Ronse.
Aan dit nummer behoort een bij
voegsel.
Heil onze vrije
demokratische
Vakvereeniging 1
Hen beklaagde is bovendien nog geen
veroordeelde, en de openbare mt ening is
niet het gerecht.
Het verslag van een rechtszitting geven
wij onpartijdig, dus zoowel de verdedi
gingen van beklaagden als het rekwisto
rium van een advokaat generaal.
We hadden anders op eenige voorname
punten kunnen wijzen,o.rn. op'l volgende
We keuren nog altijd als tijdens den
oorlog het aktivisme onvoorwaardelijk af.
Het eerste rechtsherstel, dat Duitschland
te verleenen had, was onmiddelijk ons
land Ie verlaten.
Belgig bereddert zelf zijne binnenland-
sche aangelegenheden, dus ook zijn taal
Kwestie.
Maar onloochenbaar is het dat ons on
gezond en onrechtvaardig taalstelsel ook
schuld heeft aan 't ontstaan van het akti-
visme. En tijdens1 den oorlog heeft de
regeering en met haar een Franskiljonsche
kliek, de gemoederen nog verbitterd door
haar anti-Vlaamsche houding en haar
bekrompenheid.
De Walen hadden die verzachtende
omstandigheden niet. Zij genoten al hun
rechteu en we zagen uan ook bij de
behandeling, hoe de meesten hunner akti-
visten bekenden om geld, bevordering en
om brood gehandeld te hebben, terwijl
de advokaat generaal in het proces Hen-
derickx verklaarde, dat men bij de
Vlamingen nog niemand ontdekte, die
handelde uit geldzucht.
Die Vlamingen hoe verkeetd zij
ook deden begonnen hun werking
a'vorers het duidelijk werd, waar die
poliliek voeren moest de Walen daar-
ma, loen z< Ifs reeds het politiek lestamem
-van von Bissing bekend was.
Men volge de debatten. Bij de Walen
op een na, die eenvoudig verklaart
Duilschgezind te 2ijn, de bekentenis ,-
Wij c'eden het uit armoe, om ons
broodje, enz.
En de uitspraak ligt voor out. De
zwaarste stuif voor de Walen !5 jaar
dwangarbeid tegenover iemand die uit
Duiischgezindheid handelde Overigens
2 vrijspraken, 2 jaar, 3 jaar, 5 jaar.
O, wij eischen niet meer... Wij behoo
ren niet tot zekere groep, die maar ker
keren wil. -
Maar wij denken bijvoorbeeld aan de
vrouw, die wij tusschen gendarmen zagen
komen getuigen tijdens het proces Borms
en die ook tot 15 jaar veroordeeld werd
aan Rosa De Ouchtenaere, welke over de
geldkwestie zoo treffend antwoordde
Och, mijnheer, het is zoo eenvoudig. Ik
ben veeriig jaar oud.,, en heb nooit meer
dan 2000 fr. verdiend.
Wij denken aan de doodsiraf van De
Wade. Wij denken nog aan zooveel an
deten, die de zwaarste straffen opliepen.
En te Namen.,, 15 jaar ten hoogste!
Waarom te Name« .de behandeling in
het gt heel en in Vlaanderen jeder oogen-
blik een afzonderlijke zaak met dan in
zekere pers een moedwillige verwarring
van flaminganten en aktivisten en zeer
dikwijls beleedigingen voor geiiiigen ten
gunste
Waarom na den wapenstilstand die
massa aanhouding van onschuldige Vla
mingen, welke na maanden lijden en
■onrust, weer los moeten gelaten woiden,
omdat er tegen hen niets bestond dan
kwaadsprekerij Znllen die vragen ooit
ibeant woord worden
En nu nog een vraag... Wanneer wordt
de andere faktor van 't aktivisme behan
deld, een fakior van Vlaamsch aktivisme,
want voor't Waalsche bestond die niet
Wij vragen geen nieuwe veroordeèlingensche volksvertegenwoordigers
voor personen .die maar handelen naar aanwezig-
hun opleiding, naar de begrippen, welke
men Hun opdrong.
DE MOEDIGE SENAAT.
Heer senator Carpentier eiseh-e met
Maar krijgen wij geen volle lich' over een vaf] a;ndoening trillende stem rechts
resnes, Ct-zembre, Orne, Auvours, °vei vervolgingen tegen de mannen der front-
wat we noemen kunnen 't Franskiljonsch partij die het hadden aangedurfd naar
aktivisme Parijs te gaan om er de Vlaamsche bewe-
Werkte dat niet ontmoedigend, ont ging te doen kennen,
wrichfend op den weerstand der Vlaam- Al d'oude peekens die rustig sliepen
sche soldaten en buigers? schoten wakker en klapten in de handen.
