dat dien vorsl paus is men mag niemand meer
betrouwen, zelfs den paus niet. men ziel hel nu;
maar is het een reden omdal men drij jaren
bestolen geweest is dat men zich hij voortduring
moet laten bestelenEn als men bemerkt dat
een geldaanbidder u op eiken frank drij dui
zendste zilver ontsteelt mag men dan zijne valsche
munt niet weigeren omdat die valsche munter
de /.aas zelf is! Indie dien bedrieger een
Vic'oi -Emmanuel, een Napoleon of een Leopold
was. zouden de kleiikale krabbelaars er al
hunne gal niet op spuwen
Wat de 21-' reden betreft, volgens hen, is dat
de paus de overeenkomst van 1865 niet kon of
mocht teekenen om dat hij ze aanvarende zou
erkent hebben dat d aan hem ontstolene pro-
vi-ntien werkelijk aan Italië loebehooren. Ont
stolen. pas voor dit woord, zon ziju al de konin
gen e.i keizers dieven. Maar. die onmacht om de
overeenkomst te leekenen en die erkentenis dat
isallocnsch. I>ie reden had hij moeten zeggen
als de overeenkomst ontworpen werd, dan had
hij niet moe te" beloven ze bij te treden om van
die belofte te kunnen gebruik maken, drij jaren
lang het grootste gedeelte van Europa te bestelen
met zijn geld van minder waarde te maken dan
hij beloofd had. Had hij de kalholijke dagblad
schrijvers geraadpleegd zij zouden hem het
7ste gebod herinnerd hebben yij zult niet
stelen of onrechtvaardig levenen hij zou in
Mien groven misstap niet gevallen zijn.
Zij willen den paus verontschuldigen met te
beweren dat Italië verscheidene gelieele mil-
lioenen ontstolen heei't en den paus maar de drij
duizendste per frank; dat is zeer onbehendig;
vooreerst schijnen zij niet te weten dat die 3
duizendste een dito uitmaken van verscheidene
millioencn op een jaar, en dan w illen zij hebben
dal indien Jan gestolen heeft Pee ook moet stelen,
dat in dit geval Jan alleen plichtig is en Pee niet.
Allons kristene zielen leest de klerikale ga
zelten en gelooft ze, ontvangt het pauselijk geld,
zij zouden immers niet willen liegen zij, zij zijn
onbekwaam uw geld uit uwen zak te halen of
het te verwisselen tegen valsch. zij hebben het
nooit gedaandie valschen munter en Langrand
zijn spooken uit de kettersgazellen opgerezen om
de religie te vervolgen...v....
EEN TOONEÉL OP HET CONCILIE.
Een duitsch blad, de Augsburger Zeilung
heeft op hel Concilie een onbekenden correspon
dent die alles bekend maakt en hekelt wat daar
gebeurt. Dit ergert zeer de overdrevene prelaten
en de jesuieten, die reeds verscheidene personen,
zelfs lieden die sedert jaren en jaren te Home
gevestigd zijn, hebben doen verbannen, onder
verdenking van die brieven aan gemeld blad te
schrijven. On lanks die verbanningen blijven de
brieven voortgaan, zoodat men telkens de hand
op een verkeerden persoon heeft gelegdhet
algemeen gedacht is dus, dat die correspondent
een der bisschoppen -leden van het Concilie
moet wezen. De Augsburger Zei ung behelst
een 25*1""1 brief, dato 28 februari II., waaruit
wij het volgende incident overnemen, dat in het
concilie is voorgevallen en bewijst hoe zeer men
er de vrijheid van denken en spreken eerbiedigt:
Gedurende de laatste zitting over 't schema
van den Katechismus, had een tooneel plaats,
dat ik u eenigzins in bijzonderheden wil mcé-
dcelen, omdat het aNeen voorbode was van de
invoering des nieuwen reglements. Er was
sprake over het Brevier. Het brevier is namelijk
eeno van Home uitgegane verzameling van ge
beden en opstellen voor de geestelijkheid, hoofd
zakelijk beslaande uit psalmen, bijbeDche brok
stukken en heiligen legendenen daar de curie
ook dit boekje als een inslrumentum domina-
lionis, een werktuig om te heerschen, heeft
aangewend, zoo weiden er door eene menigte
fabelen en verdichte stukken ten gunste van het
gezag des Pausen in opgenomen.
Van alle kanten is sinds ecu wen op de ver
betering en zuivering van het roornsche brevier
aangedrongen doch zonder eenig gevolg. En
toen nu onlangs hetzelfde onderwerp in bet
Concilie was aangeroerd heeft de bisschop van
Namen rondweg verklaard,,dat wie zich ongun
stig ten opzichte van het brevier uitliet, geen
goed kristen kon zijn.
ii Dit gezegde lokte een repliek van Mgr
Haynald uit, die, met de hem eigene wclspre-
keuheid, zijn collega van Namen deed opmerken,
boe de Vaders van Trente in de kritiek van bet
brevier waren voorgegaan, en hoe zij. op dit
punt. verseheide Pausen tot medeplichtigen
(compi.ices) hebben gehad.
