I
t
De fVaarheid.
M
A v
y
O neen de klerikalen hebben geld noodig,
geld, veel geld, hunne klokken groot en klein
roepen om niets anders dan om gpld als men
bel kleinste klokje boorl kleppen dan is bet om
dat er geld gaat gewonnen worden.
Maar ook zij hebben vele behoeften, de mil-
joenrijke paus die op rot slroo ligt moeter wat
van hebben en dan, de klerikale bladen moeten
ondersteund worden, en dit is niet weinig ge
zegd.
Vindingrijk zijn de klerikalen, dit is eene
gaaf die nieu bun niet betristen kan.
Alle jaren, alle maanden, vinden zij wat
nieuws uit om den geefiever der goede zielen
gaande te houden, en om den laalslen cent. die
den armen bestemd was, uil den zak der ennoo-
zele sullen te ontfutselen.
Nu is alwéér wat nieuws op handen, name
lijk de bekeering der inwoners van Mongo
lië. Morgen zal men afkomen met de Laplan
der,overmorgen met de Hottentottendan
met andere vieze mannen, enz., enz., bet zal
nooit eindigen.
Het slot van al de conferenties die de zoo
gezegde missionnarissen komen geven is altijd:
eenen warmen oproep tot de milddadigheid der
belgische christenen om de nieuwe missie te
ondersteunenGeld, Geld
Denkt niet, burgers, dat gij u ditmaal fel zult
moeten geneeren om u van uw geld te ontlasten,
neen, ditmaal voegt men de beleefdheid bij de
klerikale scbooierij, men zal zich de moeite ge
ven bij u aan buis Ie komen, als gij zelf niet
komt dit is een middel om u wat meer doen te
geven.
Waarlijk, burgers, meer eer kan men u niet
aandoen, geeft dus, ge zoudt ongelijk hebben te
weigeren, doch wij raden u aan iets voor mor
gen te houden, want dan zijn zij op nieuw daar
voor wat-anders.
WAT DE SCHOOLPENNING IS.
Velen hebben zich reeds afgevraagd wat de
schoolpenning, welk zijn doel en streven is.
De schoolpenning, zooals liet woord zelf het
zegt, is een penning die ten voordecle van scho
len gestort wordt.
Derhalve is hij [hoofdzakelijk een liberaal
werk want waar het onderwijs zijne weldaden
doel gevoelen, daar is vooruitgang, vooruitgang
die het liberalismus kweekt en schept.
Ketisvooral na 1870,naardcri val 't vanministe-
rie, met de vervolgingen door de klerikalen le
gen het vrije, burgerlijk onderwijs ingespannen,
dat de schoolpenning teekens van leven begon
te geven.
Immers niet zoodra waren in sommige ge
meenten de klerikalen op bet stadhuis, of de
werken van geestdrijverij en hardnekkigheid
werden aangevangen. Beurtelings zag men de
burgerscholen van Aalst.Ninovc Dendermonde en
Ronsse vernietigen, en de opvoeding der jonk
heid in banden der geestelijkheid geven.
Tegen die willekeuiige maatregelen proles-
teeren, was in den tcgenwoordigcn slaat van za
ken, onmogelijk.
Dit begrepen de liberalen- zij sloegen de han
den in een, de schoolpenning werd gesticht, en
naast geestelijke instellingen zag men weer vrije
scholen oprijzen.
Aalst, Dendermonde,Ninovo. Brussel en Ant
werpen danken aan die instelling leer- en be-
roepscholen, die aan de werkende klas het groo-
ste nul bewijzen.
Daarenboven ondersteunt de schoolpenning
de volksvoordrachten, volksbibliotheken, kin-
derkribbenen hij verleent studiebeurzen aan
kinderen van den arbeidsman tot het voltrekken
hunner studiën.
Dit zij genoeg om al het nut van den school
penning te doen uitschijnen. Dat ieder ziji\en
plicht begrijpe, en vrijgevig zijnen penning
stortte voor dit beschavingswerk.
ie weet het niet P Sedert eonige dagen ver
schijnen de jongelingen, die gelot hebben, voor
e militieraden om te welen w ie er goed is voor
den soldatendienst.
