10K Jaei\
Zondag, 25 Jiilv Illlio.
iV 98».
Em. 1 y— 7"85 r35 Ü-8!
VERTREKUREN UYT A EEST A A ER
YERTREIiUR EN UYT VOLG EX DE STAT1ËX
6 FRANKS 'S JAERS.
Plechtige inlredc te Aelsl van
MGR RRACQ.
Z. II. Mgr II. F. BRAGQ,
Ziel Daer:
Maer des avonds!
KIESBEDROG.
DEN VOORSTEL ORTS.
l
DEN DENDER-BODE.
Bpnderm. 5-20 8 28 9-43 I i-20 3-10 6-10 9-12 ffi Good, Brugge, Osleildtl 7-17 S-2S (S-44 9-45
Lokeren 5-20 8-28 0-00 12 20 6-16 J Gcnd) 12-39 3-10 3-18 6 16 6-39 8-37 9-18
nrusscl. 6-39 K (le 2C o'j 8-05 8 12 9-38 11-58 Döornvk, Korlryk, Mocscrocn, Ilvssel (langs
12-15 2-38 2 55 5-27 E (I» 2' id) 3 40 5-50 8-50 Genii) 0-47 8-44 12-39 3-18 6 39 8 39
Mccll Anlw. 5-20 6-39 7-55 9-irl 12-10 18-31 ,j; )>00rnvk Rvsscl (|ang8 Alb) 7-53 5-33 O-1'O
9-45 12-15 3 Berger., Quiévrain, Namen, 7-55 2-55 5-35
van ANTWERPEN NA ER St-Nieolaes, Lokeren, Gcnd, 5-00 8-30 11-00 2-30 4-00 7- 0 9-00.
V.\N OEM) NAER Lokeren, Si Nicolaes, Antwerpen, 4-00 6 30 9-20 10 35 2-25 6-25 7-25.
Te Lkof. slacn al tie konvoys uytgenomen de vertrekken ujl Rrussel van 7-15 8 05 12-00 6-00
8-05 en die van Gcnd 6-12 11-25 2-05 5-Ó0 6-02 8-05 .Te Idkgkm en Santbergen slacn al de
slaen stil dc konvoys. - Te Gyseghem slacn stil al de konvoys.
Te Denderleeuw slacn al da konvoys uytgenomon Üc vertrekken van BrMscl 7-15 8-05 12-00
6-00 8-°5 8-40 en uvl Aelsl 6-39 9-38 2-38 5-27 6-29 8 30.
Vei'lrekuren.uyl Denderleeuw naer Brussèl 8-12 8-17 1.2-10 12-28 3-08 6 03 G-OG 9-05.
Dcndermonde, Aclsl,
Niuove, GccracrdsLcrgen, All),
VAN I.OKERF.N NAER
7-00 9-30 3-05 8-00 0 00.
7-00 0-00 3-05 7-45 0-UU
VAN ATII NAER
Cufque ftuimi.
Gccraerdsbcrgen, Ninovc, Aelst, Dendermonde, Lokeren 6-30 10-40 4-40 4-35 7 23.
Lessen, Geeraerdsbergen, Ninpye, Aclsl 6-30 '()-40 (-40 4-<k> 7-2.»
Brussel (langs Denderleeuw) 6-30 10 40 4-3.) t
Goud, Brugge, Oostende (langs Lede). 6-iO 10-*0 1-40 4-oo t 2--..
VAN GEND NAKR
Andenaerdc, 6-45 9-30 1-30 6-00 8.—naer afxst 8-00 9 00 II -38 4 35 5-00 5-57 6-15 8-0.
VAN RRl'SSL'T, NAER
Aclsl, Gcnd, 7-15 7-25 8 00 8 05 I! 20 12-00 1-20 2-35 4-35 5-00 5-15 6 00 8-05 X-lli 8-40
Ninovc. Geeracidsbergen, Alb (langs Denderleeuw), «7-30 2-20 5-15 8-15.
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel (langs Aclsl) 7-30 7-55 2-20 3-05 8-25 (langs Mech 5-45 6 37 8-00 l'M)5 3:30 7-30.
Aclsl 7-3U 7-55 2-20 5-05 8-25 9-45.
AELST, DE.Y 22 JULY 1865.
