ZONDAG 28 OCTOBER 1849.
VIERDEN JAERGANG.—Nr 162.
AELST, den 2 7 October.
Dit blad vcrschyni des Zaterdags in den namiddag onder de
dagteekening van den daerop volgenden Zondag.Den prys der
inschryving, by trimester, is bepaeld op 1 fr. 50 c., dien der
annoncen op 20 centimen den drukregel. De persoonen die
voor een geheel jaer inschryven, mogen alle dry maenden kos
teloos eene annonce van 10 drukregelen in ons blad doen plaet-
sen. Indien iemand regtveêrdige klagten of gegronde rekla-
men in 't algemeen belang te doen hééft, hy mag op onze onpar-
tydighevd rekenen; aen deéze zullen wy plaets in onze kolon-
nen verleenen en dezelve ondersteunen. Dit weekblad zal
verder gewaegcn van alle broehuercn, schriften, boeken, prin
ten, etc. waervan een afdruksel aen deszelfs opsteller zal wor
den toegezonden.Denaemen der persoonen dieonseenige
stukken zouden begeércn mede te deelen, zullen gehcym ge
houden worden, ten zy w.y in regte gedwongen wierden dezelve
te doen kennen. Geene stukken waervan wy de opstellers niet
kennen, zullen in ons blad opgenomen worden. Men
word verzogt alle artikels, annoncen, geld etc. vragtvry toe te
zenden. De redactie van dit blad gelast zich met al wat den
druk aengael.
CLIQUE SLUM.
Met gespannen aendagt zien wy de opening der wet-
geévende Kamers te gemoet, omdat de ministerieéle
tolken van gevoelen zynde dat het ministerie bedugt
vóór eene veélbeduydende oppositie, er eyndelyk zou aen
denken om den last welken de burgers drukt, te ver-
ügtenwy verwagten die opening met ongeduld,
zeggen wy, om te zien ol die zoo lang en vuerig ge-
wenschte vermindering toch eens zal verweézenlykt wor
den. Inderdaed, sedert dry jaeren hebben wy aenhou-
dend vóór de vermindering van 't leger geschreéven om
dóór dit mindel eenige millioenen te spaeren, en van
alle kanten ontmoetten wy tegenstreévers en de bitterste
beschuldigingen, doch niettemin gingen wy moedig voort
met die zoo noodzaekelyke gespaerzaemheyd te vraegen.
Thans dat onze ministers met hunne gewaende of schyn-
baer ingevoerde spaerzaemheden en hervormingen een
tekort van dry millioenen zullen vinden, beginnen hunne
verslaefde tolken onze gevoelens te deelen en schynen
zy stellig te weéten dat het ministerie eene ernstige be-
snoeying aen den volksverpletterenden oórlogs-budget
gaet toebrengen. Wy zouden het gouvernement grond-
hertiglvk geluk wenschen over dien opregt vaderland-
schen akt, en zeggen dat het hierdoor alleen veel van de
sympathie des volks zou herwinnen die het dóór zyn
kwistingstelsel en onstaetkundige akten teenemael ver-
loóren heeft. Dat het ministerie zich herrinnere 't géén
wy over eenigen tvd uyt Sallustius aenhaelden, naemelyk,
dat noch de legers noch de schatten de steunpilaeren van
troon of staetsbestuer zyn, maer de waere vrienden welke
men noch dóór wapengeweld noch dóór geld bekomen
kan; deéze zyn de vrugten der goede diensten en der
getrouwigheyd; dat het ministerie deéze waerheyd over-
weége, en het zal het zweet des volks min uytpersen om
een overtollig leger geduerig op oórlogsvoet te onder
houden.
Wy verhoópen dat de troonrede hieromtrent stellige
beloften zal uytdriikken, en, mogt zulks toch eens ge
beuren, dat er beduydende gespaerzaemheden zullen
aengeweézen en bewerkt worden, niet in wóórden ol op
het papier, maer weézenlyk en met de daed. Verleden
jaer hééft den agtbaeren volksvertegenwoordiger, M.
