Wat weldra komt.
Profijtjes
't Passief van
den Oorlog.
Twee Maten
AALST.
"W erk erslDelangen.
Op Maandag 17 dezer is er door de
loonkommissie ie Gent besloten geweest
aan de werklieden der katoenspinnerijen
een loonopslag toe te kennen van 20
op de loonen van Februari.
Met 1 Juni wordt er een tusschenge-
meentelijk werkloozenïonds gesticht voor
het arrondissement Aalst De werklieden
die na dezen datum onvrijwillig werkeloos
vallen zullen tot 31 December 2,50 fr.
per dag trekken van den Staat, 'tis te
zeggen als ze vereenigd zijn.
Van nu tot nieuwjaar geeft den Staat
een toelage van 59 op de bijdrage der
leden. Ook provincie en gemeente zullen
tusschenkomen. 't ls dus van groot be
lang voor de werklieden die nog niet ver-
eenigd zijn, zich voor 1 Juni te laten syn-
dikeeren. Na nieuwjaar zullen de vergoe
dingen voor onvrijwillige werkeloosheid
verhoogd worden.
Op eersten Zondag van Juni, om 4 ure
namiddag algemeene verplichtende ver
gadering voor al de leden onzer vakbon
den op boete van 0,25 fr.
DAGORDE
l1 Rekening, inkomsten en uitgaven.
2° Verslag over onze werking.
3° Het werkloozenfonds.
Zooals ge ziet is de dagorde hee' be
langrijk, vooral wat het werkloozenfonds
betreft, want het wordt op een ganschen
nieuwen voet ingericht, leder lid moet
daarvan op de hoogte zijn.
Alleman op post dus. Geen enkel lid
mag ontbreken.
Onder dezen titel vinden wij in
De Schelde, het groote Morgen
blad van Antwerpen, een artikel
over ae deelneming aan het bestuur
van werkhuizen en fabrieken door
de werklieden.
Alnoewel wij deze hervorming
niet als een nieuw stelsel in de
maatschappelijke trappen aanzien
en ook niet altijd akkoord gaan met
beschouwingen, in het artikel ter
sprake vervat, meenen we toch dat
onze lezers moeten op de hoogte
gehouden van de zaak en drukken
een groot deel van het stuk over.
In Amerika werd dit nieuw stelsel in
voege gebracht, eerst in één, dan in twee
nijverheidsgestichten. Dokkersvereeni-
gipgen pasten het toe op hun werkzaam
heden, en wel met den besten uitslag.
De behouders in Europa zijn er het hart
van in. Zoo'n schandelijke dwingelandij
van het werkvolk Zoo'n nieuwe poging
om de meesteis alles uit dg handen te ne
men, wat hun meesterschap uitmaakt.De
werklieden komen zich met alles bemoei
en Natuurlijk heeft dat geen ander
doel dan den bass nog wat meer winst af
te persen, totdat hij cp den duur zelf min
der dan een werkman verdient, de pijp
run Marten geeft en' zijn nijverheid op"
vouwt.
't ls immers onzinnig,volgens de heeren
behouders dat de patroon onder de kon-
trool staat van zijn werklieden, en deze
hebben immers altijd de pretentie er meer
van te weten dan hij Wat weten zij
van aankoopen en köntrakten afsluiten
Hoe zullen ze berekenen wat er noodig is
voorde vaststelling der fabrieksprijzen
en zoo meer 1...
Dat het nieuwe stelsel niets anders is
dan de uitbreiding van het reeds bestaan
de systeem, wil er bij de behouders niet
in.
De meesie groote fabrieken en nijver
heden zijn op dit oogenblik in handen
van naamlooze maatschappijen.
