v
X
VOOR VRIJHEID WAARHEIDEN RECHT.
1882.
Aalst, 21 April.
Fr. 4-00
iV 95.
Pu. -475
aankondmuse
lit aboniiemciilsprijs-
s jaars voor de stad.
15 C"*" den drukregel
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
OORUI
's jaars vor lieel het
land.
is voorop betaalbaar
Da aakondigingen
verzoekt rne.n uiterlijk
des Woensdags voor
6 uien namiddag te
zenden.
OPiil.LET.
De Kamers houden weder zitling se
dert vei leden dinsd.ig Dien dag heeft
ons zorgt uldig liberaal ministerie een
wetsontwerp neergelegd bestemd tor
bet uitvoeren van groote openbare
wei ken de kredieten zullen beloopen
tot 70 miljoen.
Deze openbare werken zullen welge
komen zijn en Belgie nog een stap
verder brengen in de baan die ons
land den naam verschaft heeft van het
heerlijkste oord der wereld onder op
zicht »an wegen, vaarten, ijzeren ba
nen en verbindingsmiddelen van allen
aard.
En dan zullen nog de ijzeren buurt
wegen komen die tol kleinste gemeen
ten toe zullen bevoordeelden en de
middelen aan de hand geven om hun
ne producten spoedig en goedkoop te
verzenden.
V\ il de geestelijke partij de dorpen
met een chineschen muur omringen,
de liberalen denken er anders over.
De groote ijzeren Wegen hebben de
wereld hervormd, de burgerij dei-
steden vri jer gemaakt en in voorspoed
doen rijzen.
Ewe! nu is het de beurt der ge
meenten. Door de ijzeren buurtwegen
zullen de dorpen de hand ge* en aan
bet gelieele land, meer verkeer en
meerhandelzien en diensvolgens meer
welstand. Dan zal men in den buiten
andere klokken hooren dan deze van
het dorpkerkje en de besoha* ing,
de vrijheid en de verlichting zullen
bunnen weldadigen invloed doen ge
voelen.
In vooruitzicht der aanslaande wei-
gevende kiezingen van juni, zijn de
kh-rik de gazetten driftig aan l et zoe
ken naar een corlogsprogramma. Zij
zeggen dat zij willen wten waarom
en waarvoor zij strijder). Daartoe
brengen zij de geweldigste en hatelijk
ste voorstellen en maatregelen aan
den dag, juist of ze maar te spreken
hadden en meesier waren \an den
torstand.
het gaat de klerikalen erg tegen
dat zij zooveel kandidaten moeten
zoeken daar de senators- en kamerkie-
zingen samen vallen en er zoo weini
genzijn die goesting hebben eene mar-
teluarsrol Ie vervullen te Gent in het
Luiksche en in de provincie Henegou
wen. De klerikale partij zou 64 kandi
daten noodig hebben om den sirijd
op de gehrele linie aan ie gaan en
dan nog zou zij zich bevinden voor
die!ib'*rale repr esentanten en senators
te z.aamop de bres en diesvolgens dub
bel sterk door eendracht en bewezen
diensten.
Is het misschien daarom dat de hei
lige nazetten zoohevig dreigen de li
beralen met huid en har opa te eten.
en de rol spelen van felle jannen als
om met ren slag het liberaal ministe
rie en de liberale meerderheden van
Kamer en Senaat weg te blazen 7
Goed genoeg, maar ktinneu is eene
andeie zaak.
Ziehier inkorte woorden fcel pro
gramma dat dé klerikale g.zetieli aan
hunne kandida'en willen opdringen.
Het is de Courrur dBfuxelies die op
d> n volgenden mees erachtigen loon
sprrekt.
a Als gil overwinnaars zijt zult gij
d>' diploma ieke Oe rekkingen mei dan
11. stoel herstellen.
Zuil gij eeue wet op de kerkhoven
maken
Zult rij de wet op de studiebeur
zen hervormen V
Zult gij u verzetten legen het bou
wen van Athem ums en Middelbare
Scholen 7
Zult gij het leger zijne aalmoese-
niers teruggeven 7
Zult gij da wet vin 1879 op het
lager onderwijs afschaffen
Mag men in uwen naam die be
loften aan de kiezers doen
Gij ziet hei, 'i zijn al de geestelijke
eischon, die hei klerikaal blad doet.
om dn priesterheerschappij in hel land
ie vestigen en kracht te geven.
