kwam omvcrre te werpen, kon niet nalaten woeling te ver
oorzaken in Belgicnalwaer men sints cenigen tyd poogde
republikacnsche denkbeelden te verspreiden. Er ontstonden
dan wanorders te Brussel in den avond van den 27 february;
maer deze w ierden gevolgd van cenc onmiddelyke beteuge
ling en de mannen die cene om verre werping droomden
legden zich van dan af toe om den innerlyken opstand gc-
lyktydig te wagen met eencn vreemden aenval. Spilthoorn
j begaf zich gevolgelyk naer Parys, onder voorwendsel van
liet voorloopig gouvernement een adres van wege de demo-
kratische inaelscliappy te bchandigen. Echter'kende men
weldra de echte beweegreden zyner reis, vermits zekere
vrouw De Bie onder datum van 7 maert uil Parys schreef
Er zyn hier dry afgcvccrdigden aengekomen welke dé
Belgen moeten afzenden, ten einde 't onzent de republiek uit
te roopen en Leopold op de vlugt te jagen. De eene is de
advokacl Spilthoorn; ik heb er zelve tegen gesproken, en
hy heed my verzekerd dat de soldaten voor liet volk zullen
zvn, dat zy hunne wapens zullen wegwerpen, en dat de
koning zich zal haesten om hel land te verlaten. Reeds zvn
2,000 mannen ingeschreven; acn de grenzen zullen "zv
30,000 scbielgew ccrcn vinden en zy zullen naer Brussel
oprukken.
Het eerste gedacht van dat Legioen te vormen was voort-
komst ig van cenen oud-officier eens vrykorps, den -enacm-
den Felix Becker, van Rhcirns, die in'l83l onder generacl
Mcllinct diende en van den 27 february af de Bel2en bveen-
ncp om zich te vcrecnigen in den doorgang van Rivoli te
Parvs. "Vervolgens voegden zich Blervacq en Graux bv Bec
ker, en van dien oogenblik afiwierd de zetel der vereenigin
overgebragt by Blervacq, in de Ménilmontantstraet. Dus.
te Parvs aenkomende, vond Spilthoorn de kern van een
opstandslegioen in gereedheid.
In vriendschap zyudc met Imbertgouverneur der civile
invaliden d.c veertien jaren lang in Belgic gastvryheid ge
noten had en tot in february laclstlcdcn cenen der onder
voorzitters was van dedcmokrntischc mactscliappv te Brussel,
zoo verkreeg hy door zync tusschenkomst levensmiddelen
voor bel legioen; nog niet te vrede zvnde op deze wvze cenen
opstand te begunstigen, legde hy zich daerenboven loc de
zelve te wege te brensen door zyne redevoeringen, die bv
Blervacq vergaderde Belgen aenhilscndc om op te rukken
naer hun land, ten einde er «den schoonzoon van den dwing
land omverrc te werpen en de dochter van Louis-Philippe
te onttrooncn.
Het ondeizoek liet diesaengaende ccenen twvfel over en
de rcvolulionnaire werkingen van Spilthoorn' blyken no-
klaerder uit cenen brief welken Dclestrée aen Imbert schreef
cemgc dagen voor het vertrek van het legioen en waerin hv
hem zegdeJ
Ik ben acn myn zeiven verschuldigd, zoo als acn het
zoo eervolle en welwillend onthael welke gy my wel hebt
willen vergunnen, u te verklaren dat alle "gemeenschap zal
ophouden te bestaen lusschen citoyen Spilthoorn en rav Dit
besluit is gestaefd op de nauwheid welke hy thans toont', er,
wel na dat wy toegestemd hadden hem te activeerden in hoe
danigheid van een der hoofden om eene rcvolulionnaire
expeditie, op Belgtc te besturen.
Dclestrée had op zich de kopy van dien brief, toen hy
den 26 maert om 11 „ren "s avonds, in de straten
Brussel aengehouden werd.
