vertrekuren uyt aelst naer
19de Jaer. Zondag, 9 October 1964. 1\° 94iS.
VERTREKUREN UYT VOLGENDE STATIËN
MGR DUPAMLOUP,
G FRANKS 'S J.AERS.
DOOD VAX Z. H. MGR LUD0VICUS J0SEPHUS DELEBECQUE,
DEN DENDERBODE
Denderm. 5-20 8-30.9-45 12-25 3-25 6-27 9-10 jjj Genrl, Brugge, Ostende 6-37 8-28 10-45 12-28
Lokeren 3-20 8-30 0-00 12-23 6-27 a 3-13 6-18 le cn 2C kins langs Dendi-rmonde.
Brass 8-05 12-10 2-50 5-33 5 45 8-45 8 50 9-30 sk Doornvk, Korlrvk, Moescrocri, Rysscl (Inugs
Mech. Brus., Amw. 5-20 8-30 9-45 3-20 6-27 (lend) 6-37 8-28 12-28 3-15 6-18
Leuv. Tliieneii I.uyk 3-2«' 8 30 9-45 3 20 6-27 Doornyk, Kyssel (langs Alb) 7-53 5-35 0-« 0
Vcrv. Land. S-Tniycn 3 20 8-30 9-45 3-20 6-27 Ninove, Goerardsb.,- Alb, 7-55 2-40 5-35 8-50
Gend 6-37 8-28 12-28 3-17 6-18 9-97 Bergen, Qniévrain, Namen, 7-55 2-40 5 35
VAN ANTWERPEN NA ER Sl-Nieolaps, Lokeren, Gend, 6-10 7-30 10-30 3-00 6-10 0 00.
VAN GEND NAER Lokeren, Sl Nicolacs, Antwerpen, 6-10 9-05 10 20 2-35 6-15 7-00.
Te Lede slaen al de konvoys. Te Idkgkm staen deze vertrekkende van Ath 6-30 0-00
10-40 4-30 7-25 cn al de konvoys vertrekkende van Denderleeuw.
Te Gysegiiem staen stil al de konvoys uytgenomen dc/.e verirekkende van Aelsi 0 00 des
morgens en 0-00 en van Dcndermonde len 0-00 's morgens cn 00 00.
Te Santbergen slaen stil' de konvoys van Ath 6-30 10-40's morgens. 4-30 en 7-25 's avonds.
Van Denderleeuw 0-00 8-20 's morgens, 3-09 6-00 en 9-05 des avonds.
I» EDEYOERÊ JV G
VAM
Bisschop van Orleansuytgesproken in het Kongres
van Mechelenden 51 Augusty 1864.
Eminentie, Hoogweerdigeden, Mynheeren,
Men zou wacrlyk een yskoud bert moeten bebben om
niet le antwoorden op de vurigheyd der uwe, om niet
getroffen en medegerukt te zyn door die edelmoedige
beweging der zielen, in deze groole Vergadering.
Wal my aengael, ik ben gisteren getroffen geweest
meer dan ik het zoude kunnen zeggen door alles wat
ik onder u gezien en gehoord heb. 'T is de Calholyke
vlam in alles wat zy vurigst en zuyverst heeft, uytstra-
lende van de eene ziel naer de andere, zich meester
makende van alle de herten, en nog slechts een over
groot brandpunt vormende dat zyne vuren schiet in de
verte.
Maer weet gy, Mynheeren, wal my voornamelyk giste
ren en op dit uer nog verheugt 'T is van my in de tegen-
woordighcyd le vinden eener zoó lalryke vergadering
van mannen, van allo tael, van alle natie, die niet
eenmael den naem van Jesus-Chrislüs, onzen acnhidde-
lyken Meester, dei: naem der Heylige Kerk, zyne onsler-
fèlvke Bruyd, of den naem van zynen Stadhouder, den
zachlmoedigen en roemryken Pius IX kunnen hooren,
zonder in toejuyehingeu los ie bersten. Lange toejuy-
gingèn.)
