Het nieuw Ministerie en het Vlaamsche Standpunt.
De tienjaarlijksche Optelling
Orgaan der Christene Volkspartij.
Ons nieuw Ministerie
De zes trmiden dhns'p'icht
Zondag 28 November 1 £20
Prijs per nummer 10 centiemen.
Tweede Jaar. nr. 48.
Elke schrijver is verantwoor-
deljik voor zijne artikelen.
TOL-K DER MAATSCHAPPELIJKE: WERKEN.
Slaaf noch bedelaar
mag de Arbeider zijn.
Abonnementsprijs
Per jaar fr. 5,00
Per 6 maand fr2,60
Pór maand fr. l,oo
Bureel en Redactie
R. VAN DER SCHELDEN,
DEkRLIJK. West-Vl.
Aankondigingen
Kleine aankon digigen, eenmaal
verschijnend fr. 0,50
Andere volgens overeenkomst.
Hij moet een vrij en
welvarend man in ae
samenleving v £zea.
Priester Liaena
VANDE VYVERE, Ekonomische Zaken.
NEUJEAN, Spoorwegen.
JASPAR, Buitenlandsche Zaken.
Eindelijk is het dan gelukt...
Het kind dat volgens de verklaring van den
vader, zoo goed zat,» doch in feite volstrekt
niet te halen was zonder het gebruik der le
gendarische lepels, IS ER
Het nieuwe kabinet, dat, in de politieke ge
schiedenis van ons land den naam dragen zal
van kabinet Carton de Wiart, is sedert Vrij
dag avond voor goed samengesteld.
Voor goed Maar zal het ook zijn voor
lang?
Dat het tot een lang leven zou geroepen
zijn, wordt reeds daardoor alleen uitgesloten,
dat zijn voornaamste, zij 't ook geenszins
eenige taak is, het werk van de grondwetsher
ziening te voltooien en den daadwerkelijken
terugkeer tot normale, wettige toestanden
voor te bereiden.
Of het, intusschen, al zouden tot het ver
vullen van die taak een 3-tal maanden vol
doende schijnen, werkelijk levenskrachtig zal
zal zijn, innerlijken samenhang en eendracht
genoeg zal bezitten, om drie maanden te duren
dat schijnt ons, sceptisch aangelegd als we
zijn, nog niet zoo heel zeker.
Straks zullen wij gaarne zeggen waarom.
Laten we echter eerst en vooral een woord
reppen van de mededeeling, onmiddellijk na
het slagen van de operatie, het wegbergen der
lepels, door den vader aan de pers gedaan.
Veel pit is er, werkelijk, in, deze mededee-
u' - J- 1 1 j e ii - i
kleiirlooze verklaring, nauwelijks iets meer
dan een soort gemeenplaats, bruikbaar in alle
gevallen van denzelfden aard, en waarin voor
zeker niemand de uiting van een sterke indi -
vudualiteit zal erkennen.
Ik heb in de samenstelling van de nieuwe
regeering rekening gehouden met het feit, dat
geen enkele partij in de Kamer over de meer
derheid beschikt en dat het toch vereischt is,
dat al de partijen steun aan de Regeering
schenken en de verantwoordelijkheid er van
dragen.
ik ben gelukkig, in kolonel Theunis, een
man gevonden te hebben, die. door zijn uitge
breide financieele kennissen, 's lands financies
zal weten op te beuren. Kolonel Theunis wordt
zelfs in het buitenland om zijn begaafdheid
geschat.
Aan het hoofd van den dienst der verwoeste
gewesten heb ik den hr van de Vijvere ge
steld, die als oud-minister van Spoorwegen
en Financies groote diensten aan het land be
wezen heeft.
Onze politiek zal hoofdzakelijk gericht zijn
op 's lands herstel Wij rekenen op den
goeden wil van iedere partij en van iedereen,
om ons land op te beuren en alle bolsjewisti
sche en ook separistische strekkingen te be
strijden.
Wij zullen zoowel binnen als. buiten het land
overeenkomstig het Vredesverdrag van Ver
sailles, een politiek bevorderen, welke voldoe
ning schenkt aan de rechten en de veiligheid
van België.
Het spreekt van zeif, dat wij deze verkla
ring niet verwarren met de volledige afkondi
ging van het programma, die eerst bij de her
opening der Kamer, Dinsdag aanstaande, kan
plaats hebben. Dit is van des te meer beteeke-
nis, daar het gerucht loopt, dat de Koning zelf
de Troonrede zal uitspreken.
