VOOR VRIJHEID WAARHEID El RECHT.
1882.
Aalst, 21 December.
Ai" 13b.
Fr. 4-00
Fm. 4-7 5
Ho abonnementsprijs
's jaars voor de stad.
-sxEsasa»-
aankondigingen
loC"" den drukregel
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
OORUIT
s jaars voor heel liet
land.
is voorop betaalba^
De aankondigingen
Verzoekt inen uiterlijk
des Woensdags voor
6 ure namiddag te
zenden.
DE TOESTAND DER GEESTELIJK- I
HEID.
Zoo als het le voorzien was, zijn de
clericale bladen er ver af van uitgebul
derd te zijn tegen het verslag over den
toestand der geestelijkheid door M. de
minister van justitie aan de Kamer van
volksvertegenwoordigers overgemaakt.
In hunnen heiligen iever voorde stof
felijke belangen der geestelijkheid kun
nen zij het maar niet verkroppen door
dit verslag vastgesteld te zien dal er, in
ons land, zoo w at over dfe 400 onder
pastors te veel zijn. Aldus 400 man die
evenalsde bedienden desstaatsbesluurs
uit 's rijks schatkist betaald Women,
doch met dit verschil dat de eerste er
kunnen gemist worden en dat men ge-
volgentlijk d uitgaven die er door ver
oorzaakt zijn als overbodig moe! 'be
schouwen.
lie Cour r Ier de Bruxell.es die den
boventoon moet zingen wanneer het
dergelijke quaesties geldt, blijft ditmaal
niet achterna en spaart geene scheld
woorden ont zijne onmachtige woede
Inch! té geven.
ft''.;,1 in dit blad een artikel dat
volgender wijze aanvangt.
In zijn verslag over den toestand
der catbolieke geestelijkheid, stelt
M. de minister van justitie die zich
alle rechten aanmatigt, op eene
willekeurige en gansche far.atische
wijze, rr ens vast die item zouden
toelaten 442 onderpastoors afteschaf-
fen. W-ij gaan de beweegreden aanha-
ten door onze bisschoppen vnorge-
il -ngeri orn die hecatacómbe van on-
derpaslóors te beletten welke het
geuzen gouvernement uit wraak zou
willen slachtofferen op den gupenden
kuil van het onzijdig onderwijs.
]n het voorbijgaan zullen wi| aan
merken dat deze slotzin voortreffelijk
is om door de clericale weekbladjvs
overgenomen te worden. Verder moe
ten wij aanstippen dat die wijze van
aanranden hemelbreed verschilt met
den gemachdigden en beleefden toon in
renv;eiken het antwoord der ttisscnop-
pen aan den minister opgesteld is. Te
meer, van hel oogenblik dat de bis-,
schoppen de grondige beplijting aange
nomen hebben over het punt van het
noodzakelijk getal onderpastoors, heb
ben zij klaar en volledig,bekend dat liet
staatsbestuur het recht heeft met die
quaestie iu'.elalen. Ook wat hebben de
bisschoppen gedaan 1 Zij hebben
verzachtende omstandigheden ingeroe
pen. Zekere grondstellingen des staats-
bestuurs voor het vaststellen van het
getal bezoldigde prieslers bestreden,
maar bet recht van het gouvernement
hebben zij erkend en toegestaan dat er
inderdaad onderpastoors konden gemist
worden.
De handelwijze der bisschoppen "er-
schilt dus merkelijk met die hunner or
ganen die al de daden des staalsbe-
stunrs als willekeur willen doen door
gaan wanneer deze de geestelijkheid
niet geheel bevoordceiigen.
Een enkele bemerking, betrekkelijk
hel beslaande getal onderpastors,willen
wij de clericale bladen ter overweging
aanbieden
In 1849 werd er door den minister
van justitie .vastgesteld dat, vooraleer
eene parochie recht zoo hebben eenen
betaalden onderpastor te bezitten, zij
1200 inwoners moesten tellen,Ditgetal
bevredigde de, geestelijkheid zoowel als
de clericale organen destijds.
Nu, wie kan bet ontkennen, sedert
1849, dat is sedert 33 jaar,is de geeste
lijke toestand der parochieu merkelijk
veranderd. 1200 inwoners groote en
kleine waren toen lertijdel200schapon
der geestelijke kudde waarmede de
priesters zich onledig te houden had
den en aan dewelke zij onophoudelijk
hunne zorgen moesten wijden.
