A
JNc MARGARINE
Honse
m
De ontwapening
van Duitschiand
Het Verhaal der
Zeven Gehangenen
rioe hangt dat samen
Ltn congres van de
soc. oud-strijders
Onze Oo r<n> s be g root in g
De vredesconferentie te
Riga
Burgerlijke Stand - Ronse
STEUNFONDS
voor het blad i( Het Werkerswelzijn
Arrondissement Kortrijk
B. Van der Scheiden,
In d* parlementaire commissie heelt Dr Petets,
de rijkscommissaris voor ontwapening, vers'ag
ov* r oe ontwapening uitgebracht In het algemeen
'car. men met de resultaten tevreden zijn. Te Ber
üjn ontbrak zelfs sums het noodige geld om de
wapens te betalen, zoo groot was de aanbrengs».
Tot 27 September waren o. a. afgeleverd 17
kanonnen, 11 mijnwerpers, 13 vlammenwerpers,
14 granaatwerpers, 913 machinegeweren, 250 ma
chinepistolen, 122,449 geweren en karabijnen,
13,517 revolvers en pistolen, 14,931 handgrana
ten en een groot onderdeelen van kanonnen,
machine-gpweren en geweren, Te Berlijn werd
e»3" wapen op elke 200 inwoners afgeleverd in
Wurtemberg een op 400 inwoners. Er zijn stre
ken waar geen wapens meer zijn, maar er zijn ook
streken waar de wapens worden opgekocht, Aan
premies werd ongeveer 30 milliard mark uitbe
taald, Een enorme hoeveelheid munitie werd af
geleverd, o. a. 3,262,104 geweer-patronen.
De Rijkscommissaris voor ontwapening ver
klaarde, dat hij geen enkele mededeeling over een
bestaand rood leger had ontvangen.
WERKZAME' RE I 2 1 G E R GE
VRAAGD VOOR HUISHOUDELIJKE AR
TIKELEN VAN ALGEMEEN GROOT VER
BRUIK. SCHRIJVEN M, N. K. POSTBUS
39, G E N T.
MENGELWERK
13.
Alleen Wassili Kasjirin's moeder kwam van
hem afscheid nemen. Zijn vader was een rijk
koopman en wou hem niet meer zien. Hoewel 't
warm was, rilde hij van kou, middelerwijl hij
haar tegemoet ging Kort was hun onderhoud,
pijnlijk.
Moeder, waarom zijt gij gekomen Voor
ons aüebei is 'I zoo pijnlijk.
Wassiiie, waarom hebt ge dat gedaan
En tei oudje weende bitter teiwijl zij werktuig
lijk de kanten van haar wollen rok efien streek,
Wassili en zijn broers hadden allen Tie gewoonte
hur moeder af te snauwen, daar ze niets begreep.
En ook nu bleef hij zoo, al rillend van kou, en
zei, knorrig
Natuurlijk, ik wist 'net wel. Ge begrijpt er
weer niets an noeder, heelemaal niets.
Nu J1 nu ja maar wat is er Hebt ge
kou
Wassili begon weer op en neer te loopen en
keek zijn moeder schuin aan.
H el zeker heb; ge kou gevat, Wassili.
Hil maakte eelt wanhopig gebaaFmet de hand.
Had huilend vervolgde de vrouw
In den loop der maand September hingen
de socialisten plakbrieven uit waarin ze de
afschaffing eischten van den Senaat, omdat
deze laatste dreigde-voor de wêrklieden na-
deelige veranderingen toe te brengen aan de
wet op de acht uren werkdag-
In de maand September werd er eene
vlaamschvijandige meeting gehouden in de
Waalsche stad Luik, waarop de socialistische
volksvertegenwoordiger Branquaert eene motie
yoorstelde waarin vertrouwen werd uitgespro
ken in de wijsheid van den Senaat om de wet
op het Vlaamsch in bestuurzaken zooals hi]
door de Kamer gemaakt is niet te aanvaarden.
Weg met den Senaat Leve den Senaat
Socialistische samenhargendheid R.V.
