Victor Vaxpewalle.
BERICHT.
D. lioMiilou stolt dus de kerk op den zelf
den oei a's de loei.' en verklaart dat de bis-
s o el iko Ian.l'hk m tar eene maatsehapno-
lijke uirmiuin; is welke de kerk sluitenden
lie 1! 1 o ion laat. Volgons het hoofd der katliolie-
k gezi idhei i z «id i he ge m reiskaarije voor de
1 el'z ui e ulit is nochtans wat o 7. groote geleerde
heiwen geeitelijkc.: zouden willen doen goloovea.
I) Iks-; li >rp?n hebben enkel-gebruik gemaakt
van hun recht, de geloovingen aan hunne feesten
encerreniorniên te aanvaarden Ofte weigeren naar
goeddunken, juist gelijk de voorzitter van Pij-
kenboerof van het'stömmozii-k bet recht heeft
vast mavond te vieren met wie hij verkiest. Voor
do verstootenon van Pijkenboer is de vastenavond
niet atk''schaft en voor do verstootenon van de
h?eren geestelijken is ook do hein4 niet geslo
ten.
Zoo v.-ord.in de lafi'elijke dwangmiddelen waar-
méde de priesters in naam van God arme en
ongel-' -rde menschen in hun geweten pijnigen
bij wijze mannen verrechtvaardigd en uitgelegd!!
Thi 1. i.' hei anders kunnen, zijn. die
mn 'rs overtuigd van heVmisbcnik,
- ,i il, r ii_maken. 7::_; veten wat.
kaï banvloekten*» doMieiUaeii .,.j God gel-
den en «iaarvi or werden zij mot milde handen
uigedeeld.
Indien de Bisschoppon naar don raad van
«l.oo XIII hadden geluisterd, zeidc kardinaal
vNina don pauselijken staat secretaris aan den
Belgischonge/.ant, dan zouden zij andersgehan-
dold hebben dan zouden zij noch gedoemd
noch gebanvloekt hebbendat hebben zij
onder ïmirv eïeene verantwoordelijkheid gc-
daan. I) H. vader heeft met spijt vernomen
dat de Bisschoppon voor de wet op hot lager
- onderwijs aan het. ministerie den oorlog hebben
verklaard
Do Bi--.-hoppen handelen, zeidc kardinaal
Nina, in hun nauwe recht. Omdat welteverstaan,
moet ni 11 begrijpen tot waar dit nauwe recht
zich uitbreid. Volgens oendenkbeeldige instel
ling der II. kerk zoude voer hot geluk van het
mensehdom op volmol de hartic maar eene cliristene
■bevolking mogen bestaatv. de' oorsprong der
inkwisitio on der brandstapelsdan bestondo
er ook maar oen geloof en eene kerk, dan ware
eraan het hoofd van het heelal con man die in'
Godsnaam zoude regeeren de Paus.
Dat ware de vergelijking van het'ideaal der
H. kerk maar daarvoor zouden al de mensehen
mo d >a het zelfde gevoelen, dezelfde gedachten
hiè en, «laarvoc.r zoude do menschelijkc natuur
tl-. >eten'herschapen worden. Daarvoor zoude men
■>i, God moeten kannen bevelen.
Dat heeft nooit bestaan of dat kan nooit be
man. maar nochtans is het moerdijk zich daar
van êen denkbeeld te vormen. \Velnu volgens
dien denklr ligen droom hebben de Bisschop
pen het recht t -gen de schoolwet op te staan,
maar niet teire us taande bun nauwe recht wordt
hunne h 1 w i|/c -r don I a us Leo, XIII die
Belgio ko:u. afgekeurd.
Wa' caul •••„.- I orders 101 met de on-
',.i oiu-. 'iiaü aan i-eirtis
a. r1 hemd gegeven gaan,
zij nu de pauselijke machtahn Leo'XIII ontroo-
ven 1 7ij leeron dat Adam viel door hoevaaniig-
heid. 1. rniinde herders, gij wandelt heden op den
weg die er den top doei van bereiken.
