NOG NIET GENOEG.
Iedereen weet dat 't pastoormesken
langs alle kanten snijdt. Er is misschien
op geheel de wereld geen ambt. dat meer
aanleiding geeft tot het ontvangen van
bijwinsten of drinkgeld, zooals men het
wil noemen, nis het pastoorsambt.
Wordt er een kind geboren, 't is
drinkgeld voor den pastoor.
De kerkgang der vrouwen, drinkgeld
voor den pastoor.
Wordt er getrouwd, 't is weeral
plechtige mis en drinkgeld voor den
pastoor.
Sterft er iemand, het zijn begravin
gen of groote uitvaarten, al winst voor
de pastoors.
Geen week gaat voorbij of er is iels te
doen voor het een of ander gildeken
de beste winst is voar den pastoor.
De zegeningen van deze of gene reli
kwie, wederom al drinkgeld voor den
pastoor.
In een woord, niemand zet den voet
in dc kerk of men komt met eene schaal
of offerbink, waarvan de pastoor weder
om het zijne neeft.
PRIJSDEELINGEN.
De uitreiking der prijzen aan de leer
lingen onzer officiecle lagere scholen
hebben deze week plaats gehad en zijn,
niettegenstaande de onverschilligheid of
om beter te zeggen de tegenkautingen
onzes gemeentebestuurs en den zedelij
ken dwang onzer geestelijkheid opper
best afgeloopen.
Tijd en plaats ontbreken ons om in
verder bijzonderheden te treden, maar
wij zullen er in ons volgend nummer op
terug komen en hulde brengen aan wie
het verdient.
KLERIRAAL EN LIBERAAL.
Zeker belpefden wij nimuier eenen tijd
waarop de woordekens liberaal en kleri
kaal meer de lippen van het publiek ont
rolden en meer to voorschijn kwamen in
de dag- en weekbladen ook speelden de
beide partijen nooit grootere rol.
Nude klerikale partij diep gezonken
ligt in den poel der schande nu zijn met
eene weergelooze handeloosheid eenen
boerenopstand wil verwekken en haat en
verdeelheid met volle handen zaait de
menschen tergt en vervolgt met barbaar-
sche wreedheid. Nu nog durft die ellendige
partij zich maskeren en valsch spel spelen;
voor haar zijn alle middelen goed om tot
haar doel te komen; schaamteloos durft zij
nog zeggen a Onafhankelijkheid en vrij
heid voor allen en in alles
Onafhankelijkheid
Zij die nooit geweten heeft wat het is
onafhankelijk te zijn,
Vrijheid voor allen en in alles
Zij die geene vrijheid en zelfs geen va
derland kent. Vrijheid
Zij die niets anders wil en betracht dan
heerschen over alles en over allen.
Vrijheid Zij die den mensch als vol
slagen slaaf behandelt; die verbied dat er
een letter geschreven of gelezen worde wel
ke haren lof en hare glorie niet bezingt
die allen vervolgt envernietigt wie haar in
het minste punt geene volkomene gehoor
zaamheid toekent; die ellende en armoede-
bliksenit naar eiken sterveling die niet
knielt voor hare grillen zij die eenen he
mel heeft voor hare slaven en nakruipers,
en een eeuwig vuur voor den eerlijken
man. die het onrecht en de valschheid ver
stoot, die geene slavernij duld en vrij wil
leven zooals hij vrij geboren is.
Valschaars gij die met woorden speelt,
liegt, fopt, bedriegt, wat zijn uwe daden
Gij wenscht en bewerkt eenen volksop
stand, maar deze zal tegen u keeren.
In tusschen tijd om uwe handelwijze een
schoon aangezicht te geren, gaat gij voort
de liberale partij op alle toonen uit te
schelden en de lezers der klerikale gazet
ten verboden zijnde eenig ouderzoek near
de waarheid te doen of een liberaal blad in
handen te nemen op straf van eeuwig te
branden, drinken de leugentaal als water.
Wat zijn nu eigentlijk die zoo verschrik
kelijke liberalen, die zoo gevlucht en ge
vreesd moeten worden
Wat willen zij in ons land inbrengen en
ons opleggen
Ziehier het beknop programma van het
liberaar Congres van 1846; daar zal men
kunnen zien hoeveel redens er bestaan om
het belgisch liberalism en de liberalen met
zooveel woede te vervolgen,men zal er ook
ooit kunnen opmaken wat een liberaal is
en wat hij wil. en dat dan elkeen met ge
zond oordeel bij zich zelve overleggen wat
er hem te doen staat.
1. De liberalen vragen vooreerst to e-
lating tot de stembus van de personen die
een ambt uitoefenen waarvoor er een be
wijs van bekwaamheid door de wet wordt
geëischt.
2. De volstrekte onafhankelijkheid der
burgerlijke macht.
3. De inrichting van een openbaar on
derwijs voor alle graden, onder het uit
sluitend bestuur der burgerlijke macht,
verwerpende de tusschenkomst als macht
van gelijk welke godsdienstminister.