/ls gevolg op een bespreking over deel
neming der socialisten aan de nationale
verdediging ondet bcurgeois-regiem, werd
op het congres van socialistische oud-strij
ders de volgende motie aangenomen
Liever de revolutie dan de oorlog I Op
het oogenblik van de mobilisatie zullen wij
onzen plicht van beluste proletariërs ver
vullen wij zuilen de groepeeringen van
onze volkshuizen vervoegen en samen met
onze werkerbroeders zuilen wij het kapi
talistisch regiem omverwerpen en dan
eerst zal zich voor ons de vraag van de
nationale verdediging!»stellen.
Heel goed en wel, maar wij vragen ons
af of het niet beter en praktieker handelen
ware van wege de socialisten van nu af
handelend op te treden door zich radikaal
te stellen tegen het militair verbond met
Frankrijk, tegen het overdreven oorlogs-
budjet, enz... Op het oogenblik van de
mobilisatie zal liet te laat zijn om te belet
ten dat ons volk in het dwanggareel worde
gespannen, dan za1 het te Iaat zijn om te
beletten dat den militaristisehen klauw het
grijpe en tot zijnen speelbal make.
Socialister, toont aan uwe partij dat gij
geene partijslaven zijt en aarzelt niet uw
leiders, uwe ministers, af te keuren die
geene rekening houden met uwe princie
pen. A. V.
In 1914 bedroeg de Belgische begrootirg
van oorlog de som van 94 millioen.
Wij hebben oorlog gevoerd tegen hef Du t-
sche militarisme, om verlost te zijn van de
plaag van Europa. Wij hebben den oorlog ge
wonnen en het Duitsche militarisme den kop
verpletterd en hoeveel bedraagt nu de Belgi
sche begrooting van oorlog Ze bedraagt
nu 507 millioen I
Wij hebben het militarisme niet den kop
verpletterd maar het beestje zachtjes opgetild-
en het naar onzent ovsrgebracht. Belgen werki
ma'ar en betaald maar belastingen opdat Onze
franskiljonsche militaristen het beestje goed
kunnen troetelen en verzorgen en het sterk' ma
ken opdat het ras bekwaam zij, als onze groote
heeren het goed vinden, om u vast te grijpen
en de slagvelden op te jagen.
Weg met de onafhankelijkheid die ons zoo
lang misleldheeft roepen onze militaristen in
andere woorden Belgie moet een zelfstandig
land zijn, die ook het recht heeft oorlog te
verklaren
Onze bondgenoot Frankrijk zal ons vv.eiop-
de hoogte honden van dat krijgsspel én Bel
gische franskiljonsche officieren zullen wel in
Frankrijk toegelaten worden om den stiel te
leeren. Ze zullen ook nog een beetje te bety
op de Vlaamsche soldaten "kunnen roepen en
tieren als op beesten.
En welke partijen in Belgie maken zich
plichtig daaraan
De katholieken, de liberalen en de socialist
ten in een woord al de ministerieele partijen.
Zelfs de Katholieke vlaamschgezinden doen
er aan mede
Wie is dan tegen het militarisme en den
schandelijken oorlog
Enkel de demokraten en met hen ook nog
de radikale Vlamingen die vroeg of laat zuilen
moeten eindigen met zich aan te sluiten bij de
Vlaamsche demokratische partij,
R. V..
GUNSTIGE VOORUITZICHTEN.
De correspondent van de Times seint,
dat de vooruitzichten voor het tot stand komen
van den vrede zeer gunstig worden geacht, of
schoon veel afhangt van de stemming, die te
Warschau en Moskou heerscht. De Polen heb
ben opjoffe's voorstellen definitiefgeantwoord.
De bolksjeviki hebben erin toegestemd om
elke vermelding van Oost-Galicië in heLvre-
desverdrag op te geven. De gesprekken tus-
schen Dombski en Joffe hebben op alle hoofd
punten tot overeenstemming geleid-
Voor Polen is het psychologisch oogTnuÏÏk'
nu gekomen, waarop het een beslissing te ne
men heeft over voortzetting of staking van het
krijgsbedrijf. De Poolsche troepen hebben na
melijk met de bezetting van Baranovitsje en
Pinsk vrijwel alle punten van de oude Duit
sche verdedigingslinie bereikt die volgens de
verzekering van de Poolsche politici het doel
van de operaties tegen Sovjet-Rusland heette
te zijn.
Ik heb hem nog gezegd hij is toch uw zoon.
Ga naar hem toe en vergeef her hem. Maar de
harde kop, hij wou niet.