Spilthoorn was den 20 maert uit Parvs vertrokken en
Delestree den 21met een inleidingsbrief waerhv Bornstcd
hem aenbevol acn de helgischc demokretenhem verzeke
rende «da, hy goede propaganda voor de republiek zoude
doen.Imbert, van zync zydc, verzocht de hrusselsche de
mokreten vertrouwen te slaven op citovcn Dclestrée die te
Parys bewyzen van zelfopoffering had gegevenen om het
stuk gcloofwecrdig te maken, had men het gezegeld met
den stempel van de civile invaliden en van de duitschc dc-
mokralcn Delestree kwam dus naer Brussel republikacnsche
propaganda bewerken op het oogenblik dal het legioen zoude
op we- gaen, en in eene nota aengaende de aenliouding
an apiitiioorn, verklacrt hy dat dezen lactstcn met hel
zelfde oogwit naer Gent ging; „Ik ben het, zegt hy, die
aengedrongen heb op dat Spilthoorn naer Gent zoude 4cn
tcrwyl ik my naer Brussel begaf met een doelwit hetwelk'
vroeg genoeg zal gekend zyn.
Ten overige Blervacq bc'vcstigt de dacdzaek in eene
memorie welke hy in het licht gafie Parys, dewvl hv ze-de
sprekende over- cenen brief welken h-m de medewerking
van liet inwendige beloofdeDien brief was overhandi-d
geworden aen een lid van het komité der vereeniging het
welk zich naer Brussel en naer Gent had begeven ié het
gezc schap van citoyen voorzitter cener demokratisehe
maetsehappy in Belgicn, in het vooruilzigt dat dezen het-
sten zou kunnen aengehouden zyn, zoo als hy inderdaed in
hechtenis gezet wierdDe kolonel rigtte insgelvks naer
Gent dry citoyens van ons legioen, geboortig uit déze stad
die voorgesteld w.erden door citoyen Tydgai, lid van het
komite en bygenoemd de onbevreesde,, van Gent. met ccmn
geteekenden en toegoz.cgcldcn brief voor citoyen Ddie
ons aengcduid geworden was door citoyen voorzitter S
als zynen regten arm; dien brief moest te Gent hel zelfde
uitwerksel hebben dan degenen die naer Brussel gezonden
Nu, de beschuldigden Spilthoorndie het voorzitterschap
waernam van de demokratische maetsehappy van Gent is
inderdaed m hechtenis gezet geworden op den 20 maert
by zyne aenkomst op de grenzen; hy was vergezeld, zoo af
hy het moet bekennendoor een werkman die zvnen weg
voortzette. 6
1 „.„"'"„'u' SPk0"!,00'n "iWruHclykc logenstraffing
legen rulleikl.erbl,kende bet,,sen. Meer hoe s,n Jon de
stuks tan Delestree te verklaren hoe den brief van de
de vrouw de Bic
Hoewel het legioen de medewerking had verloren van de
twee eerste beschadigden, bad bet nog in het land innige
betrekkingen bewyzcndcdccnkele verbinding derdaedzaken.
Blervacq in de placts van Becker gesteld voor het kom-
mando der troepen, was in den morgend van 26 maert gaen
kamperen naer Seclin, digt by Rysscl. Generacl Flcury-Du-
raydie liet kommando waernam aen de grenzen vvierd
do optogt van Blervacq bom
slechts den 29 maert, om uren 'smorgends, kenbaer ge-
maekt wierd en dat de stryd eene halve ucr nadien bc-on-
ook wierd de bende tegengehouden en overhoop gcsla-en
door eene enkele voorhoede 1 No-lans hadden de oproerlin
gen van het inwendige, beter onderrigt dan het gouverne
ment, eene plundering ingcrigt tegen dien dag zelve.
