llllo.
l\" doll
tie
tiSllMKirV
VI
ÜRTREKEREX UVT AELSJ NAER
V ËRTREKt)IIENJ l'YT VOLGENIDE STATIËNI
C FRANKS 'S JAK F
DEN OMZENDBRIEF
VAN DEN PAUS.
Let dus opLandgenoten.
Huweïyk van deu Hemel gezegend.
Wat meer is.
Hel koppel van twee suft.
KOMEDIE!
«SOI»
«J
-V.
Rendcrin. 5-20 8-30 9-45 1*2-25 3-23 6-27 9-10 J (lend, Brugge. Oslcnde 6-37 8-28 10-43 12-28
l,okeren 5-20 8-30 0-00 12 25 6-27 g> 3-15 6-18 \K en 2° kins langs Deiidermom'e.
liruss 8-05 12-10 2-50 3-33 5 45 8-43 8-30 9-30 sfj Doornvk, Rortrvk, Moescroen, Rvsscl (langs
9cell. 15rus, Aniw. 5-20 8-30 9-43.3-20 6-27 Gem!) 6-37 8-28 12-28 3-13 (4-1*8.
i.euv. Tiiienen. Luyk 3-2u 8 30 9-45 3 20 6-27 if: Doornvk, Rvsscl (langs Alb) 7-55 5-35 0-< 0
Verv. I,anil. S-Triryfm 3-20 8-30 9-45 3-20 6-27 4*. Niuove, Goerardsb., Alh, 7-55 2-40 5-33 S-30
Geiid 6-37 8-28 12-28 3-17 6-18 9-0/ Bergen, Quiuvraiu, Namen, 7 53 2-40 5 35
VAN ANTWERPEN NAER Sl-Nicolaes, Lokeren, Gend, 6-10 7-30 10-30 3-00 6-10 0 00.
VAN GENI) NAER Lokeren, Sl-Nicolaes, Antwerpen. 6-10 9-03 10 20 2-35 6-15 7-00.
Te Lf.de slaen al de konvoys. Te Idegkm slacn deze vertrekkende van Atli 6-30 0-00
10-40 4-30 7-25 en al de konvoys vertrekkende van Denderleeuw.
Tc Gyseghrm slaen slil al de konvoys uitgenomen deze vertrekkende van Aclst 0 00 des
morgens en 0-00 en van Ücndermonde ten 0-00 's morgens en 00 00.
Te Santbergen slaen stil de konvoys van Ath 6-30 10-40 's morgens. 4-30 en 7-25 's avonds
Van Denderleeuw ü-00 8-20 's morgeus, 3-09 G-U0 en 9-05 des avonds.
Suum.
VAN I.OKEIIEN NAER
DeiKlcrmonde, Aelsl, 7-00
9- 30
3-10
7-45
0-00.
Ninovë, Gecraerdfiiicrgcn, Ath, 7-00
9-30
3-10
7-45
0-üll.
VAN ATII NAER
Geeracrdshergen. Ninove, Aelsl, Demlcrmoudc, Lokeren
6-30
10-40
4-30
7-25.
Lessen, Geeraerdshergéft, Ninove, Aelsl
6-30
10-40
4-30
7-25.
Brussel (langs Denderleeuw)
6-30
10 40
4-30
7 25.
Gcnd, Brugge, Oostende (langs Lede).
6-50
10 40
4-30
7-25.
VAN (".END NAER
Aiidcnaerde, 6 45 9-30 1-30 6-00 8. naer aki.st 7-20
11-23
2 05 5
-00 5-
■57 6-4
VAN BRUSSEL NAER
Aelst. Gcnd, 6-05 7-30 7-50 11 20 11-30
2-35
0 00
5-40
8-15.
Ninove. Geeracrdshergen, Alh (langs Denderleeuw),
7-30
2-20
5-15
8-15.
VAN DENDEItMONDE NAER
Brussel (langs Aclst) 7-25 2-20 5-13 8-10 (langs .Meelt.) 5-45 8-5" 10-05 3-40 0 00 7-50.
Aelsl 7-25 7-55 12-02 2-20 o-ln 8-10 9-30.
AELST, DEN 7 JANUARY. 18G5.