Dat hij naar den duivel loope Is me dat 'n
vader Altijd is hij 'n beroerde kerel geweest, en
dat zal hij ook blijven.
Maar Wassili, hij-is toch uw vader.
Alles kwam hem zoo vreemd en onzinnig voor.
Ginder wachtte de dood en hier, hier stonden
moeder en zoon tegenover elkaar en wisselden
ijle woorden En bijna weenend van wanhoop om
dat gedurige nie<-begri;pen, dat altijd geheerscht
had tusschen hem en de zijnen en hem nu, voor
den dood, met onderzoekende oogen aangluurde
riep Wassili
Maar begrijpt ge dan niet dat ik opgehangen
moet worden Ju, opgehangen
Hadt ge de lui met rus* gelaten, dan zouden
ze u,... riep de -moeder.
Beste God, dat ook nog Zou men zoo iets
z'n hond aando°n Ben ik uw zoon of niet
En al schreiennd zet ie hij zich in een hoek der
kamer. Ook de moeder huilde. En zoo weenden
die twee menschen bitier, eenzame, tranen, zonder
elkaai ook maar een stond te kunnen vinden, om
samen den dood af te vachten.
En zij zei
Ge vraag me of ik nog uwe moeder ben
kijk me aan. In dien korten tijd ben ik 'n oude
vrouw geworden, ganseh grijs. En dan durft gij
mij zoo iets verwijten.
Onze leden zullen het zich ten plicht stellen dit
f is' met hun tegenwoordigheid te vereeren tot.
ondersteuning hunner partij.
Hel Restaur der Tooneelmaatschappij
Sirijdpenning
Omdat i-. tegen De H. schoone kan ze
r 'S'e boete 0,26
C H. betaald met öen briefje van 1 frank
d«~ mnde zoo voor riet te zullen mogen
d.i'iUvn 0,25
STEUNFONDS Van eedemokraat van
t e eerste uur M. D. C (hoeveel
In om numm t van 3 Oktober I! hebben wij
kenbaar g -maakt hoe in de fabnek van den heei
Leon Cambier de werkloosheid werd uitgebreid
door het feit dat werklieden op vier getouwen
werken (zonder dat het hier het bijzonder stelsel
viergetouvvenstelsel gddt terwijl andere
zijner werklieden zonder we k blijven zitten.
Wij hebben de schuld toegeschreven aan den
patroon en aan de twee vakvereenigir.gen onzer
stad de Verlroedering der socialisten en de
Volksbond der katholieken.
Dat de heer Leon Cambier zich het zaakje niet
aantrekt en laat draaien wat draait dat beg'ijpt
zich, immers, hoe langer h<t'"duurt dat hij verhin
dert wordt op die wijze voort te laten werken, hoe
voordeeliger voor hem en hoe nadeeliger voor de
werklieden.
Maar dat die twee (o, zoo sterke lf vakvereni
gingen,de Volksbond en de Verbroedering
diè beweren in Ronse alles te kennen,met gekruis
te armen blijven toezien zondereen woordje van
afkeuring te reppen, la_at staan van tot eeu daad
over te gaan. dat gaat over z'jn hout I
En dat hetgeen we over veertien dagen gescbre
*.ven hebben den nagel op den kop is dat het een
schanddaad is vanwege den fabrikant en een nog
grootere schande voor den Volksbond en de
Verbroedering d-rgeüjke feiten te laten voort
duren, bewijst wel de s'ilzwijgendh: i I van de
Verbroedering en van Het Volk van Ronse
Immers, geen woordje van fkeuring noch ver
zet over hetgeen in de fabriek van den heer Leon
Cambier gebeu t.is er in hun ko'ónnen te vinden
ze vinden het be:t over die zaak te zwijgen, want
moesten ze de zaak aanroeren ze zouden zich ver
plicht zien r.p ie tred i: in 't belang der werklieden
en beiden hebben liever onbesproken de uitbui
ting vanwege den patroon gerust zijn gang te la
ten gaan.
En zeggen dat dergelijke vereenigingen dan nog
willen doorgaa;- bij de werkiieden als de eenige
goede
Dat ze bij de patroors als de goede bekend
staan dat kan men best begrijpen en niet te ver
wonderen is hei dat de patroons er dan ook geen
graten in vinden dat hun werklieden deel maken
van genoemde syndika'en en datzij er hun voor
liefde voor toonen.