Mynheeren, ik zegde u gisteren dat, hadde gy ten
vollen overwinnaer geweest, misschien ik niet zoude
gekomen zyn
Maer wat had gy my en myne verlroostingen noodig
Ik heb u noch verwonderd, noch ter ncêrgeslogen
gevonden, maer fierder, moediger dan ooytoverwon
nen, doch steeds regt. Kortom, wal my verheugd heeft,
is dat gv hel groot geheym des Christene levens hebt
begrepen,'t welk bes tael in den stryd hier op aerde
'l is dat gy gevoelt hebt dal God ncn dien stryd voor-
waerden heeft gesleld, en dat de eerste van allen de
kraehldadigheyd is. (Toejuycliingen.)
Gy zyl de roemryke zonen dier groote Catholyke Kerk,
die men de strvdende Kerk noemt, en die eens de
zegepralende Kerk zal wezen in den hemel, omdat zy
dapper zal gestreden hebben hier op de aerde
omdat zy de Moeder zal geweest zyn dier roemryke
kinderen die, volgens de krachtdadige uyldrukking van
eenen doorluchtigen marlelaer, den H. Cyprianus, bis
schop van Carthago, kunnen gedood worden, maer
overwonnen nooytOccidi potestvinei non potest (Lange
toejuycliingen.)
Sint-Augusliniis, dien anderen grooten bisschop van
Afrika, sprekende tol de Christenen zyner eeuw, in
droefheyd gedompeld door het sehroomlyk tempeest
dat over de romeynsche wereld uytborst, door den
inval van barbaren 'die hunne verwoestingen kwamen
aenriglen lot onder de muren van Hipponen, zegde
hun Gelooft gv dan dat men u Christenen beeft
gemaekl om in deze eeuw te bloeyen Numquid
Christianas factus es, ut in secuto isto floreres Neen,
men heeft u geene Christenen gemaekl, men heeft u niet
gedoopt in den naem van Jesus dun gekruyslen, opdat
gy in deze eeuw zoude bloeyen (Toejuycliingen Neen,
dat is de bestemming niet van ons, wie wy ook mogen
wezen, bisschoppen, priesters, enkele geloovigen
slryden, altyd slryden voofr de waerheyd cn de regt
vcerdigheydAgonizare pro justilia, en dit tot er dood
toe, usque ad mortem. (BravobravoZiet daer onze
bestemming en waerom ons bovenal die ondemphare
dapperheyd noodig is, welke zoo wel verbee.d word
door den leeuw in het blazoen en de wapenen'van uw
land.
Maer vergeet het niet, Mynheerende krachtdadigheyd
is niet voldoende de voorzigligheyd moet er by zyn
niet die vadzige en laffe voorzigligheyd welke een uwer
welsprekendste redenaers gisteren met zoo veel regt en
rede schandmerkte, en welke den Heyligen Paulus zelfs
voor hem geschandmerkt had maer de Christene voor
zigligheyd, eene der groote Kardinale deugden, dien
naem slact haer wel cn hel verheugt my dit hier te
mogen zeggen, alle blikken wenden zich naer den Kardi
nael,) die voorzigligheyd welke Onzer. Heer zelf ons
zoo sterk heeft aenhevoïen Weest eenvoudig gelyk
a de duyfen voorziglig gelyk de slang. Ja, hebt in het
hert de cenvoudigheyd der duyf, en dat den hemel niet
zuyverder, niet helderder zy dan den grond uwer zielen,
maer levert niet aen de slagen des vvands, door laet-•
dunkende onvoorzigligheden, uw hoofd, uwe grondbe
ginselen, uw geloof, uwe zaek
Daer is eyndelyk, Mynheeren, nog eene derde en
wezenlyke voorwaerde van den stryd, namelyk de liefde.