De liberhaters-solidaire- francmasonsgazelten
spuwen vuer en vlamme tegen eenen onlangs
afgekondigden pauselyken brief, waerin den
Sladhouder van Christus de rampzalige dwalingen
veroordeelt waerdoor men thans de herten en
geesten der menschen poogt te bederven en tever-
leyden. De verspreyding dier dwalingen is tegen
woordig op eene zoo groote schael ingerigt en
zet zich met eene zoo helsche stoutmoediglieyd,
met eene zoo satanieke woede voort, dat zyne
heyligheyd den Paus zyn geweien harder dan
ooyt heeft voelen kloppen om de samenleving te
vvaerschouwen, ze tegen die aliesverpestende
dolingen te wapenen en ze van eenen gewissen
ondergang te redden.
Pius IX heeft dan zyne stemme van gezag, zyne
stemme van geestelyke oppermagt door de ge-
heele aerde doen uytgaen om aen 't menschdom
te zeggen en te leeren wat er goed en regtveerdig
is, en wat er kwaed en onregtveerdig is. Niet dat
den heyligen vader ons iets nieuws aanbrengt,
neen, 't is de ónveranderlyke waerheyd, 't is de
regtveerdigheyd, 't is het goede, die de kerk van
in haer begin geleerd en voorgehouden heeft en
zonder dewelke de maetschappelyke samenleving
onmogelyk is.
Wy begrypen dan genoeg dat de stemme van
Puis IX de'woede der boósheyd en des verderfs
dezer eeuw doet ontvlammen, wy begrypen dan
gemakkelyk dat den magtigen alarmkreet van het
doorluchtig opperhoofd der II. Kerk de godde-
loosheyd en de schroomlyke verleydingszucht
eener vleeschelyke en godshalende secte ontstelt
cn verschrikt, omdat die stemme van eeuwig ge
zag op de herten oorzaek zal wezen dat den hel-
schen geest der logentael en des bedrogs zyne
pröoy zal verliezen door het zien verydelen van
de schroomelyke. plannen die hy, uit haet van
God en dezen's Kerke, met eene ongelooflyko aen-
lioudendheyd gesmeed had.
Pius IX hèeft dan gesproken in naem van Chris
tus, onzen God, onzen Zaligmaker, onzen Heer,
welken Hy op de aerde vertegenwoordigtPius
IX heeft gesproken in naem der II. Kerk, van
welke Hy het weltigOpperhoofd is en die de zekere
vuerbaek is welke alleen de volkeren op dezen
woedenden oceaen van dwalingen in de gewensch-
te have kan brengen. Naer Pius IX moeten wy
dan luysteren, Pius IX moeten wy dan aenlioo-
ren, hem alleen moeten wy, in zaken die gods
dienst ol zeden betreffen, volgen, willen wy van
den waren weg niet afdwalen, willen wy ons zel
ve in de golven der dolingen niet laten, verzwel
gen, willen wy door de vergiftigende vrucht des
ongeloofs niet omkomen.
Hebben wy te stryden tegen 't geweld, tegen
de listen, tegen de schalkheden der francmacons-
secte, hebben wy de aenvallen harer valschheden
en zedeloos bedrog te doorstaen, wy moeten ons
maer te wenden naer de waerheydsfdkkel welke
onzen II. Vader voor g'heel de aerde in d'liand
houd, deze zal ons verlichten en versterken, deze
zal ons dienen tot zekeren handwyzer om den
waren weg te volgen die naer onze bestemming
leyd en buyten den welken alle andere wegen
aen den oufeylbaren afgrond onzes tydelyk en
eeuwig verderfs uytkomen.
Dit zy gezegd over den pauselyken omzendbrief
in 't algemeen. Zien wy nu in een vlug overzigt
hoe wy ons ten dien o'pzigte te gedragen hebben
in 't byzouder.
Daer de leeringen die den Paus ons thans
voorhoud volmaektelyk overeenstemmen met al
degene welke sedert eeuwen van den Apostely-
ken Stoel van Rooine.ii zyn uvtgegaen, konnen
zy in geener voege geschikt zyn om de principen
van politiek en staetshuyshoudkunde die door
de constitutionneie Belgen beleden worden te
verontrusten of te wyzigen. Met bedaerd geweten
en zonder de minste achterdocht of vrees mogen
wy, Belgen, by onze principen van constitution
neie vryheden blyven, gelyk Z. E. den kardi-
nael-Artsbisschop van Mechelen, onlangs in
zynen merkweerdigen brief gezegd beeft, ons
verklarende dat wy onze constitutie niet alleen-
lyk moeten eerbiedigen, maer dezelve getrouwe-
lyk onderhouden en naleven.