Werklieden, begrijpt ge het ook niet waarom
het is
Zoolang gij, werklieden, zoo gemakkelijk deel
blijft maken van vereenigingen die handelen alsof
ze aan de bazen verkocht zouden zijn, ook zoo
lang zijt ge meteen verkocht en geleverd.
WERKERSWELZIJN.
Aan dsnger.e dte het aangaat van
Verbroedering.
Sedert wanneer is het de gewoonte als men bij
ren patroon gaai om .opslag te vragen dezen op
slag te vragen enkel voor één klas van werklieden
en bij een weigerend antwoord van den patroon
aan dezen voor te stellen een andeie klas van
werkiieden af Ie trekken om de eerste te verhoo-
gen
Aan wien de schuld dat er m de spinneiij (fila
ture) Dopschie werklieden zijn die met hetzelfde
werk en met meer bekwaamheid minder verdienen
dan hun gezellinnen
Wanneer zal rr.en eens de ware broederlijkheid
toepassen en niet meer handelen zooals Je achtste
wijk, 't is ie zeggen een anderdenkende werkster
trachten buiten te zetten ;m plaals te maken vöor
een andere, enz enz.
Veor het oogenblik zullen wij ons hiermeda te
vreden stellen, met belofte alles op lijd en stond
ie zullen kenbaar maken want wij waken.
De lijd van huicheiaréen volksbedriegerii moet
uit zijn
A. H.
"X" ooneelfe &mt.
Op Zondag 17 Oktober GROOT TOONEEL-
FtEST in het lokaal Werkersweizijn in de St.
Martenssiraat
Men zal opvoeren Moeite/plicht, drama DE
berouwhebbende Dronkaard, a-Ueetispnak Een
Erfdeel op den Neus, biijspel hel Soldatenleven.
tweespraak Kupido op Krukken, blijspel.
Kaarten zijn te bekomen in't lokaal aan 0,75 fr.
Begin om 5 uren-
Heel goed, moeder. Vergeet 't me. Maar ga
nu. Groet de broers van mijnentwege.
En zij vertrok.
En schreiend trok zij aan de kanfjes van haar
kleed. Waar ze liep, dal zag ze niet. En hoe ver
der ze gir.g, des te meer weende ze.
Lijk een vreemdelinge zwierf ze door de stad.
Eind-lijk geraakte zij in 'n verlaten tuintje met
vetwilterde jlmten en omgevallen boomen, te
recht, waar zij op een natie bank ging züten. Op
eens begreep zij het morgen zou hij opgehangen
worden.
Overeind rees ze.Wegioopen wou ze, maar zou
duizelig kreeg ze 't dat zeneetviel. 't Pad was
glad en 't was haar niet meer mogdijk op te staan.
Ieder keer üat zij op handen en voeten trachtte
recht te komen, gleed ze wee- uit Haar zware
sjaal was van haar hoofd gevallen. En nu beeldde
zij zich in dat zij op een eest was ter eete van
het huwelijk van haar Jongen, en dat ze wat veel
wijn gedronken had.
Ik kan niet me;r kreunde ze. En ze kroop
hetnalt;, bevrozen pad af, en maar aldoor gaf
nten haar wijn te drinken.
Zij was ziek van al dat drinken, dat gelach en
gedans, en zij schonken maar steeds meer wijn in,
steeds meer...
G-boorten Lucien Rafael Victor Dejonghe
Bertha Agnes Leopoidine EveraerfArmand De-
cuyper Maurice Leclercq Suzette AJolfine Ver-
leyen Marc Florent Vandermeulen Roberte
Maria Simonne Vanderguchten Michel Albert
Masseau Suzanne Maria DerooseMarcel Serafien
Cyri I LisHubertine Sidonie Ogez Gabrielle
Angèle Vanoverrreire Jan Marc Maria Jozef
Dopchie Ines Jeanne Victorine Vanderdsnckt
Suzanne Antoinette Bisman.