Ket Toppunt der Verbastering.
Uit oorzaak van plaatsgebrek in ons voorgaan
de nummer niet opgenomen.
De Den do-bode met het oud spreekwoord:
Niemand kan twee meesters dienen aan de
schooliiieesti-rs tc passen van de brnc in liet
water vallen zijnde, en niet. kunnende looche
nen dat Christus geleerd heeft. Twee meesters
ie d-men God en Cesarwat do grondregel van
liet iih 'ralismns is of niet durvende betwisten
dat Cesar nooit op Gods bodem inbreuk kan
deen aaivezien al wat op aarde bestaat tot nut
van den nmn-. h is reschapcn en God door het vrij
.row ion van d n Koning der schepping hetwelk
aan .allo lijdelijke macht ontsnapt, wilt alleen
gekend en geëerd worden stelt zich te v.-elen
met ons artikel eene verdaafsche-koppisterij van
een domin is Sermooa te boeten.
Do slimmerik weet wel, (lat het gemakkelij
ker is het lo n van -liberale gazetten te Verbie-
dën ii:m was.-» to wadei-leg?en on" «Is men
voor Siskens schrijft magmengeloovendat schold
woorden voor gegronde reden zullen genomen
worden.
Do Denderbode heeft Christus leer niet gelo
genstraft hij loochent zij re verloocheningen
Sm het t b «vijzen aarzelt hij niet Christus leer
i. vervalscnen. Chnstus leerde aan Gesar te
geven wrat-aan Cpsar toekomt maar hu leerde
o-,:. z«»gt de Denderbod-.', dat men eerder aan
God moet irohoorzamoa da:i aan de menschen.
.Ta' antwoorden wij, dat is eene onbetwistbare
waarheid Maar zoude m m niet zeggen dat
Chris'n- t >:i Hij deze taalsurak, aan onze heden-
da-'scheBisschoppen dacht. Ja! men moet
eerder aan God -hoor/amen dan aan de men
schen Maar Christus heeft ook aan de christenen
als ctiiio strenge plicht opgelegd, hunnen CV6-
'nnas'en 'tc beminnen gelijk hun eigen zeiven.
En wat gebeurt er lieden De zoogezegde
Onvnl -VM der apostelen, dwingen hunnen ver-
s/nlif'n elergé hunne evenaasfon te doemen en
W ban vloek kon. Zijn die opvolgers do menschen
niet die Christus toen beduide en moet men lam
gehoorzamen
v' D nr li-eftd' Denderbode. weder niet aange-
Pn-ht.' want ni't het scheef locjek dat hem
ko ini'iki vind hij in (loze goddelijke woorden
ro-'ie vórschooning voor de Bisschoppen van
hunnen opstand tegen Cesar gepredikt. Let wel
on .1 ui!l'«"!-v Cesar is een mensch en Chris
tus een God. 't akkoord Denderbode Maar het
is juist. Christus die aan do joodsche phariseen,
„wo voorouders leerde aan Cesar tc geven wat
aan Cesar toekomtzulks doende gehoorzaamt
men dus aan God.
Welnu, neen, en hier bereikt de l)enderbode
den top der verbastering men moet aan Cesar,
den mensch niet gehoorzamen maar aan de Bis
schoppen die gevolgentlijkzes goden zijn.
De verdo miers, de ban vlookers, die arme
menschen en hun gewetenfoltiren zijn zes Chris
tussen. Iieeft men ooit dommere ulasphemiën
gehoord. De hoevaardige kerels die aan den Paus
van Rome zelf wederstaau, die 0111 hun deal
te bereiken voor geeuea burgersoorlog zouden
achteruit deinzen, ziju zes goden En dit
alles'Wordt in den Dcnderbodc gedrukt 0111 ver
dedigers on bloedverwanten van ScherrewegS
aan t roer te krijgen of te behouden
Zulk vernuft Denderbode vindt men in het
Peperstraatje niet, maar in de straat rechtover
daar bestaat een oud zothuis, waar men ook kan
doen gelooven, dat de schepper het mensdom heeft
vervloekt, voor eene appelbeet.