Kapitalisten, even naamloos als de
maatschappij die de nijverheid exploiteert
geven hnn geld een beheerraad zorgt
voo; de administratie een bestuurder
J leidt de zaak. Al die menschen profiteeren
I van de winsten, welke de fabriek of de
nijverheid, hoe groot of hoe klein hun
werk in het voordeel der zaak is geweest,
jj Er is maar één klasse menschen, welke
daarvan niet geniet ctat ziin de werküe-
j den, welke het bedrijf in gang houden, en
j die worden afgescheept met een loon, dat
in verhouding met de salarissen der ander
belanghebbenden, met de percenten der
aandeelhouders en zoo meer,onbeduidend
mag heeten.
Wat is nu de nieuwe eisch, die in
Amerika wordt gesteld, en die daar wérd
ingewilligd door patroons, die een open
oog en oor hebben voor wat de toekomst
ons brengt
Het is eenvoudig de gelijkstelling aller
faktoren.die bijdragen tot den bloei eener
nijverheid kapitaal en arbeid houden
dezelve rechthet is dan billijk dat arbeid
en kapitaal malkaar verstaan om dezelve
uit te breiden, en daaruit al de winsten te
halen die er uit te halen zijn, terwijl die
winsten niet meer ongelijk verdeeld wor
den een groot deel aan het kapitaal en
een klein deel aan den arbeid, doch in
gelijke mate zooals ook de medewerking
gelijkmatig is...
Daarvan willen behouders nu niets
weten.
Het eerste wat ze doen is spotten.
Doch hun spot is niet erg gemeend. Er
is angst in hun lach... In nun gekscheer-
derij is tevens een bekentenis.
De werklieden, zeggen ze, hebben
schoon de pil te vergulden zij hebben
schoon aan te voeren dat zij in het ge
meenschappelijk belang der nijverheid
mee willen doen aan het beheer daarvan
wij kennen dat zij willen den neus ste
ken, in de boeken, en 2ich ook bemoeien
met de bijzondere dingen van het bestuur.
Waarom niet Als dit ten goede komt
van de zaak Is de vrees voor het
nazicht der boeken reeds geen bekenteni's
dat daarin dingen te vinden zijn, die niet
tegen het daglicht kunnen En zijn deze
lichtschuwe dingen niet de heimelijke
winsten, die verdoken moeten blijven,
opdat de werklieden niet zouden onder
vinden hoe schandalig hun arbeid wordt
betaald, hun arbeid, waarbij zij vaak het
leven laten
Doch de spot der behouders heeft nog
nooit een noodzakelijke, redelijke hervor
ming belet zich baan te breken. Het
nieuwe stelsel is de toekomst.
Nieuwigheid 1 Nieuwigheid roepen de
behouders... Zij zien met wantrouwen al
dit nieuwe te gemoet, en geven bij voor
baat te kennen niet te kunnen leven in
eén wereld, die zooveel nieuwigheid
brengt.
Zoo redeneerden hun voorgangers ook
en stilaan hebben zij zich aangepast aan
aan nieuwe werkvoorwaarden... en zijn
daar goed bij gevaren.
Zoo zal het ook gaan met de tegenstan
ders van het nieuwe systeem. Zij zullen
er zich bij r.ederleggen, omdat het belang
der nijverheid ia de toekomst zulks
eischt.
Want de toekomst zal niet dulden dat
dingen, welke de algemeenheid aanbelah-
gen, uitgebaat worden op een manier, die
slechts enkelen baat brengt.
Doch zoomin als zij dulden zal dat
parasieten van boven zich het grootste
gedeelte der winsten toeéigenen, zoo min
ook zal zij toelaten dat de andere krachten
worden verspild, uit ontevredenheid of
onwil. Van ieder, die bij een onderneming
is betrokken, zal, voor een ruime en be
hoorlijke vergoeding; een degelijke,
vruchtbare arbeid worden gevergd, in
het voordeel van allen...
De maatschappelijke tucht za) voor de
goede regeling zorgen-
Steunt Het Werkerswelzijn
Gedenkt den Strijdpenning
Soldatenleven is plezant
Zeker is 't soldatenleven heel aange
naam, bijzonderlijk voor de Vlamingen.