Nauw waren die woo den gesproken of
de storm brak los. Haynald echter ging door en
zeide. met het oog op l.angalerie. den bisschop
van llellev dat de onveiligheid in de Kerk ge
weten moest worden aan de meerderheid en
haar aandringen op nieuwen dogineu; de Kerk
had zich bij de oude leer w el bevonden en
daarom ware het beter indien de hoofden der
Kerk. in plaats van nieuwe leerstukken toe te
voegen, zich vergenoegden met de ouden in
hunne reinheid te bewaren.
Hij dezen eersten openlijken aanval op het
onfeilbaarheids plan in den Aulu zelve, nam de
verontwaardiging nog toe.
Kardinaal Capalli greep de bel des voor
zitters. roerde haar geweldig en ontnam den
moedigen prelaat het w oord tacens et ah
umkone descendas zwijg en daal van het
gestoelte af riep hij.
Toen Haynald ondanks dit alles, toch nog
doorsprak, ging een gewoest gebrul van de zijde
der meerderheid op.
De wakkere aartsbisschop van Kalocsa was
nu wel genoodzaakt de tribune te verlaten. In-
lussclien was de opgewondenheid zoo groot, dat
de zitting moest gesloten, en de volgende tot den
2 maart moest uitgesteld worden.
Jan Delaet steeds in de hoop.
Om de mensehen tot twijfel te brengen on
trent de zaak der veroordeeling van 'an Delaet
hebben al de klerikale papieren afgekondigd
dat hij. Jan Delaet, ontevreden over de uitspraak
van het beroepshof, zich tot het verbrekingshof
ging wenden om een hervormingvonnis te
bekomen. Dees gezegde is niet alleen onwaar
schijnlijk maar onmogelijk. Jan Delaat mag op
geender wijze op den goeden uilslag der cassatie
hopen, voor de zoo eenvoudige reden dat dit hof
zich slechts te uiten heeft over zaken van rechten.
Welnu, het beroepshof heeft over feilen ge-
vonnisd, en enkelijk onderzocht of Jan Van
Rgswgckde zekerheid lieeft gehad, dat er tooi
de uitspraak van het arrest eene of meer toeken
ningen aan Jan Delaet waren gedaan.
Zoo dat het verbrekingshof het arrest van het
beroepshof niet kan verbreken, daar dit hof
verklaart dat Jan Delaet niet alleen eene oneer
lijke daad maarhedrog heeft gepleegd dat hij
de justitie heeft bedrogen met hel doel zich ten
koste van anderen !e verrijken.
Het hof heeft dit arrest uitgesproken en nie
mand ter wereld zal er nog eenige wijziging
aan toebrengen
DEUGDELIJKE tref; van het christelijk
Deputatieken ran Oostvlaanderen.
Men herinnert zich. dal in de maand novem
ber laatst, ten gevolge der kiezingen van 26 Oc
tober, de klerikale meerderheid van onzen ge
meenteraad, de gemeente secretaris, M. Boone,
van zijne bediening afzette, omdat hij als secre
taris van de liberale associatie een politiek ma
nifest had onderleekcnd, dat het gedrag schand
vlekte van M. Martin Gh"craerdls. gemeente
raadslid, gekozen door dc liberalen en die op het
stadhuis de zaken der klcrikalcn deed. De be
slissing van den raad, genomen op voorstel van
twee rechtsgeleerden en wetgeversMM. Lienart
en-Van Wambeke (dezelfde van M. Langrand-
Dumonceau), was mi t drij onregelmatigheden
besmet en werd aan den raad teruggezonden.
Intusschentijd werd de groote meerderheid
van den raad door de kiezingen van 26 October
verminderd tot op eene slem.
Dc zaak w erd dus op nienw den 16 februari
den raad aangeboden, en dit maal, heeft M. De
Wolf, lid der nieerderheid van eene stem. die:
zich onthoudpn had tijdens dc onregelmatige
stemming, gedacht van denkwijze te moeten
veranderen. Zal de handelwijze van M. Ghee-
raerdts, dan eèu stelsel worden Zal men van de
verraderij een leerstelsel maken
Wij vernemen, dal de bestendige deputatie
de afzetting van M. Boone heeft uitgesproken.
De doorluchtige aanstokers welke het schran
der afzettend besluit genomen hebben zijn MM,
Belleman, die den voorzitter vervangde, daar
M. dc Gouverneur stelliggeweigerd heeft een
onwettig stuk te handteekenen. De Bleekere,
De Raedt en Vander Hegdenuittredende leden
der deputatie. Niet wetende hoe zich Ie vreken ei»
de liberale associatie niet komiende aangrijpen,
hebben zij er aangehouden ze te kloppen op de
rug van haren secretarisen om deze laffe daad
te bedrijven zijn zij voor niets achteruit gedeinsd.
