DE WAPENS NCER
DE SIROOP PaGUANO
VERMOUTH
ES,™ SSÏSTa"-* h|i "'flT'
be|
De Conferentie voor
perking van Wapenen
öeerliik-Vichie-Zwevegem
BESPAKirSGEIN
Pensioenkas
Arrondissement Kortrijk,
On tvnlckelingsstvdie.
Ërembodegem.Terjoden
door
Bertha von Suttner.
Aalst. - Vakbelangen.
Beschouwingen.
GEFEEST EJ
TURIN
1 Dépot: Giacomini.Eruxelles
Tc Washington, waar de coiifertntie
vn >r beperking van bewapeningen
lilling heeft is de tegenstelling tus-
schen Frankrijk eo de overige geweien
B dgenooten, in een schril licht ko
men te siaan. Weer kwarr. de Fransche
m t de Angel Saksische wereldbe-
sc^ouwing de machts met de
rechts-politlek in botsing. En weer
is de vers'sndhouding tusschen
Frankrijk en Engeland leer verscherpt.
Terwijl En^eatd't Ameriksansch
voorstel tot beperking der bewapenin
gen op lee onmiddelijk bijtrad, wei
gerde de Fransche Eerste Minister
Briand zehs de mogelijkheid van be
perking der bfwapeningen te lande, te
onderzoeken, Uit Briand's uiteenzet
ting van Fnnkrfjk's standpunt blijkt
dtt hij alleen naar Washington is ge-
••aa om Amerika er^an te overtuigen
dm Frankrijk niet ontwapenen kon
Wat dus regelrecht tegen het doel self
d-r Conferentie indruischt.
FrankrijK zoekt niet naar de midde
len om de wereld naar ontwapening te
voeren, integ-ndeel zoekt het altijd te
bwijzen dat het bedreigd wordt door
andere landen, waarutt het besluit dat
h-t zich meer en meer bewapenen moet.
In plaats van het militarisme in andere
landen machteloos te helpen maken,
zooals Engeland en Amerika het doen
wil, wijst het met zekere zelfvoldoe
ning op de krijgsmachten «an elders
wantin het een reden zoekt te vinden
om zich zelf te mogen bewapenen zoo
danig dat het de sterkste zij.
Frankrijk is het militaristische land
bij uitzondering, en België verbindt
zich daaraan I
KORTRIJK
In drie fabrieken, Reijnaert, Ouvivier
en Brvernage, is Maandag morgend
morg-nd werkstaking ui'gebroken, De
luren wil en ioonabrok plegen, hetgeen
d- wnkiieden niet kunnen aanvaarden.
hun etrijoi tufli gaKiUUww
nieuwe hoofdminister Theunis
heeft als voornaamste punt van zijn
programma genomen besparingen.
Goed en wel, en wij hebben het
zoo dikwijls herhaald dat er besparin
gen dienen gedaan te worden en kun
nen gedaan worden 't Valt nu te zien
op welke wijze het ministerie Theunis
zal tr/ihten te sparen.
Zal hij, bijvoorbeeld, de militaire
politiek zijner voorgangers volgen en
o s laad -ken leiden op de wegen naar
bewapening ofwel zal hij inplaats van
F ankrijk te volgen zich aanl unen op
Engeland, enz, en ons leiden op de
baan naar ontwapening t
Langs daar ligt de eerste en de
grootste besparing te doen.
De aanwez'gheid van Minister De-
vèze in het ministerie is reeds een ge
noegzaam ontkennend antwoord.
Waarop zullen dan al die aange
kondigde besparingen geschieden
et moeten zij de sociaie weerklank
Dben de maatschappij moet 'haar op-
uwen
In overeens'emmir.g inet het besluit ge
nomen in de bijeenkomst van bazen en
werkliedenafgeveerdigden onder voorzit
terschap van den heer werkopziener
Moniens te Kortrijk gehouden op Woens
dag 21 dezer heeft de vakvereeniging
Helpt Elkander na beraadslaging met
hare betrokkene leden aan de bazen van
den Union Texti'e laten weten dat zij
geene loonen kan aanvaarden die meer
dan 5 o/o beneden de Iconen staan die Van kleine gemeenschappen uit ver-
b^taald werden in dezelfde nijverheid te eiden zich de talen over grootere ge
Kortr ij köenschapper- Ze treden met elkaar in
Op het oogenblik dat wij de kopij voor >tsing en naar gelang dei politieke en
ons blad moeten verzenden hebben wij Lltureele overmrcht van een stam wordt
nog geen antwoord V2n de pdroons ont jn taal de STAATS!AAL De verove
vangen. >nde Waregen hebben de taal van het
èrdrukte Russische volk aangenomen,
■■I'Longojjgrdeti die van het ltaliaansche,
i* Noormannen die van het Fransche en
Lngel-Saksische. Ooispronkelijk wijst
jéuheid van taal op éénh id van ras en
olk. Edoch, hedendaags kan men daar
het bazensyndikaat, geen kennis ge-
kregeu had van hoogergenoeiuden
tarief.
