Hoe? M. Prosper.
Hier en daar.
Het Vlaamsch van M. Woeste.
Stomme boer, het zijn leugens
Komedie.
Meeting van Geerardsbergen.
Nog Pater Donche.
De scheur -en ruziemakers.
zijne lage en grootendecls leugenachtige aan
vallen bekomen dat de bemiddelde lieden de
hand reiken aan hunnen beproefden en onge-
lukkigen broeder, den werkman Hij moet
geene kennis hebben van het menschelijke hert,
die groote denker en wijsgeer, noch weten dat het
tegenovergestelde waar is. Door zulke hetserijen
houdt hij de genegenheid der rijken tegen, ver
lamt hunnen moed en wilskracht en hitst hen
op tot tegenkanting. Het is zoet bij (het wel
doen in zijn geweten te mogen zeggen dat men
toch oogenblikkelijk iemand heeft gelukkig ge
maakt en op een dankbaar hert rekenen mag
Die ontroering, die voldoening ontrukt hun
het schrijven van M. De Pelsmaeker; in plaats
van beide standen saam te brengen wordt op die
wijze de kloof dagelijks grooter en dieper.
En M. De Pelsmaeker durft beweren dat
hij de leer volgt van den grooten Paus Leo
XIII en de andere katholieken, buiten zijne
partij, beschuldigen met zijn edel woord den
spot te drijven De Paus in zijnen wereld-
beroemden omzendbrief doet eenen oproep tot
het katholieke volk om op alle wijzen door
alle mogelijke middelen de maatschappelijke
vrede te bewerken
Lage ophitsingen, vuige en lasterende be-
-schyldigicgen die gij nooit door eèn enkel be
wijs zult kunnen staven, zonder verschillende
toestanden ektijden te verwissellen, zullen nooit
tot het gewcnsejit doelwit van den Paus voe
ren het zal u misschien brengen tot .c
waarnaar gij streeft, >^a: lai en laakbaar zijn
de middelen, en langs die wegen komt men
nooit tot waar geluk.
Door het vuur derjeugdigc overtuiging meege
sleept, kan het soms gebeuren dat een hevig
woord, eene hevige uitdrukking een schoon
artikel ontsiere, maar eene aaneenschakeling
van niets dan lasterende ophitsingen, die geen
ander gevolg kunnen hebben dan oproer en
omwenteling brengen in de samenleving, zijn
dingen die men betreurt, wanneer de jaren
meer overweging en dieper nadenken hebben
aangebracht, wanneer de opbruisende drif
ten van het onstuimig hert verkoelen bij de
lessen eener lange en leerrijke ervaring.
Dat zult ge wellicht eens ondervinden indien
gij van natuurwege geen volkmenner zijt; welke
ontgoochelingen u op dien weg te wachten staan
toont u de geschiedenis. Zij bewijst u tevens
ook hoe onbestendig van duur de volksgunst
is op de wijze verkregen, die gij gebruikt.
Leer, lees de geschiedenis, M. De Pelsmaeker;
gij zult er heilzame lessen in vinden. Mochten
zij u te nutte strekken.
't Gaat soms over ziin hout, Jioe de Roe-
-\ianaers met opzet negén, en zonder oioZert
hunne leugens stout houden staan. Hoe de
liefde tot een zetelken den -mensch toch ver
blinden kan
M. Prosper schrijft
Hier in het land van Aalst hebben de
bewaarders nooit van eenige overeenkomst
met de Volkspartij willen hooren. Alhoewel
er wellicht in België geen arrondissement zij,
waar de volksbeweging zoo lievig" is als bij
ons, hebben de bewaarders gezegd. enz.
Die groote volksbeweging, M. Prosper, be
staat slechts in uwe inbeelding, en uwe mectin-
gen leveren daar het schoonste bewijs van
Wat vindt men er op
Op den buiten veel kinderen, veel vrouwen
en oude menschenin de stad een handvol
socialisten, wat geuzen en wat schuim.
