PILLEKENS.
opgeslagen. Voorleden jaer wierd eenen waggon liouillckolen le
Luyk 40 fr. verkocht; lieden kost liy er "0.
VVaeroin, Mynheeren, schalt men de sledelvke douanenregten
op de houillekolen niet af? De helgische houillekolcn zyn te
Hyssel beter koop dan in Belgiën. waer zy voor douane-regl uiaer
i fr. 65 centimen voor duyzend kilogr. betalen, lerwyl 'in vele
steden van ons land byna liet dobbel worj geëyscht. Te Korlryk
betaelt men per duyzend kilogr. 2 fr. 82 c., te Brugge 3 fr. 30 c.,
le Veurne 3 fr. 75 c., te Nieupoort 4 fr., en tot overlast van be
lasting geeft men geenen afschryf aen de fabrikanten van Belgiên
tcrwyl dil in Vrankryk besmet.
Ik verzoeke het ministerie deze verschillige kwestien te willen
onderzoeken; ik bepale my lieden met le vragen dat de kommissie
van verzoekschriften over de petitie der koopmans van Gend een
spoedig verslag doe.
In eenc bezondere briefwisseling, uyt Brussel aen een blad van
Tbielt, de Gazelle, toegestuerd. leest men bet volgende
Den kardinaal stemde toe aen bel verzoek van bet gemeente-
bestuer van Antwerpen, er wierd eene overeenkomst gesloten
deze overeenkomst moest goedgekeurd worden door den minister
van liet inwendige. Toen den oogenblik der goedkeuring gekomen
was, gaf M. Piercot voor antwoord Ik stemme loc iu de goed
keuring der overeenkomst, op eenc conditie het is dat deze over
eenkomst moet toepasselyk zyu aen alle de stede™ van het konim-
ryk en niet aen eene alleen. Zoohaesl men de antwoord aen Z.
Em. den kardinaal beeft kenbaer gemaakt, roept by de andere
bisschoppen byecn en geeft bun mededeeling van den voorstel
des gnuvernements, die na rypelyk overwogen te zyn geweest,
wierd verworpen, lil de verschillige onderhandelingen die lus-
schen de bisschoppen en hel gouvernement plaets hadden, gaf M.
Piercot gedurig voor antwoord Heb vertrouwen in ons. En de
bisschoppen antwoordden hem «Wat hebt gv dan gedaen om ons
vertrouwen in le boezemen Men verzekerde in de gangen der
kamer dat JP Piercot, die daerover ondervraegd wierd, zou "eanl-
woord hebben dat men binnen twee dagen zou weten waeraen men
zich zou le houden hebben. Geheel de zaek is dat dezen minister
maer eene overeenkomst met de bisschoppen betrachtte om daer
mede in de troonrede le komen pronken de bisschoppen hebben
zich in dezen strik niet laten vangen,
lnderdaed, alles wat M. den minister van liet inwendige ver
langde, was te konnen in de troonrede eene zinsnede pfaelse»
welke zou hebben aengekondigd dal de moeyelyl.heden tusschen
het gouvernement en de hooge geeslelvkheyd, opzigtelyk den art.
8 der wet op het middelbaer onderwys opgerezen, opgebonden
hadden le bestaen. Maer, den minister was niet regtzinnig, en
weygerde de geringste waerborg le geven, en dns moest de'z'aek
onderblyven, gelyk zy waerlyk ondergebleven is,
DE TOO NEE LS T U K KEN VAN A LEX. DUMAS OP DEN
VLAEMSCI1EN THEATER TE GEND VERTOOND.
Het looneelspel van Alex. Dumas, waervan wv in onzen laelslen
nummer gesproken hebben, behoort toe tot die soort van letter-
"kundige voortbrengsels die schynen enkelvk geschikt le zyn om
alle gevoelens van godsdiensligh'eyd en zedelykheyd, van eerbaer-
beyd en deugd, in de hcrlen der geringe volksklas uyt te dooven.
Al wat de vuygsle driften aenprikkelt, al wal den menseli vcrlae-t
tot den slaet der wilde dieren, word in dil looneelsluk goed«e-
kéurd, opgehelderd, verheerlykt deugd, eerbaerhevd, getrou-
wigheyd aen pligt, zuyvere en edele aendoeningen die 'smenschens
hert met lieyl vervullen, dil alles word schandlyk onder de voeten
getrappeld als zoo vele vooroordeelen en domheden, die niet
meer mogen bestaen onder de zon der hedendaegsche verlichting.
