Wat er te Schendelbeke
de I'instruction populaire de Souvert Cour-
sella. een dorp dal dichl bij Charleroi geleden
is. Het bladje van 25 December 11., voegt daar
geene aanmerkingen bij maar bel is genoeg
het reglement te lezen, om te begrijpen welke
belangrijke vruchten dc sociëteit voorbrengen
kan. Wij zullen ons bepalen met bier de twee
eerste artikelen daarvan te laten volgen
Art. 1. Tusscheu dc ondergeteekende» en
al degenen, die dit reglement zullen aannemen,
word ccne sociëteit opgericht, met het doel, om
's volks vooroordeelen en onwetendheid te be
strijden, met de geleerdheid te verspreiden
door hel daarstellen eener volksbibliotheek,
door openbare lezingen en. zoo mogelijk, door
conferencies en scholen voor volwassenen men-
schen te openen.
Art. 2. De sociëteit mag geene godsdiensti-
gen noch polilieken vorm nemen, haar cenig
doel is te onderwijzen.
Zulke eene sociëteit kan onmogelijk hopen
den bijval van de klerikalon te verwerven, ter-
wijl die een afschuw van licht hebben en gcene
sociëteiten goed k-uren, welke hun vaandel
niet opsteken daarom hebben de stichters
van deze zich tot een lieer geiicht, welke be
kend is, niet alleen als een onwrikbaar, libe
raal, maar ook als een verstandige en warme
ondersteuner van de ware belangen der arbci-
ders.
Zij wilden hem raadplegen en «eten or hij
niet goed vondt, dal zij dien of dien aanzien
lijken heer zouden verzoeken het voorzitter
schap van hunne sociëteit te willen aannemen
dit werd hun volstrekt afgeraden doet uwe
zaken zeiven, was het antwoord u zullen ze
het best kennen en door ondervinding leeren
wat daaiaan hapert en moet veranderd worden.
Die rand werd in acht genomen en de sociëteit
telt reeds bij de veertig leden. De president
van de besturende commissie is een metselaar;
de onderpresident, de schatbewaarder, de se
cretaris of schrijver en de verdere leden zijn
allen mijnwerkers die schtijver, Meerschout,
is een Gentenaar die lang op zee en de wereld
rond gevaren heeft.
Wij wenschen onze waalschc landgenooten
hiermede geluk en hopen dal hun voorbeeld
in onze vlaamsche gewesten gevolgd zal wor
den. Wanneer wij denken, dat, over drie eeu
wen de Vlamingen alle volken, door kunst,
nijverheid en wctenschf p vooruit waren, dan
kunnen wij niet genoeg betreuren, dat zuurten
vledermuizen er in gelukt zijn. om ze zoo ver
achteruit te stooten des te drukker is de
plicht van al de welgezinden om te trachten
overal hel licht te doen doorschilleren. DXr.
VASTENAVOND.
Tist. Zoo vriend, Kobe't is eene eeuw dat
ik u niet meer gezien hob zelfs met de vasten
avond heb ik u nergens ontmoet.
Kobe. 'k Geloof het wel, Tist, ik heb mijn
grootjegaau bezoeken en bende geheele week weg
geweest.
Till. 't Is spijtig, ik had mat u gaarne een
velleken aangetrokken om eens de franinassons
herbergen te kunnen afgaan.
Kobe. 't Schijnt dat bet wel geweest is, hé?..
de kavalkade was schoon
Tist. Wie heeft u dat wijs gemaakt
Kobe. Wel, sjernie, het Land eu I an de
Putte staan er vol van.
Tist. Ha ha ha kent gij latijn
Kobe. Neen.... waarom
Tist. Omdat ik n zou kunnen zeggen mundus
vult decipi-
Kobe. Dit wil zeggen
Tist. De wereld wil bedrogen worden.
Kobe. Maar wat kan mom toch winnen met
liegen en bedriegen
Tist Niets maar wat wilt gij De ge*
noonte is eene tweede natuur
Kobe. Ik begrijp u niet, wat wilt gij zeggen?
Tist. Ziehier De kavalkada was geheel
enkelvoudig eene dommigheid, om niets meer te
zeggen...
