honig «-.we verkwikking van tevens inoeilijkhecleii zullen
zij de jettgd i-n de kunstminnende hargerije niet misgunnen..-
(Vondel;
Ik verheug er mij dan ook over en feliciteer er U om',
dat uwé keus gevallen iop 'n stuk, zo maalschappcli!;, zo
opvoedend en toch 7.0 gans donrilrar.lt van 't heilig licht der
Kunst. Gave kost, ';t rijk gastmaal, waaraan elk der aanwe
zige intellektuel-j en andere al zij liet in verschillende maat)
zich hebben te .goed gedaan veredelende kunst, die ons een
estetics genot, maar va.i '11 hoger erd-j heeft verschaft.
Gij hebt gespeeld zoonis Fabriciits het wenste Spee'
niet cr.kcl mei uw armen en heenen, maar ook met uw ziel I»
Daardoor hebt gij alle, van de bijzonderste hooldvertolkers
tot de eenvoudige figurant, uw eigen gevoelsleven verrijkt
terwijl gij U beijverde om in óns hart ongekende snaren te
doen trillen.»
Van den heer Ohyselen, advokaat
Wij zijn verheugd om het overgroote succes
door de opvoeringen der Katiiarinisten behaald,
en persoonlijk wil ik mijne op-echte gelukwen-
schen aanbieden om deze prachtprestatie van
Kristelijke Vlaamsche Kunst, welke uwe maat
schappij aan 0:1s Volk heeft ten beste gegeven.»
De heer Antoon Van de Velde, tooneelschrijver
Ik feliciteer de'Catharinisten voor de brede
kijk die ze te werpen vermogen op het mooie
toneeldoin'ein en voor hun pogen da: stellig alle
waardeering waard is Laten ze voortbouwen
Vlaanderen's kuituur en geloof ten bate.
Uit een verslag van den heer Aloïes De Mayer,
tooneelcritici
Voor den opvoerenden kring kunnen we kort
zijn de grootste verdiens'.e voor !i ïfhebberstoo
neel is de eenheid iu het uitbeelden. Die was hier
dan ook in hooge mate bereikt.
...We nemen die enkele details er uit lang
niet om de remnrkabele vertooning afbreuk te
doen, wel en alleen omdnt maar 0. i die punten
een hoogere vlucht, een krachtigeren indruk
.beletten. War.t die indruk op zich was er, getuige
b. v. de grandiose slotscène. Waar het «scheuren»
van het groole gordijn niet aileen als een coup-
de-theatre moet worden beschouwd maar ook
zielig en symbolisch. Op dat oppeiste moment
was er '11 lïiet te ontduiken harmonie tusschen
spel en figuratie, regie en dekor en in het over
weldigende van dit uit-eindig-gebt uren moet de
heele vertooning worden gehouden ais een mar
kante proef van grootsch tooneel.
We wenschen den opvoerend:n kring van
ganscher harie geluk Onze kantteekenmgen
moeten in het tceken van warine sympathie wor
den gesteld.
Wanneer een tweede proef, dees eerste even
waardig
Uil Het Vlaamsche Land Willem Putman
schrijft
Tc ver zou hel mij brengen moest ik u vertellen al de
merkwaardige vondsten, welke Johnn De Meester op deze
basis, heeft gebouwd Het Geding van O. Heernamelijk
Er waren spirilueele kantteekeningen, er waren zelfs geestige
afwijkingen, er waren vooral kleurige groepeeringen, in
drukwekkende scènes Er was slijl in het ensemble. En bij
poózcn kregen we voor dit schouwspel een stomme bewon
dering, zooals wij et alleen kttnncn hebben bij het aanschou
wen van oude schilderijen in onze kerken.
Het meest echter is mij bijgebleven de slotscène van dit
machtig'spel. Hier gaven regisseur en decorateur de volle
maat van hun talent. Het voorlooneel is donker. Daar ont
vangt lW.-n.is zijne vrienden, en Snlomé danst er in een
b'.eeken lichtstraal, wijl in den linkerhoek de It/den van het
Sanhedrin angstig beven bij de reulclende slagen van liet
naderende onweer. Ineens dan op het oogenblik dat het
gr.,oio sacrificie is voltrokken stelt een verblindende
bliksem alles in een belle klaarte. Snlomé ploft met een
schruwel ten gronde. Allen krimpen ineen van schrik en op
liet volgend moment, bij ondoordringbare duisternis, scheurt
dan hel groote gouden voorhang met een ijzingwekkend
gerucht dwarsilo r In een ndemlooze stilte klaart langza
merhand de achtergrond op. In de diepste verte lijzen de
drie Golgothakruisen tegen een etherisch-heldere lucht.
