R0N8E.
Hoor een paar Woorden
L)e Legerwet
voik iieefi lu-m later veriieolijkl tn Hem bij de
etiie gel gei heid aio uatgtv .iigue van
u.i tajii ballingschap naai de Ka s bs.Siuurd.)
De libtiaie partij Kun den SC.iijSk mei door
staan en vi. I in IbiS. onder de v i..cii.ing des
V-aas. inn iihiniici up te slaan. Zij ruste in
vr- de
D.e woelingen, die krachtige uiimg van den
voikswiI vund zijn weerklank in ahe beschaaf
de lauden, 'I was loer) dal de gruote Paus
Leo XIII het gevaar ziende dat lauden en volken
bedreigde zijn wereldbrief Reium Novarum
als het symbool der verzoening de wereld in
zond, en er op steunde dat er spoedige af
doende middelen moesten worden aangewend
ter bestrijding der onverdiende ellende.
De Kath. Partij terug aan het bewind dreef
den spot met deze vermaning, zij vond zich ge
noodzaakt zich iets ofwat te schikken naar de
omstandigheden. Zij zouden dus het volk een
lapje recht toekennen, doch het zoodanig schik
ken dat aan hunne heerschappij niet schaden
kon, 't is te zeggen mei de eene hand wat
geven, en het dubbele met de andere terugne
men.
Na twee jaren broeiens kwamen zij voor de
pin, met het beruchte stelsel Nysens, het stel
sel der vier eerloosheden, nog eens een schan-
dige kaakslag voor hel miskende yollc,
door het te vervormen tot het derde en het
vierde van een mensch.
Dit was koren op den socialistischen molen,
want uit die bron van misnoegen, opengehou
den door de Kath- partij is den groei en bloei
der Socialistische partij gesproten.
De katholieken mogen zulks gerust op hun
nen kerfstok schrijven.
De oorlóg heeft den genadeslag gegeven
aan dit verouderd regiem, deze ouderwetsche
stellingen ingebeukt, en op dezes puinen eene
nieuwe maatschappij gebouwd, eene maat
schappij met breeder strekkingen, en edeler
streven- 't Is het Volk 't Is de Democratie
die heerschen zal.
De socialistische partij is het kind der libe
rale partij, 't is dit kind die zijne moeder in de
toekomst vervangen zal.
De Christen Democratische partij is het kind
der Katholieke partij, 'tis ook dit kind die zijn
tnoeder in de toekomst vervangen zal
Deze twee antikiteiten behooren tot den
prondelhoek. Dit heeft de laatste kiezing be
wezen beiden zijn van hun troontje gejaagd.
Doch de ouwe vos, Woeste waakt, hij die
bij alle gelegenheid uitriep dat het algemeen
stemrecht voor de mannen nog niet tot rijp
heid was gekomen, heeft nu bevonden, ge
dreven door eene heilige vrees voor zijne heer
schappij dat het vrouwenstemrecht .op 24 u.
zijne rijpheid heeft verkregen. Hij weet dat het
langs mannelijke zijde eene afgedane zaak is,
daarom steekt hij smeekend de hand op tot de
vrouw. Hij weet dat deze onbewust en onop
geleid is in den politieken strijd. Hij rekent
er op dat er nog eene grootere zedelijke macht
bestaat, die door alle middelen haren invloed
zal doen gelden, op de zwakke vrouw.
't ls niet uit eerbied voor de rechten der
vrouw, oh neen de belangstelling reikt niet
zoo ver, hierachter schuilt een slecht verbor
gen vrees.
Doch de vrouw heeft geleden en gestreden
aan de zijde des mans.
Zij zal zich herinneren wat zij tijdens de be.
zctiing had te verduren aan de poorten van
h C untteit, en andere bazars waar met hunne
ei., tide den spot witrd gedreven, en haar maar
de Kiuitnels wierden toegeworpen, die van de
lalil - ii icn, terwijl er soms roofvogels in het
halve du.ster beladen niet hurt buit den wijk
kozen naar veiliger plaatsen,
Zij zal zich herinneren, hoe hun echtgenoot,
zonen en broeders, ongenadig wierden gele-
veid, als zoenoffer, in de handen der Duitsche
beulen.
Zij zal zich herinneren, dat er alsdan in die
pijnlijke oogenhlikken, geen raad of hulp te
verkrijgen was, bij deze die hun nu zouden
willen komen streelen.
Neen de vrouw, zal staan, aan de zijde des
mans, ter verdediging harer rechten en om
ekenirvearngget n over het gepleegde onrecht.
De landbcuwers ook, bijzonderlijk de kleine
zullen zich de treuiige periode herinneren, hoe
zij het slachtoffer waren van onrechtveerdige
opeischingen van granen, vee en andere pro-
dukten meesttijds ten voordeele der groote,
die er in vele gevallen geen graten in vonden
te heulen met den vijand, of door het lokaas
eener hesp of klont boter hunne machthebbers
tot zwijgen brachten, over hunne bedriegelijke
middelen, altijd ten nadeele der kleinen.
De oud strijders die zooveel offers hebben
gebracht op het altaar des Vaderlands die nu
zoo stiefmoederlijk worden behandeld,gekrenkt
in hunne taal in alles wat hun dierbaar is...
Och kom, spreken wij er niet meer van, deze
zijn doelbewust, en zullen weten waaraan
zich te. houden.