Doch dit is nu niet meer hetzelfde.In
aide parochiën, zonder onderscheid,
vindt, men thans eenen heelen hoop in
woners die de religie niet meer be
hoeven, De eene hebben er zich aan
ontrokken uit overtuiging, de andere
zijn op eene brutale wijze uil de kerk
gedreven door de geestelijkheid zelve.
Toen de schoolwet ingevoerd werd,
is de banvloek uitgesproken geworden
niet alleen over eenige afzonderlijke,
personen, maar wel over heele reeksen
van geloövigen. Die gebannen vaders
en moeders inet heel hunne familie,
hebben zich zoodanig gewend gemaakt
aan bet gemak Van geene godsdienst- j
oefeningen meer te volgen, dat ze,
voor niet ter wereld, op nieuw zouden
willen beginnen ziehier kerk of u den
biechtstoel te begeven. Zij leven ge
rust in de overtuiging dat de verant
woordelijkheid huns toestands op de
geestelijkheid zelve weegt, die zulkeri
toestand heeft doen ontslaan.
Hieruit volgt dat wanneer het. staats
bestuur hedendaags bel getal inwoners
eener parochie om recht te geven op
eenen onderpastor, op loOO zna zetten
het nog toevender zou zijn dan de mi
nister in 1849 toen dit grtal op 1200
gesteld werd.
Er valt inderdaad niette zien hoeveel in
woners er zijn. maar wel hoeveel er
onder deze zich bevinden die de dien
sten der geestelijkheid regelmatig va
gen.
Is het overigens niet belacheli jk eenen
onderpastor te betalen voor personen
welke door hem zelf verstooten worden
even als schurfte schapen 1 Strijdt
het niet tegen de gezonde rede wanneer
men, om bet getal inwoners vast te stel
len hetwelk recht geeft op een trakte
ment van onderpastor, de personen
mede leid welke door dien priester zei-
ven verbanen wordeu en weggezet voor
geuzen, liberalen, vrijmetselaars,
brandstokken der hel enz. enz.
Ziedaar eene bermeking welke wij
de clericale bladen ter overweging aan
bieden Het is onbetwistbaar dat men
thans minder te biechten en te com
munie gaat dan over twintig, over tien,
zelfs over vier jaren en dal bet staats
bestuur gevolgenlijk reden heeft om le
beweren dat er thans minder priesters
noodig zijn.
CLERICAAL SCHANDAAL VAN
DOURNTJK.
Wij W4j?n ree Is geintfTdytiat de hr.
BuurgcoiSjgplitifc commissaris van Brus
sel, naar Anrerika ginj vertrekken om
de miliiocnen tc gaan halen, die door
kanunnik Bernard daar ziin neergelegd
De hr. Bourgeois is te Doornik ge
weest, en heeft van kanunnik Bernard
de procuratie ontvangen om zijne zen
ding le vervullen.
(tl. Bourgeois zal eerlang uit Havre
naar New-York vertrekken en langs
Antwerpen naar Belgie terugkeeren.
Behalve de papieren en documenten
zal hij bezit r ?men te Boston van
700,000fr. en e New-York van TWEE
MILLIOEN. door kanunnik Bernard,
daar neègelegd.
Dat zul het total der, sommen, door
het gerecht bijeengezameld op VHF
MILLIOEN brengen, zonder de. kleine
sommen die men nog zal ontekk-*n.
Ais men ziet wat som die kanunnik
beeft kunnen stelen, zonder dat iemand I
dat i» gewaar geworden want nie- j
mand in het bisdom kan zeggen van j
waar het geld komt en aan wien bet j
behóórt dan moet men zeggen dat
de bisso.lioppenover ontzaggelijke som
men beschikken.
Van waar komt al dal geld Dat kan
niet anders zijii dan van giften cn be
zetten, de eene onder voorwendsel om
er missen voor te lezen, anderen om er
goede werken mede tc doen.
En God we.et hoeveel goede werken
de geestelijken doen Zij geven wel
raad om ulmnezen le schenken,, maar
zelf geven dat gebeurt zeldzaam.
Dit proces belooft stichtend te zullen
zijn en men zal ongetwijfeld met meer
dan een truk bekend gemaakt worden,
hoede clericalen en geestelijkheid aan
bet geld komen, dat zij voor kiezingen
en voor hunne dompersoholen uilgeven.