In het opkomen van uwe weinige toehoor
ders, hoeveel zijn er niet die er uit nieuws
gierigheid komen
Gij droomt dus M. Prosper, wanneer ge
van eene hevige volksbeweging spreekt
Gij spreekt van eenkomenDat is kras
gij hebt uwe zoogezegde partij gesticht als
eene scheurmakerij. Welke voetstappen zijn
er tot onze bewarende partij gedaan om tot
de eendracht te komen Zeg welke voetstap
pen farfeur, of beeldt gij u in dat men tot
u had moeten komen
Dat ware te grof.
Sedert hoelang valt gij onze volksvertegen
woordigers aan en senatoren? Zijn laffe, leu
genachtige aanvallen den weg tot den vrede
Bestaat de eendracht niet in ons arrondisse
ment, gij Roelanders, uit haat- en baatzucht
hebt ze verbroken, gij moest volksvertegen
woordiger zijn; waren er geene 4000 ballen
aan vastj, ik zou eens willen .zien of die man
nen ivjg van volksliefde zouden precken. Hebt
gij, Roelanders, uwen oorlogskreet al vergeten
Scheuren zal de partij
Die partij is geborsten, ligt verbrokkeld,
schreef dc groote letterkundige Sterck den
13 Oogst 1893. Niet een ketelaar kan ze
nog deugdelijk repareeren en maken dat
ze leefbaar is
Hebt ge niet geschreven dat gij, vijandig
tegen de bewaarders, gingt opkomen en hun
de macht ontstrijden, omdat er nieuwe man
nen moesten zijn
En daarna durft ge spreken van overeen
komst Roelanders, gij nebt ze nooit gewild,
gij hebt nooit een stap gedaan en van uwen
eersten dag. af waart gij opstandelingen, vuur-
stokers, oproer- en scheurmakers.
In de overeenkomst lag de vervulling niet
van uwe wenschen, het bereiken van uw doel
wit. Gij hebt u- losgerukt, losgescheurd van de
oü partij, schreef de clown, om uwen eigen
weg in te gaan en slag te leveren in ile kie
zingen, zoowel voor dc Kamers als voor de
Provintie.
Die zoo recht af zegt dat men zich losscheurt
van eene partij, heeft die nog het recht van
akkoord en overeenkomst te spreken en te
gewagen
Gij drijft de stoutheid te ver, M. Prosper,
gij liegt te veel, maar gij en zult daarom het
V
volk niet bedriegengij hebt te luid swe
scheurmakerij doen kennen om nog de schpld
der tweedracht op den rug uwer tegenstrevers
te kunnen schuiven.
Durf toch de waarheid bekennen.
Tauak. Hierop gaat 't scheurorgaan Jos.
Zij zullpn de tabakswet in den grond bor^n
De oü deden niets. Hier is de waarheid.
M. Beernaert, de gevierde minister van Roe
land, wilde nooit toegeven zoolang ik mi
nister ben gaat ze nooit weg heeft hij gezegd.
Wij hebben het gezien.
Roeland heeft M. Woeste willen steenigen
omdat- hij bij zijn gedacht bleef over de even
redige vertegenwoordiging en dus het ministe
rie doen vallen. Daarom is M. Woestede
slechtste man die onder de zon loopt.
Na de kiezingen zal M. Beernaert misschien
weer aan 't roer komen.