Beneden, aan den voet van den berg, Jigt een onafzienbare
menigte Romeinsche krijgers neergeknield, plat op den
grond De figuratie schijnrhie. eindeloos,v. nt de werkelijke
soldaten smelten samen met de ontzaglijke menigte die
geschilderd is op het achterdoek zoodat hier de indruk
van massa werd gegeven, zooals nog maar zelden in een
schouwburg is gebeurd Onderwijl schallen de bazuinen en
zenden de nieuwe Leer de wijde wereld in.
i Uit De Volksstem verslag van Jean Maury
Men ware triomf, de vertolking van Zondag
I 11 van Het Geding van O. II.» door de Catha
rinisten. 'k Overdrijf geenszins neer te schrijven
dat zulke prestatie tot r.u toe zonder weerga is in
de moderne tooneelspeelkunst, naar luiden de be
oordeelingen der talrijke recensenten en critici, in
de zaal aanwezig. We woonden bij de opvoering
van hetzelfde werk te St-Niklaas (leiding Michel
Van Vlaanderen.!, te .Antwerpen (leiding Dr De
Gruyteri; maar Aalst staat veel hooger, èn als
conceptie, én als klem, én als uitbeelding, en als
figuratie.
De 6 lafereelen zijn ais zooveel schilderluiken
omlijst door de figuratie, die ze alle zesaaneen-
kranst. En die figuratie heeft misschieh wel de
grootste krachtinspanning geeischt zoo spelers
doen dooreenwemelen, spelen, den toeschouwer
in geestes- en gevoilsverband brengen met de
actie, die zich op de, yerhoogen ontplooit, een
weergave zln van de volkswoede, door volksmen
ners ten toppunt gebracht.
Geen enkel beoordeeling is treffender dan deze
van het publiek. Vraagt aan degenen die de eerste
vertooning van Het Geding bijwoonden, en zij
zullen u zeggen hoe opgetogen allen de zaal ver
lieten. Niemand,van welke politieke of godsdien
stige zienswijze hij ook weze, tot welken kring
hij ook behoore, mag ongevoelig blijven aan eer
lijke Kunstuiting ledereen moet meewerken tot
algemeene volksontwikkeling elke tooneellief-
hebber helpe tot zuiver vernieuwen van ons too
nee!, óm de kunst, óm het volk
Uit Ons Volksblad.-
...De cpanning bij het opvoeren was volledig:
de dramatische kr icht van een stuk straalt meest
al uit bij de vertolking, zoo deze naar nature zui
ver is. En de Catharin ut n hebben zulks ten volle
bewezen. Zonder overdrijving mogen we vaststel
len dat hun spel de Uqst geschoolde overtrof, onw
dat hun personnages Ikath liek-kristeiijk gevoel
den en meeleefden.
Alles bij de vertoc
druk daar te stellen
eeuwig-goede en 't eet
ning werkte mede om van
de vertolking een volhdigen kristelijken kunslin-
De botsing tusschen het
wig kwade werd nog meer
versterkt door het levendig karakteristiek spel der
figuratie, het JodenvolW. We weten wel, dit laatste
werd vertolkt dcorjongb mannen waarbij kinderen
waren gevoegd. Doch is het volk, als volk, niet
een kind, dat zoo germ kkelijk door listige volks
menners wordt meegesleept tot het hoogste
kwaad toe
Alles in ons modei
Iedere personnage van
symbool voor en de go
staat hierin dit symboli:
te doen gevoelen. (Alle:
n tooneel is symbolisme,
et Geding bijna, stelt een
pJe tooneelspeelkunst he
me ons voik te verduide
lijken of beter, den toes .-houwer, zelfs onbewust,
is tocli meestal gevoel
Zulks hebben de atharinisten bewerkstel
ligd. Hun prestatie geturgt van heerlijk durven en
kunnen. Ze hebben bewezen dat het Vlaamscli-
Katholick Tooneel eenUiooge werkelijkheid is,
zelfs in uiterst moderne opvatting. En we roepen
luid mede met het opgetogen publiek Bravo
Uit De Werkman
Dat wordt een reuzensucces
Ik heb de vijfde ver ironing bijgewoond de
enorme zaal was weer klein en ook voor de
aangekondigde zesde zal te dit weer zijn.
Enceneering en spek waren schitterend
Uit De Schelde van Wetleren
Een tweede kunstavond viel ons ten deele
Maandag laatst en ditmaal te Aalst, bij de Kon.
Rederijkers - De Catharinisten Het grootsch en
machtig bijbliek-toer.ee.spei Het Geding van
Onzen Heer werd er voor honderden toeschou
wers voor de vier Je maalcpgevoerd.
Met een veertigtal leden van Wetteren's
tooneelkring Nooit Volleerd woonden wij de
vertooning bij ik mag ronduit bekennen dat
iedereen ten uiterste voldaan terug naar huis
I keerde, de zoete hoop koesterende zoc gauw mo-
1 gelijk te mogen naar Aalst teruggaan.