Erremen en becnon, jongen, aanvaardt geen
appelen voor citroenen.
ïïiel's Werkmansliederen.
OMDAT IK VLAMING BEN.
Met mijne muts op zij,
Met een lief daarbij.
Zon gaan we, hand iu hand,
Door 't bloemig Vlaanderland.
Ja, onder mijnen kiel.
Daar ik mij zelf wel ken,
Gloeit warm een kloeke ziel,
Omdat ik Vlaming ben.
Mijn liefje, frisch als bloed,
Verblijd mijn trouw gemoed
Ze juicht iii liefde ontbrand
Hoe schoon is Vlaanderland
Dan kus ik haar geruimd,
Terwijl ik fier beken
Ik woid door u bemind,
Omdat ik Vlaming ben.
'Hetzij in 'tboschgebruis,
Het zij bij 't reëgesuis,
Ter wei, aan 't Scbeldestrand,
We minnen Vlaanderland
En door die liefde sterk,
Neem ik mijn blijden ren,
■Gelijk een peerd naar 't werk,
Omdat ik Vlaming ben.
Do Vlaming is niet fijn.
Maar goed en eerlijk zijn,
Dat kan hij t' allekant,
Ter eer van Vlaanderland.
In vriendschap, hou en trouw,
Is alles war ik kan
Een woord, een God, een vrouw.!
-Omdai ik Vlaaming ben.
HET VRIJE WOORD.
Genoeg bet arme volk gedoemd
Tot slaafsche zielenketens
Gij, die u 's hemels dienaar noemt
Verdrukker des gewetens.
Die 't volk, dat u en voedt en kleedt,
Nog altijd nieuwe boeien smeedt
O priester, als ge in vroeger dag
Niets preekte dan Gods woorden
Toen was 't vol eerbied en ontzag,
Dat allen u aanhoorden
Toen was or niemand ooit die sprak,
Die 't plechtig luisteren onderbrak.
Maar sedert dat ge uw plicht miskent,
En met schijnheiligen monde
De wetten van den lande schendt,
Den laster strooit in 't ronde,
En tegen recht en rede stuit,
Is do eerbied uwen tempel'uit.
Terwijl gij "t zwak verstand verschrikt,
Door donderend vloekgeslinger.
En wie voor u niet nederblikt
Stout aanwijst met den vinger,
Terwijl gij vrede en eendracht stoort...
HoorPlots hergalmt het vrije woord
Het is een broeder, is een vriend
Van hen, die gij bëleedigt,
Een vrouw, die haren man bemint,
En die haar'-man verdedigt,
Een zoon, die de eer zijns vaders wreekt,
Wier vol gemoed u tegenspreekt.
Het is het volk dat vroeger sliep.
Door u in slaap geschommeld,
Wien plots een schok door dc aadren liep;
't Is 't volk, als opgetrommeld.
Dat, waar het s raad en laster hoort,
Vooruitkomt met het vrije woord.
Duffel, November 1879.
F'oor Taal en f'rijheul.
De Letterkundige afdceling is op enen
gansch nieuwen en stevigen voet ingericht. Ver
scheidene leden maken er reeds doel van en geen
twijfel dat haar getal nog zal aangroeien, Vol
gens het reglement zullen er allo 14 dagen ïet-
torkundigo-oefeningen, opgeluisterd door muziek
en zang, plaats hebben.
Wij twijfelen geenszins of de hoeren leden,
die den vooruitgang van het bloeiend gezelschap
on de beoefening onzer moedertaal behartigen,
zullen die leerrijke en aangename avonden in
groot getal bijwonen.
Het eerste feest (openingsfeest) heeft plaats
dijusdag toekomende 10 December, om S ure
's avonds.
Het programma bevat eene Voordracht en
een muzikaal gedeelte.
De armen.
LIEFDADIGHEIDSWERK DER OUDE
KLEEDEREN.