Stellig zouden de bisschoppen zulk
programma willen, maar het vrije land
zal er nooit wiileri van hooren spre
ken
Maar die programma-droom wil
niet veel beteekenen. Als 't kiezing is
zal de klerikale partij haar vaandel
weer in den zak s'eken. om de kie
zers een hoop leugens en valsche be
loften wijs e maken. Dan zullen zij
handschoenen van fluwtel en zijde
aandoen en zeggen zoete lammekens
te zijn. Doch al dat bedrog zal onmo
gelijk zijn, want men kent de dorply
rans de oproerlingen die nu reeds
zulke afgrijselijke rol van varvolgers
'polen en wanneer zij nog meer macht
zouden bezitten nog erger dwiugelan
den worden,
Voor de vrede en de rust des lande
moet de woesie klerikale partij in on
macht gehouden worden en blijven.
Gust.
VERPLICHTEND ONDERWIJS.
De elrricale bladen zijn schrikkelijk
kwaad «mdat II. Bara, minister van
justbie het opmaken van een ontwerp
van herziening des bu'gcrlijken wel
hoeks toevertrouwd heeft aan een der
grootste welgeleerden onzrs tijds M.
Laurent, professor der Hoogeschool van
Gent.
Niets kan in dit reuzenwerk de toe
stemming der cleriralen wegdragen. Het
is gemaakt door hunnen aartsvijand en
dit overtreft bii hen alle redeneering.
Onder de verschillige bepalingen
welke in liet ontwerp voorkomen i, liet
verplichtend onderwijs hei artikel dat
van nu af door de dericale bladen hel
meest beknibbeld wordt.
Het moet zijn dat die verplichting de
elertcaleu schrik aanjaagt, want anders
zouden zij zich op voorhand zoo zeer
niet roeren Verplichtend-Onderwijs
in zich zelf maakt ons niet bang zeg
gen zij, op schijnheilige wijze, doch
het is te wei gekend dat het juist daar is
waar lie i de schoen nijpt. De lagere
klassen der bevolking onderwijzen en
verlichten, ziedaar waarvoor men be
ducht is en wat moet tegengewerkt w or
den.
De rede welke de elericale Maden 0|i-
geven om hunne afkeuring van bet arii-
ki l bei rek kc lijk In t verplichtend onder-
wij* Ie wettigen, is te belachelijk om in
eene scrieuse bespreking tu»sebcn te
komen,
Verplichtend ond 'rw ijs w il zeggen
onderw ijs zonder Gud zoo zeggen zij
bij gebrek aan beieren giond. En
waaruit dan put g j die ge vnlgtrckking 7
Sluit het verplichtend onderwijs de
vrijheid uil van eene school naar goed
dunken te kiezen 7 t Verplichtend
onderwijs wordt verstaan biiiien alle
vrij onderwijs, zegt liet clericaal
Nieuwsblad van Puers. Dit is gemakke
lijk om schrijven daar h't papier ver
duldig is, tn ook gemakkelijk om zijne
elericale lezers wijs ie maken, omdat
zij lichlgeloovig zijn maar tusschen
bevestigen en bewijzen is eenen onein-
digen afstand ook wacht iiet bladjezich
wel er eeuigeii bewijsgrond bij te voe
gen.
üc vrijheid van onderwijs is door
onze onsterfelijke grondwet gew aar-
borg) en er is volstrekt geene quaeslie
die vrijheid ie vernietigen of zelfs die te
besnoeien.
Vrij zal ieder blijven scholen in ts
richten naar goeddunken vrij zal ieder
blijven eene dier scholen te kiezen om
zijne kinderen te doen onderwijzen
vrij zal ieder bliiven zi ne kinderen al
of niet .volgens de leerstelsels van venen
een dienst le d-en opvoeden alleen de
verplichting van ze Ie doen onderwijzen
kan aan de ouders opgelegd worden
zonder aan de bepaling der grondwet
le kort le doen. want vrijheid van ou
derwijs wil volstrekt met beteekenen
dat de ouders vrij zij i hunne kinderen
in onwetendheid te laten opgroep'ii.
