VOOR VRIJHEID WA Al HE ID EI BEGfïT
'1882.
Aalst, 16 Februari.
Fit. 4-00
vb. 4-7U
aankondigingen
!D abonnementsprijs-
is voorop l)ela:tlhaar
X, Y.
NOG DE BROEDERKENS VAN
RONSE.
's jaars voor de stad.
15 Cm™ den drukregel
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
's jaars vor heel het
land.
OORUIT
verzo
üaakondigingen
'ekt. men uiterlijk
des Woensdags voor
0 uren namiddag te
zenden.
Compagnie Générale dePublicité Elrangère G. I.. Dauhe et C'e. Paris, Uondres, Frankfort s.orM' Blin, Vienne, Zurich etc
DE BELANGRIJKHEID DER AAN
STAANDE KIEZINGEN.
0—
De belangrijkheid der aaaustaande
kiezingen moet in hel oog springen
van eiken klaarzienden Belg,
Nooit nog is het vaderland door
zulk groot gevaar bedreigd geweest
dan heden.
Moesten de lderiknlen wederom,
aan liet bewind komen, dat ware liet
einde van de vijftig jaren rust vrede
en voorspoed die wij in den loop vnn
verleden jaar gevierd hebben,
Gp liet stoffelijk gebied heeft de
klerikale partij nooit iels gedaan voor
den voorspoed van 't land de gvoote
ontwerpen van openbare werken, wel
ke het liberaal ministerie heeft aange
kondigd zouden in de onbehendige
handen vallen van mannen, die niets
[anders zouden doen dan hunne eigene
zakken vullen en die der sacristijdom-
jpers.
Het openbaar onderwijs dat een
nieuw leven heeft gekregen, zou in
Vijnen loop gestremd worden gecne
gemeentescholen meer geene mid
delbare scholen meer Atheneums en
Universiteiten, al die nuttige inrich
tingen zouden verdwijnen
liet wereldlijk onderwijs moet af
geschaft worden, onze scholen die
al het vertrouwen der ouders genieten
moeten gesloten worden om plaats
te maken aan de broekgns, aan de je-
suiten en aan hunnescholen
van zedelijkheid
En dan zouden wij, kiezers, op oris
land zien neclervallen, met duizenden
zwarte raven, geheele legioenen pa
ters en nonnen
Men jaagt ze nu uit Frankrijk en
het is ons klein Delgie dat bestemd
zou zijn om dat schoon volkje, de
jiliyloxera van onze welvaart te ont
vangen.
De kloosters zouden welhaast uit den
grond op schieten gelijk de padde
stoelen en onze fabrieken on nijver
heidsgestichten, welhaast herschapen
in prachtige paleizen voor die uitzui
gers v an 't volk.
De monikkea, gansch ontdaan vnn
allen tegenstand der wet, zouden
voor goed jaclil beginnen te maken
op de erfenissen.
De familieeigendommen zouden
welhaast in geene verzekerde bewaring
meer zijn en de binnen palmingen zou
den hunnen gang gaan gelijk in vroe
gere eeuwen.
Wij zouden als vroeger uitgestroopi,
uilgezogen, uitgebuit worden worden
door alle slag van kort- en lungge-
rokie kerkuilen
Belgis zou het broeinest worden der
ultramontaansche samenzweeringen
en den eerbied van gansch Europa
van alle beschaafde landen verliezen.
En dan, zedolijker en sioffelijker
wijze uitgeput, zonder aanzien bij
andere naliën, zou het van de kaart
van Europa verdwijnen
Wie zou er de hand durven leenen
aan zulke landverrad.trij I I
Over vier jaren heeft -ons duurbaar
Belgie liet klerikale juk afgeschud.
Iedereen herinnert zich nog de va-
derlandsche betoogingen, waarvan
hei liberalisrnus in alie streken des
lands hei voorwerp was.
Welnu, dit jaar zal de alaemeenfi
vreugde no? een veel grootscher ka
rakter hebben Int jaar. ja binnen
vier maanden, den 13 Juni,wordl liet
klerikaal monster den kop verplet
In de kiezingen voor de gemeente
raden heelt liet reeds zwaie wonden
gekregen, doch den 13"'° Juni aan
slaande zal het door de klaarziende en
vaderlandslievende kiezers voor goed
afgemaakt worden. Het zij zoo
Niella,.
