n» m.
V
VOOR
VRIJHEID WAARHEID EI RECHT.
1882.
Aalst, 14 December.
Fu. 4-00
k\
o
Fk. 4-73
n bondigiogen
t); IcfSiiemaalsprijs
Nog eens aan de
Aalstenaars
's jaars voor de stad.
5C"""' den drukregel
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
OORUIT
's jaars voor heel 'A
'and.
is Voorop betaalbaar
De aanèfindigingen
verzoekt me» uiterlijk
des Woensdags voor
<1 ure namiddag te
zenden.
In he» laatste nummer van Uooruit
komt een oproep voor aan de Aalste
naars, waarin men zich terecht beklaagt
over de werkeloosheid der liberalen van
Aalst, in zake van feesten ten voordee-
le van scholen, enz.
Wij zijn geene pessimisten verre
van daar doch die werkeloosheid be
slaat niet voor eene enkele besproken
zaak, doch voor anderen ook.
Als er nochtans eene stad is waai
dient gewerkt te worden dan is het in
Aalst, want Aalst is verkwezeld in been
en merg.
aarom wordt er niet gewerkt
Vooruit wees over acht dagen op
Gent en Brusselwelnu, in Gent en
Brussel, en vooral in Brussel, werkt
en strijdt hei jongere element moedig
nevens de ouden voor de viijzinnige.
vlaamsche zaak. De jonge liberalen van
Aalst schijnen het veel gemakkelijker
ie vinden met de handeu in den zak te
loo|>en eu zich te amuseeren, dan de
handen uit de mouw te sieken en een
weinig propaganda te maken. Zeker,
zij vinden hel heel schoon dat men
sirijdt en zij juichen dapper toe als er
ergens eenen goeden uitslag door de li
beralen bekomen wordt, doch bet blijft
daarbij. Verder gaat hunne vrijheids
liefde niet, noch hunne lielde voor hun
ne zoo diepgezonken vaderslad.
Waarom sluit gij u allen, jonge,
vrijzinnige mannen van Aalst, niet aan
bij de wakkere Vlamingen uwer afdee-
ling van liet Willemsfonds P Waarom in
die aldeeling geen letterkiing gesticht
zooals De Distel te Brussel en de Zet-
iernamskring te Gent In dien kring
zoudt gij u oefenen in de taal en in het
spreken lot het geven van voordrach
ten, Aldus zoudt gij eene wezenlijke
machi worden door den invloed, dien
gij op uwe medeburgers zoudt uitoefe
nen.
Ik h.ior u zeggen Wij ons oefenen
in de letterkunde en in de voordracht-
kunde 1 Dat is voor ons onmogelijk
Ik vraag u Waarom P Wat andere
jonge mannen doen, kunt gij bet niet
doen Het geen ik u voorstel is tocli
het onmogelijke niet. Hier is willen
kunnen. Daarbij, de ondersteuning en
de raad van ouderen zal u niet ontbre
ken.
Het voorafgaande geef ik u, jonge,
vrijzinnige mannen van Aabt, in ern
stige bedenking. Aalst, het zoo schonn
gelegen middenpunt tusschen Brussel
en Gent, de eens zoo vrijzinnige stad,
is verloren indien er niet krachtdadig,
hardnekkig wordt gewerkt. Aan u, de
jongeren, de eervolle taak uwe vader
stad te verheffen uit haren vernederen
den toestand aan U te bewijzen dat er
in uwe aderen geene botermelk maar
bloed vloeit
PEDBO
TER GELEGENHEID VAN HET PRO
CES PELTZEB.
i In de huisgezinnen waar de voor
schriften van den godsdienst nageleefd
worden, daar alleen huist defiigheid,
Zoo schreef over cenigen tijd een cleri-
caal blad.
Die zelfde thema wordt ter gelegen
heid van het proces PelIzer door ver
scheidene clericale bladen en onder
ander door de Werkman herhaald
en ontwikkeld.
