VOOR VRIJHEID WAAEHEID EN RECHT.
1882.
Fr. 4-00
Aalst, IJl Januari. j\° 82,
Fr.
aankondigingen
Liberale Federatie.
De abonnementsprijs-
's jaars voor de stad.
15 C"~ den drukregel
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
Compagnie Générale dePublicité Etrangère G. L. Daube et Cf. Paris, Lend res, Frankfort s.orM" Blin, Vienne, Zurich etc
DE NIEUWE CATECHISMUS.
Een nieuwe catechismus is veische
nen. Hij is te Namen gedrukt met de
goedkeuring van den bisschop dier
stad en draagt voor titel Dc groote
dwaling on zes tijds of het liberalism aan
de geloovigen uitgelegd in vragen en
antwoorden.
In het vlaamsch vertaald is hij te
Gent verkrijgbaar aan den geringen
prijs van 10 centiemen.
Onze lazers zullen reeds geraden
hebben dal er in dit boekje kwestie is
van liet liberalism in de oo en dei-
eenvoudig kiezers t« doen voorkomen
nis een mons'er van goddeloosheid,
als eene ketlerrij,als do afzichtelijkste
dwaling welke de bonzo geesten der
hel ooitop de narde verspreid hebben
Ja. nog veel erger wordt die politieke
partij afgemaald.
De clericale bladen zijn het niet eens
in hunne beonrdeeling van dit nieuw
boekje. I e Courrier de Bruxelles
maakt er eenen ophef ?an die buiten
gewoon is. ja. met twee handen juicht
hij toe, omdat zoo dit blad zegt dit
boekje het liberalism schelst zooals
het is, en er op eene volmaakte wijze
hel kettersch, anti-christelijk en anti
sociaal karakter van doen uitschijnen.
Brdtvocrin; ran *9. EI» PEC.I5CO
VERVOLG.)
Dit verschrikkelijk plan, ingeboe
zemd, men mort het wel erkennen,
door den haat en het fanatisme, heeft
maar een doelhet liberaal gouver
nement omverwerpen, welk de ver
lichte meerderheid der natie zich in
1878 gegeven heeft, en de zegepraal
verzekeren van princiepen, die het
klerikalisme boven het belang des
lands stelt, boien eerbied voor het
recht, boven het behoud der maat
schappelijke orde, die sedert 50 jaren
het. geluk van Belgie uitmaakt.
Moest eenmaal het bisdom mes
ter worden van de stembus en ege-
lukt het er in, zooals het dit doet in
onze Vluamsche provinciën, over
heel het land zijne gekozenen aan
do nationale vertegenwoordiging op
te dringen, het ware gedaan mot ons
dierbaar Belgie
Dit gevaar is te groot, geloof het.
't Is niet omdat hel klerikalism
niet meer aan het bewind is, dat het
opgehouden heeft vrees in ie boeze
men.
Tegenover ons nu en dan ruslend
streven stelt het eene gedurige in
richting die altijd waakt en onver
poosd en zoniler wankelen werkt
bel verwekt alle tegensianden die het
fanatism, de hoogmoed en de heersch-
zucht der Kerk kunnen inboezemen
het biedi al de verleidingen, al de
lokazen aan, waar het persoon
lijk belang voor bezwijkt en zich voor
overgeeft.
Het is niet de apostel wiens
woord vervoert, verheft, verfijnt met
de persoonlijke opoffering op te he-
De Journal de Bruxeües integen
deel staat met verontweenliging op te
gen die nieuwe pogingom politieke
en godsdienstige wanorde te stichten.
Die politieke-godsdienstige cate
chismus zegt dit catholiek blad,
bevat, overdrevenheden in leerstoffen
en uitdrukkingen, welke wij mei
krac'it verwerpen. De schrijver opent
opnieuw de kwestie der rechtgeloovig-
lieid ian de belgische burgers, welke
de eonsiitutioneele instellingen des
lands eerbiedigen en oprecht verde
digen. kwesiie welke door den heili
gen sioel opgelost was, Het mangelt
hem aan liefdadigheid, zoover dat hi]
zelfs dé politieke personen en schrij
vers die alleen de ware belangen des
catiioiieken geloofs en der kerk ver
dedigen, versmaadt en belei-digt. Hij
begaat grove zedelijke dwalingen, hij
maakt van hei liberalism en inzonder
heid van de belgische liberalen eene
schildering waarvan de Waarblijken
de overdrevenheid van aard is, de
lieden van goeden wil ie verbitteren,
Eindelijk hij is in stellige tegenspraak
mei de laatste verwittigingen van den
Apostolieken stoi-1.