Wat zal er dan gebeuren
De tabakswet zal waarschijnlijk blijven zoo
men voor de mannen kiest lijk de Roelanders
zijn. Onze senatoren en volksvertegenwoordi
gers zullen tegen het budget stemmen van Ö'en
minister Beernaert, zoo hij niet toegeeft. De
Roelanders, zijn zij logiek, zullen dat niet
kunnen. M. Beernaert voor allesOnze man
nen integendeel zeggen: de wet weg eers'
A-ooralA' Wie handelt hêc'best Zeg kiezer
Onze achtbare heer De Saedeleer heeft tegen
de tabakswet in de twintig redevoeringen ge
daan. Dept-fn de Roelanders misschien ciat
hit genoeg zal zijn den bek in de Kamers te
openen opdat aanstonds de minister recht sta
en roepe Zoo is het, heeren helden van
Roeland, ik zal de wet afschaften omdat gij
dat vraagt, anders niet
O menschelijke hoogmoed
Die jannen denken alles met de handen -te
kunnen nemen Dit gedacht drukte Daens
uit op eene meeting Yoor de vlaamsche taal
belangen. De heer Cooremans zette hem aan
stonds op zijne plaatshoe, beste heer, denkt
ge dat het zoo is, dan hebt g'het slecht op
Kiezers, de Roelanders en zullen die wet
niet afschaffen, want zij hebben daarover ver-
schillige denkwijzen. Er is zelfs eenj die in
Denderbode van Aalst ten voordeele dier rech
ten artikelen heeft geschreven en een penne)
twist gevoerd. Moest ge die artikelen eens lezeh
(zie Denderbode van 1890, in de maanden Oogst,
September, October en November) dan zoudt
ge eens staan zienDie wet is er noodig',
schrijft hij, om onze produkten te verfijnen
en den tabak, den inlandschen, duurder te ma
ken en winstgevender voor den boer.
Dat is nen economist hé
De Stad Ninove zal daarover eens een artikel
schrijven, 't is de moeite weerd.
Het orgaan der scheurpartij sprekende over
de Vergadering der Afgevaardigden, schrijft
onder anderen 't volgende op spottenden toon
Zij zijn bijeengeweest die afgeveerdigd'
en a neeren neöófcn ei" in 't Vlaamsch" gé-*
sproken, zelfs M. Woeste heeft een Vlaamsch
briefken trachten af te lezen.... M. Woeste,
denkende dat hij heerscht en regeert boven
iedereen, M. Woeste wil .van ons Vlaamsch.
niet
Vooreerst de scheurmakers beleedigen noch
randen M. Woeste nooit aan, zeggen zijm^n
oordeele weêr eens.
Wat het trachten te lezen betreft, ontleenén
wij aan Het Handelsblad de regelen welke
het laat volgen op een gemein liedeken tegen
M. Woeste door een centenbladje meêgedeeld
en die eene duchtige afstraffing zijn der el
lendige scheurmakers in ons Arrondissement
Wij herhalen door en door gemein
Als M. Woeste den haat der tegenpartij'
opwekt, is dit een bewijs dat hij een man \ari
groote weerde, een strijder is van top tot teeif
gewapend, en wij begrijpen dat de liberalen
hem bevechten.
Dat een handvol conservatieven hiermê'j
instemmen, is voor ons de domste der dom
heden M. Woeste is overigens de eenige niet,
die zich in dezen toestand bevindt.
Dezer dagen sprak M. Woeste eene Vlaam
sche redevoering uit, en er waren personen
die hem hekelden, omdat zijne taal niet zuiver
was.
Wij, wij juichen hem integendeel toehet
is schoon voor een man als M. Woeste, aan te
leeren wat hem, door zijne opvoeding, ont
brak om alzoo nader met zijne lastgevers in
betrekking te komen.
Spreekt M. Woeste nog niet vloeiend
Vlaamsch, dan gedenken wij nog dat wijle
Victor Jacobs, toen hij zijne allereerste Vlaam
sche redevoering hield, verre van vloeiend
sprak, en nochtans was hij kort nadien c%\
keurig laamsch reden aai
Wij hopen hetzelfde van M. Woeste.
Bij hem, een man van zooveel talent, zoo
veel helderen geest, is willen kunnen
Over eenige dagen was 't meeting te Oke-
gem. Gelijk het overal gebeurt, na de mee
ting liepen de roelandera de herbergen af,
vergezeld van eene beschonkene lijfwacht.
In eene herberg, aan de statie, ontstond eere
discussie tusschen van den eenen kant M. L.
statiebediende van Santbergen en eenen lette" -
zetter, en van den anderen kant zekeren ad
vocaat en andere scheurmakers.
