ouden adel dongen welhaast naar de eer, mede
te kunnen trekken. Wie zou den eersten trawant
van Napoleons troon weerstaan het zwaard
En naast liet zwaard werd het kruis geplant.
Zonderling, nooit hebben de TeDewwisjubelendcr
In de kerken de eer van Frankrijk's gebiederdoen
klinken, dan sinds de misdaad van 2 december
aan Napoleon lil den troon gaf. W al beduidde
al die kerkelijke praal, al die priestelijke omge
ving V Zij beduidde waarlijk geen godsdienst
van 't hert maar zij beteekcnde dat Napoleon lil
een politieke fout van Louis Philippe wist te ont
gaan. LouisP ilippe.de burger-Koning, was een
voltairiaaiun al zijn denken en doen. De geestder
aehliende eeuw was in hem wakker en kerkelij
ke godsdienst was in zijn oog bijna synoniem
met bijgeloof. Zijne Regecringdacht goed te doen
die Kerk zooveel mogelijk binnen heiige vormen
te dringen de wetenschap moet in de Universi
teit vrij zich kunnen ontwikkelen, maar de kerk
moet eenigzins worden belemmerd, opdat het
licht der wetenschap niet altij i met een breede
donkere schaduw te worstelen hebbe. En de kerk
was door die maatregelen van den burger-koning
en van zijne ministers misnoegd, en had zich
morrend teruggetrokken. Welnu Napoleon III
zou dit anders behandelen. Voor hem was die
kerk alweder geen beginsel, in-ar een politiek
steunpunt voor de regeering. Hij gaf dus die
kerk al wat zijeischtc. IJctonderwijs werd haar
111 handen gegeven. De kardinalen en bisschop
pen werden op de eerste rijen der Staatslichamen
wendige vrijheid haar gegeven een hulde durft
zien aan den godsdienst gebrachtde arbeid en
de industrie zullen hem blijven prijzen, omdat
de vruchten van den arbeid steeds verkwist wor
den en de verspilling steeds nieuwe productie
mogelijk maakt
Velen werd het bang te moede onder al die
dubbelzinnigheden. Het licht was niet meer hel
der sinds Napoleon III heerschte.
Anderen meenden werkelijk dien Napoleon lil
nu maar voor goed te moeten aannemen. Zij be
gonnen hem zich te denken als vertegenw oordi
ger van het begrip van gezag in Frankrijk, en zij
vonden zelfs een uitweg voor Frankrijks politie-
ken toestand daarin, dal alsnu het begrip van vrij
heid zich zou gaan verzoenen met het begrip van
gezag, en dat Napoleons dynastie hel zou zijn.
Zoo dachten velen en zij meenden goed te doen
indien zin de gemoederen te stemmen.
Doch in tijden, van zedelijke verslapping is
soms ecu oorlog hel waarachtigeGodsgericht. Het
daemonisehe van den krijg is hierin gelegen, dat
al wat schijn is, in cikandei' valt. 't Is alsof de
wankele muren vallen, wanneer in ernst die
krijgsklaroen schalt. De aarde vraagt bloed. En
de mcnschen, eensklaps bewogen door een god
delijke drift geheel verschillend van haat of drift
treden op het slagveld, zonder eerst zei ven te we
ten wat zij doen. Zij buigen het hoofd onder het
raadsel.
Maar het raadsel lost zich op. Het offer was
noodig, opdat er weder zedelijkheid en eerlijkheid
II. P. G. Quack.
geplaatst. De pastoors werden opgenomen inde en waarheid in hetleven zijn.
staatsdienaren. Het kru:'skreeg oogen
rangen der s
schijnlïjk ecne eerste plaats. En Napoleons bere
kening bleek juist. De lagere geestelijkheid v< or
al was dankbaar dat zij niet langer als ter zijde
werd geschoven. Zij leerden de boeren op tplat-
te land den naam des keizers eerbiedigen. Ver
van Parijs, op de plaatsen waar men den keizer
niet zag. werd in de hullen de traditie van den
eersten Napoleon door de dorpspastoors gekw eek t
en overgebracht tol ecne vereering van Napoleon
III. Het hoogste opperhoofd der Katholieke kerk
was gevoelig voor politieken steun. Het kruis
scheen werkelijk den troon van Parijs leschragen.
