V
Aalst, 17
Fr. 4h
IV0123.
Fk. 4-73
aankoïidigia gen
Dc abonnementsprijs
Tot gemak onzer
lezers geven wij cp de
3Je bladzijde de vertrek
uren des treins,sedert de
laatste verandering van
IS den October
steld.
vastge-
's jaars voor de stad.
15 O™ den drukregel
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddu;
's jaars voor heel het
land.
is voorop betaalbaar
vDe aankondigingen
derzo: kt men uiterlijk
es 'woensdags voor
0 ure namiddag te
zenden.
LAND, WERKMAN <m D.EXDEllilODE
wcest zoo goed het volgende Ie over
wegen en aan uwe lezars medetedee-
leu
Niet lang geleden gal' den bisschop
van Amiens, Mgr. Guibert. een mande
ment uit, waarin hij zijne seesleüjlieid
verzocht, zich met geene politiek ie be
moeien en heel voorzichtig te zijn in de
•sc ioolii westie.
Diezelfde bisschop verklaarde zelfs
zekeren dag,in eenen herderlijken brief,
dat de katholieke godsdienst zeer goed
han 1 aan hand kan gaan met de Re
publiek.
Men zal bier Jicht begrijpen, dat zul
ke verderllijke denkbeelden maar
geenszins in den smaak konden vallen
der klerikale franscbe en belgisehe pers
Die verklaringen hebben zoodanig de
razernij der heilige bladen opgewekt,dat
zij vergeten dat Mgr Guibert een bis
schop is, en zij behandelen hem als
warehïs de eerste de beste schoft.
Doch de bisschop van Amiens laat
zich niet onaetrafi op de teenen trappen
en lieel't nu ziiuc weervraak genomen.
Hij geeft die gazelten. welke zoo den
hem verschuldigden eerbied en onder
danigheid vergeten, duchtigvan de roê
en zet hunne redacteurs de ezelmuts op
Hij heeft een nieuw mandement
openhaar gemaakt, waarin hij de
klerikale schrijvers, dc liefsteen zoetste
naamkens naar het hoofd slingert
Zoo noemt hij hen onder andere
ezels die in het gareel loopen en
verwijt hij hun dat zij, voor wat den
godsdienst betreft, buitensporig zijn in
hunne gedachten, katholieker dan de
Paus en de kerk en dat zij de bisschop
pen les willen geven in godsgeleerheid.
De klerikale gazetschrijvers zullen
zeker niet lachen tegen dien bisschop,
die hen zoo maar ruw weg, zonder
handschoenen bij de ooreo sleurt.
Ezels, die in 't gareel loopen
Merci voor 't complimentje I
Maar nog dat is niet alles Mgr Gui
bert ontkleedt de klerikale pers tot op
het hemd en toont haar naakt, in
ganscli bare leelijkheid. aan zijne
dioceesaaen, aan liet publiek.
Luistert boe hij haar aftak kelt.
Is het noodig te zeggen daticij onze
kristene bevolkingen op hare hoede
moeien stellen tegen zekere bladenzoo
gezegd godsdienstige, bijna godvruch
tige bladen, die meesten tijd voortbreng
selen zijn van schandalige geldspecula-
tien waarin de godsdient al zijne waar
digheid verliest kleine boeken, bro-
huren, gazelten, die eene soort van
schandaal worden voor de eenvoudige
zielen welke m-n op eene afgrijselijke
wijze bedriegt, en voor de gelonvigen,
die men doel blasphemeeren en des te
meer van het geloof afscheurt.
Een fraai diploma dat die bisschop
aan de klerikale gazetten geefl, met te
zeggen dat zij niets zijn dan SHANDA-
L1GESPECULATIEN, die een schan
daal worden voor de eenvoudige zielen
en de schuld zijn dat de geloovigen zich
van den godsdienst afscheuren.
Nooit hebben wij eenen onderpas
toor, hoe hevig en overdreven hij ook
was, zoo hard en duchtig welen uitval
len tegen de liberale gazetten.
.Maar wij hebben hei reeds meer
dan hoitderde malen gezegd de kleri
kale pers doet nteer kwaad aan den
godsdienst dan alle de andere bladen te
zarnen.
T ls thans een bisschop die alzoo
spreekt. Wel bekome liet de professor-
kes en onderpasloorkens redacteurs
Atji J
HET ARTIKEL 4.