En wal stelt den schryver in de plaets van deze edelmoedige »e-
voelens Wat bied hy liet volk aen als weerdig zyncr betrach
ting, als voorwerp zyner goedkeuring en bewondering Verleydin»
overspel bloedschending bedrog, verraed, moordery en dergelyke
heuveldaden, die tot nu toe by alle besehaefde volkeren zvn'be
schouwd geweest als de vreeslyksle geesels der maetschappy. Zie
daer liet vuyl en vergiftigd lokaes waer meê den schaemteloozen
schryver het volk naer zyne vertooniugen loktzie daer waer mee
den vlaemschen theater van Gend de kleyne burgery en den werk
man heeft willen vergeesligen. [Gazelle van Thicll.)
besloten is geworden, if. den minister van binnenlaiiffschc zaken
in liatr midden te roepen en le hooren. Eenige verheugingen van
crediten op hel ontwerp van begroeiing gevraegd, zyn verworpen
geworden.
iersclieydc beknibbelde aennterkingen over lie uylgaven bclrek-
kelyk de kapittels Win, lelterrn rn wetenschappen, \I\, tchoone
kantten, zyn er gemaekA geworden.
In liet groot hertogdom Baden, (een landschap dat rttym
een millioen iiiwooners lelt, en welkers gouvernement pro-
testantseh is) is de vervolging tegen de catholyken, die er
nogtansin nreerderheyd zyn, tot eenen lioogen trap gerezen.
Oen groothertog heeft den aertshisschop van Fribttrg ver
boden niets hoegenaemd af le kondigen, eenige openbare
bare besltryten te nenten, pastors te benoemen, seminaristen
ter aenveerding te onderzoeken, enz., zonder het byzvn en
de medehulp van eenen burgcrlyken commissaris die hem
toegevoegd is. Den aerlsbisschóp en het gansche kapittel
protesteren kloekmoediglvk tegen de ongeregtigheyd van
deze eyschen.
Men scln ytt uyt Brussel aen de Putrie, van Brugge, dat
het ministerie voornemens is de invoerregten op den i vst
en het vee at te schallen. Tevens zou het Vragen dat de
schade die bier uyt voorlskomen zou, hersteld worde by
middel van additionnelc centimen op de grond en person-
nele belastingen. -Men zegt dat de vraeg van nieuwe
additionnelc centimen eenen hevigen tegenstand in de ka
mer zou ontmoeten.
Dit zou met groole reden zyn, want als het ministerie
met de linker haml wechneemt wat het met de regte geeft,
dan hebben wy bet regt le zeggen dat het met ons lacht....
f zyn spoerzaendieden die ons n oeten redden maer geen-
zins bedekte afperssingen.
ook gewild en gepoogd doch den eenen is op de ellendigste en
rampzaligste wyze van de worm- en luyzenziekle gestorven, den
anderen zyn bloed naer den hemel sinvlemle, riep uytGy hebt
overwonnen Galileër, en il.aermeé is hy opgetrokken Kalholyken
godsdienst, paus, bisschoppen, priesters, kerken en kloosters
beslaen nog en zullen blyven bestaen, terwyl van opgemelde
goddelooze en ontelbare andere slechts liet grouwzaem geheugen
overblyft..... Past op, die de oorzaek wilt, wilt liet uytwcrksel, en
wee hem die door 'l uylwerksel verpletterd word
De libera tersgazet teil schreeuwen gedurig dat de giften en
testamenten die aen godsbuyzen of liospicen geschonken worden,
heler bestuerd worden door de burgerlyke overheyd die veranl-
woordelyk is, dan door de gccslelyke overheyd die niet veranlwoor-
drlyk it.......... Dit is gemakkelyk gepiaet door prulgazetten, maer
M. (.li. De Brouckere heeft ronduyt in den Cerele artistique te
Brussel gezeyd dat de burgerlyke administratie der hospicen-
geederen een vierde van het revenu opslokt? Is dit zoo wel
besturen En dan, hoeveel veranlwoordelyke armmeesters en
hospicenbesluerders zyn er niet die zich door verkeerde, bedekte
en listige middelen met de revenues welen te sm<eren, door
leveringen aen hooge pryzen, door leveringen van peelermans.
door leveringen van slechte waren enz. enz
CORRESPONDENTIE.
GeëertfcH vriend D.... uyt Antwerpen, als het Neder-
duytsck Oyerzigt vèrschynt! zend my eenige N", ik heb
reeds vyf inschryvers voor dit schrift. Wilt de redactie dat
ik luier de namen sture, ik zal het doen.... Een lettertje
antwoord ate 't n belieft.-
Mynheer De V.. uyt Sik heb de bewyzen ont
vangen die gy aen onzen achtbaren vriend Joseph gezonden
hebt. Ik zal er den pligligen trachten mede op zyne duv-
men te kloppen.