Wat de elericale kladjes venter ver
tel In over bet in spaanders kappen
der grondwet, dat zijn maar praatjes
om de eenvoudige elericale lezers wat
op le winden.
Noch de vr'jhvid van onderw ijs. loch
de verplichting van zijne kinderen te
doen onderwijzen, geneert hel libera
lism het zijn de chuiealvn die het een
en het ander verfoeien de vrijheden
onzer grondwet beschouwen zij als vui
Iigheden en gedoogen ze maar uit hoofde
der tijdsomstandigheden terwil liet
verplichtend onderwijs gansch het stel
sel van het bekrompen houden der ver-
standverinogeus zou in duigen slaan,
waaruil zou volgen d u weldra liet on
derwezen volk zich uil hunne voogdij
zou losrukken. Van daar den schrik
welken het verplichtend onderwijs hnn
inboezemt, van daar hunne gramschap
tegen hel wetsontwerp door M. Laurent
opgesteld.
DAT IS ANDERE PEPER.
Men weet dat tijdeus de nitvaardi.ng
der wet op liet Jager onderwiis, de bis
schoppen, geestelijken en klerikalen,
zich opendijk tegen de wet hebben ver
zet, zoowel door hunne schrif en als
woorden.
Ilel schijnt dat men in Frankrijk zoo
langmoedig niet zal zijn. want w ij lezen
het volgende in de fransche dagbladen
De regeering hi eft besloten eenieder
gerechtelijk le vei volgen, die ophitst lot
ongehoorzaamheid aan de nieuwe on
derwijswet (leeiplicht), en de ambtena
ren, die het verzet legende wet inde
hand werken, te oulslaan.
Dat is andere peper als hier in Bel
gië, eu nogthans klagen de geestelijken
en klerikalen dat zij hier vervolgd wor
den.
ZONDERLINGE RAADGEVING.
De bisschop van Luik, heeft in de
duiische katholijke dagbladen een ad
vies doen afkondigen, waarin hij de
duitsche diensrneiden aanraadt naar
Relgie niet te komen, om eenen dienst
le zoeken, omdat hel haar in ons land
onmogelijk zal zijn hunne godsdten-
siige plicinen te vervullen en waar zij
tot wanhoop zullen gebracht worden
door de ellende en de verleiding hij
zegt onder andere, dal het meerendeel
der publieke huizen te Luik en te Ver-
viers met duiische meisjes zijn bevolkt
de bisschoppelijke raadgeving geld
ook de gezelschapjuffers en de onder
wijzeressen.
Dal is eene zonderlinge zending,
die deze prelaat op zich genomen
heeft, om de zeden van o ,s land alzoo
bij den vreemde in een slecht daglicht
ie stellen.
Kunnen de duitsche meisjes min
limine godsdiensiige plichten vervul
len dan de belgische of andere 7 En
waarom 7 Dat zegt de bisschoppelijke
aanklager niet,
Hij zou veel beter doen, indien hij
zijn bisschoppelijk gezag gebruiUa
om de vreemde broederkens uit ons
land ie houden, die hier niet komen
om verleid le worden, maar wel om
onschuldige kinderen te verleiden en
te bederven. Dat Lij daar de aandacht
op riepe, hij zou zijn bisschoppelijk
gezag beter en nuttiger gebruiken, dan
om de meisjes verveerd ie m..ken in
oris land te komen dienen.
TWEE ZELFMOORDEN.
Wij hebben gisleien gemeld, dat een
priester te Turnhoud zich ge/.elfmoord
had eu loch met allen noodigen luister
door de KerK begraven is geworden.
De Etoile bevat heden het volgende
scliiijven.-
t Een geestelijke. Bisschops genaamd
gepenbionneeid pastoor, heeft zich ver
leden donderdagWitten Donderdag
te Turnhout gezelfmoord hij heeft zich
den hals afgesneden met eeu scheermes