Alles is immers volbracht, wie niet gezorgd
heeft of niet rijk was, moet persoonlijk dienen.
Zoo is de wet. de fameuze klerikale wel. 0c
miliciewet tan i8op het remplacceren brengt
de wanhoop in de huisgezinnen van de burge
rij, den landman en der ambachtslieden. Voor
bij is de tijd dat, voor eenige honderde franks,
die brave lieden bunnen zoon konden vrijkoo-
pen allen moeten thans het leger in. Alzoo wil
hel de aristocratische wet die het kind dos rij
ken spaart en de arbeiders dubbel treft.
Ook heeft de heer Frère-Orban met volle
recht van die wet mogen zeggen
Geene voor het land noodlotliger wet dan
deze. Men heeft niet direkt den persoonlijken en
verplichten dienst durven invoeren, en men
heeft getracht dit zijdelings te doen. Gij hebt de
afdoende statistiek gehoord, waarvan M. Orls-
mans-Hauzeur u daar zooeven lezing gaf. De
klas der kleine burgerij en de nog belangrijker
klas der puik werklieden gelukten er in, onder
liet beheer der wet van 18/0 rcmplacanten voor
hunne zonen te bezorgen. Than» kunnen zij dat
niet meer.
I e zonen der burgerij, der landbouwers,
der puikarbeiders. ziedaar de slachtoffers i Zie
daar wie gij getroffen hebt. Ja gij hebt bel
remplacement behouden Gij hebt liet behou
den voor de hoogerc klassen der samenleving,
voor baar die zich slechts kleine offers moeten
opleggen
Maar gij hebt het afgeschaft voor de min
begoede klassen Ziedaar wat berispelijks, zie
daar wat afkeurenswaardig is
Het zijn de belangrijkste klassen, de klas
der burgerij, de klas der ambachtslieden,de klas
der puikwerkmcnscheri die door de wét van
1873 getroffen zijn.
Ziedaar waarom wij tegen die prolesteeren.-
ziedaar waarom wij vragen dat zij ingetrokken
worde; ziedaar waarom ren voorstel indien
zin gedaan is geweest.
Overweeg die waarheden, beste lezers, en gij
zult lot hel besluit komen dal de klerikale par
tij u gefopt en bedrogen beeft door valsche be
loften.
Men deelt aan la Flandre libéralevan Gent,
den inhoud van eenen brief mede van den heer
Jules Lammens, notaris te Gent, gericht aan de
overste eens kloosters te Eecloo, en gevonden
in een sterfhuis. Deze brief is in een rechtsge
ding publiek afgelezen geworden. Onze lezers
zullen er uit zien hoe men hel in meestal de
klocsiers aan boord legt, met behulp van eenen
voorzichtigen notaris.om de doode hand eeuwig
te doen duren, imvêerwil dc wetten: ongetw ij
feld komt bier de voorvaderlijke spreuk te pas
de wetten zijn voorde ganzen gemaakt
Gent, 22 E'ebruari 1862.
Zeer eenvaarde Moeder
Niet waar, 't is goed dat iedereen weet hoe
dc klerikalen achter dc schermen krinkelen en
w inkelen. Dat de familie» opletten, een oog in
t zeil voor hunne goederen. Begeer niemands,
goed, 't zij groot of klein.
ONDERWIJS DER VROUW.
In de Kamer is er kwestie geweest van liet
onderwijsder vrouw. M. Pirmez drukte de denk
wijze uit dal men de vrouw moest in slaat stel
len de geneeskunde tc bestudeeien en haar in
eenige openbare bedieningen aanvaarden, als de
telegraaf, de postkanlooren enz. De eene trad
dit gedacht bij, de andere bestreed hetzelve; het
was enkel eene woordenwisseling zonder prak
tisch nut tot nu toe. Wat er van zij, de klerikale
drukpers lacht en spot met de vrouwtjes-doklo-
ressen. Natuurlijk want er is kwestie van een
hooger onderwijs voor de vrouw; en daar ligt
al het kwaad in. Zij willen niet dat de vrouw in
geest en verstand veredelt wordt; de klerikalen
willen dat de vrouw der middelbare en hoogere
standen enkel de piano spelen en borduren als
tijdverdrijf, juist als of er geene koketten genoeg
waren. Ik voor mij hoop wel, dat het .eenszoo
ver komen zal, dat de vrouw ook eene verheve
nere opvoeding zal krijgen. Doch geduld, do
wereld gaat zoo traag vooruit.
