gerechtigheid en de handhaving der domheid,
der duisternissen en der geeslverhijstering inet
ai hare akelige gevolgen!
En hoe Ieelijk vinden zij zich bedrogen degene
die in minister Kervyn voor hel onderwijs eeni-
ge .sympathie dachten Ie ontdekken en hun be
trouwen in hem durfdea stellen!Misschien
om dat hij akademïeker is? Maar met zulke aks-
ilrmieker geraakt men slechts tot het delven van
een graf voor de waarheid, de geleerdheid en
de rechtschapenheid.
de gedragslijn die het door den vader langran-
dist, minister d'Anethan, voorgeschreven en
voorgehouden werd.
Tot eersten dezer telde men nog maar twee
schelmen die van hunne straf, welke zij voor
zeker niet gestolen hadden door de RECIll-
VAARDIG1IEIDS MINISTERS, MM. d'Anethan
en Cornesse waren ontslagen geworden. Ril getal
is tot dusverre al op drij gebracht. Re gevang-
zetting lot welke de bakker Hessels, wan Antwer-
pen veroordeeld werd voor zijn brood vergiftigd
te hebben, komt door M. Cornesse, zonder de
parketten in iels te raadplegen, in eene geldbo> t
veranderd te worden.
Hadden wij dan geen gelijk toen wij in het
nummer van 6eo november zegden dat er voor
de grootste misdadigers, voor vergiftigers van
den klerikalen boel, al hadden zij de helft der
bevolking omgebracht, noch gevangenissen, noch
schavotten zouden te vinden zijn
En verhaasten wij ons er bij te voegen dat
bakker llessels de neef is van den jezuiel Hesscis
die wij in de processen De boei, De bucq enz.
hebben leeren kennen.
M. Mcminckx heeft'in de volkskamer de mi
nister van justicie over die zaak ondervraagd
waarop deze antwoorde dat het tot zijne weet
niet was gekomen dat er eene antwerpenaar
door dit vergilligd brood was bezweken.
Zulk stelsel is bekoorlijk voor booswichten
en moet dezen doen jubelen die in hunne po
gingen niet gelukt hebben. Ontdekt men zulke
misdadigers zij zijn zeker genade geschonken te
magistratuur weinig bijval vinden: w ant volgens
dit stelsel zou een booswicht die niet een m
dolk het hart van eeu medeburger, om zich zijner
schijven meester te maken, doorboort, -en die
gclukkiglijk komt te genezen, voor geenen
moordenaar konnen genomen worden.
Uitzonderling edel stelsel kan sleehls toela
chen aan langrandisten die zoovele menschen
moraalijk gedood hebben, in de ellende gedom
peld en tallooze borzen medegeslepen hebben.
O schande waar gaan wij heen?
DDN STAARTJE AAN DE SAMENSPRAAK
VAN T LAND FAN A ELS T. OVER STADS
ZAKEN.
crvulij nadien
Frankrijk, Italic en Spanj
e.
De
vertegenwoordigers der onfaafbaarheid
e jcsui (en en al de andere aanhangers van Rome
zullen u zeggen dat Frankrijk, Italië en Spa,de
de drie schoonste landen van Europa zijn ft
acggen integendeel, dat die drie Lide landen
bedorven zijn door het bijgeloof en de onwetend
beid, welke de hinderpalen stellen aan alle voor
uitgang en welvaart. De feiten zijn daar om het
•te bewijzen. -
Is het niet de onwetendheid die in 1839
wanneerParijsgeteisterdwerdmetdechoiera een
groot deel dor bevolking deed gelooven. dat eene
bende booswichten de fonteinen der stad vei "if-
ligd hadden en eenige dwaaskoppen zooverre
brachldalzij onnoozele menschen met woe demi-
handelden ?js het niet de onwetendheid die het
zuiderdeel van Italië in de vernedering houdt?
Wat gebeurde er te Rome, in 1832. toen ook
u vriendelijk mij een lejenvergift te geven!
Is het niet de onwetendheid die, in Frankrijk
tenjare 1847, op het tijdstip eener crisis, dt
grootste en beweenlijkste onlusten heeft veroor
zaakt! Is het zij niet die, nog niet lang geleden
de verleiding en den brand aanstookte in Rou-
baix, waar twee honderd kinderen, op vie,
honderd, hunne eerste communie doen zonde
te kunnen lezen of schrijven en die alzoo blijven
zegde de meier van Roubaix in I860, zonde-
begrip van goed eft kwaad?
Heeft de onwetendheid hare uitwerkselen
niet geloond, tijdens de duurte der granen, in
het godvruchtige Bretanje, waar de gewoonti
der christelijke oefeningen niet belet, dat di
dronkenschap en de misdaden schrikkelijke ver
woestingen verrichten?