Huwelijken Ivo Martens 62 j., landbouwer,en
Clt-mence Demedts, 36 j., z. b. Polydoor Bru-
neel, 21 j., werkman appreteur, en Irma Laurier,
22 j., dagloonster Ret d'Ath, 29 j., wever, en
Zulma Balcaen, 33 j 'naaister Georges Verschel
den 21 daglooner, en Mnivina Vaucoppenolle,
22 jhuishoudster Victor Loof 23 j., electricien.
en Maria Moreau, 28 j konfektionneeister Hen
drik Beuserie 26 j,landhouwwerkmin, en Maria
Bellinck 24 j., spoelmaakster Alfons Van Coppe-
nolle 22 jwever, en Maxence Verpooit, 20 j
naaisterOctaaf D'Hondt 41 j landbouwwerk-
man, weduwenaar van Julia Debock, en Sidonie
Dussa t 54 j huishoudster.
Overlijdens Michel Deman 14 j Emma Byst
23 j.. huishoudster, echfgenoote van Gustave De
jonghe Hippoliet Devleeschouwer 81 j., z b.,
weduwenaar van Mrrie Virginie Fenaux Vital
Vandeputte 56 j z. b
Huwelijksbeloften. Cyr. Vanrechem, schoen
maker en Anna Nies naaister. Edmond Cre-
naut, handelaar en Germaine Soubrillard zonder
beroep. Maurice Dekeyser, bediende en Valen
tine Seghers, naaister Alfons Donckerwolcke,
dekker en Marie Oetemmerman. bobijnster.
Arthur Hantson, s.uker en Maria Aelvoet, spin*
sier Edmond Vandercruyssen en Margeurite
Weyis, naaister. Henri Cornet, nijveraar en
Atma Depoortere, confektionneerster René
d'Ath, wever en Bertha Vandendaele, spinster.
Ernest Snoeck, wever en Anra Schepens, weefster*
Ferdinand Maes, schilder en Adolfine Masse, spin
sterAlbert Carlier, kamslager en Elvire Den
haerinck, pikureerster. Arthur Gilleman, lood
gieter en Germaine Herminaire, weefster. Leon
Roos, wever en Bertha Huysmans, naaister.
Theoduu! Baert, spinner en Longina Tonneau,
spoelmaakster. Maurice Herminaire, voerman
en Fmma Massau. spinster. Juhen Vander
Coiiden, ^ijzerenwegwerkman en Marie Vander-
hauwaert. weefster. Omer Wacheul, wever en
Anna Spileers, naaister. Leon Stockman, be
diende en Alice Deüveyne, pikeerster. Jules
Vanlierde, wever en Bertha Vanherpen, werkster.
- Achiel D'haene, wever en'Maria Decock, naai
ster. Eugeen Philibert, mijnwerker en Maria
Elet, huishoudster. Frans Vancoppenolle, ver
ver en Odile Lauwerier, naaister.
Van een werkmanomdat de demokratische
yakvereeniging de eenige is die, recht door zee
'£aat 0,50
Werklieden vereenigt u bij de demokraten 0,50
Leest en verspreid Het Werkerswelzijn
opdat het bi] alle gelegenheden sterk sra om de
misbruiken aan te klagen 0,50
Een lid van den Ziekenbond 0,50
Alle giften worden in dank aanvaard op ons bureel
te Deerlijk
Op derden Zondag van iedere maand
vergadering van den Arrondissements-
BOND in het lokaal van «Helpt Eikander»
Pluimstraat, 170 te Kortrijk.
In October en November zal de vetga-
dering plaats hebben om 9 ure voormid
dag, en in December om 3 ure namiddag.
Oeene uitnoo.digingskaarten zullen voor
taan meer rondgezonden worden, de par-
tijgenooten zijn dus verzocht zich te steu
nen op de bladen.
De vrienden van slad en van den buiten
worden verzocht geene vergaderingen
meer te verzuimen, wij beginnen nu voor
goed den weg der maatschappelijke wer
ken op te gaan en diensvolgens zulien de
vergaderingen zeer belangrijk zijn.
Het Bestuur,
Wordt voortgezet.
DEMOKRATEN
Vlaamsche VRIENDEN I
Voor uw VERZEKERINGEN
zools voor BRANDGEVAAR, WERK
ONGEVALLEN, (gelijk dewelke) op
het LEVEN, EERSTE-KOMMUNIE-
VERZEKERINGEN, enz.; alsook voor
LEENINGEN en GELDPLAATSIN-
GEN op hypotheek, wendt U tot
Waereghemstr., 47, DEERLIJK.
(arr. Kortrijk.)
Men vraagt medewerkers zaakaanbrengers.