Recht moet geschieden, maar dan hef
volle recht.En wanneer die slotsom wordt
GOEDKOOPE WONINGEN.
De regeering heeft besloten een som
gemaakt, dan zal ook blijken, dat zij juist, ,nn ocl nm h.t hftn
J J van 100 tmllioen te besteder, om het bou
wen van goecikoope woningen.
die het luidst schreeuwen en alle Vlamin
gen verketteren, alle reden hebben om te
zwijgen. DE VLAAMSCHE WETENSCHAP.
In elk geval is er eindelijk een wat mil Het 19e Vlaamsch Natuur- en Genees
dere geest in de behandeling van sommige kundig Congres werd te Antwerpen ge-
politieke processen gekomen... Er is veel houden.- ]n 1920 zal er een Congres
er is zwaar gestraft. Het aktivisme is ver- gehouden worden voor al de Vlaamsch'
oordeeld. Er werd van vele kanten ge- Wetenschappelijke krachten
zondigd. Is de tijd niet aangebroken om OVERSTROOMINGEN,
tegenover fouten, dwalingen, verkeerde We lezen in de kranten van overstroo-
opvattingen, enz minder de wet- en mingen langs Maas en Samber, te Meche-
meer het - hart te laten spreken 1 ien ea Duffel en in de Borinage.
Dat zegt het volk. en wij zeggen hef
ook.
A HANS.
Ik heb in ergens een blad yif franskil
jonsch Beigig gelezen datM. Brunei de
franskiljonsch-sociaiislische voorzitter,
ontvangen werd aan bet hof.
Dat berichtje heeft mij een beetje doetr
spotlachen.
Een socialist, die in galakostuum naar
het hof rijdt om zijn opwachting te gaan
maken bij Zijne Majesteit.
O :k weet wei, het is de eerste socia
list niet, die met een popelend hartje ii
een hofkaros plaats neemt heeft zelfs
Eedje Aneeele, de Gentsche biet'siuk-dc
magoog op die kussens niet gezeten
maar toch blijft het altijd even vermakelijk
deze republikeinen aldus naar Ca-
nossa ie zien ruden I
VI. Brunei zal vr.orzeker zijn besle
slipjas ingestoken hebben en er wel
voor gezorgd, dat er niks roods aan zijn
kostuum wasde roocle Javalièrés zijn
lang uit de mode, is 't niet j
IN DE KAMFR verdedigde Kamiel
Huysmar-s de vervlaamsching der Gent
sche Hoogcschoot,
De franskiljonsche burgemeester van
de Vlaamsche stad Gent, Braun die niels
dan Fransch spreekt in de Kamer viel
hem in in de rede. Huysmans gaf hem
een raak antwoord
Heer burgemeester van Gent, ik
weet wat gjj denkt. We zuilen u ant
woorden ais het ons past,
GALANTERIE FRAN^AISE
ofte FRANSKILJONSCHE MANIEREN.
Als in de Kamer frcnlman Borginon het
woord voert in 't Vlaamsch dan wordt
er geroepen ;djjor de franskiljons en door
eenige Walen smijt tigff} buiten, spreek
Duitsch I enz.
Mameere «Le Soir» noemt het Vlaamsch
onzer Vlaamsche volksvertegenwoordigers
de taal uit het Jodenkwa.rtier van Am
sterdam....
Vlaanderen I men spuwi u in het aan-
geztcflt en uw groot zwaar lijf ligt rustig
voort te sao/l en
BIJ DE WAALSCHE
VO LKS VERTEGEN WOOk DJ GERS
Al de Waalsche volksvertegenwoordi
gers belegden een vergadering om te on
derzoeken hoe zij het zuilen aanleggen
om de Waalsche rechten le verdedi
gen.
Hoort ge 'i Vlamingen AL de Waal
DE GROOTE AFREKENING.
De heer Ignace teruggekeerd uit Enge
land bevestigt dat binnen kort de uilleve-
nsg .der Duilschers, schuldig aan ver
woestingen ei; wreedheden zal gcëischt
•worden.
ENGELAND.
De Engelsche Staathuishoudkundige
M. Keyes, hoogleeraar te .Cambridge en
vertegenwoordiger van het Engeisch mi
nisterie van financien bij de Vredesconfe
rentie zegt dat de werking van dezen
vrede geen andere kan zijn dan de alge-
heele ruine van Europa. Deze ruine kan
slechts afgewend worden door herziening
van het vredesverdrog, opheffing van de
hongerbiokkade tegen Rusland en vrede
met de Bolsjevisten.
IN DE ENGELSCHE KAMER deelde
Lloyd George het voorstel van het En
geisch Gouvernement mede, omtrent het
toekomstig beheer van Ierland. De hoofd
punten zijn
1/ Zelfbestuur moet worden ingevoerd
over geheel Ierland.