De winter, het geducht jaargetijde der armen,
is di t jaar buitengewoon hevig. Sedert vele jaren
heeft hij met zulke woede in onze streken niet
ge&eerscht.
Wat al armoede, wat al ellende, ja zelfs hon
gersnood brengt hij mede. Gaat in eene arme
woning en daar zult gij den hevigsten nood aan
alles ontmoeten. Gebrek aan alles voedsel,
kleeding, warmte, deksel, niets van dat onont
beerlijke is er te vinden.
Dan tot overmaat van ongeluk, komen ziek-
ten, gevolg van berooving van alles, het onge
lukkig huisgezin "gansch ter neèrslaan. Het is
ongelooflijk wat de armen in den guren winter te
lijden hebben. Men ziet ze, zonder voldoende
hulp, hongerig en met lompen bedekt langs de
straten loopen, het -medelijden der voorbijgan
gers afsmeek endo. Akelig ja bedroevend is het
lot dier ongelukkigen Medelijden met hen
Laat ons onze broeders helpen Medelijden
En gij rijken, door liet lot begunstigd, werpt
eon medelijdend oog op uwe hongerlijdende
broeders. Laat uw hart bewegen en terwijl gij in
feestgewaad gedoscht in uwe rijke zalen zit,
denkt dan, dat er misschien op straat voor uwe
heerlijke woning iemand te smeeken en te bid
den om een stuk brood,en misschien ongeluk!
van honger en koude vergaat. Vergeet hem niet
het is een mensch gelijk gij. Terwijl alles uwe
zinnen streelt, terwijl de uitgezochtste, do fijnste
wijnen uwe tafels bedekken en hunnen geur door
uwe woning verspuiden, denkt dan toch op uwe
arme broeders, die verkwijnen van honger als
de sneeuw voor de zon.
vV ij doen hier eenen oproep tot verzachting
van liet ongelukkig lot der arme menschen. Hier
lor siede is er voordat nuttig werk eene aller
beste instelling tot stand gekomen.
1 Edelmoedige lieden hebben een gezelschap
gericht tot bezorgen van kleederen aan de
arme kinderen. Al die oude kleederen to missen
heeft kan ze het bestier doen geworden in de
KORTE ZOÜTSTRAAT. N° 4of
Alle giften, ook in geld, worden met degroot-
ste liefde en dankbaarheid ontvangen, Dit werk
der oude kleederen is wel een der beste dat in
Aalst ingericht is. Het laat toe arme kinderen te
kleeden en bevoordeel iger op eene gansche bij
zondere wijze de goede bijwoning onzer scholen.
Deze aalmoes heeft dus een dubbel nut, wauteerst
en voorval voorziet zij in den lichaamelijken
nood der behoeftige menschen en tweedene be
zorgt zij eene goedo opvoeding aan de kinderen
onzer brave werklieden.
Wii hopen dat onze oproep niet onbeant
woord zal blijven en dat vele medelijdende har
ten hunne giften zullen aanbrengen In naam
der arme kinderen, die heden zooveel lijden, be
tuigen wij huil onze voorloopige dankbaarheid
en drukken de gegronde hoop uit, dat onze Libe
rale Damen die altijd in de weer zijn, waar het
een deugdelijk werk geldt, waar er sprake is
van goed te stichten, deze maal ook met iever
zullen op de bres springen, om het lot van den
werkman te verzachten, 0111 te zorgen dat zijne
kinderen wel gekleed konnen ter school gaan,om
'er als ware christenen, als brave burgers, als
vrijheidminnende vaderlanders opgekweekt te
worden,
«o»
Het Bestuur van het Werk der oude kleede
rendoet eenen nieuwen oproep tot de liefdanig
heid der inwoners van Aalst, aie den voorspoed
en de welvaart onzer gemeentescholen beharti-
en. Eenieder onder hen wordt verzocht de
leederen en voorwerpen welke tot dit edel doel
bestemd zijn, te willen bestellen in de KORTE
ZOÜTSTRAAT, Nr40.
P. S. Men wordt verzocht bij de giften de
lijst der voorwerpen en den naam des schenkers
te wiRmyfoegen.