Men ziet het dus genoeg: de oinvetendheii
is niet alleen eene ooizaak van verlaugiug vooi
den meiischelijken geest, een staat van ontaar
ding voorden individu, maar ook een dreigend
g -vaar, een maatschappelijk gevaar
In Italië, in dat hoogst christelijk en fanatiek
land gaat liet even zoo erg. In 1867 waren et
nog2328 gemeenten zonder jongensscholen ei
4863 zonder meisiesseholen!
In de provinlie Turijn lelt men op 100 in
woners er 48 die noch lezen noch schrijven kun
in n.
En dal land maakt schuldan opscliulden voor
een heerlijk leger te hebben en besteedt geea
de minste zorg aan liet onderwijs des volks. Ir
Sardinië heeft men zoo veel gedaan als in Napcis
om het volk steeds in de domheid le behouden.
En Spanje, dat andere land van belofte, ds
dejesuiten zoo linog schatten en zoo gelukki
voorstellen!
W ij, Belgen, moeten het ons niet berouwen,
vroeger liet juk van zulke regeering afgeschud
te hebben.
Dut gezegend land heeft eene bevolking van
vijftien miljoen inwoners. In 1867 waren erop
die bevolking gij zult het niet willen geloo
ven, beste lezer,twualf millioeii ongelecrden
Onder dat groote korps domkoppen telde men
406 bnrgemeesters, 600 schepenen 11 (lui ze
raadsleden, die zoomin geleerd waren als de kat
En over 300 jaren w as dat land aan het hoofd
der wereldbeschaving, dus dat al het goud van
1 eru lot niets geholpen heeft.
Doch, Lel is waar, rijkdom en woeste kracht
kunnen toch niet bestaan tegenover,meerdere
geestontwikkeling.
Ziedaar, in weinige woorden, w at u een ge
dacht moet geven van de domheid en de duister
nis waarin onze hoogvliegende en fanatieke
.zuiderburen gedompeld liggen,
Dn dat zijn de drie landen, 'welke de onfaal-
bare jesuilen aan de domme bevolkingen voor
stellen ais de drie per els van Europas luister-
kroon!
De scholen ontbreken in Frankrijk, in Italië,
en in Spatij e! Zoolang er in een, land geene ge
noegzame scholen zijn, zal de beker van onkun-
.,Va'! cIltnde en van bijgeloof niet kunnen
geledigd worden.
Dat bew ijst nogmaals hoezeer wij de kazernen
w illen zien afbreken, om ze door scholen te doen
vervangen.
Hopen wij dan met lord Brougham, die in de
engelsche Kamer uitriep
Foorlaan zal niet meer het kanonmaar
u-el de onderwijzer over het lot der wereld
beslissen!
(Fervolrj nadien)
te^"tmrïriend' "ij;brenSeU U 6CU
de cholera in de eeuwige stad woedde? Eene ben
de straatloopers hadden het gemunt op eenen
\reemdeling,dien zij gaiischaanstukken trokken
Over eenigejaren barstte de ziekte in Sicilië uil
- on daar grepen de afgrijselijkste tooneelen plaats!
In eenige provinlieu geloofde men aan eene aFe-
mij 't geluk wteiie vergiftiging, door Viclor-Emanuel gebo
den en ziehier waartoe dit dwaas geloof in eene
zekere stad aanleiding gaf. E, n inwoner, door
de ziekte aangedaan, in slede van den doctor
te roepen, deed den onder prefekt komen en zeg
de: Mijnheer, ik ben JibeaaJ, ik ben aanhan-
•""•van betitaiiaanscli gouvernement, ik verzoek
ger
SOLDATEN WINKEL.
Meer dan ooit is bet ministerie bezig de hand
aan 't werk te slaan onze burgerwacht fn land
weer le veranderen.
Dit ontbreekt er nog in ons Belgeland jon
gens dat zou er toch schoon uitzien, van eenige
weken naar 't kamp te mogen gaan, tijd en geld
le verliezen en terug te kceren, nog wat dom
mer als voor het vertrek.
Men kan dit heel schoon vinden, maai wij
zeggen vooruit dat het soldatenspel tniet in onze
zeden ligt, wij hebben geene veroveringen te
doen, en er is geen beter middel om onze vrij
heid en onafhankelijkheid ate bewaren, dan het
volk, door een goed onderwijs zijn gezond ver-
liet zeven malou's ministerie volgt stiplelijk
Jan Zoo, vriend Frans gij hebt mijn gedacht van
gisteren goed gevonden, niet waar?
Frans Zeker, Jan, het geen gij zegde was de waar
heid.