Zyn de francmaQonsbladen daer om het tegen-
strydige te beweren, om den catbolyken gods-
dlzunut oro/inrirr lo hocnljii.ljli.trfin v.on.< nnfro,"'l,ï'UT
zaemhevd, van kortzigligheya, van lichlverdoo-
ving, eii vyandschap tegen alle vryheyd, zy be
driegen hunne lezers, zy verleyden hel, volk uyt
berekening, want de schryvers dier bladen en
derzelver patroonen, die alleen de vethetaelde
plaetsen, de eerambten en al de voordeelen van
den budget zoeken in te slokken, hebben geen
ander doel dan den catholyken godsdienst uyt de
herten te roeyen, by het volk de kerk en derzel
ver bedienaefs halelyk te maken, al de vryheden
ten hunnen uylsluytelyken prolyte alleen te doen
dienen en tevens het volk op te vyzen dat de
godsdienstige vryheyd volstrekt met de maet
schappelyke vryheyd onvereenbacr is, en dat, by
gevolg,-' de catholyken in geweten verpligt zyn
onze vryzinnige constitutionneie instellingen te
verloochenen en te bevechten.
Dit is de takliek die de liberhaters-volksver-
leyders van over lang gebruykl hebben tegen de
Encycliek van Gregorius XVI zaliger gedachtenis,
welk stuk zy met de schandigtse -trouwelooshcyd
naer hunnen zin hebben uytgelegd, verkeerd on
verdraeyd, zoodanig dat wylen Gregrorius XVI
zyne evgene Encycliek niet meer zou versteen,
moest hy de uytleggingen die de goddeloozen er
aen gegeven hebben komen zien toepassen. Ook
zou 't den schoonslen dag van hun leven zyn, zegt
den achtbaren heer Coomans in zyn weekblad
la l'aix, mogten de maeonnieke liberhaters erin
gelukken dat de catholyke Belgen de verdwaelde
uytlegging aenveerdende die de goddeiooze vry-
dénkers aen den pauslyken omzendbriel geven,
de afschaffing zouden vragen van al onze nati-
Omtrent hel jaer T115, toen het koningryk Engeland
nog calholyk was, i iep de goddelyke Voorzienigheyd op
eene byzondere en wonderlyke wyze lot het huwelyk
eenen jongen edelman van de stad Londen met naem.
Gilberlus. Dien jongen ondernam door Gods ingeven
de reys naer Jerusalem, vergezeld van zynen knecht
genaemd Ricbardus, mei voornemen van in den oorlog
tegen de ongeloovigen te. stryden. Nauvvelyks was hy in
Theyligland.aeiigekomen of hy wierd met zynen knecht
door dc ongeloovigen gevangen. Zy wiorden aenslonds
geboeyd en in eenen kerker van den prins der Sarra-
zynen geworpen. Gilberlus bleef een jaer en half met
Ricbardus in die harde gevangenis, dagelyks zeer ver-
mocyd wezende door de lastige werken die men hun
oplegde. Hy was nogtans min ellendig dan de andere
slaven omdat den prins die in hem een goede opvoeding
bespeurde en veel wysheyd ontdekte, hem met goed-
heyd en zelfs met achting behandelde.
Dezen Sarrazytischen prins had eene cenige dochter
welke het gedrag van Gilberlus bewonderde, en van
zvne deugd ingenomen was. Deze dochter zocht sedert
eenigen tyd de gelegenheyd om hem in hel byzonder le
spreken en liern eens alleen gevonden hebbende,
vraegde zy hem van waer bv was Ik ben, ant
woordde Gilberlus, van de stad Londen in Engeland.
Van wat godsdienst zyt gy, zeyde hem dan die doch
ter i ik ben, hernam' hy van den catholyken, aposte-
lyken en roomschen Godsdienst. Wat is dit voor eenen
Godsdienst, sprak verders, deze prinses en wat leert hy
u Gilberlus legde haer in weynige woorden uyt de
onale vryheden en in onze aloude vryé gemeen-
tens het vaendel der absolutisten van de midden
eeuwen zouden wilienfpianten.