M. P.... van Suwen brief is besteld aen M. V. L.
Ily zal u reeds geantwoord hebben.
Eenen inscliryver nyt Meerbêke doet ons opmerken
dat wy, in een onzer Voorgaende N", by misslag, gesteld
hebben dat M. Van den Broeck burgemeester is dier ge
meente, terwyf by alleen schepen is. Indien deze teregt-
wyzing den schryver voldoet, zy voldoet ons insgelvks, en
aldus zyn er twee voldaen was er eenen derden" die er
belang in beeft, er zouden er dry voldaen wezen, enz.
Wy blyven voortdurend klaglen ontvangen van de on-
regelmaliglieyd en nalatenheyd waermede de N" van den
Dendcr-bode besteld worden. Het is voornamelyk in
een postkantoor dat er eene strafbare verzuvmems ge
pleegd wordEr zyn N™ van den Dender-böde beslemd
voorSomergem en Hausbekedie naer Mouscroen vovageren.
Indien onze inschryvers uyt bet Waes of van elders no-
onregelmatig bediend worden, verzoeken wy hun zulks
te schryven, wy zullen ons regtslreeks tot den minister
wenden. Wy roepen de aendacht van den postdirecteur
op deze regelen in.
VOLKSKAMER.
Tot dus verre is er niets belangryks in de kamer verrigt.
M. Bodenbach heeft de kwestie der duerte van levensmid
delen aengeroerd gelyk men hiervoren ziet; M. Dumortier
heeft het vraegstuk geopperd betrekkelyk bet verbod van
de granen uyt tc voeren. Dees vraegstuk scliynt iu de
kamers lievige tegenkantingen te zullen ontmoeten, en nog-
tans zal men, na veel bakens en weerens, na veel geklapt en
beraedslaegd te hebben, op 't eynde der rekening, toch tot
dien maetiegel moeten overgaen, wilt men 't land van on
gelukken, die den duren tyd meö brengt, bewaren
Wy wenschen vuriglyk dat den maetregel genomen worde
als bet nog tyd is. De kamer zal vóór Dynsdag geene open
bare zittingen houden.
Er word ons uyt Brussel gemeld, dal versclievde leden der
kamers voorgenomen hebben, (indien den minister van openbare
werken uyt eygene beweging geene meerdere jaerwedde aen de
briefdragers komt voorstellen), aen le dringen, om liet ongelukki"
lol dezer lecge bedienden te verbeteren. Wanneer alle de levens
middelen goedkoop waren, hadden de briefdragers de grootste
moeyle om in het bestaen vail hun husgezin te voorzienwat
moeten die ongelukkige bediende nu lyden, daer de levensmiddelen
byna het dubbel kosten? Wy verhopen dal deze aeninerking alleen
genoeg zal wezen om de afgéveerdigden aen le porren den toestand
der briefdragers le verbeteren.
van het Thouroulsch Blad lezen wy het
In eene briefwissel in
volgende
Volgens hetgeen wy vernomen hebben, zou er eene ovcreen-
komst geinaekl zyn tusschen de aklionnarissen der verscheydene
koolmynen, om aen elkander geene konkurenlie le maken, en
alzoo de duerte der houiilc le behouden. Hel Gouvernement
zoude wel doen daerover te waken, en deze soort van sarneu-
rotting le verydelcn met de vremde houille gemakkelyker te
laten in T land komen.
M. de Man d'Allenrode is wederom verslaggever benoemd van
de commissie der begrooting van binnenlandsehe zaken.
Deze commissie besiaende uyt de beeren de Man, de la Coslc,
Mercier, de Perceval, de Renesse, en Dumortier, verslaggevers,
van de zes aldeelingen der Kamer, is maendag van 11 tol 2 uren
vergaderd geweest, onder het voorzitterschap van M. Delfosse.
De kapittels XIII, nyverheydXV, XVI en XVII, openbacr onder-
wys, hebben tot lange debatten aenleyding gegeven, na welkeer
Den venerabelen der brusselsehe francmagons, M. Verhae
ghen, was benoemd als lid der kommissie gelast om aen den
koning de antwoord der volkskamer op de troonrede aen te bieden.