Koophandel
en gansell het Vlaamsche land, dan
toch zoo hartelijk medewerken tot. den
zegepraal van 13 Juut laatst om man
nen ter Kamer te zenden die, gelijk
een Wagener, onze zaak verraden of
gelijk de andere Gentsche afgevaardig
den de rol van platbroekeii spelen
Hoort, Vlamingen, die comedie moet
eindigen. Met zulke mannen kunnen
wij niet over de baan. Vergeten wij
niet. dat het de Gentsche depulaLie
is, die het wetsontwerp der middel
sectie verminkt, verbrokkeld, ja, ja
gansch vernietigd heeft bet is de
heer Wagener die de garisehe liberale
vlaamsche beweging den: doodslag heeft
toegebracht.
Vlamingen, wij"verkoeren' in groot
gevaar. Scharen wij ons allen
omze wakkere leiders, rond
hoofdmannen Hiel en Ilosle.
rond
onze
D'.
DE VLAMINGEN AAN DEN HEER
WAGENER.
Monsieur Wagener, de Vlamingen
zullen het U niet schuldig blijven.
Over eenige maanden, door hen ter
Kamer gezonden om hunne grieven te
doen kennen en hunne rechten te
verdedigen hebt gij in de laatste be
spreking uwe Vlaamschgezinde kazak
uitgespeeld, en de bloote Franskil
jon is in natura voor de pinne geko
men. Gij zijt 'een zeer geleerd man,
dat is algemeen gekend, doch de be
spreking van het Wetsontwerp over
het gebruik onzer moedertaal bij hei
middelbaar onderwijs heeft ten dui-
delitkste doen blijken, dat men U in
zake van opvoeding en onderwijs wel
de ezelsmuts zou mogen opzetten. Gij
zijt schepen van 't onderwijs te Gent:
geef spoedig uw ontslag, man, dat
postje past U niet beter wierdt ge
schepene van les beaux-artswaartoe
ook al de artistes coiffeurs de Paris be
lmoren.
Moesten wij, Vlamingen van Aalst
DE SCHANDDRUKPERS.
De klerikale gazetten kondigen Van
i^.-i jytzondag schandalige ,u:likels
af, bewijzende hoeveel haat en venijn
in bet hart eens kwezelaars zii.
Niets wordt er geërbiedigd, noch
het huizëlijk leven, noch de vrouwen;
zelfs schijnt men als (e willen verge
ten dat een joriester in zekere familie
is. Wat verachtelijkere! spelen depas-
toorsgasetten, diealzoo zedeloos Wor
den als de infame drukpers.
Ha, gij speeR met de eer 'van
iedereen, lafhariigen. Hoe gemakkelijk
ware het niet weêrwraak te nemen en
eene massa klerikale mannekens ten
tooneele te doen dansen, die ioor
beelden zijn van deugd, zedelijkheid
en onbaatzuchtigheid.
Mén zou aan moord en brand
schreeuwen,indien oog voor oog tand
voor tand toegepast werd. indien er
op eenen gevel de historie verteld
werd van eenen klerikalen gedeco
reerde en eene non. indien ijzerbij
tend de stichtende praatjes kenbaar
gemaakt werden, die rondloopen op
den kap van vele klerikale heerschap
pen.
Dat. zou enkel de wet der weder
vergelding zijn. Maar dit doen wij
niet. Wij veraehten de lafheriige per
sonaliteiten. De geestelijke pennen,
braken hun gift en venijn uit. maar
kunnen niet een der achtbare perso
nen trrffen die zij door de goot wil
len slepen. Iedereen zegt en herhaalt
dat het slechts haai en jaloezij is die
een verachtelijk zwart man de. pen
heefl in de band doen vatten.
Wij ook zouden den moord priem
van schimp en hoon en smaad in het
hart kunnen ronddraien van talrijke
klerikale mannen. Dat zou hunne ei
genliefde kwetsen, diep vernederen en
hnnne familiefaam krenken
Maar laster, dat bevlekt den laste
raar. Wie denkt men dan schrik in le
boezemen bij de liberalen. Eerlooze
schimpschrijvers der klerikale gazel
ten, gij spuwt uwen laster uit met dui-
velsch behagen. Wat wilt gij Mis-