In den grond, zegt den zelfden heer Coomans,
maekt men een woordenspel in eene ernstige
maer eenvoudige zaek, waerin het van belang is
dat er volle licht verspreyd worde. Den Paus ver-
klaert dat de vryheyd van het kwaed te doen,
dit is te zeggen van de Geboden Gods en der H.
Kerk le overtreden, in andere woorden de vry
heyd van te gelooven dat de dwaling zoo goed en
zoo geheyligd is dan de waerheyd, geene redely-
ke geene natuerlyke vryheyd is afhangende van
de regten van den menseh en zoo aeubevelens-
weerd is als het souvereyn goed, als het ideael
van den voorspoed en de grootheyd der volkeren
der familiën en der persoonen. Den Paus verklaert
dat de waerheyd voortreffelyker is dan de dwa
ling is, de deugd voortreffelyker dan de ondeugd,
en dat de regten eener ware religie, dc eenige
ware, natuerlyk en noodzakelyk eerbfolweerdi-
ger zyn dan de regten der valsche godsdiensten.
Den Paus verklaert dat er maer eene waerheyd,
een regt is,dat er geen regt is tegen het regt, dat
alle bevestiging eene ontkenning bevat, en dat
het on móge) yk iseene thesis te belyden zonder de
tegenstrydige thesis te loochenen. Pius IX zegt
dit alles, en daerover verergeren zich duizende
liberhaters en schreeuwen tegen de godsbestie-
rige overheerschihg. Welnu, wy vinden dat al die
verklaringen des Pauses godsdienst- en wysgee-
onverdraegzaeinheyd is het noodzakelyk gevolg
van alle stellige leering. Al wie gelooft moet loo
chenen en afkeuren. De volslagene twyfelaers
alleen konnen volkomen verdraegzaem zyn.
Eenen verdraegzamen en onverschilligen Paus
zou een gedrochtelyk denkbeeld wezen 't geen
wy niet zouden konnen bepalen.
Wy zullen op deze slof terugkeeren om onze
lezers te wapenen tegen de valschheden en be-
drieglyke schrynredens die de liberhaters hun
zouden konnen opwerpen, en tevens om eene
pligt te kwyten van Catholyken die de pen voeren
en uyt dién hoofde den godsdienst, deszelfs
waerheden en instellingen moeten verdedigen
tegen de aenvallen eener goddeiooze schandpers,
die geen ander doel heeft dan de catholyke Kerk
te bestormen om zoohaest zy den oógenblik gun
stig zullen oordeelen hare alleenzaligmakende
leering in het slyk te komen versmachten, gelyk
zv zoo vermetelyk hebben durven schryven.
Het koppel van twee dal de pretentie heeft van
het licht en de beschaving in de wereld Lp brengen,
zeeverI in 'l Verbond van zaterdag lest op eene zoo
belachelyke en domme manier, dat zy beyden
waerlyk den naem van broeklooze schoolknapen
verdienen. In hunne verwaendheyd durven zy de
hoogst bclangryke encycliek van den groolen Pius
IX uylleggen en waervan zy, wy moeten hel beken-
Mysteriën van onzen Godsdienst, en wel byzonderlyk
die van hel leven, hel lyden, dc dood en de verryzenis
van Jesus haer verzekerende dal men niet kan zalig
worden dan in hel geloof van Christus dat de profeten
al die zaken voorzeyd hadden meer dan duyzend jaren
eer zv gebeurd waren.
Deze dochter, welke God door middel van dezen jon
gen edelman wilde bekecren, vond zoo veel vermaek en
troost in hem te aenbooren, dat zy sedert dien tyd de
oogcnblikken afspiedde, en geen eene gelegenheyd om
hem te spreken liet voorbygaen. Gilberlus van zynen
kant sprak haer mei groote zedigheyd, en altyd van
goddelyke zaken en de zaligheyd. Hy onderhield haer
mei de' behoorlyke weerdigheyd van onze heylige mys
teriën, van de chrislelyke deugden, van het vermaek
van acn Christus toe te behooren, en hem te dienen,
zoodaning dal zy hem eens zeyde Gy bemint dan zeer
dien Jesus, van wien gy zulke schoone zaken verhaell
Ja, antwoordde haer dien jongen edelman, ik bemin
hem uyt geheel mvn hert, en heb hem zoo vurig lief,
dat ik al de herten'door zyne liefde zou willen doen
vlammen. Maer, ging zy voort, zoud gy voor hem de
dood willen onderstaen Op dien voorstel dacht Gil
berlus dal die dochter in heymelyke verstandhouding
wasmot den prins haren vader ten. eynde hem te be
proeven, en hem zyn geloof le doen verzaken. Hy ant
woordde dan dadelyk dal hy met blydschap voor Jesus
zou sterven, cn dat de grootste gratie die hy in deze
wereld kon ontvangen zekerlyk die was van zyn leven
en bloed voor zynen Zaligmaker te mogen geven.