DE KIEZING TE MECI1ELEN.
Een scboone zegepraal is verleden
week door onze liberale vrienden
van Mechelcn bevochten geworden.
Men herinnert zicht da', er menig
vuldige feiten van kiesbedrog in de
laatste gemeentekiezingen dier stad
bestadigd waren, en dat,, dank aan dit
bedrog, tien cbricale kandidaten eene
meerderheid van omtrent 50 stemmen
óp de liberale kandidaten bekomen
hailden.
Da minister van binnenlandsche za
ken verbrak de kiezing en liet kie
zerskorps werd opnieuw bijeengeroe
pen.
Diimail is de uitsla? de liberalen
voordeelig geweest. Het administra
tief onderzoek wegens de feiten vroe
ger uitgesteken, had waarschijnlijk de
ciencale kiesomkooperS schrik aange
jaagd en men mag zeggen dat de kie
zing thans beier de uitdrukking is van
de gevoelens der Mechelsche bevol
king.
De uitslag der kiezing van Verleden
woensdag is eene schitterenden \er-
rechtveerdiging der handelwijze van
M. de Minister van binnenlandsche
z .ken. Zij is een klinkende nntwoo'd
op der lasterlijke aantijgingen de cle
ricals bladen, die de verbreking der
kiezingen van Mechelen, als enkel
door partijzucht ingegeven, hebben
willen doen doorgaan'
M. Rolin is gewroken de welden
kende kiezers van Mechelen hebben
zich rr mede willen gelasten; hun
zij eere I
Acht liberale kandidaten zijn bij de
eerste stemming als gemeenteraadsle
den geproclameerd een balloteering
moet nog plaats hebben tnsschen drij
liberale en even zoo veel clericale kan
didaten.
Ons dunkeus is de uitslag dezer
balloteering niet twijfelachtig; hetgeen
ons in dit gedacht versterkt, dat twee
der invloedrijkste mannen gevallen
zijn senateur Canart d'Hamalö en de
representant de Kerckhove.
De zegenpraal te Mechelen behaald
zal in geheel het land eenen hevigen
en aan onze gezindheid voordeeligen
weerklank verwekken, De clericalen
in de aartsbisschoppelijke stad versla-
g n waar men tegen eene menigte ge
wijde kiesmakelaars, kosters, levran-
ciers van seminariën, geestelijke col-
leg ëi, kloosters enz. te kampen heeft,
da; is merkwaardig en tevens aanmoe
digend.
De zegepraal der Mechelsche libe
ralen verwekt terzelfder tijd een gun
stig voorgevoel tegen de aan staande
provinciale kiezingen. Thans kan men
met moed en met een gunstig voor
uitzicht den sirijd beginnen aantevan-
gen.
VROEGER FN NU.
In een vurig nummer hebben wij
met inzicht gewezen op het aanhou
dend toenemen van den strijd op
godsdienstig gebied.
Gevaar ligt er, voir de vrijgezind-
heid hoegenaamd niet in dien herhaal
den aanval van dweepzucht en onwe
tendheid uit overdaad, integendeel,
van rerwsandheid van wege de gees
telijkheid kan niets anders voortsprui
ten dan aanmoediging tot betrachting
van gewetensvrijheid en vermeerde
ring van haat, tegen alie dwingelandij.
De geschiedenis overigens komt die
zienswijze ten volle verrechtvaardigen.
Geen tijdpeik onzer nationale en
zelfs de europeesche geschiedenis,
is rijker aanbewijzen daarover dan de
lO" eeuw, toen alhier ten lande en ook
elders, de godsdienstige driften, los
gerukt als stormwinden, de burgers
eener zelfde stad, de kinderen van
hetzelfde volk tegen elkander wisten
op te jagen om aldus, benevens zede-
lijken ondergang, ook liet stoffelijk
verval des lands te weeg te brengen.