Lys, voórgedraegen de traktementen van al de beambte
dés ryks eene kleyne geëvenredigde alhouding te doen
ondergaen volgens welke er werkelyk eene bespaering
van 8 millioenen zou verweézenlykt worden; nu, deéze
8 millioenen gevoegd by 8 millioenen besnoeying op den
oórlogsbudget, zouden aireede eene schoonc som uyt-
maeken welke de verarmde burgers zouden minbetaelcn,
ofwel die zouden dienen om onze schulden af te leggen.
Al deéze welke een ambt van 't gouvernement be-
kleeden, ontvangen hierdoor eene weldaed, en nu dat
den staet overlast is, wat ware er billyker en regtveër-
di^er dan dat deéze het gouvernement, by middel van
eene geringe afhouding, ter hulp kwamen. Wy zouden
deéze afhouding slegts vergen totdat onze schulden ver-
elfend zyn, en indien het den financiestaet der schatkist
laeter toeliet, het gouvernement zou nog vry zyn de
traktementen op den ouden voet te brengen. Aldus zou
men leeren spaeren, terwyl men tot alsnu geduerig mid
delen gezogt hééft of te leeren kwisten. Als men de mi
nisters en verdere hooge beambte eenige afhouding in
hunne drukkende jaerwedden zou doen ondergaen en
hun de hóóp laeten koesteren dat zy, na eenige jaeren
spaerzaemheyd, immers wanneer de schulden van den
staet zouden effen zyn, hunne voórige traktementen
zouden genieten, die Tioóp alleen ware eenen vergenoe-
genden spoorslag om, kost wat kost, hun te leeren on te
doen spaeren. Mogten dergelyke wóórden in den mond
van onzen welbeminden vorst geplaetst en vervolgens
verweézenlykt worden, de natie zóu zich meer en meer
aen onze nationale instellingen vasthegten en 't land zou
mogen hoópen eerlang betere tyden te zien opdaegen.
Eenen onzer aglbaere lcézers hcéflde goedheyd gehad ons het
volgende artikel in antwoord op het eerste hoofdartikel van
't Verbond van zondag lest mede te deelen. Dit artikel wel
overwoógen hebbende, keuren wy het zelve ten vollen goed en
stemmen met den agtbaeren schryver teenemael overeen. Wy
roepen de aendagt onzer weerde lcézers op dit artikel in, zy
zullen er in bemerken hoe de sehryvers van 't Verbond met
hunne eygene wapens worden neergeveld. "Wy verzoeken den
agtbaeren inzender óns van tyd tot tvd iets dergelyks te willen
toezenden.
HET IS TE LAET, WY HEBBEN DE PRESCRIPTIE.
(Verbond van Aclsl van 21 October 1849.)
Het Verbond van Aclst welks redactie zamengesteld is uyt
reglers, advokaelen, notarissen, volksvertegenwoordigers, leden
der provinciaele en communale rc^L n en wie weet hel, mis
schien alle ingcblaezer. van M. De tN.ttssy, minister, komt uyt
tegen het overzigt dat den Dcndcr-bode gegeéven heeft van de
dwaeste communale zitting die ooyt gekend is geweésl. Hel
rand bezonderiyk twee punten aen van onze aenmerkingen
ongelwyleld omdat het maer deéze twee heeft weéten le weder
leggen. Laet ons zien hoe de geleerde redactie van het Verbond
hier in gelukt.