2/Twee Kamers een voor 't Noorden
(Ulster) en eene voor 't Zuiden.
De ierianders zullen daarmee geen
vrede hebben
EEN MENSC HEN VRIEND.
Pe h. Cognac geeft 57 millioen aan de
groole gezinnen I
Jaarlijks zullen er 90 beurzen van eik
25.000 frank uitgedeeld worden aan de
gezinnen van 9 kinderen.
NOOD IN DUITSCHLAND EN
OOSTENRIJK.
Te Weenen (hoofdstad van Oostenrijk)
stierven gedurende de 0 eerste maanden
van 1919- 52010 personen meer dan in
1918. Het aantal geboorten verminderde
met 69282. Dus een tolaal verlies van
121298.
Amerika zal Duitschland en Oostenrijk
heipen door het verleenen van 100 mil
lioen dollar levensmiddelen op krediet.
IN SPANJE duren de slakingen en
wanordelijkheden voort. Te Vigo heeft
men van uit een trein pen bojn geworpen
op eer. fabriek. Te Balatayud is een bot
sing voorgekomen tusschen beloogers en
politie. Twee betoogers werden gedood
en vier zwaar gewönd.
n
fN BULGARIJE gaat pet pok aan 'I
roeren. Anti-koningsgezinde beloogingep
deden zich voor le Sofia. De menigte
eischt den troonafstand van den tsaar en
de uitroeping van de republiek.
Levendige werking ziet men in onze
rangen overal doorstralen, Ja 't bestuur is
ie-erig aan 't werk om in den toestand
der leden verbetering te t ringen en het is
dan ook niet te verwonderen dat er eene
ongemeene vreugde en eendrachtige
broederlijkheid hterscht. Overal en her
haaldelijk hebben wij gezegd dat thans
onze vakvereeniging springlevendiger
dan ooit geworden is, en voor al wie zien
en hooren il staat zulks vast. Wij kunnen
en moeien en zullen dan ook vooruitgaan
tot heil onffr leden, lol groei en bloei
onzer vrije demokratische'vakvereeniging
Werkerswelzijn
Onze propagandisten, als echte dur-
vers, die brengen ook hun sleentje bij
overal wprdt door hen het Recht en de
Waarheid verdedigd, harde waarheden
worden aan dezen die voor recht en
waarheid niet vatbaar zijn gezegd. Stout,
weg wordt propaganda gemaakt bij
grienden en geburen, bij kennisspn en
bloedverwanten er wordt ieverlg ge
werkt met wijs overleg maar ook mei
krachtdadigheid om het goede zaad der
vereenigingsgeest in de harten van alle
verstandige werklr'edep je doen onkiertien
om in korten tijd diep vyorlel te doen
schieter,
Er moet voort onvermoeid geieverd
worden tot wanneer den laats'en goeden
werker in onze rangen heeft plaats ge
nomen
Niet met degelden onzer leden te ver-
knulselen aan onredelijke propaganda,
met ieden uii te koopen, enz. neen maar
met aan 't volk te doen verstaan dat in de
Vrije Demokratische Vakvereeniging al
leen voor de belangen van het volk' ge;
zorgd.dat daaraiicen de ieden recht heb
ben om aanspraak le maken op de onder
steuning hun door'treglement toegestaan,
dat in gelijk welke gevallen onze leden
betrokken zijn,zij tot den laalslen centiem
onderstand zullen ontvangen. Ons volk
Wjl geen woorden, maar eischt daden
alzoo gaan wij immers vpprtyaarlg, ajiji-J
maar ieverig door werkende in de innige
en zoete overtuiging 'dat wij onze leden
in 't verleden hebben goed /edaan, en
met de vaste overtuiging dat al het goede
dal onze vereeniging in 't verleden heeft
gedaan de waarborg zal zijn voor de
toekomst.
Intusschen moet er met durf en kracht
dadigheid doorgewerkt worden tot spijt
van wie 'I benijdt, ondanks (egenkanljng,
trots alles.
Met vreugde en siandvasligheid staan
Wij in dichje gelederen gerugsteund tegep
elkander, strijdvaardig om plieht en recht
te doen heerschen, tot voorspoed van
onzen werkliedenstand.
WANTOESTANDEN.
Ons manifest over de wantoestanden
in de fabriek van M. Van Ex. heeft veei
opschudding verwekt in de stad en bij
zonderlijk bij de rijke burgerij. Als in 'f
verleden weet die klas ens maar tee te
sturen
Ds Vakvereenigingen
verwekken
Werkstakingen ll!
Wie kent dat liedje nietdoor. t bestaan
der vakvereenigingen wordt misnoegd
heid bij de werklieden gewekt en aange-