JJaegs te voren hadden zy in de straten van Brussel
brielkens rondgestrooid behelzende: Woensdag 29
Macrtc 1848, om 6 urea's avonds, zal men naer het
Jcsuitenkloostcr gaen. Vuer en bloed zyn de vereen ingswoor-
J,c neerlaeg van den morgend deed den opstand van
den avond mislukken; maer het is stellig dat de minste
aerscling van wege onze soldalen cene inwendige beweging
in verband zoude gesteld hebben met den aenval uit hel bui
tenland. ierwyl men te Brussel oproerige schriften ver
spreidde rukte men te Gent, op de Yrydagmerktde
fcassyden uit, en zamenrottingen van werklieden ontston
den in de Borinage en in de omstreken vau Doornyk. Al
die feiten gebuerden in den avond en in den nacht van den
28 maert, tcrwyl Blervacq den 29 in Belgicn trad; zync
aenkomst te Seclin had reeds tot tceken gestrekt aen on
lustente Brussel uitgeborsten in den avond van den 26, en
den 29, op Ik t oogenblik dat men aen de grenzen streed
wierp men m de straten van Ath bricfkens met deze vvooré
den: If eg den koning! vivat de fransche rebubliek n
Die gclyktydigheid dwong dejusticic om de pli-tj-en
n bet inwendige ten zclvcn lyde dan degene van hét uit-
endigc op te zoeken, en weldra bragl dc acnhoudin-van
Perm ons op hun spoor..
Hoewel deze aengouding niets gemeens had met de zack
elke ons onledig houdt, wierden er aen Pcrin uille-in-e
gevraegd over cene reis welke hy gedaen had nacr'Pary
met cenen zekeren Dujardin, en de betigtcn moest beken,
ncndatzy den 26 maert teruggekomen warendat zy den
-5 vertrokken waren melden eersten trein welken de eerste
kolon vervoerde; dat Blervacq zich by hen bevond, en dat
zy het konvooi hadden verlaten te Douai; dat zy te voet gc-
gaen waren naer de omstreken van Ath en den vzeren weg
genomen hadden te Mailles, endat zv te Brussel aengeko
men waren lusschen 4 en 6 uren 's avonds. Perin en Du
jardin hadden dan tvvaefn veertien uren te voet af-ele-d
schoon zy het vervoer kosteloos konden verkrvgen tot aen'
Bysselalwaer zy vervolgens een konvooi voor Brussel zou
den gevonden hebben. Het oogwit dier geforceerde marscli
was met van de verificatie der pasporten te vermvden, de-
vl zy beiden papieren in regel hadden. Wat rnögl dan de
oorzaek wezen van deze vreemde zaek?
v\ v moesten ons tot gissingen bepalen toen eene gansch
ncluerlj-kc uilteinf one gc-e.en «M door de mmorie
van Blervacq. Inderdaed, wy lezen acn de bladzyde dirr
memorie, dat de kolom-I, lij ejncn doorlo-l door Douai
naer Brussel had gezonden den citoyen P.... beproefdei
republikacn, lid van de demokratische mactscliappv en dra
gcr van proklamalien met de handteekens van Blenacq ei
Graux. Nu, de beschuldigden Perin, oud-gerant vai
Atelier démoeratique, was te Douai afgestapt van het
nvn. zich te begeven naer Brusselen zyn republi
uL-g».->cii naer imisseien z» n republi-
kaïiismus was des te meer beproeft, daer Perin vooreen
ingewikkeld geweest was in de zaek van april 1834, en in
de samenzweering van Barbes en Blanqui 1839; hel is dan
stellig dat hy het was die iu de brochcur aengewezen is.
Wal de proclamaticn betreft welke hv op zich droe-,
deze verklaren door zich zelvcn de zorgvuldigheid waerinedé
hy de douane ontweck, tcrwyl zy aen de werklieden zegden
dat zy met zouden konnen bestaen zto lang zy de dvvin-c
landen, zuigers, van 's volks zweet, en lieden die van aller
lei genot overladen w arenaen het hoofd van "t gouvei ne
ment lieten.