Deze edelmoedige antwoord raekte zoodanig het hert
van die jonge dochter dat zy liet voornemen maekte van
eenen zoo volmaeklen godsdienst te aenveerden. Aen
slonds zeyde zy aen den gevangenen uwe religie
nen, nog het eerste woord niet verstaen. De vol
gende liefhebbery die deze twee jannen zoo ern
stig mogelyk afgeven diene lot bewys van 't geen
wy zeggen.
bat het ons vergrnoege bewezen te hebben, zegt
a het Verbondskoppel, dat hel Pausdom in 4864
i gebleven is Wat het in 1832 was, vyandig aen de
hedendagsche beschaving en aen de politieke con-
stitutionnele inrigting
Dit gezegde komt ofwel uyt eene ongehoorde
onwelendheyd, ofwel uyt eene arglistige boosheyd
want wie is er op heden die niet weet dat het
't Pausdom is 't welk de wereld hreft doen over-
gaen van de duyslernissen tot het licht, van de
barbaersehheyd tot de beschaving.
Doch indien wy hunne evgene woorden hier niet
hadden, niemand zou gelooven dat hunne onwe
lendheyd en bottigheyd in zake van kerk of gods
dienst zooverre zou konnen gaen. liet Pausdom
van 1864, is gebleven, zeggen zy, wat het was in
1832 Dit weet den lompsten boeren
knaap en daerby nog dat het nu is gelyk het
was in den beginue en zal blyven tot het eyndé
toe
Peyst het koppel misschien dat het Pausdom
verandert gelyk zommige kwanten die, als de poli
tiek draegl en als zy gevoelen dat de vette brokken
van eenen anderen kant gaen komen, seffens by
den kleermaker loopen om hunne kazakke te kee-
ren en er een ander fatsoenlje aen te geven? Neen»
neen, arm koppelke, weet wel dat er geschreven
staetGy zyt Petrus, dit is te zeggen steenrots, en
op deze steenrots zal ik myne kerke bouwen, en de
gl:lK^?.n..ye^.miuuu aeze Waerheyd wel, en als gy
met ai uwe aenhangers en met al uw venyn al lang
zult gaen mollen rooven zyn, dat deze waerheyd
nog zal bestaen zoo nieuw, zoo sterk en zoo jeug
dig als over omtrent de negentien honderd, jaren...
Als PiusYll le Fontainebleau onder de klouwen van
uwe voorzaten gevangen zat, wat zegden zy Houd
hem wel vast en bewaert hem wel want 't is uwen
laetslen PausEn wal antwoordde Pins Vit
daerop Ik heb tot nu toe den stoel van PetruS
bekleed gevonden, en deze die na my zullen komen
zullen hem ingelyks bekleed zienEn dit moet
ons niet verwonderen, want als het eerste Opper
hoofd der H. Kerk pn Stichter van het Pausdom
voor zynen verrader, Judas, stond, wat zegde den
lscarioler? Dien ik zal kussen, dezen is hel dien
gy moet hebben, houd hem wel vast en leyd hem
voorzigliglyk weg... En wat is er gebeurd na de
dood van Christus Dit weten alle catholyken
groot en kleyn, arm en ryk, geleerd en ongeleerd,
behalve misschien het vei lichtte koppel van twee
uyt het Verbond.dat Paus, Bisschoppen en Pries
ters in zyne verwaendheyd wilt komen onderwyzen.