Onmogelijk hier al de gezegdens weer te
geven van eene hevige woordenwisseling d e
ten minste eene uur lang geduurd heeft, v
Op zekeren oogenblik werd de twist heet.
voor de ioelanders.
Waarom, vroeg M. L., waarom wilt gij
de oü bewaarders wegkegelcn, zij die niet »-
leenlijk bewijzen gegeven hebben van groot
talent, maar die zoo menigvuldige en zulke
uitstekende diensten bewezen hebben aan gods
dienst en landbouw, en waarom wilt gij in
hunne plaats mannen zetten, die nog groen
zijn van onder tot boven en onder alle oj>-
zichtendie op de wereld nog niets anders
verricht hebben als kwaad en die door daden
reeds bewezen hebben dat ze zelfs niet bekwaam
zijn om de zending te vervullen waarmee ze
gelast zijn
Wat bedoelt gij
De brugge van Impegem
In plat vlaamsch gezegd, antwoordde
letterlijk de advocaat, gij liegt er aan
Dat is waar, dat is waar, riepen ver-
schilligen.
Menschen, dat hoort gij, dat zijn de
argumenten van eenen advokaat, van een kris
ten demokraatgij liegt er aan.
Ik kan tegen u niet klappen, gij zijt er
te dom voor, wedervoer de groote volksvriend.
De boeren trokken luidruchtig partij tegen
de roelanders.
Meester advokaat werd het gewaar.
Jongens, zei hij, drinkt ne keer, ik geef
nog nen tournée.
Oh, onderbrak scheurmaker n° 2, wat
wilt gij daarop antwoorden,'t is een stom
me boei-.
Wat zegt gij daar, vroeg M. L..., gij-
gij durft zeggen dat ik een stomme boer ben
I... kikikik heb dat niet gezegd.
Gij hebt het zeker gezegd en ik neem
tot getuigen al wie hier in huis is.
Ja, riep men van alle kanten, gij hebt het
gezegd.
I...kikikik heb dadada...da niet gezegd.
De heer Van D... sprong recht en zeiZwijg,
snotneus, gij hebt het gezegd en voor u bij
zonderlijk is dat schande.
Gij ziet, geachte lezer, daar zijn nogmaals
de roelanders in hunne volle naaktheid
De eene, een advocaat, een opgeblazen kaal-
zak die de represenlantenkccrs wil likken voor
de wille van het smeer, en die, tot vijf maal
toe, bot gezet en verpletterd door de bewijs
voeringen van een eenvoudigen statiebediende,
tot vijf maal toe zich geweerdigt uit te roe
pen In 't plat vlaamsch gezegd, gij liegt
er aan. Ik kan tegen u niet klappen, gij zijt
er te dom voor
De andere, een rakker die binnen tien jaar
nog zal rieken naar den koeistal, en die, in
stad komt strijden voor lotsverbetering van
boer en werkman, die schrijft dat de boeren
stiel de edelste is van allen, die nogthans aan
den edelsten van alle stielen verzaakt om hier
zijn dagelijks brood te komen afbedelen van
de vervloekte en verwenschte steemans, en die
onbeschoft genoeg is om in tegenwoordigheid van
boeren en werklieden te verwijten aan een
deftigen en eerlijken jongelingGrij zijt
een stomme boei*.
Daar staan ze, de huichelaars, de schein-
heilige volksmannen
Verdienen die heldendaden geene plakbrieven
op al de gemeentehuizen van ons arrondisse
ment
De Klokke Roelanders zijn komedianten en
pogen niets anders dan de zetels voor hun
eigen in te palmen.
Ziehier er een onwederlegbaar bewijs, van.
IViester Dacus i» lin persoon den v h. V.
Diericx eene kandidatuur komen aanbieden
eenige dagen voor den poll van Aalst.
Hij achtte dus den heer V. Diericx een echte
volksman, bekwaam om de menigvuldige be
langen van het werkvolk te ondersteunen en
te verdedigen.
Ja maar, M. V. Diericx weigert.
Van dit oogenblik is hij in de oogen van
pr. Daen» een man zonder waarde, een volks
verdrukker.
