VOOR VRIJHEID WAARHEID Etl RECHT.
1882.
Aalst, 23 Augustus.
A" I f,.
Fr. 4-00
Fr.
n k o n d ig i nge n
0? hoiiBcnienlsprijs
's jaars voor de stad.
15 C""° den drukregel
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
.fS
OORUIT
s jaars voor heel \et
land.
is voorop betaalbaar
De aankondigingen
verzoekt, men uiterlijk
des Woensdags voor
(1 uren namiddag te
zenden.
DE RELIGIE EN HARE BEDIENAARS
Het is eene vastgestelde en onbe
twistbare daadzaak dat de Roomsehe
religie in Belgie sedert omlret vier jaren
grooie verliezen onderdaan heeft.
Tiet ongelukkig gedactit der hooge
Belgische geestelijkhei I van deu school-
stripl aan te vangen en door te drijven
niet geweldige middelen, waarmee zij
in vropgere eeuwen haar doel meestal
bereikte, doen die thans met eeneu ver
keerden uitstag aangewend geworden
zijn, moet als eene eerste en voorname
oorzaak beschouwd worden dor afschei
ding van eene onibelbare menigte geloo-
vige.n.
De tweede oorzaak der onverschillig
heid in zake van religie, welke len
huidigen dage algemeen bemerkt wordt,
moet gezocht worden in het gedrag zelve
van de bedienaars der religie.
Oe gedachtenwisselingen lussclien het
Belgisch Staatsbestuur en bet Pauselijk
bof, gevoegd bij de brieven door Mgr..
Dumont openbaar gemaakt, heeft de
dubbelzinnigheid van bet hoofd der H.
Kerk, va:i zijnen Nuntius en van den
aartsbisschop van Meohelen aan het
licht gebracht. De handel wijze der Bel
gische prelaten, vergeleken met hel. ge
dragder Fransche kerkvoogden tegen
over de schoolwet, heeft zoo klaar als
kristaal doen zien, dat bet geenszins de
belangen der kerk zijn welke onze gees-
lelijheid heeft doen handelen, maar
wel hunne eigene intresten en die hun
ner npvoedingsgeschriften.
Voegen wij bierbij de zedelooze fei
ten door geestelijke personen gepleegd
en welke sedert dien zoo talrijk aan het
licht gekomen zijn; diefstallen en moor
den die sleehls te vergelijken zijn aan
de schelmstukken der groote Italiaan
sclie bandieten en waaraan de gezalfden
des Heeren zich plichtig maken. Pastor
Auriol bijv. die twee oude jufvrouwen
vergiftigt en hunne rijkdommen ont
rooft kanunnik Bernard die met vier
millioen uit de kas van het bisdom Door
nik opsteekt en meer andere feiten
waatvan de melding te lang zou zijn
brengen veel toe om bij bel volk den
eerbied, de hoogachting desgodsdienstes
te doen verflauwen omdat de voorbeel
den van losbandigheid en van roofzucht
gegeven worden, juist door hen wier
zending bet is. de heiligheid der religie
ie doen uitschijnen en door woorden en
daden te verkondigen.
De feilen door Cautereels, gewezen
pastor van Hemixem, een dorp in onze
gebuurte, uilgesteken zijn weer van
aard om allen eet bied tot de heiligste
geheimnissen van den godsdienst in ons
te verminderen of gansch uitte dooven.
Men herrinnert zich dat deze gewijde
persoon een kistje, dat dertien duizend
franks bevatte, van eene oude vrouw in
bewaring on tving en dat hij later loo
chende het kistje ontvangen te hebben.
Voor dit feit moet hij nog verantwoor
den, alhoewel hel gerecht hem toege
staan beeft, zijn beweren door getuige
nissen goed te maken.
Een andere diefstal door dien priester
gepleegd is onderlusschen aan het licht
gekomen en voor die schelmerij is thans
een aanhoudingsmandaat legen hem uit
gevaardigd.
liet kerkfabriek had. waarschijnlijk
op aanraden van M. de pastor zelf, eene
som van lien duizend franks verborgen
in liet tabernakel. Daar onder bewa
ring vanChristus,zou liet geld in verze
kering zijn, de dieven zouden zich wel
gewacht hebben liet daar, van onder liet
oog Gods te komen weghalen, de op
perste Majesteit zelve zou zich immers
gelasten den lieilgscheuder te straffen
die de hand zou durven slaan aan den
schat, toevertrouwd aan zulke liooge
bescherming.