Den dag van Zondag (0 .Inly is den so.lioonsten
en belangfyksten dag geweest dien de stad Aelsl,
van inwoóners geheugen, ooyt gezien liebbe; 'twas
cenen dag van uytstekende vreugde en gemoéds-
aendoening, eenen dag van vyare godsdienstliefde
en hertelykste toegenegenheyd, eenen dag van
diepen eerbied en schitterende huldebewyzing
aen de vrome deugd, oen de uytgestrekte ge-
ieerdlieyd, en vooral aen de allesoverwinnende
neJrighëyd van eenen Man Gods, dien Zyne Hey-
liglieyd l'ius IX. door 's hemels ingeven, uyt het
verborgen leven heeft getrokken, om Ilem met
de liooge wgerdiglieyd van het hissclioppelyk
'purper la: hekleeden en aen 't hoofd van een der
voornaemste bisdommen der Christenheyd te
stellen. Den dag van Zondag, wy herhalen het
met hét dankbaérste genoegen, is" eenen dag ge
weest van verheerlyking voor de opregt hemcl-
sebe godsvrucht, vertegenwoordigd in den hoogst
ccrhiedwcerdën persoon van
Welken Uier voor d'eerste mael zyne plechtige
intrede deed om zyne herderlyke bedieningen
wacr te nemen, en wiens spreekwoordelyken
dougdenróem hem was voorafgegaen om al de
herten zyner Aelstersche diocesanen te ont-
vl immen
Ook, en dil beslatigen wy met fierheyd, was
den geestdrift onder onze geaelUle medeburgers
algemeen, hunne vreugde en liefde tot Hem die
kwam in den naern des Heeren kenden geene palen,
al 't vernuft waertoe de hertelykste toegenegen
heyd bekwaem is, was niet alleenlyk in 'twerk
gesteld, maer zelfs, teenemael uytgeput om de
ontlialing van Hem die er 't voorwerp van was
dien stempel van deftigheyd en gemoedsverkwik-
kende weerdigheyd in te printen. Nooyt immers
lieeftde algemeenheyd onzer stad zulken bekoor-
lyken aenblik opgeleverd; nooyt waren de huyzen
en straten zoo deftig opgetooyd, nimmer zag men
de inbeeldingskracht zooveel verschiliige nieuwe
geestverrukkende orncmentatiën ten toon sprey-
den, noch de kunst zoo meesterlyk de gewaer-
wordingen van'therte uylurukkenHet ruym
der straten geleek aen een ötiafzienbaer tapyi,
waerop de ryksle gedachten van eerbied en de
teéderste gevoelens van liefde sierlyk doorvloch
ten, als levende wezens onderéenwemelden en
met elkander wedieverden om de .blyde komst
van den hoogst achtbaren bisschop te vieren, en
van deszelfs aeritogt eén schitterenden triomf-
togt te maken. De vliegende wimpels, de wappe
rende vaendels, de uytgezochte bloemkransen, de
over de straten vlottende welkomgroeten, dc
overschoonc zegeschriften, de rykkleuHge linten,
festoenen en meer andere smakelyke versiersels
leverden in de verte cenen zoo ontzagwekkendeti,
zoo hertroerenden aenblik op, dat den aenschou-
weralsin verrukking moest uytroepenneen,
't is niet mogelyk iets meer, iels beter, iets stati
ger, iets lieflyker voor te brengen.
En dan, als 't ruym der slraeten zoo betoove-
rend scheen, wat zullen wy van de decoralien
der huyzen zeggen?! Al wederom met ccne aller-
öankbaersle fierheyd dat deze zoo schitterend,
zoo luysterryk, zoo indrukwekkend en voortref-
Iclyk waren, dat zy den aenschouwer begoochel
den en als 't ware eenen defi t.oestuerdeu zeggen
de: gaet nu naer al de steden van g'heel Belgien,
ziet of gy ergens iets vind wat ons van verre
gelyken kan.
En inderdaed; 't waren hier geene onheduydende
katoenbehangsels, maer wel ryke Lapytsioffen,
allerschoonste tó!Överwerken, irofées van bloe
men, pauslyke en bisschoppelyke wapenschilden,
kostelyke transparanten en zinnebeelden, kundig
omvloclitene jaerschriften, vorsen en spreuken,
lieve kleurlantarens, kunstvolle festoenen en
drapperyen met goud- en zilversterren bezaéyd,
in een woord, liet is ons onmogelyk al de, koste-
lykheden aen te halen die de huyzen der stad
als hun glinsterende koninglyke feestzalen her
schapen haddenMen bewonderde daerby
\oorgevel.s van onder Lot boven die beslagen
waren met geschilderde lysï.werken, bezet met
ontelbare kleurlampioenen in ornamenten ge
schikt welke, bv de verlichting des avonds, den
hiyster, de ryke versiering moesten verdobbelen
en er opregte tooverpaleyzen van maken die men
wel soms in inbeeldingsvertellingen afgeschetst
gevonden maer die men hier in der wezeulykheyd
gezien heeft.
