V
VRIJHEID WAARHEID ES RECHT.
1882.
At 1st, 29 December.
N°151.
Fr. 1-00
Fr. 4-75
aankondigingen
De aboiincnieiitsprij
HOLA.'
's jaars voor de stad.
15Cmm den drukregel
VOORUIT
verschijnt wekelijks
den Donderdag
in den namiddag.
's jaars voor heel het
land.
OORUIT
is voorop betaalbaar
De aankondigingen
verzoekt men uiterlijk
des Woensdags voor
G ure namiddag te
zenden.
KLOOSTER-STA fis riEK.
Wij hebben de officieëlc stati
stiek der godsdienstige korporalien
iiitvangen, opgemaakt icr gelegenheid
Ier algemeeue volksoptelling van 31
lecember 1880
Deze statistiek is verdeeld in twee
jategorien, bevattende de eerste de
eden van kloosters wier kloosterhuis
n het land is gelegen de tweede
vier kloosierliuis in den vreemde is.
De statistiek is gemaakt per provin-
ie. Wij geven hier de algemeeue optel
ing vuur gehpcl liet land.
Mannen-kloosters. Op 31 Decern-
>er 1880 lelde ons land 215 mannen-
ioosters, in 122 gemeenten gevcsiigrl,
ene bevolking lellende van 4120 kloos-
'T ["Hingen, waaronder zien 1078 vreem
delingen bevinden.
Vrouwen-kloosters.Op zelf Ie dag-
-ekening waren er in het land 1340
V rimwenkloosters, tellende 20,038
loostérliugen, waaronder 3246 vreem-
eliogen.
Di' maak: te zamen 1551) kloosters,
*..«'t 25, 3«j2 kloosterlingen.
l\av «ij vooral willen vaststellen,dat
s de vooruitgang der klooeterplaag in
W ns land
J In 1846 telde Belgie in hol geheel 'j
I 968 kloosterlinge».
In 1836 was dit getal tot 44 630
ingegroeid,
In 1866 hadden wij 14191 klooster-
ogen en in het gezegend jaar 1880,
I 5 362
Zeg nu eens vriend lezer, waar dat
aartoe aan En let wel op, dat de
jeimeerdering van kloosters gepaard
aai met de vermeerdering van goede-
■:i (leg donde haod want men mag in
•der kloosterling een scherreweg zien
Ti testamenten binnen te palmen ten
oordeel-' van hun klooster.
Als men dat nagaat moet men niet
'onderd zijn, dat handel en nijver-
kwijnt een zoo talrijk leger pa-
zin nontien, die breed leven en maar
evensdoel hebben, dat is zooveel
.gelijk geld te vergaderen, dat uit den
nrtel getrokken wordt, om een lui en
|iLiezorgd leven te leiden en hunne
kdommen te vergroolen.
Het. is nog niet voldoende dat wij
.038 belgische kloosterlingen hob-
'11wij bezitten nog 4 324 vreemde-
igen, die hier in ons land, waar vol-
ns de klerikalen de kloosterlingen en
eslelijken zoo hevig vervolgd wor-
>n, ons komen opeten en ons liberaal
puveniement afbreken.
Wat stichtende les voor iedereen.
Het zal niet lang meer duren of de
ramonlanen, de overdreven katho-
ken, zullen eindigen met den Paus
fle kerk te bannen. In afwachting
en zij tot Roomen de excommuni-
van eenen bisschop. Het is op
p'r. Bellot desMinières, bisschop van
liliers, dat zij het gemund hadden.
iDeze prelaat beeft, in hunne oogen,
r' groot ongelijk den godsdienst met
de politiek niet te widen verwarren.
Zij randen hem deswege inet woede
aan, zooals men zal oot'dselen uit liet
volgende uiltreksel, ontleend aan de
katholieke Journal de Bru.velles.
Mgr Bellot des Miméres is ver
trokken om tot Roomen gerechtigheid
en bescherming te vragen. Hij is er op
dit oogenblik.' Deze reis doet de aan
randingen, waarvan hij iiet voorwerp
is. niet ophouden. Ik heb een schimp
schrift ouder de «ogen, waarin de bis
schop van Poitiers mei eenc ongehoor
de heftigheid aangevallen wordt. De
schrijver spaart niet meer de familie
van den bisschop, dan den bisschop
zeiven. Tot de moeder van den prelaat
wordt aangerand. Het is de dochler,
eens herbergiers. Niet alleen noemt hij
haar hethergdoehter maar bij laat op
hare zedelijkheid de meest onverdiende
vermoedens zweven. De arme goede
vrouw, wier achtbaar- en deugzaam-
heid door allen die haar kennen, ge
ëerbiedigd worden, is op de walgelijk
ste iviize belasterd d >or een schimp-
schrijver, die zich katholiek noemt.