f|e spreekwijze der aanzienlijken na te
'itsen, geldt voor eervol, bevredigt het
oei van eigenwaarde,doordat hei HK»
jker wordt aan de bewonderende, ge- I We hebban erop aandrongen, dat
-iriestTeerlinck, om er enkele te noe- j en dat hij de werklieden
n, hebben een groot deel aan de ver-
king en differentiPering der taal- Maar
Onze leden en al degene die hunneren juisie gevolg'rtkkingen meer van
stortingen in de lijfrente*ai, (pensioenkas ,eveii. Wanneer een stam zich splitst
witten doen door bemiddeling van n de differentiëering plaats heeft in cul
He'pt Eikander worden verzocht hun uur en taal. kan men toch— door de
ne bijdrage voor 1922 te storten vóór den aaj Oo gemeenschappelijke afstamming
20 Januari aanslaande Daarvoor mag Ijzen
men zich wénden bij Remi Vanderschel- Hoe sterk de taal beïnvloed wordt uoor
den te Deerlijk of in hei lokaal van je sociale cultuur, kan men bemerken in
Helpt Elkander Pluimstraat, 170, te je talen der verschillende standen boe-
kertrijk "ren spreken andets dan stedelingen ede-
N B Al wie zijne bijdrage niet au/ien, geleerden, beschaafden, anders dan
gestort hebben tegen den 15 der maand eenvoudige 1 rên verders heeft men nog
waarin hij geboren is zal geene s/or/r'n^pe priester-, studenten-, mil'taiien- en
ten zijnen voordeele meer kunnen verrich dienstboden'a I.
ten die tijdens den loop van het jaar nog Oe bedoeling geheimen te bewaren
aan de algemeene spaar en lijfrentekas jent tot vorming der gelteimstaien Hier-
zou betalen
volgens 'het tarief met terugwerksnde
kracht tot aan de werkherneming. Hij
heeft ons beloofd dit te zullen doen.
zal kunnen overgebracht worden.
11
ID© Taal.
De oude vraag of de taal een natuur-
produkt is, dan wel een produkt van
overeenkomst, iroet in dien zin worden
verstaan, dat zij beide is De natuur heeft
den mensch (evenals ook andere wezens)
de geschiktheid gegeven ziine gevoelens
uit i3 drukken Op eene wijze die voor
zijns gelijken gemakkelijk verstaanbaar
is. De gemeenschappelijke jacht, de ge
meenschappelijke strijd en de gemeen
schappelijke arbeid, bieden gelegenheid
gegeven »lf
schappelijk oo dezelfde voorwerpen wer
den toegepast
Waarschuwing en hulpgeroep.signalen
bij bét naderen van vijanden, lokroep en
paringskreet. uitingen van vrees, verba
zing, toorn, liefde, haat, van walging en
afkeer, verachting en aanbidding, zullen
natuurlijk de eerste eliemenlen der taal
hebben gevormd.
Nabootsing van natuurgeluiden en ba
wegingen door de stem (onomatopoié)
alhoewel niet 't begin der spraakvorming
spelen tóch eene belangrijke rol.
De toeneming der voorstellingen, liet
ontstaan van belangrijke associetie's tus
schenhen, de vorrtgaande apperceptie
van bijzondere kenteeken der dingen, in
verband met abs'raktie, generalisatie en
begripsvorming, hel ontdekken van ana
logieën van natuurvoorwerpen, veroor
zaken een toenemende ingewikkeldheid
der taai.
Ook doet zich de overlevering gelden
die uit den overvloed van klanken ei
klanksamerstellingen, eene keuze doet
Eene keuze die dikwijls door toeval Jbs
paald wordt. Toonaangevend is daar hf
voorb-eld van 't opperhoofd, van de ed<
len, van het geslachts- ot familiehoofc
van <1e moeder en, in vele gevallen,
dat van de kinderen.