Geen ech'er Nederlanden zal ooit
den heugelijkcn strijd onzer Bocli- en
Walergcuz- n legen roonisclien nijd en
spaansche inkuisitie vergeten: de
overt vering doet nog immer in ons
midden d n/.elfden geest van onafhan
kelijkheid waaien en r,u meer misschien
dan vroeger, mogen wij met recht zeg
gen endoen hooren. dat oneindig velen
In t meêroepen Liever Turksch dan
Paapsch
Alhoewel een gedeelte der Nederland
en in den sn ijd voor zelfsbestaan legen
den v< rdervenden invloed van Rome
met zegepralend het hoofd heeft kun
nen blijven bieden, niettemin echter
was de groote weding gegeven en moest
er mei de hervorming afgerekend wor
den. Zelfs na eeuwen verdrukking is in
Zuid-Nederland die geest nog niet ver
smacht gewerden: het nog bestaande
hervormde gemeenschap te l-Maria
Hoorbeke, in 't midden eener katholieke
provincie, is daarvan l et stelligste lie
wijs.
Dezelfde reden, de onverdiaagzaam-
heid der kerk. verwekt thans dezelfde
gevolgen drie eeuwen naderhand, de
priesters klagen putten in den grond
over de onverschilligheid die zich lang
zaam onder hel vAk ten oj z'chtc van
dt n godsdienst, meereen meer npene
haart. In hun eigen, zoeken zij de
oorzaak ir van niet, maar even als de
langgeiokio bloedhonden der Ui" eeuw,
stapelen zij vlofk hij vloek ope"n e:i
jagen zij haat en nijd op 't lijfaan
hen. die te veel vrijheid van gemoed
bezitten om zich door zulke zonderlinge
dienaren God's Ie laten leiden.
Dezelfde middelen ais hunne voorgan
gers. zouden onze hedendaagselie zachte
herders niet meer kunnen gebruiken
W ij hebben noglhans de beste redens
der wereld om ie denken dal zij het
graag genoeg zouden doen, als wij na
gaan wat er al. ten gevolge der school
wet, op den huiten is uitgestoken go-
worden.
Op den buiten, waar zij w ind gezaaid
hebben, oosten der priesters storm, 't
geen de d w eepznchl in de vroegere tij
den verooi zaaklc, ontstaat thans i/1 ons
midden door de onverdraagzaamheid in
do vei blindheid der roomsche kerk
In elk dorp heeft liet hatelijk gedrag
barer ministers honderden liberalen of
1 ievcrGetmnr-doen oprij-zenen tegenover
de priesters slaat overal de onderwijzer
als predikant, om zoo te zeggen, ernor
leering van vrede enverznening waarvan
de ultramontaan, door haat en woede
verblind,geen begrip wil van hebben en
w elke hij zijnen medeburgers niet kan
inrdedeelen.
Nooit hebben twee tijdperken, alhoe
wel door drie eeuwen van elkander ge
scheiden, meer vergelijkinspnnteii aan
nen dag gébracht dan bet tweede ge
deelte der 10" en liet tweede gedeelte
der HF eeuw. van weerskanten zijn de
gemoederen opgewonden en noodlottig
moet alles zijnen natuurlijken e:i logi-
sehen gang gaan. Dezelfde oorzaken
zullen de z Ifde gevolgen te w eeg bren
gen en met genoegen zullen wij, God
geve dat hel binnen korte jaren zij,
een groot gedeelte onzer bevolking zich
zien losrukken van eenen godsdiens',
die enkel den naam van God als uit
hangbord en middel van geldllopperij
gebruikt.
Wij vinden in een dagblad van Gent
nieuwe inlichtingen over het mnd"lge-
stieht der broe 'erkens van Ronse. In
dit heilig huis bestaat, buiten het wee-
zengestielu en do kloosterschool, welke
berucht geworden is dooreen vermaard
pioccs, ook een godshuis vonr ouder
lingen. Hel schijnt dal die ouderlingen
daar met dezelfde cvangi lische goeder
tierenheid behandeld worden als de
weeskinderen of ppasionnari sen. Bil
schijnt ten minste te blijken uil eene
veroordeeling den 1 februari door het
beroepshof van Gent uitgesproken ten
laste van F. e Minnek in leligie iu ne
der Stanislas, van de orde dei Goede
Werken.
Die dienaar des Hecren werd veroor-