Ziedaar hoe laag de nltramontaansche
drukpers gezonken is. En dit wordt
inet walg door een klerikaal blad vast
gesteld..
Wat de bisschop betrefl, hij is ge
durig het m>kpunt der laaghariigsle 1
aanrandingen liet is altijd de god
vruchtige briefschrijver van de Journal
do BruxelUs die spreekt. Dezer dagen
ontdekten de tegenstrevers van den
bisschop een oud door hem vervaardigd
gedic il, eene simeuspraak, waarin bij
den goeden teienover den kwaden
geest stelde. Zij gaven dit stuk veran
derd en vervalscht uit op zulke Wijze
dat zekere deelen tamelijk onzedig
schenen en daarop de arme bisschop
door de heilige drukpers beschuldigd
Van vroeger slechte gedichten uitgege
ven te hebban
De Journal de Bruxelles verhoopt
dat men deze katholieke dagbladschrij
vers. die al te lang tegen het gezag van
de bisschoppen opstaan, in bedwang
zal weten te brengen.
Daaruit kan men leeren hoe noodza
kelijk liet Was dat de Pius. zooals hii
het iu zijne laatste Encycliek aan de
Spaansche bisschoppen schreef, de
maatschappijen en schrijvers lo' on Ier -
werpingen gchoorzaamhiedaaumaande.
De laatste encycliek van den Paus is
welaan de spaanséhe bisschoppen ge
richt, maarzij betreft in wezenlijkheid
al de katholieke landen. Het kwaad
waaraan de kerk in Spanje lijdt, is niet
plaatselijk. Hel is eene kwaal welke ook
elders beerscht.
De encykliek verklaart dat de bis
schop in zijn bisdom het hoofd der kerk
is, aau wien de geloovigen, even als de
lagere geestelijkheid, gehoorzaamheid
zijn verschuldigd, zoodra liet belang
van den godsdienst in het spel is.
Wordt dit bevel altijd door de kat
holieken nageleefd?
De Encykhek beveelt dat de gods-
iIiitisi en de politiek streng van elkan
der moeten gescheiden worden.
Z'ui bete vermaning aan de spaan
sche bisschoppen niet beter te pas ko
men aan de Pelgisclie geestelijkheid,
die zich meer met kiezingen dan met
religie bezig houdt
Niet ten onrechte doet een franse h
Vrijzinnig b'ad opmerken dat het zijne
goedkeuring aan de jongsie Encycliek
zou mogen verleenen, maar er zal wel
een godsgeleerden schrijver opdagen oin
te doen uitschijnen dat de Enelyciek
slechts gericht is tot de Spanjaard-m eu
dat er tusschen Frankrijk en Spanje de
Pyreneeën zijn.
HET BUDGET VAN JUSTITIE.
Het verslag der midd«ii-sektie over
liet budget van justitie voor 1*83 is aan
de leden der kamer uitgedeeld. Dit ver
slag is liet werk van M. Goblet, afge
vaardigde van Brussel..lie'een groot ge
deelte van zijn verslag besteedt aan het
kapitel Xlll betreffende de eeredien-
sten
Hij besluit tot eene vermindering
van fr, 670.000 op liet budget en zeit
in zijn verslag de redenen uiteen, waar
om hij die vermindering op de eere
diensten voorstelt:
Na in algenmeene beschouwing te
zijn gelreden na de stemming der amei-
te hebben uitgeroepen, welke deze den
10 mei heeft uitgebracht, waarin er
werd vastgesteld« dat. geen enkele slem
zieti verheft had in de Kamer om do
katholieke geestelijkheid en de bis-
schoppen te verontschuldigen, we-
gens de schandelijke dad"n die zij
gepleegd of ingegeven hadden, met
<t het doel de uitvoering eener wet te
beletten».wijst hel verslagaan, waarin
er verminderingen dienen gebracht te
worden aan hej budget van eeredien-
slen.