Kobe. Nog tans schrijft het Land dat de stoet
schoon, de/tig, en onpartijdig was.
Txst. Pie heeft dit op vastenavond maandag
geschreven als hii van 't bal der pompiers kwam.
Kobe. - Asa, Tist, gij spreekt zoo aardig van
daag, zoudt gijjkazak gekeerd hebben
Tist. God beware mij van zoo een [lafheid,
voor al 't geld van de wereld wilde ik geen Mer-
tenziju. En juist omdat ik recht voor de vuist
ben, keur ik het gezcever van Land en Dcndtr-
bode af.
Kobe. Maar was de stoet dan niet schoon,
deftig, onpartijtig
Tist. Schoon daar zal ik niets op antwoor
den, alle goestingen zijn in de natuur maar def
tig eri onpartijdig, bij God_neen
Kobe. Hoe dat
Tist. Is het dan deftig eenen
Kobe, newel
Tist. Zie 't is zoo deftig dat ik bet bijna niet
zeggen durf.
Kobe. - Toe, Tist, zooveel komplimenten niet
zeg het maar recht uit
Tist.Ja maar'tis, ziet gij wel,... dat het
zeer vuil is.
Kobe. - Toe, Tist, wij zijn mannen ondereen,
zeg het maar.
Tist Ho, er is geene vrees dat men van de
fanatieke klerikale» ooit iets zie dat de vrouwen
tergen kan, zij hebben het veel eer op de kleine
jongens geladen, bijvoorbeeld broeder Mornen!...
Kobe. Tist, er is hier geen kwestie van broe-
derkens. zeg wat wildet gij zeggen.
Tist. - Hew el, ik ga het u maar recht uit
zeggen die deftige mannen hebben achter hun
rijtuigeenen str..t gevoerd
K0be. Wat dat gij zegt hadden zij dari
vaartkapoenen in hunne kavalkade gevraagd
Tist. Ho, neeu, er was van alle volk in van
Lede, van De Linde en van Gyzeghém.
Kobe. Maar wat beduidde toch die vuiligheid
TistRaad het zelf Dus kaka was in eene
muit opdewelke van den eenen kant geschreven
stond Licht, op den anderen Vooruitgang.
Kobe. Volgens mij moet dit beteekenen wij
sen ten op Licht en Vooruitgang.
Tist Gij zijt er zoo heb ik het ten min
sten verstaan. Zij sch.tenop Licht en vooruitgang
en terwijl zij dit verbeelden doen zij eene omha
ling voor den schoolpenning.
Kobe. Maar zij bekennen dan dat zij de vij-
andeu van Licht en vooruitgang zijn
Tist. Natuurlijk, en zij bewijzen tevens dat
hun onderwijs de menschen in de duisternis der
onwetendheid en in de slavernij wil behouden.
Kobe. Maar is het dan toch waar dat Tartuffe
nooit rechtzinnig is dan wanneer hij een masker
opheeft.
Tist. Een masker heeft hij altijd op, maar als
hij het waagt er een tweede aantetrekken dan
komt er 't binennste van 't hart uit.
Kobe. Tist, vriend, gij wordt liberaal.
Tist. Ik, liberaal Liever sterven maar
ik ben geen fanatieke en str.nt in de straten
wandelen dat is niet deftig.
Kobe- Dit is waar, maar laat ons daarover zwij
gen; maar 't Land zegt dat er een rijkdom was
van peerden en voiluren, waren er die van M.
Lienart en Leirens in
Tist. A's gij nog wat weet 1 De ploegpeerden
van de boeren vamLede. De paarden die 's maan-
da°s de beerputten hadden komen vervoeren, en
't schoonste was dit van M. Van Der Steen, dit
kwam rechtstreeks van Moorsel.
Kobe. Was die daar ook in
Tist. En waarom niet 1 men heeit mij verze
kerd dat Xavier scherreweg ook m eene voituur
zat.
Kobe. Daarin vergist gij u, vriend 't is woens
dag dat hij in eene voituur zat, maar hij was
niet alleen er waren twee gendarmen bij en hij
vertrok voor de gevangpnis van Dendermonde.
Tist. Treffelijke partij denegen tienden wor
den veroordeeld 1
Kobe. Tist, jongen, gij zijt te veel opgewonden,
wij zullen later over al die zaken spreken.
