®e"-
Zeg men hun De geestelijkheid verbiedt de
liberale dagbladen en sell ritten te lezen, dat
is niet waar. de geestelijkheid doel dat niet.
De geestelijkheid gebiedt voor de cleriealen
te stemmen. dat is weeral niet waar, dal
doen die herren niet.
De pastoors geven de menschen geene abso
lutie die de liberale schriften lezen of voor de li
beralen stemmen. weeral niet «vaar.
Zij vervolgen de liberalen, dat is eene af
schuwelijke logen.
Zij bemoeii nzicb van 's morjens tot 's avonds
met kiezing, kiezerslijsten, enz., enz.,— welke
schrikkelijke lastering
Kr is dus niets, niets waar.
Wij zien dit alles dagelijks onder de oogen,
en zij loochenen nog.
Wal bewijst dit
Dat zij in het openbaar met hunne grondstel
sels niet voor den dag durven komen dal zij
welen dat hunne handelingen alle palen te bui
len gaan en zij door de goede rede niet kunnen
verdedigd worden.
Iniusschen lijden en zuchten degenen die on
der dit juk gebogen gaan. Zij vervloeken den
toestand waarin zij zich bevinden en wenschen
uit den grond des harten dat de maatregelen
mochten genomen worden om de politieke gees
telijkheid op hare plaats te stellen.
Hoe, zij zijn het niet
Zij zijn het niet, neen, die overal waar zij
kunnen, alles beletten wat hun hoogmoed, hun
ne heerzucht zon kunnen tegenkanten.
Zij zijn het niet die. in onze kleine steden,
in onze dorpen die lezing der liberale gazetten
beletten.
Zij zijn liet niet. die beletten te dansen, die
beletten dat gedurende de kgrmis een orgel
speelt, die zelfs van geen arme peerdeken meer
willen.
Wie is het dan
Ondervraagt onze,brave landslieden; onder
vraagt ze wanneer ze verzekerd zijn hun hart
te mogen openen en niet vreezen te spreken tot
iemand die bun kwaad wil ondervraagt ze, en
gij zult hooren.
Zij, de geestelijkheid, geholpen door bijna
gaosch den cêldom, en zij alleen, drukken lood
zwaar op de vrijheid cn onafhgnklijkheid van
burger en landbouwer.
GEVLOEKT ZIJ DE VORST DIE TE
- WAPEN GEBIEDT
Moeder natuur heeft verdelginsmiddelen aan
de hand. om het arme menschdom te teisteren.
Al wat zij doet geboren w orden moei zij ook
de geheimzinnige pelgrim gevoelde noch vrees,
noch onzerkerheid. 'lij zette zijne wandeling voort
alleenlijk zorg nemende zich derwijze te plaatsen
dat de L'chtstralen op hem niet vielen, en hij el-
ken voorval bracht hij de hand aan den lendriem,
waarin hij voorzeker ander reisgezellen dan reli-
kwiën verborgen hield. Maar nauwelijks vatte hij
eenigo «voorden of hij liet Zoodra het wapen los
dat hij vast gegrepen had.
Do stem welke hem het oor getroffen had, was
degene der abdis, die het meisje troost in de ziel
trachten te storten en poogde hare ongerustheid
te doen verdrijven. Oude gekin, morde de pel
grim, waarom laat gij haar niet sidderen cn wee-
n--.n over de ongelukken die hare familie overval
len hebben en den tamspoed welken men haar
voorbereidt. Zij behoorde mii toe Maar geduld
"Wij zullen zien waartoe uwe verguldG «voorden
zullen dienen
Voorovergebogen naar den kant van waar de
stem opging, deed hij nog een stap vooruit en zijn
blik kon tot in het diepste der cel dringen, 't Was
ecne kamer van meubels en versieringen ontbloot
en daar of omtrent gelijkende aan degene die men
hem bestemd had. Bij de stralen der lampen wel
ke ze verlichtten, kon men heel wel de evenzoo
uitdrukk 'lijke gelaatsvormen der beide vrouwen,
die er vereeoigd waren, onderscheiden. Eene
doen vergaan, en daarom bezit zij, als even
wicht van hare wonderbare vruchtbaarheid
de afgrijselijke geesels, die wij hongersnood,
ziekte, en oorlog noemen.