Aan artikel 27 van het budget tref
fende toelagen voor de Imogere geeste-
liikhefd. wordt er eene som uitgeschrapt
van 112,000 fr, voor de kanunnikken
bestemd en de kosten van bet sekreta-
riaat der bisschoppen worden met
12,800 fr vermind 'rd.
Aan artikel 28, waar de jaarwedde
der lagere geestelijkheid voor
4 349.003 ft- in voorkomt, stelt de mid-
de sekte voor eooe vermindering van
253,000 fr te doen.
Hel verslag zegt dat er op den builen
103 en in de steden 319 onderpastoors
te veel zijn, in verhouding der bevol
kingen,zooals men in 1806 is overeen
gekomen.
Bijgevolg stelt de midden-sektie
voor de jaarwedde van die 422 onder
pastoors af te schaffen, wat aan 600 fr,
's jaars toelaat eene spaarzaamheid van
fr. 253,200 te doen,
De midden-sektie stelt ook nog voor'
de toelagen aan de provincie gemeen
ten en kerkfabrieken geschonken voor
de gebouwen tot den katholieke gods
dienst gebruikt, enz., inet 169,000 fr.
te verminderen.
Al die verminderingen, zooals wij
hooger zegden, beloopen tol 678,000 fr
en zpuden kunnen dienen, om de jaar
wedde der magistraten te verhoogen,
do-ar het getal rechters te verminderen,
geroepen om in elk prvces ie zcielen en
ook om den toestand de adjunklgrcf-
fiers bij de rechlbaok van eersten aan
leg te verbeteren.
Zooals meo kan denken, zullen de
zw.rties roepen en schreeuwen, maar
hoe harder zij roepen, hoe beier; liet
is dal men de juiste plaats gevonden
heeft om ze te treffen.
Wij hebben bel altijd gezegd klopt
de geestelijken op den zak en dit is het
eenigsle middel om ze te temmen.
Ten gevolge der veroordelingen van
eenen gewezen offieelen onderwijzer,
oud leerling der congt>ginisRscbe nor -
mirlr schooi vairöint Roeiius," de kle
rikale drukpers onbehendig genoeg tö
beweren datergebrek aan toezicht is
in de officieele scholen.
Dit toezicht onhreelcl zoo weinig, dat
de misbruiken.welke zich soms in zulke
scholen kunnen voordoen, bijna on-
middelijk ontdekt en gestraft worden.
Geene verschooningen in d> efiieieqle
wereld voor de onderwijzers die niet ge
wetensvol de kinderen zouden eerbiedi
gen.
Is liet ook zoo in de klerikale wereld
Dat men ons een enkel geval noerae,
waar de geestelijkheid het noodig ge
vonden heeft rechterlijke vervolgingen
tegen een harer gevallen schapen te
doen ontslaan.
Dit is nog nooit gebeurd.
De geestelijkheid sluit min of meer Vrij-
williglijk de oogen voor de zedelijke
zwakheden, waaraan hare leden onder
hevig zijn. Wanneer, ondanks hare
voorzorgen, er een schandaal ontstaat,
legt zij er zich met iever op toe om de
straffeloosheid of de vlucht der pliobli-
gen te verzekeren.
Te Rouse, te Mallebrugge, waar de
gendarmen in eens eene vangst van
dertig lot veertig broederkens deden,
werden de walgelijkste onzedigheden
sederl jaren gepleegd.
Zekere geestelijken van Lokeren en
Si-Nikolaas ondergaan gewoonlijk
bij verstek veroordeelingen tot een
honderdtal jaren gevang zoo talrijk
zijn hunne aanslagencn het is bewe
zen dat deze begaan werden binst een
tijdverloop van omtrent tien jaren, bij
wete hunner oversten.
De waarheid is dus, dat de klerikale
onderwijzers zonder toezicht blijven en
dat hunne oversten, zooniet voor hunne
eer, dan toch voor hun belang, het
noodig achten, hot kwaad, waarvan
zij kennis hebben, te verduiken. Aldus
wordt.de plaag der broederkens be
schermd en ondersteund en zet zij hare
verwoesting voort,
Op dit oogenblik vernemen wij dat
lie t gerecht, in eene gemeente tegen
Namen, eene nieuwe schandelijke zaak