Zondag 9 Januari 1870. J\° 5. Eerste Jaargang.
Vaderland, Vooruitgang, Landbouw, Nijverheid.
IJZEREN WEG Yerlrdurcn van Aalst. November 1889.
Naar Aalst uit
AALST, 8 Januari.
1Welke verandering
DEN IJKER.
•:o tkcnldqo to ?t|Hih J ptab uaoA sied
Den IJker verschijnt wekelijks den Zaterdag in den namiddag, onder de dagtekening van den volgenden Zondag. De prijs der inschrijving
voor een jaar is 4 fr. voor de. stad en fr. i 7a voor geheel het land voorop betaalbaar par semester. Men kan zich laten inschrijven op al de
posl.kanloo.rcn des rijks. De prijs der insertion is 15 eenlimen per drukregel, de allichcn hij den uitgever dezer gedrukt, worden gratis
afgekondigd. Brieven, geld, enz. franco te zenden aan den uilgever, in de Rozemarijnstraat, N° 1, alhier.
ncrulcriii.iMili'1,r.okrri'n 8 20 7 21 8 48 12 28 3 13 820.
M«t1i -li'ii. Viow'-riii'ii 5 la 7 2')/ 6 )0f/ 8 35// e 1.2.
Ski 8.18)9 13//e 1.2.8. 1 IW« 1,2. 3 kl 2 48//
8 13/ 3 I <t 8 211/ 8 33 en 8 33d k 1,2,3 kl
Brunei 3 20/ 7 20/ 8 00// 8 83-/12. 3 kl 8 38/ 9 13//
12 12// I 14 1, 2. kl 2 18-/ 3 13/ 4 4.»./ e. I, 2, 3
kl 3 31-/ 6 211/ 8 '37 833/.
Li-iiven. Tliierieti. Lgik, Nt'- vit-r/ 3 20/ 7 23/ 8 33//e: 1,
2 3 kl 8 38/ 9 1-W 12 12// UW e. 1. 2. 3 kl 3 13/
6 20/ k l, 2 kl. v-iu Fii111'-1 8 33./ 8 33// k. 12 kl.
Geul 6 03 vrij l-ij.17 06 e I. 2, 3 kl 8 32 8 31
12 23 12 46 3 13 6 20 6 II 9 20
NOTA. De lel Ier heieekenl In'rijp Oendérmiinde en He letterd litiig* Den/lerleeoVr.
M
Ternith
bo
Lede,
O's ;i vutids. SchendtIbekeal <lc konvooi*.
Nn,mïp» OiKfeiidd 7 06 e. 1, 2, 3 LI. 8 51 12-15 6 41.
DooruUk. Mof»«croci», K »r!rijk., Rijmel Itngs G.'nt) 8 51
12 46 S 15 641.
Doormjk, Mitewroeii', Korf rijk. Rijmel (langt Aath) 8 00
(5 54 alleenlijk uaar Kort rijk de* xaim\.ag% i muags
en woe whig*)
Niiii»vé, GpuranLhergeii, Lessen, Aath 6 10 8 00 12 12
2 5» 55.5 8 a5.
Bergen. Quiévfam. Bruine, Manage, Charl Namen 6 10
8 00 2 12 2 50 (o o'A e l, 2, 3 kl. van Charleroi).
Antwerpen 6 00 0 30 12 33 e. 1,2,8 kl. 8 48 7 00
Brussel 6 27 e, I, 2, 3 kl. 7 28 8 08 11 20 12 02 210
8 15 5 57 8 20.
Gent 7 10 8 04 e. 1,2, 3 kl. 8 52 1123 12 4Bt. 1,2,
3 kl. 2 00 4 18 E. 1, 2, 8 kl. 510 8 00 8 05.
Au ili 6 55 10 30 1 12 4 36 7 80 9 08.
I.essen 7 13 1034 201 4 35 8 10 923.