Behalve die proclamation had Perin op rich een ander
S| in. cm kon in gevaer brengen acn de douane,
dewyl Blervacq er byvoegt dat citoyen Pgelast was
eencn brief te bchandigen aen eencn invloedhebbende,, per
soonvan Brussel, van ivien toy, zegt hy, cenen uitleggings-
brief hadden ontvangen nopens de beschiklheid van de demo-
kralen dier stad, ons aenkondigende dat zu veerdig uaren
om op te rukken, n Dien invloedhebbendcn persoon kon nie
mand anders wezen dan generacl Mcllinct, wiens naem in
den avond zelve voorkwam op de lysten van het voorloop!-
sou vernemen t. r
Echter moeten wy bekennen dat de brief waervan hv
drager was niet ontdekt vvierd in de wooning van den gené-
r n,aor mcn beeft er aldus versihiide anderen welke
zync gemeenschappen met Parys uitvvyzon, benevens den
bvstand welken hy boud aen het opstandslegioen. De «e-
wigtigsten is dien welken Becker hem schreef op 4 maert
en waerin hy hem zegde: «Een persoon die beweerde
utc kennen,-had my verzekerd dat gy overleden wacrt te
Lharleroiwelke stad, zoo hy zegde, u door liet gouverne
ment als vcrblyfplaets aengewezen geworden was. Ik had
geschreven aen Gendebien. Maer gy kent hem; hoewel wy
op hem moesten rekenen uit hoofde zvner populariteit ino-t
ik geen antwoord verhopen van zynent wege. In die veron
derstelling schreef ik aen Felix Delhasse, die my terstond
antwoordt dat hy ernstig ziek is en dat de gcnccsheeren hem
eene volkoraene rust voorgeschreven hebben.
Ik schreef ook aen onzen braven Gillo, maer zvnc we
duwe antwoordt my met ons haer ongeluk aen te kondigen.
lk heb geschreven aen Barlels en verwacht zyn ant
woord. J
Nu, dezen morgend verneem ik de wacrheid; ik snrinc
op van geestdrift en ik scl.ryf Kon ik de belofte vergeten
m-ttc ,,,Wr„ dryjar„, „no^nrd/mili-
tare klrcklmp lu i m t ,-oor I, „ft 3,,a,n„h,k
begonnen UMen, „,,T|„ ft,
W dc" injncccnlc ««pcnfcilcn miücrnam
Barlels, Jotlrand, Gillo en onze vcrklecfstc vrienden heb
ben daervan in uwe tegenwoordigheid dc verbindtenis ont
vangen. Emdelyk gy weet welke mvnc betrekkingen waren
met Gendebien.
Geliefden hierin gesloten brief zonder het minste ver
toef te doen toekomen aen Pellcring. Mack dat hv my aen-
stonds antwoordde, behoudens my 's anderdaegs breedvocri-
ger te schryvcn, als hy Barlels zal gesproken hebben.
Deze brief, waerop Mcllinct den 7 maert antwoordde,
stond in verband met de aenkomst te Parys van Spilthoorn,
die zich aldaer bevond sedert den 2. De generacldie den
brief ontvangen had in den morgend, deed denzclvcn
s avonds lezen in dc demokratische maetsehappy.
Moet men daerna verwonderd zyn dat dc leden der mact
schappy deel genomen hebben aen den opstand van tien 26
maert dat anderen denzclvcn te wege gebragt hebben door
gelduitdeelingen, dat de generacl zelve dc inri-lin- der-
zelve bestuerde Hy bragl een gedeelte van den atond door
in de herberg l Lmon, op dc Groolc Merkt, met den ge
noemden Deguesco, later onder de oproerlingen herkend;
met den beschuldigden Kals, die 's moigcns geld uitdeelde
mot de beschuld.-den Balliu en Tcdesco, mogclvks ook met
den beschuldigden De.udder; en tcrwyl men den opstand
rl° I*!.. ®'nf. U1'bcrsten, ontving de generacl eiken
oogenblik zendelingen welke hem iels inde oor kwamen
fluisteren en die vervolgens in verschillende rigÜngen ver
trokken. Hy onderhield tevens verstandhoudingen met twee
leerlingen van de politecbnieke school, aen c'cncn andere
aicl gezeten en die veinsden den generacl en gezellen niet
te kennen, ofschoon zy den zelfden dag in gemeenschap ge
weest vvaren met 'ledesco, by mevr. Imbert, en olscboon zy
den volgende dag een bezoek hadden afgelegd aen Balliu.