Jan En onze opperhoofden die ik dezen morgend
geraadpleegd heb zijn het eens met ons dat wij moeten
pelitioneereii.
Frans Daar is geenen twijfel aan"; indien de sche
penen doo- de raadsheeren moeten genoemd worden,
dat de wet doorgaat dan moeten de.Kollegien ontbonden
worden en wij zijn er boven op!
Jan 'T is zoo, vriend, wij zullen elkander begrij-
1""'Daar ik van gevoelen ben dat men nooit tot
morgen mag uitstellen liet geen men beden kan doen,
heb ik eene petitie doen gereedmaken en beloofd van ze'
ter onderteekening in de huizen-te gaan aanbieden. En
daar ik op uwe verkleefdheid aan de partij niet twijfel
heb ik op u gerekend om mij te vergezellen.
Frans Al te gelukkig dat ik voor 't welzijn der stad
iets doen kan.
Jan Zoo dan, vrier.d, geen lijd verloren! Kom, wij
zullen eerst bij onzen vriend Piet gaan, dien z.,1 met lief
de teekenen dal is nog eene van onze goeden.
PietAh! H is wederom met 't politiek 'lat gij u
beniooit! 't is waarlijk schoon ons politiek, onze klerikale
en bovenal onze gazetschrjjvers steken tegenwoordig
wat schoons uit, 'tzijn lekkere mannen!
Frans Hoe dat, vriend Piet, wat doorn zit er u na
in den voet?
Piet Wel zie, ik heb daar 't land gelezen. Het
heeft d'air van met Kino-ve te willen lachen om dat hun
budjet voor't jaar 1870"nog niet opgemaakt is en wat
was het hier verleden jaar, was het budjet hier eerder
opgemaakt?
Jan Keen vrieud gij hebt gelijk, maar dit jaar
hebben zij gauwer geweest.
Piet Ja en dan spreken zij op eene leening van
40000 fr. die Dendermonde zal moeten doen!
Frans Hewel! Hevvel dat zullen onze mannen toch
n >uit moeten doen!
Piet Ah het maar waar is! Keen. zij zulleu het niej
meer moeit n doen, t is yedaan!
Frans Hoe dai?
J an Ileblien wij al eene leening gedaan 1 daar weet
ik het eerste woord niet van
Piet Ziet gij wel, vrienden, zoo gaat het, gij wilt u
met politiek bemoeijen en 't is maar boven op dat gij het
verstaat. De stad heeft hier eene leening gedaan niet van
40,000 fr. gelijk de Dendermoudenaars zullen moeten
doen volgens't Landmaar wel eene van /0,000 fr. Dit
is een ander paar mouwen niet waar?
Frans Eu hebben zij al dit geld al?
Jan En waar hebben zij het gehaald
Piet Zij hebben het geld4 en zonder dat het iemand
weet, dat is schooner. Zij hebben het van de huspicien
ontleenden daarmede heeft dit geene opspraak in de
stad gemaakt.
FransMaar waarom hadden zij zoo veel geld in
eens noodig, Piet, wel 't is eeu heel fortuin?
Piet Wel tot het betalen der l)rij Koningenprijs
welken zij ioor hunne schuld schrikkelijk doen verhoo-
gendiebben daar voorzijjde intresten der koopsom moes
ten instaan tot de volkomene betaling.
Jan Maar men kan toch niet betalen zondergeld!
Piet En kaïi men het te Dendermonde? En omdat
het daar liberalen zijn die doen wat hier de katholijkeii
doen is dit eene rede om de eene te beschimpen en van
't andere te zwijgen
Frans Keen, neen, Piet, recht moet recht zijn. Maar
hoe gaan zij die intresten weren?
Piet,—- Di« niIlPM wii on onze kontributieu
Jan Maar seg mij eens, Piet, gij die IOo nog al van
Mes verband hebt, wat denkt u van 't Land die zegt dat
de klerikale hier alreeds vele gedaan hebben voor stads
tcelzijn
Fet— Wat ik er van denk?'k ga 't n recht uit
eggen, dut t Land beestigheden vertelt!
Frans - Hoe durft gij dit zeggen! Een blad door de
Lerb. Jesuieten geschreven
Fret - Eu omdat eeu jesuiet eene bcesligheid schrijft
zou men het moeten aannemen als geredeneerd, neen,
neen, mts.zegt byl, reclit voor de ruist.
Frans Goeden dag. Piet, hoe is hel?
FretGoed, kamaraden, wat vers; haft
ii ten mijnent te zien?
Fret -Eene petitie en waarom?
FiansOm de Kamers aamesporen de wet
de benoeming der schepenen te doen veranderen.
nopens