.In, ziet daer, catholyke landgenoten, (wy spre
ken tot 11 in 't algemeen omdat, het hier eene
godsdienstige betooging geld waerin gy allen be
lang hebt, ziet daer eene onvolmaekte schets der
stralen welke onzen hoogweerdén Prelaet moest
doortrekken, voorafgegaen door eenen stoet ter
zyner eer ingerigt, die zoo voortreffelyk, zoo
uytgelezen, zoo kunst- en kostelyk was, dat hy
weerdiglyk aen de stadsversiering beantwoordde.
Als nu Mgr Bracq aen den ingang der stad ge
komen was, waren de straten en aenpalende
plaetsen met eene zoo ontzettende en digt samen
gepakte volksmenigte bezet, dat het onmogelyk
was eenen voet achter- of vooruyt te stellen.
Eclfter en niettegenstaende de stikkende'hitte,
verdobbelde den geestdrift des volks op hel aen-
schouwen van dit zoo edel als eerbiedwekkend
gelaet, en eensklaps berstte er cenen donder van
toejuyehingen en vreugdekreten los die door
g'heel de stad weergalmde en aen menige men-
schen tranen van aëndoening ontrukte. Z. Ilodg-
weerdigheyd wierd door onzen zeer eerw. Deken
in eene latynsche aenspraek gekomplimenteerd
en onmiddelyk nadien ving een hertroerende
welkomskoor aen, waerop dmzende monden te
gelyk met eene onbeschryflyke geestvervoering
anrwoordden. Den stoet defileerde dan voor dén
zienlyk getroffen Kerkvoogd, welken er zich eyn-
delyk onder het prachtig verhemelte by vervoeg
de en zoo langs dc Nieuwslraet, Merkt en Kerk-
straet, onder het geroffel der trommels het
geschal van 'tmuziek, het spelen van den bcyaerd,
het luyden der triomfklok, en vooral onder de
onophoudelyke juyehkreten van duyzende en
duyzende geloovigeri zegevierend de parochie
kerk binnen trad, alwaer de godsdienstplegtig-
heden door eene vaderlyke en aendoeningswek-
kende-aenspraek van Zyne Hoogweerdigheyd en
eyndelyk door het Te Deum gesloten wierd
Ah! des avonds! dan was het'tkroonwerk
van deze weergaloozé feest! Als by tooverslag
en met de rasheyd van liet poeyer was eensklaps
GEHEEL de slad, ja, GEHEEL de stad lot de
afgelegenste wyken toe zoo schitterend, zoo ver
bazende helder verlicht, dat den dag met den
avond weynig verschil opleverde
Een paer honderd duyzend kleurlampioenen,
chineesche lantarens, lichtbollen, bougies en
keersen scholen hunne lichtstralen in de straten
en metamorphoseerden gansch de decoratiën van
den dag. Er waren gebouwen die aen brandende
fortressen, geleken andere aen glanzende krista
len paleyzen, nog andere aen prachtig versierde
tooneelzalen, immers honderde verscheydenhe-
den van verlichting kwamen het oog desaen
schouwers verrukken en doen bekennen .dat
nooyt ergens iets bekoorlyker te zien is geweest.
Daerby slikten de stralen van'tvolk en gansch
den avond dreunde de slad van de hoerrakreten,
vivats en zegewensc.hen welke overal den hoog-
weerden feestheld, Mgr Bracq, onlhaelden by
zyn doorryden door de straten om de viering te,
bewonderen en onze brave bevolkingen te groeten.
Wy eyndigen deze onvolmaekte beschryving
met onze hertelykste dankbetuygingen aen onze
deftige Aelslenaers toe te sturen en hun duyzend-
mael geluk te wenschen over de onwederspreke-
lyke hewyzen die zy aen den dag gelegd hebben
van hunne troostvolle godsdienstgevoeleus, van
hnn ieri diepen eerbied voor eenen doorluchtigen
Prins der Kerke.,.. Wy durven bun verzekeren
dat de overvloedige zegeningen die eenen zoo
weerdigen Priester Gods met eene zoo vaderlyke
als uyt er hertjonnende goedheyd over hun ver-
spreyd heeft niet vruchteloos zullen wezen, want
voor de stad Aelst heelt Ily vuriglyk gebeden,
en zulke gebeden doen den hemel geweld aen
en ontrukken hem voorzeker genaden en wel
daden voor deze die er "t onderwerp van zyn.