De opgeeischten, en met hen hunne nabe
staanden, zullen zich de droeve en rampvolle
dagen herinneren uit de periode der opeischin
gen, hoe zij wreedaardig, en ongenadig wier
den geleverd in de handen der barbaren, hun
ne beulen. Ze zullen zich de wraakroepende
handelwijze herinneren van sommige Burger
vaders die uit vrees voorhun eigenpersoon
tje wanneer enkelen dit oord van martelie
en dood waren ontvlucht, of in permissie ge
zonden, kwamen dreigen en schelden met aan
klacht bij de Duitschers als ze niet vrijwillig
terugkeerden naar hun ballingschap waar hun
niets te wachten stond dan wraaken dood
Wij zullen er niet verder over uitwijden, de
wonden hun geslagen zijn nog te versclt, te
bloedend,en de stiefmoederlijke behandelingen
na hunnen terugkeer, zijn niet van aard om ze
te heelen, of te doen vergeten.
Dit is maar een flauw beeld verre beneden de
werkelijkheid om aan te toonen, welken harden
strijd er is moeten geleverd worden om aan
die verstokte behoudsgezinden een greintje
volksrecht te ontwringen,ook om er de gevolg
trekking uit te nemen dat het dringend nondig
is, eens en voor goed albreuk te maken met
dien ouden slenter.
N.IEWELINQ.
DENDERLEEW
De tooneelkring van lie machtige maatschappij
De V erbroedering had een prachlopvoering
aangekondigd van ROZE KATE, hei meesterstuk
van Nestor De Tlère... en waarlijk het was ver
leden Zondag alleszins een *pracht'vertooning
Wie het niet zag moet er heden zondag heen;
Zulke opvoeringen heejt elk tooneelseizoen niet
Er is een namiddagvertooning om 2 1/2 uren
en een avondvertooning om 5 1/2 uren.
Onl' r deze hor f irg virOn y ij -in De Ver-
hfoerie«irg van 13 Februari eer ige regtlen
zoogezegd als anrwoo'ü op ors schrijven over de
13 maanden dier st ijd or s g» schor k»n door
meesier Eutjeen en al zijne socinlisiische milita
ristische vrienden, 't Moet zijn dat ons schuiven
dat manneken of beter geztgd de Filosoof-
Dompteur van de Z. A. B getroffen heeft zijn
sch ijven ts gansch bedekt met schuim van razer
nij. Wij konden dus ook niet uit opmaken of het
eene vreugdige of eene in den hoogsten graad
wanhopige razernij was die het rood papierken
zoo had doen zwellen.
In alle geval beklagen wij de lezers hun centen,
die zij aan het nummer van De Verbroedering
van verleden Zondag hingen.
Ha jongen in gazetten en schriften pakt ge
weld niet. Voor groote woorden, grove uitdruk
kingen, verwijten, steekt de vsrstandige lezer
zijne schouders op. Wat hij wil dat zijn grondige
beweegredens, en zoo is 't geschiedt dat de socia
listen er zoo deerlijk van afgekomen zijn-
Hier en elders is bewezen geweest dat er wei
nig eerlijke feiten ten laste zijn van som.nige
socialisten. In eene andere partij zou men zulke
mannen op zij schuiven bij 't geperfectionneerd
't verbeterd, 't gelouterd, 't gezuiverd, 't ideaal
menschdom zooals de socialisten het in hun krin
gen gevormd hebben, spelen zulke mannen de
groote rol.
Voor eene partij, die alles kritikeert en zich
aanstelt als de hervormster der maatschappij is
dit uitermate flauw.
Geen partij, wier schrijvers zoo dikwijls ver
oordeeld werden voor laster jegens politieke
tegenstrevers. Zeker schrijven is gevaarlijk een
hevig woord ontsnapt licht, maar bij de socialis
ten lastert men om te lasteren, om alzoo t volk
op te jagen tegen al wie de roode kopstukken
niet behaagt.De kosten doet men gewooniijk door
't volk betalen en van een lasteraar maakt me«
een gelukzalige of een socialen heilige.
Wij geiooven niet, dat zulke handelwijze ge
schikt is om deftige en treffelijke werklieden tot
het socialisme te overhalen. Dit bewijst te meer,
de noodzakelijkheid der Chr. Demokratische
partij. Zonder ons zoude de werkman geen andere
toevlucht hebben om zijn rechten te veroveren
dan 't socialismus, 't is te zeggen een leering die
hem leidt, naar haat, nijd en verderf.
De Christene Demokraten verdedigen den
werkman zoo goed als welke socialist ook. Doch
't walgt hem van beroep te doen op de slechte
driften van den mensch om zoo zijn eigen te ver
heffen:
Wij laten dat werk gaarne aan de socialisten
over, duch zijn vast besloten hen stap voor stap
te volgen om hen bij 't volk te ontmaskeren en
te toonen wat zij werkelijk zijn de bedervers
van het vplk. even als de nieuwe reactionnairs
om het te beter te kunnen uitbuiten.
Het socialistisch blad De Verboedenng is
hard verbitterd op ons, omdat wij de bedrogen
kiezers aangetoond hebben, op welke wijze zij
verraden zijn geweest De VeJbroederiog wil
dus trots al'es zijne lezers de pil doen slikken,
dat de stemming van 13 maanden diensttijd, echt
demokratisch is, zij voegt er geheel hooghartig
bij hadden wij de nieuwe legerwet niet ge
stemd, het ministerie had getuimeld... en de