V oor I)enderbode en Land van AalW
•De scheeven udt den Denderbode erf"St. Mcr-
ten uil 't Land, hopen door hunne walgelijke
verhalen en door hunne viscbkladdonverwijten
eenen deftigen ambtenaar honderd voeten onder
den grond te doen kruipen.
De man is
en dit alles omdat hij de stoutheid heeft gehad
hetambtdat hij heden met zooveel bekwaamheid
en kloekmoedigheid bekleedt onder een kerikaal
ministerie tedragen en er de noodige voetstap
pen voor te verzetten. Welke euveldaad
De twee godvruchtige ezels worden niet ge
waar dat zij door hunne lastertaal den schoolvos
vereeren en hem de ware achting van alle tref le
lijke lieden doen verwerven.
Nu weten wij waarom zijne vraag door liet
clorikaal ministerie is verworpen. Minister
Delcour zelf heeft schriftelijk zijne kennissen en
zijn recht niet ontkent maar de man heette noch
V. P. of was niets van dien aard en
wierd vervolgenlijk van liberalamus beschuldigd.
Wat de domme ezels enkel hebben bewezen is
dat liij aan de bokken niets verschuldigd is en
dat indien hij voor het liberalismus strijdt het
eenvoudig een bewijs is dat hij met eene edele
ziel begaafd is waarvan elk weet, dat de dank
baarheid liet eerste kenmerk is.
Maar gij Denderbode. gij die in uwe jonge
jaren het brood dat gij at aan liberalen onder
stand verschuldigd waartGij die den top der
onbeschaafdheid jegens de Groote geleerde hoe
ren geestelijken neut bereikt, wat moet gij oenen
gomeenen kerel zijn om lieden tc bemodderen
die tl vader geholpen heeft u in het leven te be
houden. Goed Denderbode, in uwe aderen voelt
men bastaardsbloed vloeien en uwe ziel moot
van do zelfde stoffezijn waar Judas de zijne uit
getrokken was. Zonder dat zoudt gij lieden do
tolk Vken niet zijn.
En ijet Land, beter van Rotterdam dan van
Aalst, de 011 uoozele Franciskaan durft ook met
personnaliteiten voor de pin komen De man
houdt zijn eslaminet in den Tamboer... maar wat
is Aalst toch gelukkig dat daar geene afstamme
lingen zullen voort komen
In de Iverkofstraat to Aalst woonde'ten j are.,,
maar neen Sul..,. Wij zullen nog wachten,
maar opgepast zulde
Denderbode en Land weet gij wat wij aan
den bedoelden schoolvos raden ten eersten zich
aan u niet vuil te maken en ton tweeden heden,
eens wel te bekijken de mannen, die hem toen
hunne voorspraak hebben geweigerd en dan zijn
wij verzekerd dat hij zich zal verheugen hun niets
verschuldigd te zijn. Want de luister van hunne
politieko verheffing 011 de roem van hunne
weelde en overvloed waarop hunne macht is ge
steund hebben aan hunne bloedverwanten tot
wapen gediend om ongelukkige burgers hun
brood te ontrooven.
De mannen die u zouden moeten verdedigen
hebben ook voor den loon v raak roepende daden
verdedigd. Do Vriendt en Van Wichelen do
twee Aalstenaars scherrewegs zijn door eenen
volksver, egenwoordigervertëgewoordig geweest.
Weost dus gelukkig achtbare ambtenaar, aan
zulke mannen niets verschuldigd te zijn. Gij zult
nu ook de knagingen van den Paus niet gevoelen.
Welke droefheid voor zijn vaderlijk hert indien
de man eens denkt van waar de centen van
St. Pieterspenning en nieuwjaargiften komen.
Haddc Leo XIII liberale gevoelens dan zoude hij
aan de Ahlstsr'sche mildadige giften den weg van
Aalst en Wetteren doen weder vinden en gratis
aan de Pauzin zijnen zegen verleenen, haar
enkel verzoekende den raad van den Bien Public
voor do schoolgiften te volgen en gevolgentlijk
wat min pracht en wat meer medelijden voor (lo
gefopto en hongerlijdende slachtoffers aan den
dag te leggen.
