van (lr grooten. do leiders, de zoogezegde geeste
lijke en wereldlijke herders, dier massa men-
schen welke een volk heefen.
Bittere spotternij
De eer die. natten is de k i ijgsrnein
Een volk is onteerd en verkleind als liet geen
naburig land kan verdrukken, ruïneerenen ver
woesten.
Dit is nog hel algemeen gevoelen onzer zoo
fijn beschaafde negentiende eeuw.
Vervloekte dwaling!... die za! blijven be
staan zi o 'ang als liet volk een gceslverstompcnd
onderwijs zal krijgen.
't Is alsof het noodlot er mede bemoeid was.
De volken buigen gedwee als lammeren on-
iI.t de verdrukkende hand van cenigepersoonen.
voor w ie zij speelhallen zijn.
De zelfzuchten de verdeeldheid dermassas
zijn de oorzaak van dien noodlottige» toestand
dus zijn de armen, de sleunstokkcn der
dwingelanden, der alleenheefschers.
Want er zijn een zeker slacli van mensehen
die, vastgeklonken door een wederzijdseh be
lang, zich hechten aan den meester en de selia-
kels van den kelen verbrijzelen, die zieli altijd
tracht te vormen 0111 de intresten des volks te
bcvoordeeligen, liet vrij te maken en te ont
voogden.
I)c geschiedenis loont ons natiën aan, die
onder alle uitdenkbarc regeringsvormen ge
staan hebben en altijd in de macht van alleen-
hcerscliers, dwingelanden gevallen zijn.
Frankrijk, bij voorbeeld, heeft twintig ma
len veranderd in min dan 'eenc eeuw. Het ko
ningdom, 'de republiek, het konsulaat en hel
keizerrijk, zijn daar beurtelings ten tooncele
geweest, en allen hebben bloed gestort.
En beeft dal rijk een slap naar de vrijheid
gedaan
Niet een
Maar Frankrijk is, binnen dien onvergelijke-
1 ijken lijd verloop van omwentelingen, op zoek
geweest naar de vrijheid, die onvindbaar schijnt
voor die natie.
Thans is het wederom Republiek. Zal deze
blijven bestaan P Dat is een geheim der toe
komst.
De Republiek, zegt men. redde voortijds
Frankrijk uil een grooten nood.. Zal dit nog
maals gebeuren
In een gemeenebesl of republiek, dezen die
het bestuur in handen hebben, slaan een ge
deelte van de vorstelijke macht en grootheid
af ten voordcele van hel volk.
Doch wanneer zullen zij gelijk zijn.
Ongetwijfeld is er eene toenadering, maar
Opdat liet volk door het volk zou kunnen be
stuurd worden, moet liet kunnen bevelen ge
ven en gehoorzamen, volgens de gronbéginselcn
der wijsheid.
Wilt gij rechten bezitten, gij hebt plichten
te vervullen, 0111 uwe belangen voor te staan.
Het volk moet begrijpen dat het niet door
zijn bloed is, maar door zijn verstand dat een
duurzame vrede mogelijk is.
Hel zijn de borsten niet die een dijk moeten
opwerpen tegen den vreemdeling, maar wel de
vrijheid, de ondervinding, de geleerdheid des
volks en daaruit zal eenc vrede zonder verne
dering spruiten.
Werken wij dan allen om die heilzame grond
beginselen te verspreiden.
De oorlog dondert!...
Maken wij cr gebruik van om de toeko
mende slachtingen onmogelijk te maken.
Laat ons het volk onderrichten, niet ophou
den de waarheid ie zeggen.
Takjes worden boomen.
De toekomst moet voor: de eeuwige vrede
zijn en de ontslaving van hel volk. Weg! met
de bloedige slagveldenKoophandel
DE MILITAIRE SLACHTERIJ.
Het mensehelijk dier. wanneer het den ouder
dom en de vetheid bereikt heeft 0111 geslacht te
worden, weegt middelmatig 70 kilos per per
soon.
liet is vermoedelijk, dat gedurende den oor
log 100.000 mannen op '1 slagveld zullen blij
ven. Dat vertegenwoordigt 28,000,000 (zegge
acht 011 twintig miljoen) kiloc nicnselienvleesch.