En naast het zwaard en de kerk werd opge
roepen 't begrip van weelde. Ook hier werd
Whet Koning-"
schap omringden kan, en volgens Fransehe be
grippen omringden moet, werd door hem niet
geacht. Hij zelf wandelde soms als een eenvou
dig burger. En zijn eerste Ministers (wij noemen
alleen huizot) waren mannen van stillen een
vond. Parijs gaf nog wel altijd aan goede vormen
den toon, maar hel Hof was geen middelpunt van
schitterenden tooi of weelderige pracht Toch is
de uiterlijke schijn en glans voor velen'een ver
loksel en aantrekkelijkheid. En Napoleon UI
begreej) du niet meer dan een ander Zon Hof
zou weder een lichtpunt w ezen, waar alle glans
zich zou kunnen vertoonen. Parijs werd een
voortdurende tentoonstelling van alles, wat aan
het leven een zekeren weerschijn en schitter
kon geven. Groole fortuinen moesten hel
beeld van verkwistingen verspilling geven
Wat lette het dat eerlijke arbeid de fortuinen
niet kon opbouwende beurs moest ze ais in
een oogwenk sleeds voorttooveren. De oude ma
ring
vo or-
IV APOLEON m
>tdfhILgenanSenee"0,,,e"- IS Ce"'Ï0Chhi' Berai,kte
nier om rijk te worden, w as w erken en sparen
i.e nieuwe Napoleontische weg was agitatie en
handigheid, liet spelw'erd een maatschappelijke
vorm: de ongezonde nijverheid kwam op - for'
«innen werden in een dag gemaakt en die fortui
nen van een dag gaven al verder en verder den
-Stoot lot ziekelijke w eelde. Het geniete., stond op
den voorgrond niet arbeid, maar de t rucht van
den arbeid alleen werd gezocht. De oude fortui
nen werden door die koorts mede aangetast
En toen Napoleon met deze drij "trawanten
zijnen troon nad omringd, toen scheen zijn hik
voor goed gevestigd. J
En t was werkelijk in Europa, alsof de zede
lijke zin en het gevoel van eerlijkheid eene ne
derlaag hadden geleden.
Hoe hier was een troon op geweld eevest.Vl
omstuwd door drij trawanten, die elk slechts
masker van een goed beginsel droegen. en
zulk een troon zou blijven beslaan Het leger
zal hem kunnen steunen, omdat dal leger schijnt
bemwrn 7?aai'(l van FranknJk; k«'«'k zal
hum willen behouden, omdat die kerk in de uit-
f Pak met sr,,n"isd en kijnielijk naar Amerika
geznnden. Z.jne medeplichtigen werden vrijgesproken
«eKa83rUg "ai,r EUr°Pa' ZijnE mued s«aerf den 3
wiuK£nd k0" hfj "i6t ,an&er bli^" F™k'ük
Ziehier den
OVERGAVE DES LEGERS VAN
MAC-MAHON.
den 'ihoud der conventie
Conventie.
ïusschen de ondergeteekenden-
rp«-
rraLcïleï" te
Beiden voorzien der volmachten van Hunne
Majesteiten, koning Wilhelmen keizer Napoleon
Zondag laatst trok de rouwstoet van Napoleon III,
krijgsgevangen van den koning van Pruisen, door het vrij
en onafhankelijk België henen, juist op het oogenblik dat
het Wetgevend Korps en het volk van Parijs zijn onwe-
derroepelijk verval uitriep.
Als een komediant aan het tooneel vaarwel zegt, dan
somt de critiek gewoonlijk de stukken op, waarin hij
voorat beeft uitgemunt.
Als een groote moordenaar op het schavot sterft, dan
verhaalt men, tot les en leere, zijne voornaamste misda
den.
Wij zijn dus gerechtigd, nu Louis-Napoleon, als kome
diant en moordenaar, van de planken tuimelt, ook eenen
blik in zijn verleden te werpen, met de vaste hoop dat
Europa zich niet langer met dien gevaarlijken en schijn
cel, j^Ugl ^(fgbezigliouden
1808. Zijne moeder was koningin Horlense de Beau,na,
chais echtgenote van s Keizers der,ie,broeder Louis
Napoleon Bonaparte koning van Holland. Na den teru».
keer der Boui bons m Frankriik o-Jnn--»;- e,uo
hem naar Duitschland en van daar Zwitserland6 Ze' was'
van haren man gescheiden. Keizer Napoleon zei dat dit
gen W3S Ult °0,Z,,ke Va" wede™jdsche missla-
In Zwitser'and leerde Louis-Napoleon zip, exercitie
Na 1830 vn,eg hij om m Frankrijk te mogen wederkee
ren. Louis-Philippe weigerde. Dan wilde hij Rome hel
pen innemen, maar l viel teg, n. Hij werd door de Oos-
te laat1831 naal'Polen 6aa" vechten hij kwam
In 18*2 stierf de hertog van Reichsladt Van dat tijd-
maar eenen droom meer: Keizer van Fran-
Kfijk worden.
Hij schreef eenige sociale werken.
publiek uitgeroepen met 5,534,520 stemmen tegen
1,879,298.
In april 1849 deed hij de expeditie tegen Rome beslui
ten en wurgde de roomsche republiek den hals toe.
Den 2 december 1851 voerde Louis-Napoleon wiens
mochten op 10 december een einde namen, den staats
aanslag uiteene der schrikkelijkste misdaden, welke de
geschiedenis ooit te boeken had. De voornaamste mannen
van Frankrijk werden aangehouden. Duizenden en dui
zenden werden naar Blistach (in Afrika) en naar Cayen
ne getransporteerd. Eene volksstemming gaf hem
7,419,216 stemmen tegen 648,737.