4. De intrekking der terugwerkende
wetten.
5. De vermeerdering van het getal
volksvertegenwoordigers en senaleurs vol
gens de getallen 40,000 en 80,000 zielen.
6. En eindelijk de verbeteringen welke
den toestand der werkende en behoeftige
klassen noodzakelijk maakt.
Ziedaar wat de liberalen willen en wat
men moet willen om liberaal te zijn, en
maak nu bij u zeiven de vergelijking tus
schen de klerikalen en de liberalen.
DE PAUS BESTOLEN.
Ja, de paus is bestolen, door een zij
ner getrouwste dienaars, die voor hem
rond ging en het geld bespaarde om het
dan naar Rome te dragen.
De klerikale bankier nit de KempeD,
M. De iTaerne, een neel van den kano-
uink De iTaerne. schrijft men uit Turn
hout aan de Indépendanceis vertrok
ken met de spaarpenningen van een
groot getal burgers en heeft zelfs de
sommen medpgenomen, die hij den vori-
gen dag had ingezameld ten voordeele
van den St- Pieterspenning.
Zoo dat hij den paus zelf bestolen
heeft. Deze gebeurtenis heeft een groo-
ten indruk op de bevolking gemaakt en
bel is zeer waarschijnlijk dat de boereu
en burgers voortaan de geestelijken niet
meer zullen raadplegen als zij geld te
plaatsen hebben. S. G.
DE ZANG DER VRIJHEID.
Koor met solo's, getoondicht door
Frans De Fos.
Emanuel Hiel, den vrijzinnigen Dich
ter, opgedragen.
Over eeuwen sprak men 'l sehoone
Vrijheid, vrijheid zij op aard'
't Werd herhaald door al de denkers
Als een woord, het menschdom waard f
I.
En de Geest der vrijheid was
Trilde... blies met forschen adem
Langzaam over ieder volk...
En het slaafsche menschenras
Schudde toornig zijne ketens 1
En er overtoog een wolk
't Trotsche woord der dwingelanden 1
Luider, luider klonk het sehoone .-
Vrijheid, vrijheid zij op aard
Legioenen gingen strijden
D'eeuwgenstrijd, hetmenschdons waard!
Leven bleef de tirannij
Treurend zonk, bij bloedge lij'ken,
Vaak de Geest der Vrijheid neêr
Om zijn zwakheid treurde hij.
Maar hij dronk het blöed der helden,
Hief zich steeds omhooge weêr,
Kloeker dan vóór 't nederbuigen
Schrikkelijk klonk in eens het sehoone
Vrijheid, vrijheid zij op aard'
En men hoorde tronen kraken
't Was een kreet, hetmenschdom waard!
En Europa's vorstenheer
Rest alleen van d'heerschappije
Eenen schijnglans van 't verleên
En al omme. meer en meer
Wankelt alle tirannije,
Krimpt zij langzaam gansch ineen
Onder 't wicht van duizende eeuwen
Bij heur graf zal men eens juichen
Vrijheid hecrscht alom op aard'
Op heur graf zal de Eerzuil rijzen,
Haar, de Vrijheid, overwaard
Gent. Nestor De Ti ère;
Welk is de zon, die aan den trans
Der volksbeschaving daagt
Die, door haar gouden stralenglans
Het duister der domheid verjaagt
't Vergt geen bewijs
Die zon is 't onderwijs
Welk is de Baak, wier blakend licht,
Op's levens Oceaan,
De klippen wijst, waartegen licht
Ons bootje te bersten zou slaan
't Vergt geen bewijs
Die Baak is 't ouderwijs
Welk is liet Oog, dat in den nacht
Vau vroeger eeuwen ziet,
Ten zcdeles voor 'l jong geslacht
En leest in 't verwijderst verschiet
't Vergt geen bewijs
Dat Oog is 't onderwijs
Welk is van zelf bestaan en taal
Het dierbaarsie onderpand
Het nooit verstompte, snijdend staal,
Verheven voor Taal en voor land
't Vergt geen bewijs
Dat Staal is't ouderwijs 1
Wie is de held, die schrikt noch bukt
Voor beul of dwingeland
Maar 't jok vans menschen schouder rukt,
Met wakkere en krachtige hand
'tVergt geen bewijs
Die Held is 't onderwijs
Wie is der Godheid trouwe tolk,
Die, met zijn reuzenhiel,
De kluisters breekt van 't vrije volk
De kluisters aan geest of aan ziel
't Vergt geen bewijs
Die tolk is 't onderwijs.
Eene schrikkelijke brandramp door
petrol veroorzaakt, heeft zaterdag rond 9
ure s' avonds, de gemeente Loncin bij
Luik. in verslagenheid gebracht.
Een gezin, samengesteld uit den va
der, de moeder en drij kinderen waren te
bed gegaan, toen een nachtlicht, hetwelK
naast de wieg stond omviel en weldra alles
in vuur en vlam zette.
De drij kinderen, drij meisjes, en de
moeder werden met erge brandwonden
overladen, door eenige moedige burgers
STRIJKEN
4