Wat nu de samenstelling zelf aangaat,die is,
alles wel beschouwd, van zulken aard, dat het
nieuwe kabinet verschrikkelijk veel weg heeft
van 't oveiige, 't welk, volgens verscheidenen,
die nu in het Carton-ministerie zetelen, vol
strekt moest verdwijnen Niet minder dan
zeven leden van hel Delacroix-kabinet maken
er deel van, daaronder, met eigen geheelon
gewijzigd programma, de vier socialisten
van de Velde, Anseele, Wauters en Destrée,
die overigens hun portefeuille behouden.
Van de drie andere aanvaardde alleen de
heer Jaspar een nieuwe taak hij is nu, zooals
het ook door ons zelf gewenscht werd, mini
ster van Buitenlandsche Zaken. Dat de lieer-»-1
Jaspar zelf een aanhanger mag zijn van het
Belgisch Fransch verbond, willen wij niet in
twijfel trekken Toch is het zeker, dat wij
nooit uit zijn mond,een enkel woerd vernamen,
waaruit er ware af te leiden, dat hij, zoo hij
de Franco-Beige wellicht een noodzakelijke
veiligheidswaarborg acht, dezelve zou will
laten gebruiken als een strik, om er onze ze
standigheid, onze onafhankelijkheid mede
wurgen. Overigens weet het geheele land, dal
de heer Jaspar, evenals de heer Delacroix, d j
leidende gedachten der internationale Britschc
politiek veel meer aankleeft dan welke andere
ook.
Van zuiver Vlaamsch standpunt bekeken
stemt het kabinet ons nu geenszins tot- geesi*^
drift Het bevat wel vijf Vlamingen, met na--
.vme ■- an de Vijve-e, Franck, Ar s -
veide, Ruzette,' doch van deze vi;f"*zi]n er'
hoogstens twee, op wier stem wij, met eenig
vertrouwen, mogen rekenen, waar het op de
verwezenlijking van onze eischen zal aanko
men van de Vijvere en Franck.
Hier raken wij reeds met den vinger een
eerstereden, waarom wij er aan twijfelen, of
het Ministerie lang zal bestaan. De heerA.
Heyman heeft schoon te zeggen, dat het Kath
Vlaamsch Verbond ten zeerste tevreden is met
de opname van den heer van de Vijvere in het
kabinet Immers omdat het Kath. Vlaamsch
Verbond waarborgen ontvjng, onder andere
deze, dat de zoogezegde von Bissingwet zal
worden gestemd door den Senaat, want is
het niet zoo, dan zal het kriezelen Maar
ieder weet toch van nu af, dat de Senaat er
overtuigd aan bezig is, de bedoelde wet te
verknoeien tot een misbaksel, waar zelfs de
schamelste en lamlendigste Vlaamsche geko
zene niet zal willen van gediend zijn, en zoo
hebben wij van nu af redsnen te over, om te
voorspellen, dat het.... binnen korten tijd....
kriezelen zal
En dan als het waar is, zooals de heer
Devèze het triomfantelijk heeft verzekerd, dat
hij en zijn liberale kollega's in de kombinatie
werden opgenomen, zonder iets van het libe
raal programma te laten vallen, dus, om dit
eene slechts te noemen, zonder merkelijke toe
gevingen te doen in zake de legerinrichting
met welk kunst en vliegwerx zal men dsn
verhinderen, dat de eischen van de liberalen in
botsing komen met die van de socialisten en
van het Kath. Vlaamsch Verbond
De tijd zal leeren, of wij de zaken al te
zwart of niet zwart genoeg hebben ingezien
Zeker is het. en dit zeggen wij onbewimpeld,
dat wij van het nieuwe kabinet minder dege
lijk werk verwachten dan van het vorige.
Wij staan vol wantrouwen tegenover het
kabinet Carton de Wiart.
D. S.
RUZETTE, Landbouw.
- DESTRÉE, Kunsten en Wetenschappen.
ANSEELE Openbare Werken,
l VANDE VELDE, Rechtswezen.
FRANCK, Koloniën.
De katholieke Vlaamsche kamergroep lijdt
een nederlaag van de eerste soort. Enkel Van
de Vijvere, die maar sedert de oorlog de schijn
heeft vlaamscngezind geworden te zijn, is in
j het nieuwe ministerie opgenomen en daarmede
moet de katholieke Vlaamsche groep zich te-
vi eden stellen. Dat komt er van met mannen
topleiders ie nemen die nooit geen daden v3n
verdknsten gesteld hebben zooals een Van de
Vijvere, een Hellepulle en nog andere.