De petitie door dc liberale Associatie
van Luik naar de wetgevende Kamers
gezonden om de afschaffing te vragen
van het ar:. 4 der wet van 1879 op het
lager onderwijs, geeft aan de dagbladen
der verscbiilige gezindheden de gelegen
heid om hun gedacht betrekkelijk bet
al of niet behouden van dit artikel te
uiten
Eenige radikale liberale dagbladen
vragen er natuurlijk de afschaffing van,
zij vreezen dat dc geestelijkheid, wan
neer de catholieke scholen zullen geval
len zijn, gebruik zal maken vati.de toe
lating welke het art. 4 haar verzekert
en stillekcns aan de autoriteit terug zal
inpalmen welke zij onder liet regiem
der wet van 1842 bezat.
De gematigde liberalen wenschen het
behoud van liet art, 4 zij verlangen
het voortbestaan van de bestendige lo
genstraffing der voornaamste gtief wel
ke declericalen tegen de wel van 1879
inbrengen De priester is uit de
school gebannen
De clericale dagbladen leveren te de
zer gelegenheid een zonderling schouw
spel op. Na gedurende drij jaren op alle
lootten geschreeuwd te hebben dalbod,
bel godsdienstig onderwijs, de priester
uit de school gebannen zijn, juist alsof
zij geene kennis hadden van het art 4,
hetwelk den toegang tot d«- school aan
de geestelijkheid verzekert, sehiincn zij
thans sterk gebelgd, omdat de afschaf
fing van die wetsbc|>aling gevraagd
wordt.
Die ommekeer mag voorzeker be
schouwd w orden als eene rede welke de
vrees der radikalcn wettigt. 4 De cleri-
calen willen hel art. 4 behouden omdat
zij er later gebruik zouden kunnen van
maken er kan geene andere rede be
staan. Inderdaad, bij de veronderstel
ling dat het artikel zou verdwijnen, en
de geestelijkheid zou opnieuw liaie
klachten aanheffen Nu is God voor
goed uit de school dan zou men kun
nen antwoorden Dal hebt gij ons al
meer dan drij jaren verzekerd; het was
dan nietwaar wat gij ons vorleldet
Er zou dus voor haar bij het volk
niets te winnen zijn en oiidertusschen
ware de achterdeur welke thans voor
de geestelijkheid openstaat voor altijd
gesloten. Van daar de kwade luim
der clerikalê bladen.
Nu doet zich de vraag voor of li et
wenschelijk ware dat het artikel 4 ver-
dwijne. zelfs bij de veronderstelling dal
de vrees der radicalen zich zal ver
wezenlijken.
Ondereen zeker oogpunt beschouwd
verstaat men dal bet wenschelijk ware
de vernedering te zien ophouden welke
men in zekeren zin het staatsbestuur
d >et ondergaan door de miskenning der
toegevendheid welke het aan den dag
gelegd heeft. Hel zou zeker tegen het
hoofd springen indien men de geeste
lijkheid moest zien gebruik maken van
een middel hetwelko door baar gedu
rende meer dan drij jaren verfoeiden
veroordeeld geweest is en hetwelk een
echt wapert in hare handen zou kunnen
worden. Hel strijdt inderdaad tegen de
rede cu de rechlveerilighcid dat de gees-
telijkoeid na gepoogd te hebben de
natie in opstand te brengen en na de
nutteloosheid dier poging erkend te
hebben, dit wapen voor de tweede
maal tegen de liberalen zou richten.
Niettegenstaande die gegronde rede
nen verlangen wij, met. de gematigde
liberalen, dat liet artikel 4 in de wet
blijve bestaan, liet is verre na geene
doode letter znoals sommige beweren,
bet spreekt bolder cniogenstraft op eene.
bestendige wijzede praleslatie der gees
telijkheid.
Sedert de laatste algemcene ktezin-
gen is de volksojtschudding door de bis
schoppen verwekt, merkelijk gematigd;
de catholieke scholen zijn aan het val
len en binnen weinige jaren zal er van
den schoolstrijd geene qtiaeslic meer
zijn. Dan zal er voor de geestelijkheid
te kiezen vallen of zij al of niet gebruik
zal maken van de toelating welke liet
art. 4 haar geeft. Doel zij liet niet, dan
is er nies verloren want de vrees der
radikalen verwezenlijkt ziel) niet. Doet
zij het, dan mag het staatsbestuur vic
torie zingen, want dien dag. zal hel ze
gepralen over de hardnekkige geestelijk
heid het zal dan blijken hoe overheer
lijk de rol is welke liet gouvernement
thans vervult. De schande zal voor de
geestelijkheid zijn, want bare onder
werping aan de wet, ware de afkeu
ring barer gedragslijn sedert drij jaren
Noodzakelijk zou ze daardoor alleen
verliezen water haar van de achting
des volks nog overblijft. De geesleiijk-
h eid is te ver paan indien zij aan
eenige waardigheid houdt, kan zij op
hare stappen niet meer terug komen.