Den 31 december 1851 werd Louis-Napoleon voor 10
jaren president benoemd.
Den 14junuari 1852 werd het keizerrijk uilgeroepen.
Nieuwe volkstemming 7,824,128 ja tegen 153,143
neen.
Den29jannari 1853 trouwt hij met Mejuffer Eugenie
de Montijo.
Den 4 jannari 1854 trokken de vereenigde vloten in
de zwarte zee. Begin van den oorlog in den Krim. Den 22
april werd Odessa gebombardeerd en 5 dagen nadien
werd de oorlog officieel aan Rusland door Frankrijk en
Engeland verklaard.
16 Maart 1856, geboorte van den keizerlijken prins.
In september 1857 samenkomst dor keizers van Rus
land en Frankrijk te Stuttgard.
Den 14 januari aanslag van Orsini.
Den 4 augusti 1858 expeditie naar Cochinchina. Pa-
likao-making van generaal Cousin-Montauban.
Den 1 januari 1859, in het antwoord van den keizer
aan het diplomatisch korps, komt de aap uit de mouw
tegen Oostenrijk.
Den 3 mei oorlogsverklaring.
Den 10 mei vertrekt Napoleon naar Italië. In juli ein
digde de oorlog door den vrede van Villafranca.
Den 24 maart 1860 palmt de keizer Savooi en Nizza
binnen.
Den 3 augusti 1860 oorlog in Syrië.
In april oorlog tegen China.
In juni 1S62, bet begin van heleinde De waanzinni
ge expeditie naar Mexico.
Den 5 november 1863 opent de keiier de zitting der
Kamers. Hij zegt dat de traktaten van 1815 opgehouden
hebben te beslaan. Hij stelt voor een europeaansch con
gres te openen. De andere mogendheden willen er niet
hooren over spreken.
In 1866 wordt Nopoleon gedwongen de vergrooting
van Pruisen te laten gebeuren, zonder zich te verroeren.
In 1870 weèr eene groote volksstemming, nog gunsti-
Oorlog tegen Pruisen.
Slag van Sedan. En
En al onze lezers weten het overige.
De keizer is gepakt voor den derden keer De
keer is goeden keer. Wij hopen da. men hen, deze maaI
niet meer zal los I iten. maa,
In 1836 waagt l„j eenen aanval op Straatsbur* Hii
l*nLpiï*r*"6M Daar h'j de Uees napt>.
I» 1840, nadat M. Thiers de dommigheid begaan had
en eersten Napoleon in z.jne verdiende rust Ie St-Helen-,
«c gaan storen om hen, naar Parijs over te brem,en'
waagde h,j weer eenen aanval, deze maal op Boul,"»ne'
J werd weer gepakt. Is twee. Hij werd veroordeeld
n iZT'tf oerangenschap. Hij bleef le Ham
'n ib4o. iiij ontsnapte, in metser eekleed
naar Engeland.
W.e weet? De koningen behandelen met elkandertoch
zoo beleefd. Het kasteel waar de keizer woont is schoon
sle van heel Duitschland. Wilhelm zegt dat Napoleon
zich (och zoo weerdig gedroeg, als hij zich overBaf
En then volzin die vleierij vond de duitsehe vorst mid
den het bloedbad van Sédan, midden het kermen en het
handenwringen van zooveel duizendenen duizenden moe-
ders, weduwen, weezen.
O we begrijpen zon wel als een ander de ridderlijke
gevoelens jegens eenen gevallen vijand.
Maar Louis-Napoleon, maar zijn kozijn Napoleon, maar
dal heele keizerlijke gespan redt zijn vel, als er een mil
J0Maa0r W4hU 1 he' T - bloed
Maa, Wilhelm re,kt eene vriendenhand aan Lonis-Na
poleon, langs over de duitsehe en fransehe gekwetsten
Is het dan opdat koningen keizer aan elkander
mourken, zouden maken, dot zoo velen gesneuv jd
Wee de vorsten, als het volk zich dat eens voor
m het hooft steltgoed
Wee hun indien de oorlog niet voor vrijheid e„
vooruitgang getreden wordt, maar voor voldoenin
i en persoonlijke heersebzuchtige p|a
nnen J
"ing van
tot
en vluchte
Bij het lorsbarslén der on wen teling van Februari g,ne
hij m allerijl naar Parijs, wel hopende dezen keer in troe
bel water le visschen. En dezen keer werd dan „oki
hoop verwezentlijkt, en dat wel in eene mate
zijne grootste verwachtingen overtrof.
Hij werd volk
Maar M. de Lamnr„„c, ais „et Wa,e, een vouro-evocl
had van het kwaad, dat die samenzweerder aan het va
erland berokkende, lie, he - "et va"
Toch
men ten.
c zijne
die zeker
d volk vertegen won diger gekozen te'Parijs
La marline, die, als het wa.e, een v„„r^.,il
t kwaad, dat die samenzweerder
derland berokkende, liet hem geene zitting
Joel, in september werd hij gekozen door vijfdepar-
Beu 20 december 1848 werd hij tot president der i