Ja. Mynheeren, de liefde men moet ze in alle de ont
moetingen bewaren. Toen Onzen Heer zyne discipelen
naer den stryd zond, zegde nog een ander grondig
woord Ik zend u als schapen in 'l midden der wolven
Sicul ores inter lupos. En wilt gy de wonderlyke bemer
king hooren aen dit woord gegeven door den Heyligen
Joannes Chrysostomus, die, alvorens den gouden mond
van Konstanlinopel le wezen, eerst, bemerkt het wel,
den grootslen slryder van hel Oosten was, den ouver-
schrokkendslen kampvechter welken de Kerk ooyt
vooruytgcsteld heeft tegen de driften der vorsten en de
vervoeringen der volkeren Hy zegde dus, dien grooten
man Quamdiü ov'es sumus, vincimus zoo lang wy lam
meren zullen blyven, zullen wy overvvinnaers zyn...
Maer zoo wy wolven worden, door het geweld van
eenen iever die niet is volgens het hert van God, zullen
wy ontvvyfelbaer overwonnen worden Si lupi effkimur,
vinei wur.
Hel was eeno groote gedachtewant, gelyk den
Apostel zoo wonderbaer zegde De gramschap van
den menseh heeft niets van hetgeen er noodig is om
de regtveerdigheyd van God te volbrengen Jra viri
Dei justitiam non operalur. Hetgeen daertoe noodig
is, is de liefde, en in de liefde den eerbied, ten eyndo
aliyd de discipelen te wezen dier groole school, aen
dewelke eenen onzer «ifgescboydene broeders, eenen
der edelste geesten dezer eeuw, deze reglveerdigo
hulde bewees Hei Calholicismus is de grootste, do
heyligste school van eerbied die ooyt de wereld heeft
gezien
Dus, den stryd tot het eynde toeden stryd in de
voorzigtigheyd, den stryd in de evangelische sterkte,
den siryd in de zacktmocdigheyd en iu de liefde die
niet sterven 1 Toejuychingcn
Het is hier niet, Mynheeren, hel is niet aen herten
gelyk de uwe dat het moeyelyk is deze raedgevingen
te doen aenhooren.
In deze groole vergadering, gevoelt men wel dat er
niet dan vriendenherten zyn maer toch, deze verga
dering is talryken indien er ook, ik zal niet zeggen
vyanden, 't is eer.en naem dien ik noojt geern aen rityne
tegenstrevers gegeven heb, welke zy ook waren, (toejuy
ehingeu,) ik ken geene vyanden nieuwe toejuycliingen)
gevonden wierden, volgeern zou ik hun cïit wonder
baer woord toesturen van eenen heyligen priester, den
Pater Liborman stichter eener Kongregatie van mission-
narissen, die naer Congo, in Guineën, waer zy byna allen
sterven, het geloof gaen verkondigen aen de arme
negers, welke eene verfoeyelvke geldgierigheyd daer
gaet opligten voor de slaverny.
Zekeren dag, in eene strael van Parvs, nadert er eenen
man tot hem, met gcslolene vuyst, zeggende Priester,
zoo ge wist hoe ik u verfoey - En gy, myn vriend,
zoo ge wist hoe ik u bemin Toejuycliingen
Den ongelukkigen was overwonnen, viel voor de
voeten van den priester neder, die hem omhelsde en
hem christen opreglte. (Nieuwe toejuycliingen.)
Maer dit is genoeg over eenen stryd dien gy al te
edelmoedig, al te dapper hebt uytgeslaen op dat ik er
langer op aendringe. Laet my thans, Mynheeren, van de
hooge bespiegelingen der welsprekendheyd, aen de
welke uwe redevoeringen ons gisteren gewend hebben
gemaekt, met u nederdalen tol eene eenvoudige, prak
tische, wettige kwestie, op de welke uwen uylslekenden
en welbeminden Kardinael my uytgenoodigd heeft
eenige oogenblikken uwe aendacht te roepen.