In het voorlaatste nummer van De
Vooruit heb ik U allen doen verstaan
dat wij met eenen zeerzwaren en gewel
digen oorlog bedreigd zijn en Zijne Majes
teit Leopold II zieii goed heeft vasttehou-
den ea gade. to slaan, wil bij zijnen troon
niet zion omverra werpen. Naar wij uit
goede bron vernemen zijn do zaken reeds
zoo wijd gekomen dat er niet meer le par-
lemenleeren valt.
Welk groot gevaar dreigt er ons dan
eindelijk? Wie is die groote, ilic machtige
vijand, die den troon der Saksen -- Co-
burgers onde vrijheid en onafhankelijk
heid van België bedreigt Vrienden, wilt
gij het woten, leest dan wekelijks de arti
kels der klerikale gazetten, leest onder
andere Bet heilig Land en de Werk
man van Pieren gij zult zien, dat de po
sitie van Onzen Leopold niet zeer pluis is
en liet welhaast met al de liberalen en
geuzen gaat gedaan zija. Ziellier een uit
treksel van eene katholieke gazet, i De
katholieke bevolking is ten hoogste ver
bitterd en gereed tot den strijde Nooit
sedert! 830 is er zooveel gisting in do ge
moederen geweest. De teuigwerking z.al
zich met bliksemsnelheid verspreiden. Laat
ons den moed hebben h|t vaandel te ver
heffen binnen eenige dagen zullen wij
een legioen uitmaken.
Het is dus gedaan met den vrede
enden voorspoed in't land. Binnen
korten tijd slaat ganscli Delgie in
vlam en vuur, cveral zal de oorlogs
trompet blazen, de krijgsklaroni klin
ken en 't kanon bulderen. .Moord en
vernieling dagen dreigend op. Arm
vaderland
Wij hebben onze informatiekazak
aangetrokken en ziehier war wij over
de inrichting van het vijandelijk kle
rikaal leger hebben vernomen.
HOOFDKWARTIER
ALGEMF.ENE STAP
Vleckem.
Opperbevelhebber Pater Veraiondus
Divisie- Generaal Lcrs cu
lste 2de en 3de divisie van het leger, be
slaande uit 3 legituenten kloefkappers van
Ottergein. 1 regiment broederkens van
Ronse en Maltebrugge, 1 regiment sapears
pompiers van Aalst 2 regimenten Jagers
Xaverianen van üolstado 2 regimenten
kurassiers van Vleckem en Vlierzele.gewa
pond met. kluppels on böterpriemon de
vliegende kanoniers van Burst, gewapend
met doorns en boterpolten. Het l i regi
ment piotten van Lede. gecommandeerd
door den kapitein derlienden apostel2
regimenten Laneiers van Zonnegem, lirpo
en Moiré, onder commando van de kapi
teins Kierik, Vosselaer en Pliénix liet
6de en 9sla regiment jageis-xaverianen
van Herdersem 5 excadrons zwarte hu
lanen van Moorse), onder commando van
Kolonel Favori de PlatlekcesgeziM en
een regiment landmeters, pontonniers en
telographisien van Sohellebêllc en Gij
segem ouder commando van Stevens
en pater Knufman.
3de 4de en 5de divisie bestaande uil een
regiment kapucienen gewapend met ban
bliksems, 1 regiment Dominikanen, 12
regimenten broederkens piotten, uit. de
vers' hillige stroken des hinds, 2 regimen
ten zeeldraaiers met God, 1 regiment
lak—schoolmeesters mot holleblokken, vijf
regiment-en Jagers-Verkenners, saraengo
steld uit al de oorlogzuchtige onderpastoors
der verscbiilige parochiën. Deze zijn ge
wapend mot gaffels, ileken,zeisens, pikken
en andere dingen, die ik niet durf noemen
maar die door do kwezels gonoeg gekend
zijn een regiment eerc wacht van O. L.
V. van Lede, onder commando van kapi
tein Pikeur tan Achter d' Haag. 4 rrgi
menten Viccntivssen geleverd door de
steden Irnpo, Wanzele, Bambruggo en