In vroegere tijden kwam de hongersnood
dikwerf onze streken plagen hij volgde den
oorlog op. die gedurig op onzen vlaamschcn bo
dem woedde en besmettelijke ziekten deed ont
staan, die liet volk wegmaaiden.
Doch de verbazende uitbreiding der nijver
heid. de wereldhandel en de steeds toenemende
beschaving bevochten eindelijk <l< n vreezenlij-
ken honger. Ihteene land begon 't andere te
spijzen en in stede van hongersnood kwam de
min erge duurte 'ter levensmiddelen. Het volk
stierf nu nb'i nu niet \an meer van honger,
maar werd als grashalmen afgesneden doorpok-
ken typhuskoorls en clmlo'-o.
liet'slimine brein der menschen, dat als be
hoedmiddel legen den hongersnood, den wereld
handel nazocht, zal zonder twijfel ook een heil
zaam geneesmiddel tegen de besmetlijkheid der
koorlsenvinden reeds is daar de bevrijdende
pokinenting. Doch alsdan zal de woelige oor
log nog akeliger toenemen om de nooit verza
ligde en altoos barende natuur te spijzen.
Dagelijks zien wij de reeds te groote verdel-
gingskrachl des oorloge aangroeien men slaat
niet meer, men schit t men kwest niet meer.
men moord men doodt niet meer bij honderd
tallen, maar bij honderdduizendtallen. En welk
is op onze dagen de meest gevierde nitverheid,
tenzij de wapenmakerij en wal word er op
wereldtentoonstellingen ea elders.meest bewon
derd ten zij de kanonnen en andere moordtui
gen en welke mannen winnen op eenige dagen
lijds een wereld, vermaardheid, len zij Arm
strong Chassepot, Albirii...,'f
Voorwaar, de grootste held is thans deze, die
van heelverre in één machtig schot, hel grootste
getal cvenmenschen vermoorden kan de groot
ste vorst is thans deze, die meest kannonnen-
vleesch in de kleederen van zijn volk kan ste
ken, die het meest bloed menschenbloed
broederbloed kan doen vloeien, die overal dood
en vernieling kon zaaien ja de moedigste vorst
is hij. die van zijn paleis, de berichten van den
vreeselijk woedende krijg, de kanzen van den
oorlog afwacht om des noods, en op lijd. nieuwe
slachtoffers uit hunne haardstede op te roepen.
Arme drommels die in vocht en in slijk en
doomendc menschenbloed het leven lieten, op
Sedan 's velde.
Gevloekt, duizend maal gevloekt zij de vorst
die <1 te wapen gebiedt
O, ik zal u nog eindelijk moeten bewonderen,
gij. dwingeland, verarmer uws volks, geduri
gé onruststoker en rustelooze moordenaar, die
voornaam had Kakel de Stoute Gij ten min
duodelijke smart, maar eene smart die der on
schuld maar toehoort vertoonde zich op het ge
laat, in de bewegingen en in gansch Adelaï-
da 's houding. Bleek, de hairen hangend, in een
rouwkleed gehuld, dat liare albasten handen nog
meer deed uitschijnen, zat zij aan den voet eener
nederige legerstede op oenen stoel en hield het hoofd
half op de horst gebogen. Nevens haar, grooter en
kloeker gebouwd, van eene ernstigere schoonheid
en oenen meer gevorderden ouderdom,stond de
abdis in de houding eener koningin recht, maar
met den zaehten 011 medelijdenden blik eener
vrouw zij schéén in hare smart te dèelen en zon
der heel het eevoel harer weerdigheid en macht
te verliezen. Bij haar aanzien gevoelde men dat
den adel harer familie en den luister van haren
naam van in do jeugd den eerbied op haar getrok
ken, in haar oen weinig hoogmoed geboden had
den. Maar 't was voldoende haar eenige oogen-
blikken te aanhooren, om te zien dat dien hoog
moed zich slechts liet welgevallen in het goede, en
eene nieuwe kracht aan hare kristelijke deugden
bijzette. Zij sprak tot het meisje met de welwil
lendheid eener moeder, en met die bevalligheid
van overtuiging aanhet schoone geslacht eigen,
zij wist hare smart door woorden af te breken, en
een oogenblik dit ontroosbaar hart te vertroosten.