Aber.... er zijn toch nog menschen,
zwartkijkers, waaronder het grootste part
Vlamingen, die het soldatenleven rap moe
zijn en na vijf maanden dienst liever zou
den terugkeeren naar huis, zoo leeren de
ketters maar ze dolen.
Onze t^ooge oomes zijn van een gansch
andere meening. Luister maar
De gemengde kommissie belast met
het onderzoek van het vraagstuk der ver
korting van oen diensttijd in het leger
kwam bijeen.
Generaal Maglinse was d^ meening
toegedaan dat alle wapenen 18 maanden
(zegge achttien maanden oefentijd moe
ten uitdienen. De technische voorberei
ding vergt slecht 5 maanden, doch voor
de zedelijke vorming van den soldaat en
de inrichting der kaders moet het kazerne
leven langer duren.
Dus 13 maand meer voor de oplei
ding
Vlaamsche piot, wat denkt ge van de
zedelijke opleiding in de kazerne
De kolenbarons zijn formeel tegen de
nationalisatie der mijnen. En of ze gelijk
hebben, van het standpunt van hun por-
temonnaie uit gezien.
De koolmijn van Falisolle heeft een
kapitaal van één miljoen.
In 1919 heeft de maatschappij eene
winst verwezenlijkt van 1,079,901,27 fr.
of meer dan 100 per ceni van het kapi
taal.
En dan werd deze winst vastgesteld na
delging van een som van 206,539,71 fr.
voor opzoekingen en voorbereidende wer
ken, en 60 duizend franks voor aankoop
van gronden en materiaal.
Deaandeelen zullen 67 1/2 ten honderd
trekken of 225 fr. per aandeel.
Is het te verwonderen dat al de belang
hebbenden te^en de belasiing op de wins
sten zijn
André Tardiea is alles behalve een pa
cifist Veeleer zou men hem imperialist
kunnen noemenWelnu, in een niet lang
geleden door hem gehouden redelegde
hij de volgendebeteekenisvolle verklarin
gen af
Nooit te voren zag men, in een oor
log, van 7o millioen tegen elkaar gemobi-
lizeerde mannen, 3o millioen gekwetsten
en 9 millioen dooden vallen.
Nooit zag men een land als Frankrijk
1,4oo,ooo dooden bij 800,000 verminkten
en 3,ooo,ooo gekwetsten hebben. Vijf jaar
lang werden 8 lj2 millioen Franschen aan
den arbeid en de produktie ontrukt. In
vijf jaar zagen wij 16 pet.'van de gemo-
bilizeerde efjektieven en 57 pet. van de
soldaten beneden 32 jaar vallen.
Zonder te spreken van wat de herop
bouw ons zal kostenheejt de oorlog
Frankrijk 2oo milliard gekost. Voor de
artillerie alleen betaalde het 46-. voor de
uitrusting der troepen 3o-, voor vergoe
dingen aan de gezinnen der gemobili-
zeer de 19 voor de voeding der legers 18
voor soldij 12 milliard En te leen gege
ven hebben wij aan onze verbondenen 11
milliard.
Ziedaar, waarom Frankrijk, dat in
1914 een binnenlandsche schuld had van
35 milliard en geen buitenlandschenu,
in 192o, een binnenlandsche schuld heejt
van 176 milliard en een buitenlandsche
van 33 milliard, die, dan den normalen
wisselkoers, heden 9o milliard overtreft.»
En ziedaar nogtans de zegeningen van
den oorlog, lezer
En nog zijn er in alle landen honder
den van meening, dat hun volk nog niet
genoeg van die zegeningen ontvangen
heeft 1
dolle.:, liberaliteit maakt, :n de oogen
van elk rechtschapen en vooral wezenlijk
vrijzinnig man, dat voor een tijd gedaan
werd jegens de Vlaamsche studenten van
Leuven en de door hen verwachte Hol-
iandsche kameraden tot een... NOG
GROOTER SCHANDAAL.