Kiezers hoe vindt ge dit?
Wat bewijst dit nog Dat priester Daens de
groote makelaar is voor de kandidaten der
zoogezegde volkspartij.
Wij die dachten dat zij hunne kandidaten
rechtstreeks door het volk lieten aanduiden.
Waar blijft zijnen fameuzen poll?
De heer Daens van Aalst, de al te befaamde
leider der zoogezegde Volkspartij, dien de li
berale en socialistische bladen bij overeenkomst
uit eerbied of spot gewoon zijn Priester
Daens te noemen, heeft Zondag laatst eene
meeting te Geerardsbergen gegeven.
Een vrij talrijk gezelschap, waarvan de
overhelft socialisten, de kleine helft liberalen
en 3 a 4 katholieken, was aanwezig.
En 't is daar dat M. Daens den volkswind
is gaan zaaien, om echter een onverwacht
maar niet onverdiend tempeest te oogsten.
Zoolang de redenaar zich bepaalde bij de
gewone uitkramingen en den onweerhouden
laster tegen M. Woeste en de katholieke partij,
bleef de rust in de zaal heerschendoch zoo
hij het woord c Godsdienst vernoemd had
.begon een zoo dol rumoer, dat zijne rede on
verstaanbaar wierd en de bevalligste scheld
woorden hem langs alle kanten werden toe
geworpen. Smijt hem beneên klonk het,
Geeft hem hier, wij zullen zijnen rok uit
doen met een charivari in orde, met uit
roepen en bedreigingen waar de betamelijkheid
geene uitdrukking voor heeft
Hier is een kopstuk der liberalen tusschen-
gekomen en heeft de menigte tot kalmte
aangemaaud, voorgevende dat spreker Daens
de zaak in goeden zin verstond, dat hij geheel
en gansch hunne zinswijze deelde en zoo so
cialist gezind was dan zij allen?...
Evenwel werd de vergadering meer en meer
woelig tot eindelijk de spreker, M. Daens, zijne
vrijgezinde gedachte moest voor zich houden,
daar men met zijnen populairen persoon voor
goed het zotje hield
Nu volgde de tegenspraak op de aangeroerde
godsdienstige punten, verscheidene socialisten
werden gretig aanhoord en druk toegejuicht.
De heer Daens zoo welsprekend, zoo on
uitputbaar, zoo rijk in uitdrukkingen, zoo
kiesch van gedachten en zoo zuiver van in
zichten, de heer Daens bleef koes als een hond
J'en stom als een standbeeld bij de uitvallen
tegen den godsdienst, waarvan hij de verkon
diger zijn moest, bij de uitvallen op het pries
terskleed, dat hij tegen allen laster en bezoe
deling zou helpen moeten verdedigenGij
zegt daar zoo sprak een socialist, dat de
grondslag der maatschappij dc religie moet
zijn, doch dé grondslag is brood Gij zegt,
dat gij daar spreekt als priester en uwe woor
den trekt uit een brief (encykliek) van den Paus
doch wie heeft er het geloof naar de kl....
geholpen als gij, priesters, met de schoolwet.
En dat alles laat de groote redenaar onder
de drukste goedkeuringen uitkramen en goed
keuren hier staan wij in uitdrukkingen stom,
doch wij zetten ter beoordeeling van zulk ge
drag een groot vraagteeken
Na die mislukte bakte werd de heer Daens
als triomf der verbroedering de stad rond ge
leid door eenige gekende liberalen en socialis
ten, van de eene liberale herberg naar de an
dere. Da's nog 11e Ventzeiden de talrijke
gasten die uit nieuwsgierigheid den held op- de
hielen volgden.
Eindelijk, vermits eten en drinken populair
is, ging Mr Daens een wel begoten gastmaal
nemen met een paar vrienden die in geen 20
jaar een kruis gemaakt hebben. Dites la gr&ce,
Baptiste
Daaruit zal men nu toch, als resultaat eener
dergelijke meeting moeten den val van den
immer aangeranden Woeste en van de katho
lieke partij opmaken het zal de triomf wezen
der helden van de klokkendemocratic.