M. Verhaeghen heeft van die zending zoo weynig cas gemackt, dat
hy zich de moeyte niet heeft willen geven de commissie te ver
gezellen. Des avonds was den afgekooklen president ook ter tafel
gevraegd en daer naer heeft hy evenmin omgezien. Had er
kwestie geweest aen den schaudsehryver E. Sue eene medalie of
gouden pen te dragen, M. Verhaeghen zou selfens bereyd geweest
hebben. Maer zoo gaet het, er zyn ambtenaers die gelyken aen
zommige boter- of eyerkulsen, die liever bedorven platlekaes en
waterzakken van palaten eten dan versche boter of eyërs
Het Verbond van Acht dry ft zyncn haet en afkeer tegen de
Roomseb-katholyke religie zoo verre, dat het uytroept gelyk de
aenhangers van Marten Luther en Jan Calvyn r Liever Turk dan
pausgezind!Wy wisten sinds lang dat onze Aelstetsehe
Jncobyns geenen eerbied voor paus, bisschoppen en priesters
hadden, maer wy wisten niet dal zy zoo Tiu ksgezind waren
konnen wy eenigzins afmeten waerby bel komt dat Robespierken
en zyne scharrel vriendekens er zoo deerlyk, mager en geel uytzien.
Men leest in 't Verbond van zondag
Zoo de stad Aelsi nog niet in hel bezit is van capucynen in
vlecsch en bccnen... ten minsten bemerkt men er reeds hunne borst
beeldekens, heel netjes gekleedvoor de venster van eenen winkel in
hel Sl. Joörisslraeije.
Is dil om ons al stillekcns aen hel zigl van die paters le gewennen
Dat Robespierken liever schoone en geblankelte poppen ziet
dan capucynen, dit blykt uyt zyne vuvle Turksgezindheyd maer
hoe verre by met zyne Mahoinelanenliefde zal geraken, dit moet
by afwachten. Althans is het goed vermaend
opdat m'er zich niet aen vergrypc
dal men 't kwantje wel bekyke....
Pouali
Indien de stad Aelst eens capucynen krygt, zegt/hel Verbond
in zyn laelste Nr4 zullen zy nergens beter konnen gelogeerd zyn
dan in de middelbare school, in 't midden hunner oude gedenk
stukken, middelbare school die men dan zou afschaffen..... Kon
frater, zoud gy door uwe tergende tael misschien willen dal wy
de school van Meester Flankaert eens ontleden?Zoud gy misschien
willen dat wy er de zweep legen uythalen en aen de burgers van
Aelst doen zien hoe veel duyzendc franks er aen dil nutteloos en
ongodsdienstig geslicht verkwist worden Als gy dit begeert gy
hoeft maer le spreken, wy zullen dadelyk onzen hekel uythalen en
er geheel 't boelken eens zoo duchtig doortrekken, "dal eenen
hond er geen stuk brood meer zal van willenGy moogt dan
Meester Flankaert en geheel zynen reessein professors nog 't uwer
hulp roepenJa zeker zouden wy liever capucynen in d t
gebouw zien dan de mannen die er nu zyn, dan ten minsten
zouden wy voor 't toekomende onzer jeugd niet moeten beangst
zyn en mogen verhopen dat de heylzame zedeleer van het katho-
licisinus zou goede vruchten voortbrengen
Voorleden zondag is 't Verbond ons komen zeggen wat zyne
knoeyérs willen, te weten de uytroeying van den kalholyken
godsdienst, de verdwyning van kerken, kapellen, kloosters, pries
ters, monikken en den zegeprael van het francmagonslibeia-
'istnus Konfratcr, gy vertelde ons geen nieuws gy en geheel
I uwen haspel hebt er van over lang op gemikt, maer weel het wel,
man, dezen die legen den hemel spouwt, het sptuwsel valt hem
I in zyne oogen. De goddelooze Antiochus en Julianus hebben dil
De zaeyingen zyn overal gee"yndigd en hebben in de geluk
kigste omstandigheden plaets gehad. Ook zyn de eerste scheuten
zeer schoon en men spreekt reeds met hoop van den aenstaenden
oogst.
Dynsdag laetst hadden lot Geeraerdsbergew plaets de keuring en
pryskanip der Springhengsten die er ten gelalle van dertig waren. De prvzeu
zyu gewonnen als volgt r 3
1" Prvi door den lieDg. t .an M. V. D. Schiieren, lot Onteneele
2 Prys door den hengst tan .11. 1. Ilaellerman, lot Wnove.
Maendag laetst, zyn tie pryzen der granen, op de merkt van
Korlryk, van Ir. 2 lol 2-3U gedaeld.
Men leest in den Progrés van Yper In de laetsle ziltin"
van den gemeenteraed dezer slad, is liet kollegie gemagtigd ge
worden tot liet aenkoopen van vremde granen, 0111 ingeval de
melkten niet zouden voorzien zyn, graen le kunnen leveren. Dien
aen koop heelt te Antwerpen plaets gehad, terzelfder tyd met dien
welke voor rekening van het weldadigheyds-hureel word be
werkstelligd.