He uilgaven van den oorlog zullen ten minste
belooptn lot 2.000 miljoen voor ieder der in
strijd zijnde natiën. Dus in 'igeheel voor beiden
4,000 miljoen.
Dat verlegenwoordigdl 4-0,000 frs per geslacht
dier doorde vorsten, «de herders der volkeren.
n slachters herschapen.
De prijs van 't geslacht menschenvlcescb is
dus 591 frs de Kilo.
Het opvoeden van eenen man tot den ouderdom
van 20 jaar, middelmatig berekend lol l frank
iper dag. kost per persoon 7,200 frs, dat is bijna
100 frs de kilo.
lederen kilo metischenvleesch, die op 't slag
veld blijft, is dus gelijk aan eenc som van 671 frs
en de hierboven aangegeven onnut gemaakte
28,000.000 kilos, zijn evenveel waard als eene
som me van: 18,788.000.000 frs, zonder voor
deel voor den slachter en den opvoeder.
Die rekening is schrikkelijk Maar zie
daar nochtans de gevolgen van den oorlog
(IVerkman.)
DE VERLIEZEN DER FR AN SC HEN
GEDURENDE DEN OORLOG.
De Slaad.s-An/.eifjcr van Berlijn deelt de vol
gende opgaaf mede betreffende de verliezen der
Franschen, ui-.(jezondevd die aan dooden en
ijekivetslen
In de gevechten van vcrkenn'ngstroepen en
voorposten, die slechts eene voorbereiding tot
den strijd waren, hebben beide partijen natuur
lijk slechts weinig geleden. Zoo was dit bij
voorbeeld te Gersweiler, Ludweiler, Slurze-
lirünn, en'.bij de ontmoetingen in de omstreken
van Saarbruckcn en Niederbronn.
Den 2 augusti, toen Saarbruckeu voorloo-
pig door de Pruisen w erd opgegeven, verloren
de Fransclien 6 officieren en 67 man.
Te Weissenburg werden slechts 50 officie
ren en 1000 man door de duitsche troepen ge
vangen genomen. In handen der onzen vielen
4 mitrailleuses, 45 vierponders, 7 achtponders,
51 munitiewagens, 15 andere wagens en 14 kar
ren vol patronen voor de infanterie.
In den slag bij Wóerth verloren de Fran
sclien 6000 gevangenen met 100 officieren, 2
staandaards, 6 mitrailleuses, 36 kanonnen, 42
wagens, 200 paarden, de bagage en het kamp
van twee divisien, alsmede 2 spoortreinen met
proviand.
Den elfden dag verloren zij bij Spiclicren en
ten gevolge dezer beide gevechten in de eerstvol
gende dagen te Reichshoffeu en Saargemund
2500 gevangenen, 4 stukken geschut, 40 pon
tons, 1 kamp, verscheidene magazijnen, 10,000
wollen dekens. 40 000 centners rijst, koffie, sui
ker, rhum, w ijn, beschuit, alsook schoenen, po-
liciemutsen,slopkousen en voorraden tabak; de
ze ïaatsten te samen lot de waarde van een mil
joen.
In de versterkte plaatsen, die in de eerste
helft van aug. aan de Duitsche troepen werden
overgegeven vielen in de handen der onzen te
Ilaguenau. 6officieren cn f 03 man, benevens 80
paarden en een groot voorraad w apens te Lich
tenberg 3 officieren, 280 man, 7 kanonnen, 200
gew eeren, 30,000 patronen, eene hoeveelheid
beschuit, e.nz., Ie Lülselstein geweren en muni
tiën te Marsal 60 kanonnen.
In de veldslagen bij Metz is naar evenredig
heid niet zooveel buit gemaakt als in de beide
daaraan voorgaande en volgende weken, door
dien de vijand steeds in staat was zijn materieel
binnen dc vesting te houden of te brengen.
Inlusschen zijn in het gevecht bij Thionville
36 officieren en 2000 man, bij Gravelolfe 54 of
ficieren cn 5000 man krijgsgevangen gemaakt.
Hel gezameiijk der Franschen in die drie gevech
ten zal wel niet te hoog zijn berekend, ais men
het begroot op 25,000 man.
Rij den verderen marsch viel de vesting Yi-
trv met 18 officieren, 850 man en 16 kanonnen
in onze maebt.