Des anderdags heeft Z. H. alhier pontificaellyk
geofficieerd, al de godshuvzen en geestelyke ge
stichten bezocht, en het II. Sacrament des Vorm
sels toegediend. Dynsdag en volgende dagen
zyn toegewyd geweest aen herderlyke omreyzen
in de omliggende gemeen tens om er het H. Vorm
sel toe te dienen. Eene hoogst merkweerdige
zaek, is dat, telkens Z. H. d'eene of d'andere
straèt doortrok om naer 't een ftf 't ander ge
sticht tegaen', of naer d'eene of d'andere buyten
parochie te reyzen, dadelyk en als by tooverslag
wederom die straet bevlagd en versierd wierd,
zoodat onzen hoogweerden Kerkvoogd geen en
kele uer hel oog heeft konneu lalpn vallen zonder
teekens van vreugde en welkom te ontmoeten.
Als hy de straten doortrok, zag men overal de
geloo'vigen met eerbied neergeknield om den
bisschoppelyken zegen te ontvangen. Noch zyne
hoogweerdigheyd noch iemand zal ooyt dit
hoogst trjostelyk schouwspel van Aelsl vergeten.
Onze stadsgenoten hebben zich allerweerdigst
getoond. Wy hatïden het verwacht en voorzegd
en wy zyn in onze verwachting en voorzegging
niet bedrogen geworden. Wy wenschen er hun
uyt het diepste onzes herten geluk over.
Den Volksvertegenwoordiger van Brussel, M.
Oris, die verleden jaer het gelal der Kamerleden
met eenen fynen toer wilde vermeerderen om het
waggelend ministerie regt te houden, heeft we
derom den grooten slimmerik will n spelen
maer is deerlyk door de mande gevallen. Ouder
voorwendsel dat de Kamer meer verlicht zou
wezen, indien al de kiezers konden lezen en
scliryven, had hy liet volgende voorgeste'd
Den kiezer, wiens bekwaemheden zullen betwist
wordenzal een onderzoek mogen vragen, het
welk hy zal ondergaen voor de overlieden, aen
a wie de wet het regt geeft de betwistingen over
de kiezërslysten te bgslissen. In ijeval den kiezer
of dén aenklayer zulks vereyschl, zal hel onder-
i zoek openbaer wezen. Den kiezer wiens be-
kwaemheden betwist worden, die het onder-
zoek niet zal vragen of hetzelve wevgeren, zal
uyt de kiezorslyst geschrabt worden.
Gelyk men zal gaen zien, zitten er daer liber-
haters venynige vossenstreken met hoopen in,
waerover M. Van Wambeke kort regt gedaen
heeft. Wy bedanken hem over de deftige re le-
voeririg die hy daertegen heeft uytgesproken cn
welke eenen grooten indruk op aide leden ge
daen heeft. Aengezien al de jiberhaterslisten in
deze redevoering klaer zyn aengedyud en be
streden, geiooven wy o'ns te mogen bepalen dees
stuk uyt de annates 'parlementaires in 't vlaemscb
over te nemen. Ziet hier hoe onzen achtbaren
vertegenwoordiger gesproken heeft.
Ik ga eenige aenmerkingen doen over den
voorstel van M. Orts. Ik heb over Iwee dagen
de voorloopige kwestie op de wyziging vari M.
Oris gestemd,'l is'te zeggen opdat men dien
ff voorstel niet zou aenveerd hebben om-
dat het my zonneklaer toeschynt dal dezen
voorstel geene de minste betrekking heeft met
de wet waerover wy thans beraedslagen. Wy
zyn bezig met eene wet over het kiesbedrog,
en voor al wie van goede trouw is, is de wyzi-
ging van M. Oris aen deze wet nist toepasse-
lyk, want hy vraegt waeriyk een g'heel nieuw
stelsel Van kiezing. ik heb ook nog voor de
voorloopige kweslie gestemd, omdat de Kamer
geen twee maien en gëwigten moet hebben.
M. Gcillery onderbreekt hier den redenaer en
zegl Maer deze kwestie is beslist.