Den provincialen racd van Brabaod heeft dynsdag met 41
tegen 9 stemmen en 2 onthoudingen aengenomen hel ontwerp
van mlyviiig der veorgeborgleii hy de slad Brussel.
De stad_ Brussel geelt alle jaren aeu de univcrsiteyl, eene
toelage van 59,0üh fr. voor de schouwtooneelen 48.UUÜ franks -
voor huyspaehl van tie bergplaels der kleederen voor dié
zeilde komedianten 7,105 iranks aen de leerlingen kome
dianten, 1,800 fr. Te samen 80,005 fr. van welke men zeker wel
een nuttiger gebru-yk zoude kunnen maken.
Lenen armmeesleiv M. Coopers,, tegen wien, zoo het schynt
ernstige beliglingen zyn opgerezen, komt te Brussel in zyne woo
ning ueugehouden le worden. Den oorlof om provisoirlyk op
waerborg vrygesteld te worden, is Item geweygerd.
De weduvrouw vauden alom veriuaerden Andries De Clercq.
(Dncske Mypers), is deze week op nieuw in ecltl getredeu met
eenen welsiellendcn landbouwer van Delcele, uyt het "ehuebt
bet Smokkel.
Den Burgervriend, van Leuven, is ons sedert dry weken,
niet meer geworden. De Toekomstvan Gend, welker 18,lc nummer
het licht gezien heeft, boud op le VérschynenWy hadden dit
voorzien.
M. den prins en MJ,,e de prinses de Cliimay zyn door den:
keyzer der Fransehen uytgenoodigd om negen dagen te Fontai-
uebleau by de keyzerlyke familie te gaen overbrengenr en. zyn;
van Brussel gereysd. Voor aleer aleer te vertrekken,, te M. den
prins de Chimay door den koning in byzonder gehoor ontvangen».
Den minister van justicie heeft aeu alle de brigaden ram
gendarmerie in het ryk, eene doos gezonden,, iu welke dcra
uoodigen toestel zich bevind om de-afdrukken der voetstappen te-
nemen en aldus de opzoekingen van de justieie meer ie ter-
gemakkelyken. v
Onder de kiezers die zich naer Neufchateau begeven hadden
bevond zich eenen priester, gewezen professor van verscheydene
onzer gedeputeerden; zyne aenwezigbeyd heeft de volgende bar-
baersclie geroepen, de magonieke gebuylcn uytgedaegd Weg met
de priesters! geen papenwinkel meer l geroepen die het tydstip
herinneren van Robespiere, dat onze fraucmagons schynen terug
te wenschen.
te by voortduring hierop eens dal het in de tegenwoor
dige omstandigheden aenbevelensweerdig is dat allen persoon van
algang ol buykloop aengedaen, zonder vertoef daerin zoude doen
voorzien door den raed van eenen geneesheer in te roepen. Den
buykloop is in den beginne zonder ernst, doch kan slechte gevolgen
hebben als men denzelven verwaerloosd. Ten overige, liet is
bekend dat de persoonen die niet in slaet zyn om zich de vcr-
eyscble medecynen aen te schaffen, deze kostelo( s kunr.en bekomen.
Hoe voordeelig het is in tvds mactregels le nemen legen alle
onpasselykheyd, blykt genoegzaem uyt deze opgaveop 519
mannen uytmakende bel garnizoen der engelsche stad New Castle
zyn iol gevallen van buykloop vastgesteld, doch geen enkel geval
van choleradil had men te danken aen de aenwending van
medikale zorgen onmiddelyk na dal eenen der manschappen van
den afgang wierd aengedaen.
Donderdag namiddag is M. Karei De Rondt, buys-en kunst
schilder, in de kerk van O. L. Vrouw te St. Ni kola es, door eenc
mislrapping, gevallen van eene stelling, slechts zes voet hoogte
hebbende. By hel opnemen van den ongelukkigen bevond men,
dat hy zich den hals had ingestuykt. Na met volle verstand de 1IH.
Sakramentcn der stervende ontvangen te hebben, is hy zondag,
om X uren 's namiddags, overleden.
Dit is hel eerste ongeluk, welk by het opmaken dezer kerk
heelt plaets gehad zelfs, de zware, vervaerlyke werken des torens
hadden niets beweenlyks veroorzaekt.
Wat het ongeluk van den algemeen beminden en geachte»
kunstschilder nog aenmci kelyker maekt, is dat hy huysvader was
met elf minderjarige kinderen, thans hunne ontroostbare moeder
nog eeniglyk tol steun hebbende.