'T is ten overige een echt schoon vraegsluk dat ik
voor u kom behandelen de Opvoeding des Volkshet
leeger Onderwys. Ik zal trachten u*zoo kort mogelyk
bezig te houden, nogtans ben ik aen zulk een vraegsluk
en aen u zelve verschuldigd in alle de noodige bezon-
derheden le treden.
De opvoedingIk weet niet veel (reklamaliën)maer
loch, T is hetgeen ik best weet. (Bravo Gy ook zyl de
ware vrienden des volks laet my dan toe, als ik zoo
durf spreken, u een oogenblik naer school te leyden.
Met u, Mynheeren, zal ik er voorzeker in een aengenaem
en beminnelyk gezelschap zyn.
Er zyn in dees vraegstuk, zoo als in alle groote vraeg-
stuhken, punten op dewelke men hel eens is.
Ziehier de vier van die punten
1° De noodzakelykheyd van het volksonderwys.
2° De opvoeding der mcysjes
3° Hetgeen men heden overeengekomen is het beroeps-
onderwys te noemen.
4° De mededinging en de vryheyd van het onderwys.
Daerna komen twee welligl min belangryke punten
doch deze worden betwist het zyn de hostcloosheyd en
de verpügling van het onderwys.
Eyndelyk heeft men do hoofdpunten ik breng ze
op twee
Welke moet de rol der school en der meesters in de
samenleving vvezen
En welke moet de plaels des godsdiensts in de school
zyn
De studie dezer twee vracgstukken zal my ook doen
onderzoeken welke den toestand der Kerk en derzclver
tegenstrevers is, nopens deze punten gelyk nopens
eenige andere.
Indien God my daertoe de magt verleent, zal ik ieder
dezer punten hernemen een voor een, zelfs degene
nopens oewelke men schynt het eens le wezen. Immers,
daer zyn dagen dat telgeeu algemeenlyk scheen aenge-
nomen te zyn, het niet meer is, en dat, aen ons byzon-
derlyk, men niets meer loestaet.
I.
En vooreerst, de noodzakelykheyd van het volksonderwys,
eerste punt nopens hetwelk \Vy hel eens zyn met ónze
tegenstrevers, want zy vcrwyten ons billerlyk en
onregtveerdiglyk. hier, gevoelens die zeker de onze
nü't zyn. Zy' w illen dal het volk onderwezen worde
en ik 'antwoor'd lk ook. en misschien meer dan zy.
Waerom Wie is het die my geleerd heeft dat ik het
volk moest oftderwyzen Wel myn God, Dengenen die,
na veertig eeuwen* verlangen en verwachting, duyster-
nissen en verlalenis, schande en slaverny, gekomen is
voor de ongelukkigen en de armen, dit is voor de over-
groote meerderheyd des menschdoms, die op den oever
van een meir van Gallileën aen zyne discipelen is
komen zeggen Gaet en Onderwijst, Ito, Donte, Onder
wijst alle schepselen Omni creaturen. Nooyt was zoo
iets gezegd geweest op de aerde door vvien het ook zy.
Voor Jesus-Christus, waren er geeiie scholen geene
meesters om den gemeenen man en de kinderen des
volks te onderwyzeu 't is het woord van Jesüs-Chris-
lus alleen dal de'volkséholen heeft geslicht.
(';ii4|!!c Siumi.
9-30
3-10
7-45
0-00.
9-30
3-10
7-45
0 00.
6-30
10-40
4-30
7-25.
6-30
0-40
4-30
7-25.
6-30
10-40
4-3Ó
7.25.
6-30
10 40
4-30
7-25
VAN l.OKKREN NAER
Dendcrmondc, Aelst, 7-09
Ninove, Gecraerdsbergcn, Ath, 7-00
VAN ATH NAER
Gecraerdsbergen, Ninove, Aelst, Dendormonde, Lokeren
I essén, Gecraerdsbergen, Ninove, Aelst
Brussel OnQgs Denderleeuw)
Gend, Brugge, Oostende (langs Lede).