Itoe behooren ook de dieventalen met hun
jargon. Het voorkomen van verschillende
pannen- eo vrouwentalen bij sommige
ksstammen (Kariben in Brazilië) is
,0r exogairie het huwelijk niet stam
leemde vrouwen, gemakkelijk te ver
ren.
Behendigheid in 't eprexen bij natuur
Jowel als bij cultüurvolkeren, wordt al-
tli als eene deugd geroemd en gewaar-
rd. een deugd die macht, aanzien en
verleen', en bevoegd maakt tot me
dfcijnman, rechter, priester, afgevaar
dlde, charlatan en opperhoofd.
pe taal is zoowel een produkt alsook
eer factor van het sociale leven. Zij ont
stak in de gemeenschap,
var den volksgeest, van het totaalbe
wustzijn. groeit organisch en maakt daar
door eene nauwere verbinding der leder
ontwtïrÜe.iïK]f viÜ^ucrV vofk's-
geest 'ot hooger vormen. Zij legt de ge
lijksoortigheid in voeren en denken vast,
om lien tóch weêr verder te ontwikkelen.
De taal is de gekoncentreerde neerslag
van de levens- en wereldbeschouwing
der gemeenschap, een verdichtingspro-
difkt van ervaringen en oordeelen en
vtardeeringen der voorvaderen, een mid
djl tot toeëigening van het tolaaibszit
,èr verworven kuituur, van het erfdeel
eer hislorie.
7 Vervolgt. BEETSEN.
De metsersbazen hebben nog altijd
niet laten weten of ze den icheidsraad
aanvaarden. Die menschen handelen
verkeerd, en zullen er de gevolgen
van dragen.
Hun laatste voorstellen die ze ons
per brief lieten kennen waren belache
lijk. Ze kwamen op met tien ctm per
uur min voor de dienders dan hetgeen
ze wilden betalen voor de staking, t
En zal niet pakken.
Vanwege de firma Torley hebben
een wij brief ontvangen ons meldende
dat ze geerti de Engelsche week zou
den invoeren, en ons tevens vragende
hoeveel onzer leden er voor en hoeveel
er tegen zijn. Wij zullen een raadple
ging doen. O- V.
LUISTERRIJKE FEESTAVOND
te geven door de Tooneelm. Hooger op l met de
medewerking 'aan bet democr Kinderkoor, Aalst
Op Zondag 8 Januari 1922
bij HYPOLIET VANDER N1EPEN
Tauseei - Zaag - BeelamaUe - BaUttea.
Den 14'en April werden eindelijk de
Duppv'er schansen s'Oimerdeihand ge-
nnm p-
Hetberlch' werd met zulk gejubel ont
vangen alsof achter deze schansen 't pa
radijs w-'S ueiegen. dat i u veroverd was.
De me,.schen omhelsden elkander op
straatWeet ge het al Duppet... O
ons dapper leger 1 Een prachtige en
grontsche daad I... Dank nu God
En in al de kerken werden te Deum's
Mij gat deze overwinning groote en z:
lige vreugde, want eindelijk daarop kwa
er in Londen een vredesconferentie bijet
en beweikte een wapenstilstand.
Wat een verlichting brengt dat wooi
wapenstilstand. En wat een verlichtir
zou het voor de wereld zijn dacht
toen voor het eerst als overal eet
weerklonk De wapens Neer voc
altijd neer lk schreei dit woord
mijn roode boek.
Daarnaast echter schreef ik schucht
tusschen haakjes Utopie
Ik twijfelde er volstreki niet aan, d
het Londensche congres een einde z<
maken aan den S'ijswiik Hoisteinerschi
oorlog- De verbondenen hadden 't ove
wonnen de Duppeier schansen wart
genomen deze schansen hadden
Bezongen - morde m.lüaire kapelmees- laatsten tijd zoon groote ro!