Laat ons schokschouderen bij dergelijke uit
vallen tegeu ons vaandel.
Zondagsblad van Geerardsbergen.)
Wij lezen in de liberale Iiidépendance van
20 Mei 1894
Apropos van het leermeesterambt dat pries
ter Daens lange jaren uitoefende, zie hier nog
een historieken; het is ons geworden met de
zekerste waarborgen van echtheid, en het
schildert den held af in de eigenaardigste trek
ken.
Te dien tijde gaf pastoor Daens les aan
den zoon van een kasteel uit den omtrek van
Aalst. Alle dagen kwam een voituur hem ha
len om hem naar het kasteel te voeren en
bracht hem, na de les, weer naar huis.
Zekeren dag was onderweg pr. Daens in
gemeenzaam gesprek geraakt met den koetsier.
Enfin, vroeg hij, zeg mij eens, hoeveel
wint gij wel bij die plaats van koetsier
De knecht zei het, en pastoor Daens, ver-
ontweerdigd, schoot in zijn vuur om aan den
braven man te doen verstaan, dat hij het
slachtoffer was van eene hatelijke en schan-
dige zweetzuigerij, dat zijn arbeid meer weerd
was, dat hij beter moest betaald worden, etc.
enz.
De boer keek verbaasd op, en stond te
gapen met zijnen mond vol tandenook als hij
op het kasteel weer kwam was zijn eerste
werk 'dat alfes te vertellen.
Natuurlijk kwani het gebeurde ter oore v&n
den kasteelheer, die weinig smaak vond in
die demokratische propaganda en de eerste
gelegenheid de beste waarnam om af te breken
met den al te driftigen leeraar.
Dees historieken is echt gebeurd, niet met
den koetsier van eenen kasteelheer uit den
omtrek van Aalst, maar met den knecht uit
de vermaarde brouwerij van Wieze.
Alle verdere opmerkingen zijn overbodig.
Vriend kiezer, gij kent alreeds die rare vo
gels.
Laat ze ons wat dichter leeren kennen.
Wij zegden u dat zij verkeeren met frama-
90ns en geuzen.
Gij zult straks gaan zien hoe die verkeering
met hunne framasonieke en geusche zomerlie
ven ze alreeds verbeterd heeft.
Denkt gij dat zij nog strijden tegen godde-
looze liberalen en geuzen; geenszins, zij spu
wen uiteluitelijk laster, venijn en nijdige aan
vallen tegen al wat kat holiek is, tegen M. on
derpastoor Ponnet den ieverigen bestuurder
van den katholieken werkmanskring, den
grootsten volksvriend van Aalst, tegen de an
dere priesters die gehoorzamen aan Deken en
Bisschop en die zij durven afschilderen als
blinddoekende en muilbandende 't volk.
Hoe treffelijk
Onlangs bevindt zich bij toeval in een derde huis
zeker kasteel van zekeren brusselsc hen steen
weg) een chef der scheurmakers met eenen Eerw.
Heer pastoor, 't Gesprek valt over de kiezingen,
en die pastoor zegt eenvoudig wegBij ons
zijn alle kiezers katholiek er zullen er geen
vijf afvallen En op nijdige, duivelsche spot-
\vijze antwoordt dadelijk de scheurmaker.
't Verwondert mij niet, de Heilige Geest
onder gedaante van M. Pastoor zal ze intijds
komen inlichten. Mijnheer, hernam de
Pastoor, ik aanzag u tot nu toe nog als een
katholiek hert, lichtzinnig, misschien verdwaald,
maar toch katholiek. Welnu wanneer ik u op
zulken toon hoor spotten met den H. Geest,
dan zie ik klaar dat de H. Geest bij u niet
meer is, maar dat liet wel een andere Geeat
is die u bezielt
Of de scheurmaker aan 't loopen viel't Was
nagel op den kop.
Gazet van A eist.
Drukk. D. Anneessens, Ninove.