Het Handelsblad van Antwerjien somt
eene h.-ele rij wanorders op die te buis
behooren daar waarmen niet godsdien
stig is. De Brusselaar beweert zelfs dat
de onveiligheid welke in sommige huis
gezinnen aangetroffen wordl, invloed
heeft op heel de samenleving. Wat
afzichtijke kanker, zoo roept hij in eene
heilige verontweerd'ging uil, heeft de
hoogere maatschappij in het heiligdom
des liuisgezins niet aangetast en wal
noodlottige uitwerkselen beeft die toe
stand niet op de samenleving
Het moge die clericale bladen al of
niet. mishagen, wij moeten loeh ver
klaren dat wij geenszins hun gedacht
deelen.
En ziehier waarop wij onze opinie
steunen Aangenomen dat de getuigen-
nissen in hpt proces Peltzer afgelegd,
echt zijn, magmpit dan u:t dat enkel
geval opmaken, dat in alle huisgezin
nen waar men niet streng godsdienstig
is, oiieenigheden. huiskrakeelen. onbe
schaamde wijverijen en wat al meer
aangetroffen worden Ware het zelf
dat men meer gevallen dan die van lie'
huis Bernays kon voor den dag brengen
altijd zal het mogelijk zijn tegenover
deze, honderden huisgezinen Ie stellen
waar de beste overeenkomst, orde,
vriendschap en vreugde heerschen en
waar nogians nooit van godsdienst ge
waagd wordt.
Te meer, indien de clericale bladen
de wanorders welke men in sommige
huisgezinnen ontmoet toeschrijven aan
lift gemis van godsdienst, is men dan
niet in rechte, hij wederkeerigen titel,
aandeuinvloed sommiger godsdienstige
voorschriften toe te Wijten tie losban
digheden waaraan zieii sommige perso
nen overleveren, die men uit hooide
hunner positie of hunner geestelijke
waardigheid ten minste veronderstelt
hoogst godvruchtig te zijn
Treedt de kloosters binnen en zie
eens rond in die geestelijke huisgezin
nen waar den dag geheel aan de god
vrucht gewijd wordt. Belet die gods
vrucht daar de schelmstukken De
vonnissen door de rechtbanken uitge
sproken geven ons het antwoord De
hroederkens van Bonse. en Maltebrugge
en meer andere leveren ons het droef
vertoog van wanord :rs die duizendmaal
schandelijker zijn dar. al wal men ons
in de wereldsche betrekking!nau on
der het oog brengen.
Treedt sommige pastorijen en wonin
gen van onderpastors binnen en ziet of
de religie en de godsvrucht daar de ge
zalfden des Heeren vrijwaart van alle
wanorders. De veroordeelingen van
Ducbêne, Scheffermeyeren menigvul
dige andere zullen u van bet tegenover
gestelde overtuigen.
Treedt nog hnoger op en gaat de bis
dommen binnen bet |>roces Bernard
leeri ons dat men in de Imoge geeste
lijke huisgezinnen er zoo min als in
sommige wereldsche familien, bezwaar
maakt, zijnen toevlucht te nemen lol
middelen die niet wel te verrechtveer-
digen zijn om in hezii te blijven van
gelden, waarvnij den eigendom lietwist
wordt.
En beeft tijdens de gedachtenwisse-
ling M. F ré re, met otnvederleggelijke
stukken in de band, niet bewezen dal
men zelf bij liet Pauselijk hof niet be
schaamd is eene schurkerij te begaan
Deze weinige bemerkingen werpen'
heel liet stelsel der klericale dagbladen
omver.Inderdaad.indien de godsdienst
oefeningen in de geestelijke huizen niet.
bekwaam zijn alle buitensporigheid te
beletten, hoe wilt gij dan dat ze in de
wereld machtig genoeg zijn om minder
geleerde, minder godvruchtige perso
nen in loom te houden
Willen wij daaruit besluiten dar de
relig'e niets bijbrengt ter verzedclij-
king van dea mensch In het geheel
niel Wij beslrijden slechts de ge
volgtrekking somtniger clericale bladen
die, zoo maar slout weg een brevet van
deugdzaamheid toekennen aan de huis
gezinnen waar inon streng godsdienstig
is bij uitsluiting van die waar men zoo
zeer niet van reliegieoefeningen houdt.
In alio denkwiizen, alle geloofsbe
lijdenissen, in alle standen der maat
schappij, treft men brave, deugdzame,
vredelievende huisgezinnen aan, zonal»
men er ook aantreft, waar oneenigheid
en wanorde heerschen.