De Catharinisten van Aalst staan terecht be-
I kend ais zijnde een uer sterkste tooneelmaal-
I schappijen van 't land. Van faam kende ik ze
reeds lang, maar 't was mij nog nooit mogelijk
geweest ze aan 't werk te zien.
Het Geding van Onzen Heer gaf mij die
1 gelegenheid en waarlijk, de opvoering ervan was
een meesterwerk, op onberispelijke manier ten
tooneele gebracht. Het stuk heeft op iedereen een
I diepen indruk gelaten.
Wat de spelers betreft, die verdienen van den
i eersten tot den laatsten, allen lof. Beroepsman-
J nen zouden het niet verbetereu.
Den algemeenen en welverdienden bijval die
I zij behaalden, moet hunnen verdienstelijken en
nooit genoeg geprezen tooneelleider heer Johan
De Meester ten zeerste verheugen en hem het
j ontegensprekelijk bewijs opleveren, dat jonge
liefhebbers, door eene meesterhand geleid, het
I volmaakte kunnen bereiken.
De Catharinisten van Aalst, mogen er ten
i stelligste up rekenen dat wij op hunnen eerstko-
j menden kunstavond zullen tegenwoordig zijn. Het
zal ons nogmaals in de mogelijkheid stellen een
1 paar uurtjes in kunstgenot uoor te brengen.»
Uit Het Laatste Nieuws
De eerste opvoering van Raul De Mont's
Geding van Ons Heerdoor de rederijkers der
Catharinisten, was een ware triomf. Deze ver-
tooning is overigens een ware creatie in opzicht
van individueel spel, samenhang en figuratie en
een ware kunstverrassing voor de opvatting in
zake schikking der verschillende speelplannen,
kostumes, belichting, e. a.
Verscheidene vooraanstaande personaliteiten
uit de kunstwereld waren aanwezig ook ver
scheidene persorganen waren vertegenwoordigd.»
Uit De Standaard Verslag van Jan Poon
Het was inderdaad een aangrijpend, ver looning die
Zondag j.l in de zaal van den Katholieken Werkmanskring,
Zonnestraal, werd gegeven Eerst en vooral om de oprechte
eerlijkheid dezer vertooning. Alle valsche praat en bombntie
waren weggelaten De passie was uitgebeeld als een wreed,
tragiscb toonecl-spel.
Was de techniek van het spel meesterlijk ruw en brutaal
grootsch, waartij dan de volksch kinderlijke kostumeering
schitterend aansloot, het spel zelf werd al spoedig van eene
ongenteene suggestieve kracht. Wij kunnen hier niet te ver
daarover uitwijden maar moeten toch herinneren aan den
Herodes, de dwaze koning zooals de volksverbeelding Item
kent een ontstellende karikatuur. Mn het Sanhedti.t door
geleerden met blauwen bril en advokaten met fantastisch ge
kleurde toga, werd liet nader tot het volksbegrip gebracht.
En de syndiktis van de Kanier van Koophandel, en Judas, en
Barabbas, zij waren figuren zoo vast en sterk uitgedreven
met een direkle aansluiting bij de Vlaamsche verbeelding.
De beweging van liet krupuui dat langs alle kanten, in alle
hoeken op de scène kroop, jouwde, liep en schreeuwde', om
ten slotte in de kruisiging met barbaarschc monumentaliteit
heel de acliterscène te vullen, joeg de spanning op tot een
buitengewone hoogte.
Hier werd weer een enthousiaste ruk gegeven om de spin-
newebben van ons tooneel kapot te trekken. Mier werd een
spel bereikt en een Vlaamsche gekleurde tragiek die de Pas
sie van Onzen Lieven Heer weer zoo mcedoogen- en erbar-
menwekkend maakte en tevens zoo triomfant dat ons hart
weer de ontsteltenis kende van het kind vóór felgekleurde
krulswegplaatjcs en de blijde beklemming van de angstige
Imop op de glorieuse overwinning op Golgotha-
Jolt n De Meester heeft eens tè meer met zeer groot ver
nuft gebruik gemaakt van dc technische en levende instru
menten die hem waren bezorgd, en inct Moelaert's hulp
voor speelplans, kostumes en licht, en bijgestaan door dc
liefde en de krachtige intelligentie der Ijverige Catharinisten,
een zeer schoon tooneelfeit gepleegd.»
Uit 'd-e XX r Siècle
L'antique soclété drantatique d'Alost De Catharinisten
-a donné pour la sixtêmc lois, devant une salie arciti comble,
l'ceuvre retnarq aable du jeune ntitcnr drantatique, Paul De
Mont. grand invalide dc guerre.