achli-I)C,u'Senis Tan dcu 26 macrUis dan niet twyfcl-
Hoewel verscheide geloofwccrdige getuigen het byzyn en
dc houding van den generacl in de herberg bevestigen
heeft dezen in cene eerste onderhooring beweerd zich meté
te herinneren yan den 26 maert, dat hy zich met herin
nerde in Lmon geweest te zyn, dat hy nog minderde
betrekkingen in bet gelieugen bad, welke l,j et ae.nlc moe-
ten gehad hebben.
Wat aengaet dc dienstbiediging van Becker en dc beloften
raervan liygc.aegt m ijn brief van deni moert, de
generacl beweert dal dere ciftclvk in verband staen met
onre natinnole onaflangl,kbeid welke Becker voorbeen bad
verdedigd en voor dewelke hy heden nog wilde stryden.
Reeds had Mcllinct twee kommissarissen van liét le-iocn
ontvangen; de eencn was Perin. en dc anderen den werk
man die bpillhoorn vergezelde en uil Brussel cenen brief
vaneenen invloedhebbendcn persoon had medegebra-t Wel-
dra moest hy er cenen derden ontvangen, dewy! Victor
-ualhieu zich t zynent aergeboden heeft op 28 ma.'rt en dat
hy hem nog twee bezoeken af e,<de de.. 29 en dc. 30. Ma-
e„ had inderdaed eene werkzame rol gespeeld te Parvs.
alwaer hy de belgische werklieden acnteekende hen tevens
levensmiddelen uildcelende en hen oproerige redevoeringen
toesturende. Den 11 of den 12 maert washy terruggekomen
ïn nelg.en met cenen inleidingsbrief welken Imbert hem
behandigd had voor dc maetsehappy van Agneessens. En
Mathieu verklacrt dat Spilthoorn hem brieven had behandigd
van den zelfden aerd voor MM. JotlrandCastiau en ande
ren; maer by beweert geene propaganda gedaen te hebben
te Brussel, waer hy slechts zoude gekomen zyn, zegde hy,
om zich te onderrigtcn van de werkingsmiddelen van Spilt
hoorn en om zooveel mogelyk de inrukking te beletten van
de benden welke zich acn de grenzen ophielden.
Maer mets verpligltc hem dan dry m iel terug te keeren
by Alelhncl, wien hy nooit voorgaendelyk had gezien en die
bew eert zich niets te crinnercn van die dry bezoeken. Mo-
gclyksis zyn gebrek aen erinncringen te verklaren door dc
getuigenis van M' Jotlranddie de stappen van M' Mathieu
eenen vo strekt anderen aerd toeschryft Ik crinner my
inderdaedzegt de getuige, dal op dc zondag 26 en macn-
dag_/ maert verscheidene persoonen t'myner.t gekomen
zyn met bricfkens vervattende deze woordenMynen ge-
helden (zonder aenwyzing van naem noch adres) dc bren-
;er zil u inlichtingen vragen of geven nopens hetgeno
geschiedt; gy moogt u betrontren op hem. Geteekend
p,l-TlIO,,WN. Mogelyks was Matbieu onder hel getal dezer
peisoonen. Een heer, die my zegde van Doornyk te wezen
was cenen van dc talryke bezoekers; ik zegde iiem dat hy
zich met eene zeer dwaze kommissie belastte en dal ik al dc
y en vreemden ge-mredde ontwerpen grootelyks af.eurdc
vyacrop hy antwoordde dat Mr Castiau, welken hy had ge
zien van het zelfde gevoelen was dan ik.