VAN GEND NAER
Audenaerde, 6-45 9-30 I-30 6-00 8.naer aei.st 7-20 1 1-25 2-05 5-00 5-57 6-45 8-0.
VAN BRUSSEL NAER
Ai'fst, Gend. 6-05 7-30 7-50 11-20 11-50 2-35 0-00 5-40 8-15.
Nuiave. Geeraerdsbergen, Alb (langs Denderleeuw), 7-30 2-20 5-15 8-15.
VAN DENDERMONDE NAÉR
Brussel (langs Aelst) 7-25 2-20 5-15 8-10 (langs Meeh.) 5-45 8-57 10-05 3-40 0 00 7-80.
Adst 7-25 7-55 12-02 2-20 5-15 8-10 9-30.
AELST, DEN 8 OCTOBER 1804.
Wy roepen de aendacht onzer geëerde lezers op de hoogst merkweerdige redevoering welke
Mgr Dupanloup in hel Catholyk Kongres heeft uytgesproken. Wy hebben gemeend aen onze
lezers zeer aengenaem te wezen met hun eene vlaemsehe vertaling van dit allerbelangrykste stuk in
verscheyde opvolgende N" meê te deden, te meer omdat de principen er in vervat zoo nauw met de
behoeften onzer dagen in verband staen. Wy porren dus anJermael onze geëerde inschryvers üen deze
redevoering met de grootste aendachtigheyd te lezen en er de principen rypelyk van te overwegen.
Zy zullen er de waerheyd in haer klaerste daglicht zien in doorstialen en er eenen leyddiaed in vinden
iuet welken alle dwaling zal onmogelyk wezen byzonderlyk nu dat de valsche leerstelsels bedroygen
alles le verpesten en te bederven eu dat het magonniek liberhatersbedrog zyn venyn onder alle vormen
verspreyd. Leest dus. Landgenoten, leest wel en mediteert de'principen van eenen der geleerdste
Bisschoppen van dezen lyd en gy zult tegen de dwaling onverwinbaer zyn
BISSCHOP VAN GEND.
Eenen allersmertelyksten slag is zondag lest de Kerk van Belgiën] komen treffen en
dezelve in den diepsteri rouw dompelen door de schielyke dood van Zyne Hoogweeidigheyd
Mgr Lunovicus Josephus Delebecque, 21!,ton Bisschop van Gend.
Niets deed deze allerdroevigste gebeurtenis voorzien den hoogst eerbied weerden Prelaet
was vrydag van zyne omreys ter bediening van het II. Vormsel expres uyt het Audenaerdsche
teruggekeerd om zaterdag de kerkelyke diensten van het St-Bavofeest in zyne Cathedrael
te verrigten. Geheel den zaterdag had Z. H. gewerkt en zich op de gewoone uer te bed
begeven. Zondag rond ten 4 1/2 ure des raorgends gevoelde den Prelaet zich wat ougestedl
hy belde den broeder van Liefde die in eene nabyzynde kamer sliep. Den broeder kwam
seffens en bood aen Z. H. aen iets te nemen, maer Mgr zegde dat hy ten zeven uren de
H. Mis moest celebreren, doch hy ging, ondersteund door den broeder, eens rond de kamer
zette zich in zynen zetel, boog ligtelyk het hool'd en gaf den geest zonder een enkel ander
woord te hebben konnen spreken.
De dood van den grooten Bisschop was welhaest door g'heel 't land gekend en veroor-
ziekte overal de levendigste droef'heyd, het diepste hertzeer. En 't was met de grootste
reden, want was er eenen dapperen soldaet, eenen moedigen stryder voor de eere Gods,
voor de regten en vryheden der Kerk, eenen onverschrokken verdediger van den Catholyken
Godsdienst, eenen wyzen raedgever in moeyelyke omstandigheden, eenen ieverigen ver-
spreyder van al wat liefdadigheyd, onderwys, opvoeding, volksbeschaving en alle slach van
goed betreft, 't was wel Mgr van Gend, 't was wel den diepbetreurden Bisschop, dien de
onverbiddelyke dood zoo onverwachts aen onze algemeene genegenheyd en liefde is komen
ontrukken.