Waar men zijne eigenwaarde kent,
waar de huisgenoten bezield zijn met
h»l gevoel der plicht, daar heerscht
vrede, liefde en verdraagzaamheid.Een
der is het uit welke overtuiging die
twee lioofdeugden voorspruiten; wie ze
bezit leeft gelukkig en in vrede melziclt
zeiven en met anderen.
DE KIEZING VAN SOIGNIES.
liet verslag van M. Delcour over de
kiezieg van Soignies, door hem eu MM.
Jacobs en Stuye onderteekeiid, |ioogt
te bewijzen dat M, Englebienne moet
aanzien worden als gekozen, zoo niet
met eene meerderheid van 25 a 30
stemmen, dan toch inet eene meerder
heid van 8 stemmen en dal, in geval
van eenparigheid van stemmen M.
Englebienne den voorang heeft om te-
den van ouderdom.
Daartegen verklaart de nota der drij
leden van de linkerzijde (MM. Bergé,
De Hemptinne en Neujean), die bij bet
verslag is gevoegd, dat M. Wineqz, de
mededinger van M. Englebienne, moet
worden uitgeroepen tot lid der Kamer,
daar hij gekozen is met eene meerder
heid van 10 stemmen in de eerste kie
zing.
De drij leden der linker zijde stellen
voordat de kamer al de bulletins zou
onderzoeken.
Dit voorstel is aangenomen, en liet
lot heeft SI. De Vrindts aangewezen
o n in de plaats van SI. Engjehierjne
deel te maken der commissie van on
derzoek der kicsbulletijns.
HET CLERICaAL SCHANDAAL VAN
DOORNUK.
Men verzekert oris, zegt de Eloile,
dat M.Bourgeois, politiecommissaris te
Brussel, ten Jaste gekregen heeft, zich
naar Amerika le bege'-en, met de noo-
dige machten om bezit t.e nemen van
bet koffer van kanunnik Bernard eu
het terug naar Belgie te brengen.
De genaamde Hubert Scheppers, ge
boren te St. Traideu, in religie broeder
frudo. tegen wie een aanhoudingsman
daat. afgeleverd was door liet bof van
Gent, als beschuldigd van schandige
aanslagen gepleegd op krankzinnigen,
die aan zijne zorgen toevertrouwd wa
ren, is verleden zondag door de veilig
heidspolitie aangehouden in bet kloos
ter der Caniiliinneo. in de rue de La
Bassée, Ie Rijssel, waar hij versteken
was.
ELK HET ZIJNE
De klerikale gazetten halen hun har
tje op in het exploileeren van het pro
ces Peltzer tegen het liberalismus en
de officieele 6cholen. Zoo kraait de
Courrier de Bruxelles
Het proces, zegt het blad, dat op
dit oogenblik voor het assisenhof van
Brabant afloopt, brengt ons leerrijke
zaken aan den dag over rteii zedelijken
toestand der groote liberale wereld.
Hetzelve verscheurt ruw den sluier
rakende de voorschriften van gedrag
door welke het onderwijs, gezegd,
onzijdig, de geboden van God zal ver
vangen en over de overeenkomsten
beslemd, in den geest van de geleer
de doc.ors in liberaal recht, om de
aartsvaderlijke strengheid van het kat
holiek sacrament te vervangen. Wat
vooral uitblinkt met een wild licht, is
de volstrekte verachting voor de waar
digheid der vrouw.
Aldus wonjt twee kolommen lang
gepraat. Hel is eene manier van doen
gelijk eene andere, om van liet bijzon
dere op het algemeen ie vallen.
Wij zien niets liberaal in dit proces
tenzij eene ongelukkige vader die men
wil verpletteren. Indien M. Pecher
een kler ikaal ware. zou het liedje van
toon wel veranderen.
Te dezer gelegenheid bassen de
klerikale gazetten veel tegen de we
reldlijke vrouwen en de onafhankelij
ke zedeleer die in de officieele scho
len aangeleerd wordt. Heelwel. En
kel doen wij bun opmerken dat de in
richting van het vrouwelijk onderwijs
nog maar eenige dagen dagteekent en
dat het onmogelijk is dat hetzelve de
vrouwen gevormd heeft op welke zij
den steen werpen, en die bijna allen
in de kloosters hunne opvoeding ont
vangen hebben.