Nu Denderbode en Land indien gij het per-
sonneel terrein niet verlaat zijn wij bereid u to
volgen. Daar hebt gij een staaltje. Voor vandaag
Punctum satis en tot later als het u belieft ...dan
zullen wij eens met uwe opperbazen afrekenen,
eens eenige personnaaejes ontkleeden van uwen
Bokkenkaliber, en dan zien, wie er het best zal
afkomen, onze reeds zeer geachte Schoolvos of
uwe even jjajqocaS Scherrewegskliek
Zondag 14 en Maandag 15 december, Tentoon
stelling der giften aan de leerlingen onzer Ge
meentescholen, in de bovenzaal van de-1 Com to
van IÖ'uren s morgens iot.'
namiddag, en van 2 uren tot 4 uren 's avonds.
Ingang vrij en kosteloos langs de poort in do
Leopoldstraat. Wij verzoeken de vrienden dio
prachtige Tentoonstelling te komen bezichtigen.
Gustavo Van Gyseghem is verleden vrijdag
door (k> rechtbank van simpele politie to Aalst,
tot eey oeto van 10 fr. en do kosten veroor
deeld voor beleedigingen en tegen dc burger
lijkepartij en eene schadeloosstelling van 2ü fr.
En zeggen dat hij zijne opvoeding in de scho
len met God heeft ontvangen.
Do ultra klerikale gemeenteraad van
Brugge heeft besloten dat voortaan do kinderen
buiten do stad, de gemeentescholen niet meer
mogen bijwonen,
Voorde feesten van iSSO gaat men eeno
tentoonstelling oprichten der portretten van de
vermaarde Belgen dor de 19° eeuw.
De stad Brussel geeft voor do eerediensten
39,450 fr. en voor de openbare liefdadigheid
19,500 fr. De geestelijken worden toch zoo
vervolgd, tot in de hoofdstad toe
Eene nieuwe expeditie wordt sedert twee
maanden bereid iiv do Kaapstad voor een dei-
gevaarlijkste ontginningsroizen in liet midden
van Afrika. De Heeren Bogot en Beaver, uit
Engeland vertrokken den 11 juli, zijn aan do
Kaan na eene goede reis aangekomen en zij dach
ten den 14 of löuitvictorio ie vertrekken. De expe
ditie zal 4 jaren duren. Indien, binnen 4 jaren,
zij de kaart in 't geheel kunnen voltrekken,
zullen zij een werk zonder weerga gedaan heb
ben.
In Venezuela eene kleine republiek van
Zuiden-Amerika staat er op de voornaamste
plaats een standbeeld van den Voorzitter. Alleen,
daar deze dikwijls verandert, kan de kop des
standbeelds afcrevijst worden en door dien des
opvolgers vervangen worden.
Sedert don 10 december gelasten zich de
posten in al do bureelen des lands, zonder uit
zondering, met de inzameling der handelseflek-
tcn.
Sterkste levators. In 1784 wierden groote
vuren te Parijs voorde grootste huizen aangesto
ken, tot verwarming der armen.
De winter van 1788-89 was een der langsio
die in Europa heeft gehecrscht. Te Parijs begon
de koude den 25 november en duurde dO dagen.
Er was 05 centimeters sneeuw en liet i's wierd
GO centimeters dik. De Seine werd den 25 no
vember met ijs bedekt en de ontdooiing Legoii
slechts den 20 januari. De Rhone werd te Lvon
en de Garonne te Toulouse vastgevrozen. Gela
den wagens konden over den Rliijn enden Elbo
trekken. De Oceaan bevroos op eenen afstand
van verscheidene uren, en de Teemsch tot aan
Gravesend, op 6 uren van Londen,
Te Toulouse bevroos het brood. In Gajicie
stieryen 37 personen *an koude op 3 dagen tijds.
Do vissollen stierven in bijna alle vijvers.