En nogtans, eerst en vooral, als constitution-
neel college, hadden zij zich hoeven te eerbiedigen
en beperken aan hunne toekenningen.
Maar bezwangerd door tenen dweepzuchtigen
partijgeest, hebben zij niet alleen de herroi ping
revocationdoor de gemeenteraad gevraagd
goedgekeurd, maarzij hebben hem van zijn ambt
van gemeente-secretaris afgezet destitution
En wie zou kunnen gelooven dat M. Van der
Heyden die zoo lang voor een gematigd en onpar
tijdig man heeft doorgegaan, op eene zoo
hatelijke wijze zijne driflgalle kon uitstorten!!!
De plaats onlbrceki om er ons heden verder
op uit te weiden.
Verontwaardiging van 1}I. Montalemhert.
Dood van JU. de Montalemhert.
Dc kloekmoedigste en verstandigste bisschoppen var»
Amerika, Vrankri|k en Diiitschland hebben tegen de
kuiperijen der jesuieten te Rome reeds geprotesteerd,
>vaar lij van den katbolijken godsdienst eene afgoderij
willen maken, waartegen alle vrijzinnige herten en
alle gezonde verstanden opkomen.
Wij hebben reeds de protestatien doen kennen van
de groote kerkredenaars Hyncinthe en Gratry; thans
doet een der oudste en verkleefdste strijders van de
katholijke religie de heer Montalembert de stem hnoren.
Hij doet eene protestalic legen de noodlottige strek
kingen der jesuieten, die tegenwoordig te Rome de
overhand hebben, protestatie die door g;insch de chri.s-
teue wereld eenen diepen indruk lal maken. Ziehier
den korten inhoud van dit merkwaardig stuk
M. Monlnlembert schrijft aan eenen advokaat, die hem
gevraagd had waarom hij zich bij pater Gialrv aansluit
om den pau te bestrijden op bet t**irrin van dc onfeib
baarheid.
Op die vraag antwoordt M. Montalembert heel trouw
hartig.
Vroeger, zegt hij, was ik den paus genegen in alles
wat hij deed, maar wie kon voorzien «lat de liberale
paus van 1817 zich zoo drukkend of twistziek (oppressif
et tracassier) x«:n gemengd hebben in wereldlijke zaken!*
die inmenging, die twistziekle beeft de fransche geeste
lijkheid nooit gemakkelijk aanvaard.
M Mnutalembert gaat nog verder, en sprekende over
zijne vroegere redevoeringen ter gunste van hft Paus
dom uitgesproken, zegt bij, dat hij ten dien tijde, in de
waarheid was, maar dat er toch iets aan die redevoe
ringen ontbreekt, namenlijk dat hij op sommige punten
niet genoeg beeft aangedrongen.
Hier laten wij bet woord aan den beroemden staatsmanl
Wat in mijne redevoeringen ontbreekt, schrijft hij,
dat zijn hoogst uoodige voorbehoudingeii tegen het
geestelijk despotism, tegen de alleenheersching. die ik
altijd in den Staat verfoeid heb, en die mij niet minder
afkeer inboezemt in de Kerk.
Moeien wij op die woorden drukken, en zijn ze niet
door hun eigen welsprekend genoeg?
Afkeerhet woord staat er afkeer repugnance
voor de onfeilbaarheid van den Paus!
Ja, zegt Montalembert, wie kon raden (en hier
geven wij wéér zijne woorden terug) wie kon raden,
dat het liberale Pausdom van 18-47, toegejuicht door de
liberalen der beide werelddeelen, het Pausdom zou
worden dat door den Vnirers en de Civiltd vertegen
woordigd, verpersoonlijk is?
Hier haalt Montalembert eenen brief aan van Mon
seigneur Sibour, den aartsbisschop van Parijs. Die brief
is vrijzinniger dan al hetgene wij zeiven over die
kwestie schrijven
En daarna brengt de groote staatsman eene welver
diende hulde aan Monseigneur Diipniiloup.En eindigende
zegt Montalembert
ln de religie benen blijf ik overtuigd dat ondanks
al den uiterlijken schijn, de katholijke religie, zonder
in *t minste iets aan Lare majesteifvalle eenheid te ver
anderen zich in Europa, zoo als 't eerst gedaan werd in
Amerika, zal plooien naar de onvermijdelijke noodwen
digheden van de nieuwe samenleving, en dat die gods
dienst altijd zal blijven het groote licht der menscbheid.
Zoo. nieenen wij ook. De godsdienst zal nog bestaan,
indien de pastoors zich niet laten misleiden, bedriegen,
verslaven door de paters, waartusscben de Jesuieten
de gevaarlijksten zijn.
Vrankriik heeft een zijner beste schrijvers vertoren;
H. Ch. <ie Montalembeit is den 14 dezer te Parijs over
leden. Hij was in 1810 te Londen geboren, verblijfplaats
zijns vaders, Hare Renê, graaf de Mni talemberl, uitwij
keling van Condé's leger, later pair van Vrankrijk en,