Doch M. de pastor, die in zijne vuist
lacht met bet eenvoudig geloof der kerk
meesters, ontrooft het geld waarschijn
lijk in de overtuiging dat hij het beter
gebruiken kan dan de onzichtbare be
woner des tabernakels.
Moeten wij uit zulke daad niet beslui
ten dat de priesters zclven niet geloovcn
aan de echtheid van de tegenwoordig
heid Gods onder de gedaante der hostie.
Hoe zou het mogelijk zijn,wanneer men
van de waarheid van dit geheim door
drongen is, wanneer men zich in het
tabernakel de majesteit Gods voorstelt,
die met een verbolgen oog neerziet op
den misdadiger en die hem op liet oogen-
biik straffen kan, hoe zou het mogelijk
zijn. zeggen wij, van met zulke gevoe
lens bezield, men de heiligschendcnde
hand zou durven slaan aan cenen schal
in eene zoo heilige plaats verborgen
Neen. men moet, zooals een echte hos-
stieschender.als een echie beeldenbre
ker, geen geloof, geen godsdienstig ge
voelen meer hebben om zich aan zulk
feit plichtig te maken.
En zoo gebeurt liet dat de handelin
gen der priesters zeiven, de religie on
dermijnen en in de geloovigcn den laat-
sten sprankel des geloofs uitdooven.
EEN GOED PRIESTER
in een voorgaande anikel zegden wij,
dat wij niet zouden nalaten zijnen lof te
verkondigen, telkens wij een priester
naar Christus leering zouden ontmoe
ten.
Wij hebben thans die gelegenheid en
nemen ze te baat
De pastor van Savigny-sur-Grosse in
Frankrijk is door deu minister van on
derwijs officier d' Academie genoemd.
Door deze hooge onderscheiding,
schrijft M. de prefect die nem de be
noeming meldt, heeft de regeering der
republiek willen toonen, dal zij de
priesters weet te eeren die niet schroo-
men voor hunne vaderlandsliefde en
hunne vrijzinnige denkbeelden openlijk
uit te komen.
M. de pastor Sauvert beeft daarop
volgeuder wijze geantwoord
Ik beu getroffen door de onderschei
ding. die de regeering der republiek mij
ten deel heeft doen vallen, en zij ver
hoogt de waarde cr van. door uwe tus-
sclienkomst ie gebruiken om mij hier
van mededecling te doen.
Het is mij, om uwe uitdrukkingen
te bezigen, te aangenamer voor mijne
denkbeelden uit te komen, daar ik die
in overeenstemming acht met de edele
en de verhevene beginselen, die Chris
tus, mijn meester, mij opgedragen heeft
ouder de mensche.i te verbreiden.
De li^/de voor zijn land, de eerbied,
voor de regeering, die liet zich vrijelijk
gegeven heeft, de eensgezindheid der
hartenALTIJD MOGELIJK door de
naastenliefde,zelfs bij het dikwijls geoor
loofde verschil van meerling, de dienst
van God, zij allen vormen een ort
hodox program, dat elke priester, on
danks de kwaadwillige of bekrompene
geesten, openlijk mag verwezenlijken.
liet verheugt mij zeer, dat die
rechtgeaard beid uwe weWiiendheid
niet is ontgaan. De achting zijner over
sten is voor ieder man van hart hel
beste deel zijner belo ining.
Gelief dus, mijnheer de prefect,
mijn dank en erkentelijkheid aan den
minister te betuigen, enz.»
Wij doelen dit antwoord met genoe
gen mede, liet is een bewijs te meer dat
de liefde voor zijn land, de eerbied Voor
de regeering die het zich vrijelijk gege
ven heelt» heelwel kunnen" gepaard
gaan met de christusleer. alhoewel het
grootste gedeelie onzer priesters liet zoo
niet verstaat.
D? grootste bekommernis dezer laat-
sten hestaai in het volk op te ruien te
gen bet liberaal bestuur, om hunne op
perheerschappij op de piiinen der vrij
heid te kunnen vestigen.
Aan dit doel besteden zij hunnen in
vloed en tijd, liet overige laat hen on
verschillig. Ook moeten brieven zooals
den bovenstaande onze. geestelijkheid
in groote vergelegenheid brengen. De
clereale bladen zullen zich derhalve
wel wachten bet schrijven van paslor
Saurert aan hunne lezers mede te doe
len
EENE VRIENDELIJKE STEM UIT
HET WALENLAND.