Geeriinnlsliergeii 7 36 II 14 2 17 3 12 826 9 87.
Ni'nove 6'47 7 38 8 34 II 41 2 40 533 8 30 10 01.
Imkeren 7 02 9 lü IIJ57 I 10 4 57 7 27.
Denilerinimile 7 33 9 58 113 2 22 5 29 8 00.
Onslriidu 6 J5 1,2, 3 kl. 7 00 9 30 UU3 00 1,5,
3 UI: 6 00.
In 1830 en vorige jaren, waren onze Vlaan-
dersehe geestelijken in het algemeen bezi hl met
den geest van godvrucht en rechtvaardigheid'
die den waren herdei uitmaken. Eenvoudig en
zachtmoedig, behulpzaam en voorkomend ge
leidden zij met eene waakzame hand. onder den
steun der Goddelijke Voorzienigheid, hunne
toehoorigc kudde in den weg der waarheid. Ook
waren zij algemeenelijk geacht en ajs den vader
hunner gemeente aanzien. Verduldig in den
tegenspoed, bestreden zij slechts de aangroeiende
wendingen van het protesianlismus met de
leeringen en den onwederslaanbaren invloed
van den waren godsdienst, en loen de uur der
verlossing sloeg, kenden zij den goeden uitslag
der om a meting enketijk aan (»od toe. Nederig
in hel gebed en volherdcnd in de deugd zetleden
zij o ilmoedïglijk den heilza.amen gang hunner
goddelijke zending voort, en God bekroonde
hunne pogingen met de vrede en hel geluk.
Hunne voorslaand -rs in hel Nationaal Congres
medeijverden. vrijmoedi^lijk om de grondstel-
iingen aller vrijheden »an hel land te schenken.
Lit deze volkomene eensgezindheid sproot voor
Belgeuland de volkomene gelijkheid die het
thans bestuurt. Maar wie had het ooit gedacht
de vrijheid zelve word de oorzaak der bekom
mernissen en legcnstrevingcn die zich heden
daags met zoo vele hardnekkigheid opdoen,
en die de rust aan elk huisgezin en de vrede
aan elke gemeente ontnemen. Met (ie uilrocping
der vrijheid, werd ook de wet. die de oprichting
der kloosters belemmerde, ingetrokken.
Thans overslrooinen de monikken van allen
aard, onze ber en en dalen, onze sleden en
derpen, onze huizen en hoven, Aan hun hoofd
stellen zich noodzakelijk de .lesuilen. de trotsehe
legerschaar der strijdende Kerk waar rust is,
verwekt zij onlusten; want de vrede is hare
vernedering, haren val. hare db dde slrfjd is
haar behoed, hare verheffing, haar leven
Alhoewel onder het vorig gouvernement \er-
banucn, had zij toch ccuige harcr gezeiku
behouden in onze voornaamste steden, waar zij
zich schijnlijk als nederige onderpastors der
eene of andere kerk deden doorgaan. Hel order
was dus gauw ingericht en van de eerste dagen
in volle werkzaamheid. De eenvoudige leer- en
doenwijze werd afgekeurd. Van alle kanten
sprongen luisteriijke ptedikers op. lie onfaal-
bare z< deleer van het evangelie maakte plaats
dan ile schitterende sermoenen der weisprekers,
in al de gemeenten van Vlaanderen werden
missiën ingesteld om de zondaaien te bekeer^n,
en de zoogezegde onbekwaamheid der gewone
herders te ondersteunen om de wereld Ie her
vormen. De hemel donderde, de predikstoel
kraakte, de kerk weergalmde de vervloekingen
die de aanhoorders werden toegeworpen. Alle
zielen waren geroerd, alle gewetens geschokt
en ontrust. I)c vrije instellingen der grondwet
werden aangerand als tegenstrijdig aan de
Roomsche Kerk, en hij die zich tegen deze
aanrandingen durfde verzetten, werd voorge
dragen als goddeloos en vervolger van den
godsdienst. Ilij werd inel den vinger aangewezen
en in den haat gesteld der vreesachtige zielen.