Niet dat wyleti onzen doorluchtigen Prelaet onder 'l gewigt der jaren gebogen ging,
don man Gods had nog zyn zes en zestigste jaer niet bercyktmaer 't is den last der
zielenbezorgdheyd, 't is den vurigen iever, 't is den Apostolyken arbeyd, 't is de aenhoudende
bekommernis die hem noch dag noch nacht ruste lieten en hem gedurig naer de bres
stuwden om hem als den opregt goeden herder van 't Evangelie zynekudde tegen de
woedende wolven der boosheyd te doen beschutten 't is dit alles wat meest heeft byge-
dragen om dit edelmoedig vaderhert te beklemmen en zoo vroegtydig te doen scheuren.
Wy mogen dan vryweg van onzen hoogst eerbiedw^eerden Kerkvoogd zeggen dat hy op het
slagtveld is gebleven dan als hy volop bezig was den heyligen stryd des Heeren te stryden,
ofwel dat hy onder den last en de hitte van den dag in Gods wyngaerd bezweken is....
Gelukkig den mensch die aldus ryk in verdiensten en beladen met goede werken den Heere
mag naderen en zeggen Heere, gy hebt my vyf talenten toevertrouwd, en, zie ik heb er
vyf andere bygewonnen
Dat, by het verschynen voor zynen God, zulks de tael geweest heeft van wylen Mgr
Lunovicus Josephus, daeraen twyfelen wy geen oogenblik, want nimmer was er eenen herder
die onverbiddelyker voor zichzelven de slave zyner bisschoppelyke pligten was, die met
meer iever, met meer waekzaemheyd en nposlolyke bezorgdheyd zyn uytgestrekt bisdom
bestuerde, waer hy overal monumenten voor de glorie Gods en voor de leniging der smerten
zyns armen en ongelukkigen evennaestens heeft nagelaten... Immers Mgr Delebecque is door-,
gegaen al wel te doen, transiit benef'aciendo, en, is de vreéde dood al te vroegtydig en op 't on
verwachts haren tol by hem komen aleysschen, zy heeft voorzeker gevonden dat hy, door
zyne onvergelykelyke werkzaemheyd voor de glorie Gods en voor de zaligmaking der hem
aenvertrouwde zielen meer dan eene dubbele reeks van jaren geleefd en ingewonnen heeft.
Wy eyndigen deze weynige regelen met eene smeekende bede tot den Allerhoogst en te
sturen opdat Hy, zyne goedheyd indachtig wezende, geweerdige eenen blik van welbehagen
te werpen op de ziele van zynen deugd- en verdienstryken Dienaer, die hier op aerde alle
slach van vervolgingen en kwellingen, om zynen H. Naem, met de schoonste onderwerping
verduerd heeft, en haer de honderdvoudige belooning voor zynèn Apostolyken arbeyd
gelieve te schenkeu.
Onder ons zal het aendenken van Mgr Delebecque altyd in volle zegening blyven en wy
twyfelen er niet aen of hy zal steeds van omhoog op zyne welbeminde diocesanen neérstaren
en voor hun bidden, opdat zy den weg der zaligheyd dien hy hun, door zyn woord en door
zyn voorbeeld, gebaend heeft, mogen bewandelen en, gelyk hy zelf, de dood der regtveer-
di^en erlangenHeeft wylen Mgr Ludovicus Josephus op aerde zyn leven ten beste
gegeven voor ons, zyne schapen, hy zal niet min mild zyn om voor ons ten beste te spreken
nu dat hy in den schoot van God den loon van een vlekkeloos leven en eener heylige dood
is genietende.