Den heer F. Evil, geéver en uyllegger van het Verslag over
den budget der llospiciën, waerdoór hy wilt 1° de volle af
schaffing van de pastory en infirmerie van het Beggynhof
2" de afschaffing van de pastory van liet Gasthuys; 5 de af
schaffing der directie in hel meyskens-weeshuys, oudmanncn-
liuys en oudvrouwen-huys, had, om deéze afschaffingen eenigen
ten minsten in schyn wettigen grond le gcéven, al de wetten,
decreélen, circulairen etc. etc. by geliaeld die ergens in boeken
en sdhriflen te viuden zyn; zonder onderscheyd le maeken in
wal tyd, vóór wat land, die alle waren gegeéven; het was voor
d'heer Ferdinand hier genoeg den groolen geleerden te konnen
vertoonen. Maer den Dender-bodc en alle de oupartydige en ter
zaeke kennis hebbende aenhoorders, óórdeelden daer anders
over. Daerop zeyden wy dat er veéle van die wetten, decreélen
etc. opgehouden hebben geldig te zyn en dat er zelfs veéle zyn
die nooyt als geldig zyn aenziengeweest vermits zy in onwettige
tvden zyn vastgesteld. Waerachligroept het Verbond uyt,
de regtsgclcerde van den Dcndcr-bode verdienen daer voor
eenen brevet d'invention want het is nog nimmer in de gedaglc
gekomen van eenen advocaei de wellen die ons hedendaegs
regeren te verwerpen omdat dezelve in onwettige tvden vast
gesteld zyn. In regte kennen wy geene onwettige tyden; wy
kennen wel gelegenheydswetien die ophouden te gelden wan
neer die gelegenheden voórby zyn, maer hel is waerJyk iels
gansch nieuws en belagchelyk in regie le hooren spreékeu van
onwettige tyden. Het Verbond kent zeker nog andere wetten
die ophouden, maer de sehryvers van het Verbond veronder
stellen dat wy hier te doen hebben met eenen man die buylen
de linie tan den regie niet zou gaeu, die zich in regie wel ver-
staet of ten minste in regte regtzinniglyk spréékt; dat hel zoo
ware wy zouden liet gezegde van hel Verbond eenigzins
konnen acnvcèrdenmaer als men hoort wellen aanbrengen
die dóór laètere vernield zyn, wellen en decreélen die in
Vrankryk alleen kracht hadden en die hier in Belgiën niet
gepubliceérd zyn, moet men niet bekennen dat liet nog een
zacht woord is waervan wy ons bediend hebben met deéze
tyden onwettig le noemen. Wat beteekenen dan deéze wóórden,
onwettige tydenNiet in regte, maer legen den gever en uylleg
ger van het verslag zyn hei deéze op de welke de wetten en de
creten die hy bybrengt ten meerdere deeie vóór ons land geene
wellen waren. Wy zyn verwonderd dat w y met alle die gioole
mannen alzoo moeten speélen.
Maer hel tweede punt is nog want curieuser. Het Verbond
begint met vóór eene bekentenis le aenzien het géén wy als
eene suppositie daerstelden om onze redeneéring vaster le siélieu
aengaeade de prescriptie, dit is vóór het Verbond dwacsheyd
Zyt nu wel aendaglig, lcézers van liet Verbondlcézers van
den Dendcr-bode en gy zult oórdeelcn wie hier de lange oor is!
liet Xcrbond spréékt ons aen en zegt: Had gy uwe bodésooren
wal meer opengedaen dan zoud gy verslaen hebben dat de
stedelyke commissie het regt van de hospicië», niet tegen de
i) begynhoven, maer tegen het gouvernement, steunende op de
prescriptie, met goede trouw gegrond op aklen van het gou-
vernemenl, het regt tegen de begynhoven is integendeel vast-
gesteld dóór de wet: het is ten minste niet noodig de pres-
criptie legen liaer in te roepen, maer wel tegen het gouver-
nement indien hel die goederen van de llospiciën wilde
reklaineren onder voorwendsel dat de begynhoven, voor dat
w derzelve goederen dóór het Gouvernement waren aeugeslae-
geil en aen de hospiciën waren gegeven, niet dienden tot
onderstand van den armen en van de zieken, en alzoo als
nationale goederen zouden moeien verkegt zyn geweest, van
welke verkooping zy bevryd zyn geworden op de reclamation
der stedelyke bcslueren, op voorwendsel dat zy vóór den
armen moesten dienen.