Mij lezen in het Organe de Mons van
Donlerdag 17 Augustus 1882
«Zekere confraters toonen eene ha-
telijte strekking om met onze broeders
in Vlaanderen den spot te drijven. Een
ondir hen vond er, dezer dagen nog,
bebgen in aan te teekenen dat een vrij-
metelaar zich lot eene loge van liet
Wacnland bad gewend om te vragen
dattr zou gewerkt worden ten einde do
stude van het Nederlandsch in alle
schlen te doen invoeren en dat dit
voostel een vreeselijk gebbdl, wn
forridable rugissement teweeg
braot.
»ndien het nieuws juist is, veroor-
Iova wij ons te zeggen da', dit vreese-
lijbgebkul enkel een belachelijk Dra
len une ridicule braillerie was.
Wat liet ware te wenscben dat dc Wa-
len/mder welke nogal eenigen vreem
detien leeren. het Nederlandsch ken
den zij zonden geen zoo vies gezicht
mei snijden, wanneer zij in Vlaande-
renkomen, waar gelukkig voor hen,
landgenooteii leven, die zich de.moeite
getroost hebben Franseli te leeren.
Wij hebbtn liet meermalen gezegd;
niets is zreemder dan een gezin, waar
van de, leden elkander niet verstaan. En
dit is liet geval met het Belgisch gezin.
Dc confraters, welke wij bedoelen,
zoudeu wel doen met die spotternijen
tegen- onze vlaamsche broeders aan de
geestige schrijvers van over Quiévrain
te laten; dit zou verstandiger en ineer
vaderlandsch gezind zijn s
Zoo spreekt dit Waaisch nieuwsblad
en liet is voor ons een waar genoegen
die rechtzinnige, vriendelijke woorden
aan onze lezers mede te deelen, des te
liever omdat er, helaas! in ons Vlaan
deren nog zoo velen rondluopen en imo-
ge, zelfs zeer hooge betrekkingen be-
klceden, die verreweg noch zoo verstan
dig, nog zoi. vaderlandsgezind zijn als
die waalsche schrijver. Verwonderen
zou het ons geenszins, indien wij hoor
den zeggen dat in eene vrijmetselaars
loge in Vlaanderen liet voorstel lol on
dersteunen van liet wetsontwerp aan
gaande het gebruik onzer taaibij hét
middelbaar onderwijs zoo niet met een
vreeselijk gebrul onthaald,dun toch door
eene talrijke meerderheid verworpen
w erd
En zulke mensclien durven zieh li
beraal. d. i. vrijzinnig noemen zij
schreeuwen zelfs als razenden wanneer
wij, flaminganten, ons verstouten hun
onder den neus te wrijven dat zij de
handlangers der klerikalen zijn Eu
tocli is liet zoo.
Het spijl ons dat de geachte confrater
uit Betgen het blad, waarin die aardig
heid gedrukt staat, niet bij name noemt.
Wij denken dat het voorval in liet Lui-
kerland moet plaats gegrepen liebnen
want de inwoners van Henegouwen zijn
in liet algemeen meer vlaaiusehgezintjl
dan al die verfranschtc Vlamingen, wel
ke de taal der vaderen verachten en
verschoppen.
Onze Waalsche landgerrooten dier
streek verlangen hoe langer hoe meer
de broederbanden met ons nauwer toe
te halen en het is de schuld der regee
ring, van liberale ministers zoowel als
klerikale, datdc toenadering tot heden
niet meer vorderingen gedaan heeft. Dc
gemeentebesturen doen wat zij kunnen:
zoo wordt te Bergen in de betalende
scholen voor jongens en meisjes en in
de koslelooze avondscholen het Neder
landsch onderwezen. Vlaamsche onder
wijzeressen wordan voortdurend in de
volkrijke gemeenten van het arrondisse
ment Bergen gevraagd en wij mogen
belangstellenden verzekeren dat hen
daar een goed onthaald wachten hun
aanzienlijke voorieelilen verleend wor
den, geheel en al hot tegendeel van het
geen wij in onze Vlaamsche inrichtingen
van openbaar onderwijs zien gebeuren,
waar de leeraars der moedertaal geens
zins door de overlieden, niet do hoogste
te beginnen, als troetelkinderen behan
deld worden.