fers werden ijverig Duppeier Schansen j dat de inneming er van mij als een ein
archeu. Duppelet storm - galops, enz. beslissing voorkwam hoe zou
marken zich nog verder kunnen handh
gespee
ein
Den
De kameratien van mijn man en hun j ver. defonderhandêitngen bleven ongé
vrouwen proef'en wel. een bitteren en i looflijk lang slepen ..dit zou een kwellii
slechten druppel in hun vreugdebeker i voor mij geweest zijn als ik niet van h
er niet bi; geweest te zijn., bij zulk een begin af de overtuiging had gehad, d
overwinning te moeten ontbreken... wat bet einde bevredigend moes zijn. A's
een tegenslag vertegenwoordigers van machtige state
Verleden Zondag had er bij Jules
Verpaiile eene vergadering plaats voor
de tabakbewerkers, waarde schrijvers
der verschillende vakbonden tegen
woordig waren, ten einde te onderzoe
ken of den tarief volgens de laatste
overeenkomst wel toegepast wierd. Er
wierd bevor,den dat er slechts een
werkhuis was, waar dit het geval niet
was. Dinsdag zijn wij er naartoe ge
trokken, en de werkgever verklaarde
ons, dat hij vanwege de schrijver van
daarenboven heel verstandige, welmee-
nende mer-schtn, te zanten komen om
zulk een wenschelijk doel te bereiken,als
het sluiten van vrede, hoe zou dat kun
nen mislukken Des te verschrikkelijker
wastnijn teleurstelling, loen nadat de
debatten 'wee maanden lang gevoerd
waren 'I bericht kwam dat het congres
onverrichtszake weer uiteen was gegaan.
En twee dagen later kwam voor mijn
Friedrich het bevel om hitte rukken.
Hij had vier en twintig uren tijd otr
zich voor te bereiden en afscheid te ne
men. En ik was op het punt te bevallen.
In die zware oogenblikken waarin ook
de vrouw den dood voelt dreigen, is haar
eenige troost het bijzijn van den geliefden
man en ik zou moeten alleen blijven,
alleen met het nijpende bewustzijn dat de
geliefde man in den oorlog was gegaan-
en met de wetenschap, dat het voor hem
even smartelijk moest zijn, zijn arme
vrouw in zulk een oogenblik te verlaten,
als voor mij, hem te missen...
Toevallig doorblader ik 't liivige boek
van Gabrië'le Petit, de heldin van Door
nik, gefusilleerd door de Duitschers voor
haar spionnendienst tijdens den oorlog.
En 'k bewonderde haar moedige daden
en heur edel en stalen karakter haar
manhaftigen dood.
Gabfiëlie Pepit had een ideaal we! be
langloos voor haar zelv« dat getuigde
ha :r optreden, haar fortuin, haar stand,
en daarom denk ik wel, dat ze haar leven
ten beste heeft gegeven uit zuivere in
zichten, uit liefde v or dat ideaal.
Haar jong leven is heen, heen als een
bloeiende roos die onder de voeten getre'
Oen wvrrviracen mei o» tiet ^cnoi, met al
de vreugde, met al het aangename, eigen
aan de jeugd.
En wat denk: u van zulke menschen
vroeg men mij,
Haar optreden.haar daden,haar sterk,
ijzersterk karakter, haar heldendood,
dwingen eerbied af. Spijtig dat zulke
edele wezens met zulk karakter, ten dien
ste gestaan hebben van zulke valscbe
zaak het vaderland luidde het.
En, inderdaad, terwijl zij haar jong le
ven offerde voer het vaderland, vergaar-
jen de Coppèe's inillioenen, 'everden aan
de Duitschers oorlogswaren, zwierden
met hen en-, zijn nü terwijl Gabrielle
rust in de kille aarde - de mannen van
den dag.
Dit om niet te spreken van duizenden
anderen, die op dezelfde wijze, als de
Coppèe's gehandeld hebben.
Maar hadde zulk karakter, ruik edel
gemoed, als Gabrielle retit, eens ten
dienste gestaan van het vredes-idee
Moge'ijk heeft ze nu niet ééns gedacht
voor wie zij zich geofferd heeft.
En wat te zeggen van dien Franschen
onderwijzer (zijn naam is mij ontgaan),
die zich in zijn school liet dooden om
dat hij niet wilde moorden,omdat hij den
oorlog als barbaarsch beschouwde
Geen boeken zijn over hem geschieven
slechts het Parijzer dagblad «I'Humanité»
heeft zijn daad geprezen.
En nochtans is hij gestorven met een
edel gedacht, een reine ziel, die de
menschlieid beminde geheel en gansch
ver over de staatsgrenzen heen...
Maar waarom wordt ^daar geen rucht
baarheid aan gegeven. Ja, waarom
BEETSEN.
't Vervolgt.
Prof. Ernesto PAGüfiffD, San fïlarco, G, (napels)
Het beste bloedzuiverend uitmuntend purgeermiddel
Oroat «puin, Kantoor, 10'. Zuiaiuwenstraat, BRUSSEL