Het is een schadelijk boek, gaat
hij voort, waarvan men zich tegen ons
melen 't Mercadet die op de
Beurs werkt rijk maakt en on
teer!
Ziedaar rle middelen die in het
werk worden gelegd om stoutmoedi
ge aanmatigingen te doen geluk
ken.
Tegenover zulke ontwerpen is
ons onze plicht gansch voorgeschre
ven.
»Reed2 van 1878 duidde de verheve
ne Staatsman, die thans aan het hoofd
van het gouvernement is, hen aan in
onze vaderlandsliefde, ons aanradend
eene nationale verdediging in le
richten, een welk van behoud en
vooruitgang levens, welks doel zal
zijn de handhaving en de uitbrei-
ding van de Grondbeginselen van
de Constitutie. De medewerking
van al de goede burgers, de mede-
werking van eiken goeden wil, zeg-
de hij, is noodig-voor hel verwezen-
lijken van dit werk.
Dat is de raadgeving van den va
derlander en dien wij niet genoeg
kunnen iri overweging nemen bij het
naderen der kiezingen van 1882. Het
is noodig, dal de vijand ons op den
dag van den strijd'liét slapend vinde
in valsche veiligheid of ook niet ver
deeld.
Houden wij ons dus bezig, mijn-
heeren, en zonder ophouden, met de
maatregelen die wij zuilen moeten
nemen om de zegepraal der liberale
denkwijze le verzekeren. Versterken
wij overal onze inrichting, opdat zij
op de hoogte zij dergene van onze
listige tegenstrevers.
Dat de eendracht, de geest van
regeltucht, als dit mogelijk is, de
vergetelheid van alle persoonlijk be
zon kunnen bedienen en dat aan de
liberalen eene rede van bestaan zou
gevm.-De grootste bondgenoten van
de groot dwaling onzes tijds zijn
de schrijvers van zulke boekwerkjes.»
De b- keutenis van de Journal de
Brucelles, ilat tn t liberalism niet is,
en da' voord de liberden niet zijn.wat
er den kiese'techismus van den
Naamschen bisschop van maak', mo
gen wij niet ongemerkt laten voorbij
gaan. llei is zoo buitengewoon dat ee.n
clerjeaal blad eens ter loops in zijne
verontweeriligingj de waarheid be
kent nopens eene politieke partij, die
noch in deftigheid, noch in goede
trouw, nog in rechtzinnige verkleefd
heid a»n de weden en instellingen des
lands moet achteruitstaan het is zno
buitengewoon, zeggen wij, dai wij
niet kunnen nalaten, dit blad onzen
oprechten dank te betuigen voor het
beleefd compliment, zoo openbaar
onze gez'ndheid toegebracht.
Jammer dat de uiival van den Jour
nal de BruxiUes tegen den nieuwen
catec'dsinus door de groote liberals
dagbladen voor komediespel gehou
den wordt. Ja een come-liespel wan
neer er in de Kamers eene interpella
tie zou gedaan worden betrekkelijk
lang, en de volstrekte verkleefdheid
aan de verhevene belangen van het
liberalism, onze beraadslagingen en
onze daden beheerschen.
Eene btoederlijke solidariteit ver
een igt ai de liberalen des lands in den
dienst der nationale zaak. Het hart
van allen zal dus zijtt met degenen die
den 13 Juni aanstaande den strijd
zullen aangaan.
Ik heb tamelijk lang uitgeweid
over de gevaren, welke de klerikalen
Belgie doen loopen. Men zou niet
genoeg kunnen nadenken over het
kwaad dat zij gesticht hebben, en nog
zouden stichten, indien zij er de
macht toe hadden.
Ikkaneclner niet sluiten,zonder nu
een woord over het sehoolenkwest en
de gemaentekiezingen van 25 October
jl. te reppen.