De Volksgazet van Antwer-
over de veroordeeiing van
haar partijgenoot Jamar.
De jury heeft Luys. Longville, Mahl-
man en Splingard vrijgesproken.
Maar zij heeft tegen Jamar het lichtste
misdrijf behouden, niet omdat hij schul
dig was, maar omdat het gold een poli -
tieken tegenstrever te treffen.
Een andere uitlegging onmogelijk.
Volgens de jury is Jamar geen land
verrader. Volgens de jury heeft hij een
onvoorzichtigheid begaan. En daarom
moest hij gestraft worden.
Maar heeft die ingebee'de onvoorzich
tigheid gevolgen gehad Neen.
En daar is juist de tegenspraak van dit
vonnis, juist zooals alle politieke proces
sen vol tegenspraak zijn. Het gold hier
Jamar te ireffen om het parket te redden.
Het parket had de onvoorzichtigheid be
gaan vervolgingen in te spannen en een
algemeene vrijspraak ware een kaakslag
geweest voor de heeren van het klasse
gerecht. De juryleden. die behooren tot
diezelfde partij en klas hebben hier hun
solidariteit bewezen Zij oordeelen en
veroordeelen, niet op grond van recht
vaardigheid, maar op grond van partij
en klassehaat
Het gevelde vonnis zal ons niet afbren
gen van onzen weg. Jamar werd veroor
deeld door ïeactionnaire notarissen en
gemeentesekretarissen. Maar Jamar is
sedert maanden vrijgesgroken door de
arbeidende klas, wier vertegenwoordiger
hij is in het Belgisch parlement.
Dit vonnis is een laffe politieke wraak.
Jamar is een slachtoffer van het klasse
gerecht.
Leve Jamar I
Dat men niets dan Vlaamsch
sprak in de Kamer
Wij bedoelen alle Vlaamschgezinde
Kamerleden, die nog nu en dan Fransch
spreken par polilesse of om een andere
reden maar wel uitsluitend Neder-
landsch gebruikten, zooals onze gekoze
nen, het zou dra uitzijn met het gehuil
en gelier dat telkens in de Kamer opgaat
als er Nederlandsch gespoken wordt. Nog
deze week hadden- dergelijke tooneelen
plaats als Van Cauwelaert zijn rede be
gon in zijn moedertaal.
De eigen schuld van die vlaamschge-
zinden is 't die niet uitsluitend Vlaamsch
in de debatten spreken. Deden zij het
wel men zou om een radikale oplossing
zoeken en ware een der grootste triomfen
die het vlaamsch recht boeken zou.
Alleen met radikalisme komt men tot
itts.
t
De studiosi van de Brusselsche Uni-
versitélibre gaan een talrijke schaar
kameraden uit Parijs ontvangen.
I «LesAmités frangaises richten een
artistiek feest het Beulemanskollege
een plechtige réception in, en... alle
Belgische kosuls in Frankrijk leveren
met geestdrift passen af
Zoo voor de studiosi uit chez nous
Maar juist deze nieuwe vlaag van fransch-
PLAATSRUIMTE.
Optimist. Er is aan den disch des
levens plaats voor iedereen.
Pessimist. Dat kan waar zijn maar
op mijne plaats zit altijd een ander.
AARDRIJKSKUNDE.
Leeraar. Waarom noemt roenïAfrika
wel eens het donkere werelddeel
Leerling- Omdat er zooveel negers
wonen-
RONSE
Omdat G. D. H. zöu eene pint
drinken als hij in het lokaal komt 0,25
Omdat de demokratische vrouwen
zoo snel loopen om naar het muziek
van den Top te gaan zien J. B. 0,50
Omdat de Vogel zoo fier was met
zijne 12 members achter zijn muziek
P. B. 0,20
Voor uwe Verzekeringen tegen
Brand, op het Leven. Werkonge
vallen, Plechtige Communie, enz,
wendt U in volle vertrouwen tot
R. Vander Schelden Deerlyk.