En de andere voormannen van de kath
Vlaamsche groep zetten hunne volgelingen,
hunne soldaten aan blind verlrouwen te stel
len in hunne hoofdmannen
Altijd maar vertrouwen iiebben, brave kat-
■jfcholieke Vlamingen, de katholieke partij zal u
el»
e re
Het nieuwe ministerie is samengesteld.
Of het een ministerie van langen leeftijd zal
zijn valt sterk te betwijfelen. Het heeft een
hoofd van carton en bij een feilen wind
zou het er allicht kunnen afwaaien. Wij ge-
looven ook niat dat we zoo een gebenrtenis
als een ongeluk zouden moeten te gemoet zien
en we zijn eerder geneigd te gelooven dat de
demokraten, goede Vlamingen en antimilitaris
ten daardoor een steen van.het hart zouden
voelen rollen.
Het nieuwe ministerie geeft den indruk het
kind te zijn van het comité de politique na
tionale, dat, alhoewel het in de kiezing van
1919 geen enkele zetel behaalde het toch niet
opgegeven heeft zijn politiek vau landdiefte en
militarisme voort te zetten in de hoop dat het,
gesteund door Frankrijk, er nog zal in geluk
ken ons broedervolk, de Hollanders, den oor
log te verklaren om een deel van hun land en
hun volk bij onzen misbakken Belgiekschen
staat in te lijven en gezamentlijk met ons aan
Frankrijk te verkoopen.
Het nieuwe kabinet is samengesteld ais volgt:
CARTON DE WIART, hoofdmir.ister, Bin-
nenlandsche Zaken.
THEUNIS, Binnenlandsche Zaken.
DEVÈZE, Oorlog.
ten allen stond wel goed leveren.
Wij staan met een minister van oorlog die
goed op zijn plaats is als minister van oorlog,
in een militaristisch land als onzen Belgiek en
die daaibij een goede waarborg is voor de
hooghouding van het Fransch in ons leger.dat
wil zeggen voor de miskenning der Vlamingen
en der Vlaamsche taal, en dat is veel, zeer veel
waard voor de franskiljonsche militaristische
kaste.
v 'i'dervélde blijft minister van rechtswezen.
De hoofdleider der socialisien, de partij der
vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid, zal dus
voortgaan met Vlamingen die de ontwikkeling
en de grootwording van iiun volk betrachten,
iti het gevang te houden, te doen veroordee-
len en machteloos te stellen voor hun ideaal-
Hij heeft het reeds verklaard door te zeggen
dat de openbare meening in België gekant is
legen kwijtschelding voor poliiieke misdrijven
Dus kerkeren maar, veroordeelen, verbannen,
houden De socialisten zullen niets doen om
het volk in te lichten over die zoogezegde poli
tieke misdrijven en hun minister zal de ideale
Vlamingen gekerkerd houden.
Parrij van vrijheid en van licht
Demokraten meer dan ooit moeten wij er
aan denken onze partij in te richten en sterk
temaken. Nu, meer dan ooit blijkt het dat het
kleine volk, en vooral liet Vlaamsche volk,
zich niet mag steunen noch op katholieke de
mokraten, noch op socialisten, maar dat het
een vrije kristene volkspartij noodig heeft, die
volksgezind, en radikaal vlaainschgezind is,
en die den naam waardig is van nationale
Vlaamsche volkspartij.
Het Vlaamsche volk, het Vlaamsche land
heeft behoefte aan een zelfstandige partij die
wenscht te leven en te blijven leven om de
nooden van haar volk eti haar Vlaamsche land
te lenigen.
Onze partij is geroepen die partij te worden
en wezen wij overtuigd dat bij elke kiezing die
volgt zal blijken dat ons volk er meer en meêr
vertrouwen in stelt.
R.V.
Het Staatsblad van 12 November kondigt
de onderrichtingen af die aan de volksoptellers
voor't rondeelen, het nazien en het terugha
len' der'optellingsbullefijns gegeven zijn. Deze
onderrichtingen beslaan niet minder dan der
tig groote kolommen tekst.
in kolom 8 van het bulletijn dat aan de in
woners zal bezorgd worden, moeten de lands
talen (Fransch, Vlaamsch, Duitsch) vermeld
worden, welke iedere inwoner van het Rijk
spreken kan, met opgaaf van de nationale taai,
die hij 't meest gebruikt.
De toelichtingen desaangaande luiden aan
d'optellers gegeven, als volgt
De landstaled zijn Het Fransch (waarin
het Waalsch begrepen), het Vlaamsch (waarin
het Nederlandsch begrepen) en het Duitsch
(waarin het Ptatduitsch begrepen).