Mathieu was dan niet naer Brussel gekomen, wat hy ook
zeggCD moge, om de inrukking over de grenzen te beletten.
Hy bevond zich daer met een volstrekt ander doelwit; ziet
aer ongel vvjfeld wacrom dc generael de bezoeken vergeet
van den beschuldigden zoo als hy den avond van den 26
^Vergeet: °"Ii zegde Mr Jotlrand in zyne getuigenis:
ik Heb en ik tril gcenerlei gemeenzaemheid hebben met M'
den generacl mellinet, omtrent zyne manier van zien en
fj,u btMthrien, ik l,„ „r„iSc nul ken. Diüioo
uitdrukkelyke ontkenning bevestigt alles wat gezegd is.
Mathieu had zich twee mael bevonden by Mellinet met
enn, die hv in den belgischen club te Parys had gezien,
en die hem te Brussel deed kennis maken met den beschul
digden Auvcnne. Hy is vertrokken naer Gent op 30 maert.
om 4 uren lo minuten, met Auvenne.cn Perin, en zy heb
ben zich toegevoegd aen den beschuldigden Dc Rudder, dio
wy reeds kennen door zynen brief aen Imberten den be
schuldigden Balliu die dezelfde ontwerpen van omverrc-
werping koestert. Icn overige, Balliu bevond zich onder het
getal der dcmokralen acn wie Bornstedt en Imbert dengc-
naemden Dclestrée toezonden om republikacnsche propa
ganda te doen; hy had zich den 26 maert in 1'Union bevon
den met den generacl, en had voorgaendclvk het bezoek
ontvangen van Delestrée, welken hv niet kende, cu die zich
lzynent aengeboden bad met den brier van Bornstedt, dio
later met de wapens in dc hand in "t hertogdom van Baden
aengehouden wierd. Men bcgrvpt dan w aerom hy den 30
maert gekomen was naer Gent alwaer men 's avonds zclvo
poogde barrikaden op te werpen.
Balliu had te Brussel, hy bekent het zelve, hft bezoek
ontvangen van twee kwcekelingen der polytechnische school.
Deruddei zegde in eenen brief aen Imbert, gewagende van
dc republikacnsche vvyzigingen der Alliance; Gelief, my
nen ouden en trouwen kamaraed, deze tv dingen mede lo
doelen aen de citoyens Delafosse en Begum, beiden leerlingen
van dc polytechnesche school, en hen even als onzen vriend
Balliu aen my te doen herdenken. Deze twee Icerlin-en
hadden zich aengeboden bv Balliu, uit naem van Imbert
den 26 maert waren zy in VUnion, gclyk Tedesc. het bé
kent, en den .»0 w.,ren zy te Gent ten zeiven lyde van Ba'-
hu, De Rudder, Perrin, Mathieu en Auvcnne, dewyl zv er
den 20 aengekomen en den 31 vertrokken zyn, eiidaUy
hunnen intrek hadden genomen in het hotel des Pays-Bas.
Zelfs schynen zy zich te samen bevonden te hebben in do
herberg van Julie Tackcls met dc beschuldigdenen deze
laetsten hebben den nacht doorgebragt by Dupré van wio
den brief van Bornstedt insgclyks gewaegdc.
Al die dacdzakcn, in overeenstemming gebragt met do
stoffelyke samenloopin- welke wy aengcduid hebben, geven
dc saincnz.weering eene nieuwe uitbreidingen zy antwoorden
zegepralend op verklaringen welke zelfs niet waerscbvnlvk
zyii. Het is aldus dal Bailliu tol bewcc-rcdcn acn bet bezoek
van Delestree toeschryft dc begeerte welke dezen zoude ge-