Tist. 'K. wil wel, Kobe, want telkenmale dat
ik van onze vrienden spreek wordt ik
kwaad.
Kobe. Bedaar u vriend en tot later.
Tist. Tot later, Kobe. VB.
IS HET WAAK
dat deze fameuze kavalkade door bet stadsbe
stuur bijzonderlijk begunstigd is geweest, en dat
er om dat proper bokkenwerk uit te voeren zou
iets als rondom de duizend franks uit stadskas
is toegestaau geworden
DE KLERIKALEN ALLEEN SPAREN DE
WAARHEID.
Al wie zeg! dat de klerikale comedianten de
vrijheid niet kunnen dulden en durft beweeren
dal zij iemand ooit lol iets gedwongen hebben,
zijn logenaars, zou vaderovorsle der logeuaars
zeggeu.cn M. Van Wainbeke. tot Dew ijs, zoit
niet aarselen met heele rollen papieren en certi
ficaten onmiddelijk voor den dag te komen
vrijheid, vrijheid, maar vrijheid voor u alleen
niet waar vader overste der politieke kwakzal
vers, cn dan zoudt gij in de waarheid spreken.
Wisten de ordentelijke menschen niet wat
zijne woorden gelden, zij zouden zich ook al la
ten verleiden maar zoo naïef kunnen ze niet
zijn, want'l ware al ziende zich in de moeras
dompelen.
Er gaal geen dag voorbij of vaderoverste's
gezegdens worden openbaarlijk gelogenstraft
niet dat de man in zijn hinnensle sterk pas-
toorsgezind is. maar bij weet dat Dij tonder
heil niet ver kan geraken, er hij is gelijk de
kat, T is voor liet sm<er dat hij lekt de kande-
leer.
Érpe, Meire, Haaltcrt en eene heele reeks pa
rochiën te lang om te melden, lellen zulkdanige
minnaars van de vrijheid dat zij zich wel zou
den wachten hel minste te verrichten om het
getal der leerlingen van de scholen met God te
doen vermeerderen al de kinderen die naar
hunne scholen gaan, gaan daar uit eigene bewe
gingder ouders pastoors en weldadigheids com-
missiën zouden liever dood vallen dan in iets
de vrijheid van het geweien van wie het ook zij
tc nabij Ie komen elk volgens zijne ingeving,
zoo is het en niet anders, zegde M. Van Wara-
beke, en dat wel nog in de Kamers. Eu iemand
te kort doen in zijn bestaan, iemand plagen of
in zijne belangen kwetsen, oh dat ware niet
goddelijk noch kristelijken dat doen de kleri
kale comedianten niet, zoo spreken al de plei
ters van het klerikaal korps. En al wichel te
genstrijdige durft zeggen is een logenaar, een
afgod, een ketter, een geus. roepen zij allen in
eene stem uit. Maar de ondervinding, maar de
dagelijksche voorvallen richten zich fmophou-
delijk tegen die walgelijke volksbedriegers op,
om ze le ontmaskeren.
gebeurd is waartegen schier geheel de ge
meente zich verzet heeft, zal ook niet waar
zijn, nietwaar M. Van Wambeke wel voor
zeker neen, een pastor, een gezalfd man kan
immers niet de heilige mis doen met een wrok
in het hart en nogtans heeft de gemeenteraad
zich vereenigd, heeft het kerkfabrief eene zit
ting gehouden om de door den pastor begane
vervolging te onderzoeken, en beiden hebben
vastgesteld dat de beslissingen door die twee
collegien geïiomen aan de hooge overheid zou
den oveigemaakt worden, ten einde de gemeen
te van eenen gewetenstoorder te zuiveren.
Ziellier in drij woorden waarvan er kwesüe
is. Schendelbeke heeft een koster terzelver lijd
onderwijzer, die geweigerd heeft het onderwijs
in de school niet God te geven wat de grara-
schaj) van den pastor verwekt heeft, tot zoo
verre dat hij een bakker-orgelist is gaan opzoe
ken om zijneu koster te vervangen maar de
gemeenteraad en het kerkfabriek deelen in 't
geheele de gevoelens van den pastor nieten de