De inwoners mogen niet aanduiden dat zij
andere talen kennen de vermeldingen van
dien aard op de kaarten gedaan, zijn zond -■
nut en moeten door den teller uitgeschrapt
worden.
Doch zij, die verschillende onzer landstalen
kunnen spreken, zullen het volgens de geval
len, inde navolgende bewoordingen verklaren
.Fransch en Vlaamsch Fransch en Duiisch
Fransch, Vlaamsch en Duitsch.
Om beschouwd te worden als kunnende ee.i
dezer talen spreken, is 't niet noodig, ze ook
te kunnen schrijven, noch het meerendeel ha-
rer regels of harer woorden te kennen doch
men moet er eene voldoende kennis van heb
ben, om zich te doen verstaan in den gewonen
omgang.
Zoo bestaat er schier geen Belg, die hel land
bewoont, hoe ongeletterd hij ook weze, of hij
kan, al zij het gebrekkig, Fransch, Waalsch,
Vlaamsch of Duitsch spreken.
Hij die daarbij, al ware 't gebrekkig, een
tweede of een derde landstaal spreken ka-,
in hooger aangeduide voorwaarden, moet bij
gevolg dit verklaren.
Op dit punt zal de teller desgevallend de
aandacht vestigen op het nogenblik van het na
zicht der kaarten, telkens hij eenigen twijfel
zal hebben, aangaande de nauwkeurigheid der
verklaringen.
Wat de vreemdelingen betreft, die in het
land verblijven, en geene onzer landstalen
kennen, zij zullen in de kolom 8 antwoorden
door het woord geen.
Wanneer de inwoner zal verklaard hebben,
dat hij twee of drie nationale talen kan spre
ken, dan zal hij aanduiden welke Mi 't meest
gebruikt. De kinders nnder de fwee jaar wor
den ingeschreven als geene taal sprekende.
De stommen worden verondersteld de lands
taal of de landstalen te spreken, welke zij ge
woonlijk gebruiken om hunne denkbeelden uit
te drukken.
Opgepast 1 Vlaamsche Belgen Er liggen
wolfijzers en schietgeweren
De franskiljons, die er op uit ziin, tegen de
klaarste waarheid in, te willen beweren dat
Vlaamsch België tweetalig is. om alznn de
Vlaamsche wetten te kunnen saboteeren en de
volkstaal meer en meer uit 't openhaar leven
te verbannen, sjiannen een valstrik- Opgepast,
voor hunne lagen en listen en pomperijen 1
Wel. wel Een Vlaming die «oui» en «non
zeggen kan, en eenige andere «keskeszekzak»
uit zijn botten kan slaan, dat is een tweetalig
burger, en moet dat verklaren.
Ais men dat atzno verstaat, w- 'n t. om van de
derde landstaal te sprpke», dan ij - erin Relgig
voorzeker vijf miljoen burgers. die Hui'SCh sore-
ken. Wie is er. ir. stad en dorp, die van de M f
ten gepn klad Duitsch afgeleerd tveb
De Walen, die officieel beschouwd er- be-
ha-deld word/m a's ééntalige burgers, h-u-v- n
nirt te vreezen. dat men za verp'ichten zal. h ts
anders dan hunne ééntaligheid te beves'ige".
Waarom, indien men de volksoptehing var 31
December aanslaande rechtzinnig en ee'ijjk wil i»
maken, niet renvoi] lig de v »gen g-st-ld |a
uwe MOEDERTAAL Vlaamsch, F a-sch of
Du'tsch Kunt gij eene andere landstaal behoor,
lijk spreken We'ke is deze tweede taci ofwel
zijn deze lands'a'eo
Dat zou ten minste klaar zijn! E" wa nepr men
dan rechtzinnig rekening hield van de taal. als
moedertaai opgegeven, dan zuiden de lom
sche plannen en listen van Vlaanderen inland
sche vijanden als een kaartenhuis in duigen vallen.
Dat schijnt niet ie mogen, niet welbegrepen
politique nationale I
Vlamingeu, opgepast I En duidelijk opgegeven
Moedertaal vlaamsch.
'i Was een droom, die rap ve zwonden is
Ce socialisten hebben ei kele dagen gesche m i
met de dienstplicht van 6 maanden, en zijn thans
die van 10 maanden genegen.
De zoogezegde demokratische fractie van de
katholieke partij, die ook de 6 maandendienst bij*
g» (reden waren, verzaken er insgelijks aan, naar
het schijnt.
Ezaü verkocht zijn eerstgeboorterecht om een
schotel linzenpap.
Sócialis en en katholieke democraten verkoo
pen het volk voor een ministerzetel.
Volk van Vlaanderen, wreek* u.