Wat meer is, onze geestelijken aangepord door
den invloed die deze oproerende predieatien op
de gemoederen hadden te weeg gebracht, en
reeds uitgelokt Hoor de lezing van liet parijschc
dagblad l'Aoeuir, dal zij misschien niet ver
stonden, besloten gelijkelijk den stoel der waar
heid met holklinkende uitgalmingen en dobbcl-
zinnige uitdagingen te overladen, en de religie
door het politiek te vervangen. De hoogmoed
en de drift om als verstandig door te gaan,
waren de eerste drijfveren..dier rampspoe
dige bew eging cn de 'geveinsde zomm van
l.oyala wisten er'zich van te bedienen om zich
tevens noozakelijk te maken in het bestuur der
kerkelijke zaken'. Zeggen wij noglans tot lof
der geestelijkheid, allen lieten zich niet te gelijk
in den strik vangen, en het grootste getal getrouw
aan de voorschriften van den H. Paulus, dat
hij die zich aan God heeft toegeirijd, zich niet
in de wereld che zaken ner/nenije. u Weder
vonden kloekiinediglijk aan hunne snonde,
aantijgingen. e bisschoppen zelf schenen eerst
verschrikt over hunnen loenemenden voortgang.
Maar bel was vruchteloos. Door bijzonderlijk#
beloftens verbonden aan het Hof van Rcomeii,
hebben zij er zich zulkdanige voorrechten w eien
Ie verschaffen en in deszelfs behet-r gewikkeld,
dat zij den Paus zelf bestieren, en het is onder
den schudmiddel zijner onfaalhaarheid dat zij
hunne overheerscliing bewerkstelligen. Buig
zaam en Irolsch, volgens de omstandigheden
jegens de bisschoppen die hen in eene zekere
afhankelijkheid trachten Ie stellen, wederhielden
zij de eene door hunnen ontzaggelijken invloed,
en door de onschatbare rijkdommen die zij zich
door alle middelen w isten toe te eigenen, en de
andere door eene schijnheilige onderwerping,
door de w elke zij zich de. ootmoedigste kinderen
der Kerk vertoonden. En het is alzoo dal zij er
in gelukten van ze eindelijk aan hunnen wagen
te spannen
Alles in dit order is aan een enkel sijstema
onderhoorig de overheerscliing welke zij onder
alle vleijende vormen voorbrengen. Behendig
in al hunne doeningen, welen zij de deugd
zaamste menschen zoo wei als de grootste boos
wichten in hun doel te doen mededeelcn en
in hun voordcel te werken.
Hun eppergi zag, hunne macht en hunne onuit
puttelijke schatten houden Roomen in den
dwang, cn het is aan den voet van Roomen dat
zij alle landen en alle volkeren willen neerleggen
om ze alle te overw eldigen.
Carolus Borromeus was verplicht hun zijn
vertrouwen te onttrekken: de eerbiedwaardigste
kerkvoogden za;en met spijt dal de religie voor
deJesuilen sleehls een middel was om hunnen
hoogmoed te verzadigen.
Fériélon verweet hun van zich een religie te
hebben opgemaakt, die altijd naar het politiek
keerde, en dtu afkeer van den waren godsdienst
inboezemde.
Bossuet stelde ze voor als de Pharizeërs, die
dtn regel \an het Evan,elie deen buigen mar
hunnen wil, om hem te, verkreuken.
De Paus Cleuientips XIV noemde ze de nagel
zijner doodkist; hij verbrak hun order, en stierf
vergiftigd. Aiie andere religieustn orders,
alle geleerde maatschappijen en instellingen,
verkeerden met lien in eeuen g-durigen tw ist
de horhonne, de Port Royal, alle vermaarde
Universiteiten de Alma Mater van Leuven zelf