In de gevechten en veldslagen bij Nouart,
Beaumont en Sedan (voor de capitulatie dezer
plaats) werden 50,000 franschen krijgsgevangen
gemaakt, terwijl een aantal standaart? en stukken!
geschutin handen deronzen vielen. Te Beaumont
verloor de vijand 7000 gevangenen, 2 slandaarts,
11 mitrailleuses, 23 kanonnen en een kamp, en
te Sedan (altoos nog voorde capiiulatie) 25 stuk
ken geschut, 2 standaarts en 25,000 man.
Bij de capitulatie te Sedan werden krijgsge
vangen gemaakteen maarschalk, 59 generaals,
250 staf- en 2095 andere officieren, 84,450
man cn buitendien nog 14,000 gekwetste ge
vangenen,.al de standaarlsdezer regementen, 70
mitrailleuses, 250 stuks veld- en 160 stuks ves-
tinggeschulen 10,000 paarden. De rest van het
fransche leger, ongeveer 14,500 man met 12,000
paarden, kanonneer en artilleriewagens, werd op
belgiscb grondgebied ontwapend.
De verliezen der Franschen binnen de bele
gerde of ingesloten vestingen zijn nog niet op te
geven. Alleen is hel bekend dat liet garnizoen
van Straatsburg bij een uitval van 19 aug. 5
stukken geschut en bij dien op 2 sept. I officier
en 4 man als gevangen verloren.
In al die gevechten te samen zijn derhalve
krijgsgevangen gemaakt1 maarschalk, 59 ge
neraals, 5250 officieren, 104,750 man en
14,000 gekwetste gevangenen voorts buit ge
maakt 10,285 paarden, minstens 56 slandaarts,
102 mitrailleuses, 690 stukken veld en vesting
geschut, ruim 400 wagens, verschillende pon-
tons-kolones-magazijnen, spoortreinen, benevens
een ouberekenbaren voorraad wapens, munitie,
klecdiiigslukken, uilrustingen, fourage cn pro
viand.
Na deze lijst is nog ingekomen de opgave
van hetgeen tcToui aan de Pruisen is overgegaan
namelijk als gevangenen 109 officieren en 2240
man; wijders 120 paarden, een standaard der
mobiele garde, 197 stukken geschut, 5QOO ge-
weeren, 5000 sabels, 500 harnassen en een
aanzienlijken voorraad munitie, uitrustingen en
proviand.
September 1792 1870,
Nog donderde te Valmy in de verte hel kanon,
nog weergalmde de omtrek van de zegekreten
van Keller's leger en het gerucht der vluchten
de Pruisen, toen in september 1792 de Natio
nale Staatvergadering voor de eerste maal ver-
eenigd, het verval der koningen uitsprak en op
hunne verbrijzelde troonen de Republiek ver
hief.
Bij het tooverwoord Republiek, staken de
volkeren fier het hoofd op, de koningen beefden
op hunne troonen en vereenigden zieli tegen het
vrije Frankrijk.
De nationale vergadering gebood de overwin
ning en de zege schaarde zicii bij liet zingen der
manhaftige looncn der Marseillaise onder bet
driekleurig vaandel der Republiek, lieden sep
tember 1870, 78 jaren later, staat de fran-
fche Republiek voor dc tweede maal tegenover
het koninklijk Pruisen. In 1792 overweldigden
de Pruisen den vaderlandscheu bodem omdat
Frankrijk de Republiek uitriep. In 1870 stelt
Frankrijk de Republiek daar om de Pruissclie
overweldiging te bestrijden.
Waarom riep 111 1792 Frankrijk de Republiek
uit
De geschiedenis zegt het ons.
Sedert veertien eeuwen zuclile het volk onder
de bitterste slavernijbeleedigd, mishandeld,
veracht, uitgezogen door de leenheerschappij,
telde het voor niets in de wereldschaal. Daar
waren koningen, adelen, en priesters; ziedaar
den hoeksteen der middeneeuwen buiten deze
bevoorrechte drievuldigheid, niets, niets dan
slaven.
Nochtans in den loop dezer eeuwen van ver
drukking, werden er van tijd tot tijd mannen
geboren, met de .kiem der vrijheid in het hart.
Deze offerden zich op om aan het volk zijne
rechten, zijne waardigheid te doen kennen. Wel
is waar werden zij meestendeels onder de macht
■wyuW\rvAAAfVw