Uil al de s'eden des rijks, uit al
de dorpen heeft eeu kreet van veront
waardiging geantwoord op de dwinge
landij, die door f ma'ieke, hoogmoe
dige en onwetende priesters werd
uitgeoefend op zwakke vrouwen, of
arme kinderen, op vreesachtige man
nen, wier geweten zij hebben pogen
le verontrusten in naam van den
godsdienst, terwijl zij zeiven afge
vraagd om uitleggingen te geven,
geene enkele grief hebben kunnen uit
brengen legen de onderwijzers en de
onderwijzeressen van den Staat,
Beschuldigd zijnde van eerroof,
laster en smaad jegens eerbiedwaardi
ge burgers, hebben zij het schandalig
voorbeeld van walgelijke meineedigen
gegeven de biechtstoel werd voor
hen het werkmig van waarlijke mis
dadige zedelijke geweldpleging en de
sloelTler waarheid een gestoelte van
dit boek. httwe'k 's lands instellingen
zoo deerlijk door den modder slijpt,
dan zal M. Malou, zich steunende op
liet boven aangehaald artikel, de rech
te zijde o iver.intwoordelijk verklaren
wegens eene ui'gave, die door een
orgaan hunner partij, lievig gehekeld
wordt.
Ondertnsschi n zal het boek, door
de andere clericale dagbladen opge
hemeld, zijnen weg maken. Ieder bis
schop zal nu op zijne beurt de rol
vervullen welke hem in dit comedie-
spel toegekend is. Die van Namen
heeft er zijnen Imprimatur aan ver
leend. Die van Luik, of beter de Se-
main» religieuse van dit bisdnni heeft
het reeds goedgekeurd. Te Gent wordt
tiet boek in het vlaamsch gedrukt en
zal van d iar door geheel liet vlaam-
sehe land verspreid worden. Da ande
re bisschoppen zullen zichwel wach
ten anders te doen dan hunne confra
ters, en het werkje, hetwelk zoo <t
schadelijk is, zoo zedelijke dwalingen,
zoo beleedigend voor de parlementaire
catiioiieken zal in de handen der
kiezers blijven en de ctmedic zal ge
speeld zijn.
Eens te meer zullen de belgische
kerkvoogden de religie hebben laten
eerroof en beleediging, in de laagste
verachtelijkste taal gericht tot de ou
ders die hunne kinderen naar de
scholen van den staat zenden tegen
arme onderwijzeressen, moedige on
derwijzers, tegen ambtenaars, ledan
van schoolcomi.eiten. die allen de
openbare achtingbezilteu. In een
woord, zij hebben de kroon gezet op
hunne zoo bespottelijke als hatelijke
vervoering, met te leeren dat men niet
moet gehoorzamen aan de burgerlijke
weiten. wanneer dezen door de kerk
afgekeurd worden.
Alles werd koelbloedig voorbe-
raamd in hunne gewelddaden, in
hunne wreedheden, hunne ver
drukkingen, in hunne lasteringen Die.
woestaards hebben hei voorbeeld ge
geven eener oversielping van harts
tochten, waarvan onze wreedzame
buitenbevolkingen niel eens hel be
staan vermoedden.
Verachtelijk in hunne taal en in
hunne gramschap, ln-bben zij enkel
afkeer en walg ingebo'-z-'md.
Hier is 't eene vrouw, aan wie do
biechtvader raadt haren man le verla
ten, om hem lot overgave ie dwingen
daar zijn het kinderen waaraan een
priester leert dat zij hunne ouders
mogen ongehoorzaam zijn, met te
weigeren naar da gemeenteschool
te gaan.
Verder worden de sacramenten
geweigerd aan stervenden, zelfs aan
een tachtigjarigen priester, omdat hij
de gastvrijheid verleent heeft aan
eenen onderwijzer het kris ene graf
wordt enkel gegeven ten prijze van
vernederende, woordherroepingen, die
de vrijheid van geweten schenden.
f Verjolg nadien
's jaars vor heel het
'X. land.
is voorop betaalbaar
UIT
De aankondigingen
,-erzoekt men uiterlijk
des Woensdags voor
uren namiddag ie
zenden.