Den briefwisselaer van het Invksche blad la
Meuse verzekert dat, by geyolg Van het aendringen
zyner kollegas, M. Tesch, minister van justitie»
zyne portefolie zal blyven behouden tol de aen-
siaende lente. Het is *t aendringen niet, maer wel
de liefde tot hel scholelkcn.
schynt my heylig en goddclyk te wezen, de deugden,
die er in geoefend worden en welke ik in n beschouw
zyn zóo wonderlyk, dal ik besloten heb chrislene te
worden, myne valsche religie te verzaken, zelfs myne
ouders, goederen en land te verlaten, om Christus te
nenbidden en te dienen. Maer vermits ik geene andere
christenen ken dan u, ik verzoek u te beloven dal gy
my zult trouwen ik zal den raiddel zoeken om u uyt
uwe gevangenis te verlossen, en ik zal heymelvk het
buys van den Prins mynen vader verlaten om met u
naer uw land te vertrekken. Het is geene baelzuchlig-
heyd, nocli eenige natuerlyke nevging, noch ook eenige
menschelyke beweeggreden die my aldus doet spreken
Gy zyt slaef en ik ben eene Prinses, dochter van eenen
der magtigsle heereu van dit land. Ik vraeg slechts van
met u vereenigd le worden ten evnde den troost te ge
nieten van in uwe wet onderwezen te worden en met
u in de religie van Christus te leven. Myn vader schikt
my voor een ryk en maglig m'edepaer, maer ik heb lie
ver my met u te heyligen dan op den troon tc zitten, en
ik zal my de gelukkigste aller vrouwen achten wanneer
ik eens de echtgenoole zyn mag van ccncn zeo deugd-
zarnen man als gy.
Gilberlus die zulken voorstel geenszins verwacht had,
stond zoo verbaesd, dat hy eenigen tyd was zonder le
kunnen antwoorden. Hy vreesde dat die dochter hem
misschien eenen list lcyde, en dat zy een geheym bevel
van haren vader had ontvangen, om hem in zvne vv00MÉK
den te vallen en alsdan te doen sterven, daerom hiel/Pf^
hy zich le vreden haer in het algemeen le antwoorden
dat zy gelukkig zou zyn chrislene te wezen, dal zy God
moest bidden opdat hy haer zonde verlichten en over
haer zynen heyligen wil volbrengen. Ondertussehen
liep er eenigen tyd voorbv cn Gilberlus, eene gunstige
gelegenheyd gevonden hebbende, brak zyne boeven cn
vlugic dos nachts uyt den kerker met zynen knecht
Ricbardus en met al de andere slaven zonder aen ie
mand iels kenbaer le maken.
De dochter van den sarrazvnschen prins had zoohaest
niet vernomo» dat Gilberlus gcvlugl was, of zy vertrok
in hare kamer om van niemand gezien te zyn zy was
zoo overgoten van droefheyü, dat zy ontrooslbaer was.
Gedurende eenige dagen 'deed zy niet dan in hel ge
heym zuchten, dewyl zy niemand meer had om haer in
den christenen Godsdienst tc ondeh-iglen. Ach Hemel
riep zy zuchtende uyt, zal ik dan nooyl calholyk zyn
zal ik dan in mynen 'valsche» godsdienst moeten ster
ven Wat is er van Gilberlus dien heyligen man, die
my zoo goddelyke zaken verhaeld heelt, geworden zy
hèrrinnerde haer dal Gilberlus gezeyd had, dat hy van
Londen was, eene stad m Engeland. Zy onderzocht
langs wat kant Engeland was gelegen, en besloot Gil
berlus daer te gaen zoeken om van hem in den Catho
lyken Godsdienst onderwezen te worden-
Na heymelvk hare maetregelen genomen le hebben,
vertrok zy des middcrnachls uyt hel hof van haren
vader, eu vluglte alleen weg, verlatende al hare ryk-
dommen en haer vaderland om Jesus tc gaen zoeken.
Zy ontzag geenzins de moeyelykheden en gevaren van
cène zoo lange reys en God liet toe dat zy lalryke
ongeloovige landen 'doorreysde zonder eenigen kwaden
oeval. Toen zy by den oever der zee gekomen was,
„frond zy by geval een schip waerop eenige kooplieden
en reyzigers waren die naer Engeland vertrokken. Aen-
gezicii zy een weynig de tael der jonge dochter kenden
en haer alleen zagen, lieten zy haer uyt medelvden op
hel schip komen. (Word voortgezet).