RAAD AAN DE LANDBOUWERS.
Hier en daar bemerkt men dat de grove tar
we- soorten van de vorst, in tegenstrijdige om
standigheden herhaald, geleden heeft en zelfs
vernield is geworden.
Reeds heeft men akkers omgekeerd uit oor-
zake der vernieling of verrotting der wortels
van dit graangewas.
Of deze opgaaf juist of onjuist is, zullen wij
noch loochenen of verrechtvaardigen.
Maar iets wal dc landbouwer uit hel oog niet
mag verliezen, is dat liet op stellige ondervin
ding gestaafd is, dal dc hoofd wortel of eerste
worleJsclieut alle jaren door den winter of gedu
rende den laatsten tijd van het wintersaisoeu af-
ste rfl.
Door staande natte en derzelver herhaalde
malen bevriezing, hebben de wortels meer gele
den dan ooit, en een aanzicht van verrotting
aangenomen.
Echter, de kroon of stoel die de echte bijblij
vende wortelsmoet uitschieten is schier niet be
schadigd en op de meeste akkers gezond behou
den gebleven, dus is de oogst niet verloren;maar
de graanplanten zijn opgevrozen, en hoeven in
den grond gedrukt en met zorg overschoten le
worden en men mag verzekerd zijn van
eerstdaags, na deze bewerking, de graanakker
met eene weelderige bladsclieut te zien le voor
schijn komen.
Bespiegeling en ondervinding hebben deze
daadzaak ten klaarste aangetoond.
Daarom, alle omwerking of omploeging ge
staakt, en de toekomende oogst zal de gegrond
heid van den gegeven raad buiten twijfel stellen
en den ongeloovigen tol les verstrekken.
DE VOLKSKAMER
heeft deze week het wetsontwerp over het nota
riaat aangevat en de verslagen over eene reeks
petilicn aanhoord en onderzocht. Er zijn ook
verschillige kredieten gestemd.
Dijnsdag 11. heeft do gemeente Nieuwerker-
ken een schitterend bewijs van te vrrdenheid ha
ren op nieuw benoemden burgemeeiter gegeven.
De stoet welke M. C. Baetens, is komen afhalen,
na deze eedaflegging was bijna zonder einde en
zeer wel samengesteld.
Maar kan het anders, als de liberalen zich de
hand leenen?
En wolk verschil fussehen dezen stoet en den
genen van het schijnheilig Erembodegem, die
spottend en tergend was en het werk van mis-
kweekte pilaarbijters.
Het bestuur van de Illustration Européenne te
Brussei, komt onder het opschrift Musèe du jeune
-
Ik heb de eer n het afschrift eener erfpacht toe te sturen, bij mid
del van welke de eeuwiKh< id van uwe inrichting ten minsten voor
99 jaren ral verzekerd zijn.
Wat de eigendom der grondgoederen betreft, ik denk dat het ge
noeg zai zijn dat de weldoener er de gift van doeaande burgerlijke
godshuizen. Deze zal, meen ik, bemachtigd worden de gift te aanvaar
den aengezien de eigendom voor de hospicien geen last aanbrengt en
dat zij er integendeel een inkomen van trekken van 100 franks Ge
durende de 99 jaren.
Er is dus voordeel bij.
Indien zij tegen alle verwachting, de bemachtiging niet krijgen de
gift te aanvaarden.de weldoener kan alsdan den toevlucht nemen
tot een ander middel, en de eigendom schenken aan de overlevende
van vijf of zes nonnen, volgens de manierin gebruik in bijna al de
kloostergestichten.
Aanvaard, eerwaarde moeder, de uitdrukking mijner eerbiedige
hoogachting. Geteekend JULES LASIHENS.