Vervolg nadien)
ste kondel in den bloei des levens, op vier era
twhitigjarigeu leeftijd sterven, en vier voeler,
grons te Naticya dat was u genoeg.
Gevloekt zij'de vorst, die te wapen ge
biedt
VOORTAAL EN VRIJHEID.
HetTooncel- en Letterkundig Gezelschap
Voor Taal en Vrijheid geeft toekomenden
Zondag 24sten, zijne derde looneelverlooning
op Stadsschouwburg. Wij zijn in staat te ver
zekeren dat deze vertooning, in geener mate,
aan hare voorgaanden moet onderdoen.
Ofjarila of de wilde vrouw
De Violier, twee blijspelen, door Van Peene;
Tripoletje en Kollekwintoperette-tafereel,
door F. Van de Vonde.
Ziedaar, voorwaar, een progrornma dat ons
zeer veel beloofd daarbij de gunstig gekende
tooneellisten en een voortreffelijk orkest, dit
alles verzekert ons eenen aangenomen, nuttigen
en leerrijken avond. Wij twijfelen niet, of de
groote menigte, bij iedere vertooning tegen
woordig, zal dit maal ook uit onze stad en de
naburige gemeenten. Zondag naar den scfiuuw-
burgslroomen. Met zulk allcruitlokkelijkst voor
uitzicht zal geen liefhebber van kunst en ver
maak willen te huis blijven.
DE VOLKSKAMER.
De Legrooting van ontvangsten en uitgaven
werd zonder builengewoone opmerkingen ge
stemd.
De zitting waarin men den budjet van Jnsttcie
besproken heeft, is nog al belangrijk geweest
onze fameuze representant, M. Woeste heeft
minister De Lantsheere ondervraagd over het
besluit door den gemeenteraad van Oostende
genomen, het luiden der klokken, in de menig
vuldige kloosters, die de badstad bezit, buiten
de uren door de wel toegelaten, verbiedende.
M. Woeste beweerde die maatregel tegei.strij
dig met onze Grondwet.
M. Pirmez heefi den gemeenteraad van Oos
tende in weinige woorden recht gedaan en mi
nister De Lantsheere heeft zonder omwegen
verklaard, dat hij het genomen besluit niet zal
verbreken.
MFière-Orban beeft M. Malou ondervraagd
betrekkelijk de financieele ramp die den Union
du Crédit komt te treffen en hein verzocht de
Kamer bekend te maken met de verliezen w el
ke den Union gedaan heeft. De uitleggingen
door M. Malou gegeven zijn van natuur om
de belanghebbenden gerust tc stellen. Al de
maatregelen zijn genomen, om de noodlottige
gevolgen dier ramp te vooikoineu.
Dedisculie der waterloopen is tot 11a Kerst-
misvakunlie verschoven,
WANNEER HET EERSTE KOFFIJHÜ1S
OPKWAM.
Men schat het aantal cafés en estaminels in
Parijs en het overige van Frankrijk op minstens
115,000. Toch bestond er voor twee honderd
jaren geleden nog geen enkel. Een armenier,
Pascal geheten, opende in 1674 op de kermis
te Saint Germain, bij Parijs, voor het eerst een
koffiehuis en spoedig daarop een tweede op den
quai de l'Ecole in dier voege als hij te Konslan-
linopel gezien had.
Dit voorbeeld vond ras navolging en het wa
ren aanvankelijk meestal Levantijnen, die kof
fiehuizen oprichtten. Men kreeg ook spoedig
wandelende koffieverkoopers, die van straat lot
straat gingen en hunne waar uitkreten.
De koffie was toen nog zeer duur; het pond
kostte 40 kroniien, wal, legen de hedendaag-
scbe geldswaarde gerekend gelijk staat met 500
tr.
Een italiaan, Procope genaamd, opende het
eersteen gezellig koffiehuis, waar de omgeving
in—iHOJULilil— 1
-MmMMkflMBBiiMmMl".1