(l y*y zouden nu aen hel Gouvernement zeggen, indien het
«zelfde reklameérde, het géén egler niet te vreezen ishet
is te laet wy hebben de prescriptie.
Regtsgeleerdeduysterheyd van onze mannen! Wy hebben
gelooveu wy, wel gedaen van de aeudagtigheyd der leézers op
te wekken, want is uwen adem lang genoeg, of meent gy iets
te verslaen met zinsneden uyt te laeten, gy moet tocli bekennen
hel isduyster. Dit is geen wonder alles word onder een gemen
geld; valscheyd, waerheyd, hel gcén legengaet en liet géén
zy keeren om hen te doen medegaen. Eene zaek nogtlians
schynl bier redclyk klaer, dat is dat het Verbond wilt, dat,
indien liet Gouvernement de goederen der begynhoven wilde
reklameéren, waervan de commissie der Hospiciën de admini
strateurs zyn, deéze aen liet Gouvernement zouden zeggenhet
is te laet, wy hebben de prescriptie. Dat isjuyst en liet is het
gcén de administrateurs der hospicie-goederen ook doen, en,
hoópen wy, zullen blyven doen. Zy moesten maer zeggen legen
de stedelyke commissie, die niet de administrateurs zyn der
hospicie-goederen, maer wel die liet Gouvernement hier ver
vangt: stedelyke commissie, wanneer gy u wilt meester mae
ken van de goederen der hospiciën en der begynhoven, wan
neer gy deéze goederen wilt doen dienen tot een ander eynde
als tol het welk zy gefondeérd zyn, het is le laet, wy hébben
de prescriptie.
Den volgenden brief is de voortzetting van dien van over acht.
dagen teelleen ons over de handelwijze van d'heeren Evil teas
medegedeeld en dien toy afgekondigd hebben op de tweede blad
zijde van den Dender-bode. XVy worden gewaer dal de sterkste
pylen nog op den boog zitten van den zeer agtbaeren schryver
die, ofschoon lamelyk verre van de stad verwijderdeene vol-
maelcte kennis schynl le hebben van 't géén er hier omgaet en eer
tijds omgegaanis. In V vervolg zullen wy de artikels van onzen
korrespondcnl leckenen met de letters Y.
Mynheer den Opsteller Wal is er in nommcr 161 van
naemlooze sehryvers zy zullen desnoods zich loonen. De
Potter zeyde in 1828 aen den rechter van instructie zelve
Ik moet u niet antwoorden. Scderl wanneer zyn de Federa
listen rechters geworden zyn zy in woede? niet le verwon
deren, want, qui ca dit causaincipit a calumniis.Des injures
ne sonl pas des raisons. Jupitercous vous fdchez, donc vousavez
lortdal is wóórden vollen geene-zakken. Men kan zich "edo-
keu houden maer niet allyd, zoo was hetdat eenen uojoqiTouoA
Notaris in 1824 eygenhandig schreef aen eenen collega ander
haive ucr van de stad en hem vroeg ol' hy w ist datzynen pastor
den Cods civil van buylen kan, den brief wierd onder plak
papier aen eenen kruydenier verkogt, die welligt de beschim
ping ontwaerde en den brief loonde aen bedoelden persoon.
Den zeiven brief uyt tweederhand lot bewaernis koopen,
was in twee seconden gedaen, en zou misschien dien brief in
rechte niet meer gelden omdat hy 25 jaeren oud is
Wal valt er le schryveu eygenhandig op dat van buvten
kennen? waerom dan niet schivven op Monseigneur Gousset
bisschop in Vrankryk, den welken dien code hééft gecom-
mentarieérd
Als men zoo is by zyne gasten, wonder dat men op Calliarina
zoo ieverig in stoel noer kerke, sermoon en lof gaethelpt dit
misschien de pratyk 't is clan niet sedert gisteren dal' men
tweegezigters vind. Er is nog van zeever gesproken— maer