M. Van Wambekf. voörtgaende, zegl. Het
staet my vry er op terugkeeren en te zeggen
wat ik daerover denk. Het is klaer dat de
Kamer den voorstel van den acht baren lieer
Delcour welken veel meer belrek had met de
wet op het kiesbedrog verworpen hebbende,
den voorstel van M. Oris ook niet mogt onder-
a zoeken. En inderdaed, wat vraegde M. Delcour
a toen men den eersten artikel heeft gediscu-
teerd Hy wilde het bedrog in het opmaken
a der kiezerslyslen vernietigen, gy hebt besloten
dat men den voorstel niet mogt onderzoe-
ken, omdat hy met de wet geen gemeens had.
Gy hebt wel gedaen omdat den voorstel geene
reclilstreeksche gemeenschap met de wet had,
maer nu, indien gy wilde logiek blyven, moest
gy dan ook zeggen dat den voorstel van M. Orts
niet mogt onder/.ochl worden, want verre van
met de wet belrek te hebben, is 'net eene her-
vorming van de kieswet. 'T is daerom dat ik
my daer tegen verzet heb, zonder my op den
voorstel zelf te uyten. Nu laet my eenige woor-
den zeggen op de constitutionaliteyt van den
voorstel, welke ik ook niet zal bëpleyten. Ik
heb daerover grooten twyfel. Dezen t vry fel
kom.t voort uyt de uytleggingen der artikels
47 en 49 der constitutie en den achtbaren heer
j Rodenbach heeft gisteren, door een voorbeeld,
J welk op my grooten indruk heeft gedaen, be-
wezen, dat indien de kie/ers het recht hebben
naer de Kamer te zenden eenen Volksvertegen-
woordlger welken noch lezen noch scliryven
kan, indien gv het recht niet licht en gy hebt
het niet, ingevolge den artikel oü der constitu-
tie dezen te verwerpen, met veel grootere
redens kont gy aen den kiezer zyn recht niet
ontnemen 't welk hy volgens art. 47 bezit. Dit
schynt my zonneklaer, en gy hebt schoon te
a zeggen en te pleyten dat men door eene andere
wet de condition om kiezer te blyven mag bepa-
lén, dat belet niet dat gy als kiezer moet aen-
zien en het recht niet moogt ontnemen aen
den kiezer welken de hoedanigheden bezit van
a den artikel 47 en den vereyschl en kiestol be-
taelt. M. Orts heeft een voorbeeld voorgedra-
gen welk, volgens my, geheel ongelukkig is.
Hy heeft gezegd maer het bewys dat het art.
47 door eene opvolgende wet mag uytgelegd
worden, bestaet, want, deze ojivolgende wet
hoeft het kiesrecht ontnomen aen verscheyde
kiezers. 'T is aldus dat de opvolgende wet het
kiesrecht heeft ontnomen aen de dieven, aen
c de gene die verwezen zyn voor aenslag op de
eorbaerheyd enz. en noglans zyn zy kiezer in
a gevolge den art. 47. Maer mag men wel dit
stelsel voordragen wat gemeenschap heeft
dezen artikel met de wyziging Orts Mogt de
kieswet den art. 47 niet uytleggen Mogt de
k 'swet het recht van kiezen niet ontnemen
a aen: den genen die er onweerdig van is, en
moogt gy den kiezer die niet lezen en scliryven
kan vergelyken mot den genen die door liet
a gerecht geschandvlekt is Moogt gy beslissen
cc dat men aen den kiezer die niet lezen of schry-
ven kan zyn recht mag ontnemen, omdat men
a het ontnomen heeft aen de gene veroordeeld
voor diefstal en andere misdryven Dit schynt
my weynig deftig. Deze vêrgelykiiig kan niet
aangenomen worden. Wat blylt er nu van de
wyziging Orts Laet ons eens van by zien
Wy zyn' hier niet geroepen om eenen cursis
et vaii wysbegeertè te doen. om onze wenschen
<i te zien verwezenlyken, maer wel óm wetten te.
a maken. Eenieder* wenscht dat men kan lezen
en scliryven om kiezer te zyn ik Voeg er nog
by dat,'wat my betreft, ik zou wenschen, dat
al de kiezers genoegzame geleerd,heyd hebben
om zich met het politiek leven te bëmoeyéii,
maer men moet zien of dit mogelyk is, men
a moei wetten maken die konnen uytgevoerd
worden. Wy maken nu eene wet om het kies-
bedrog te vermyden.
Wilt men eene party wet maken,-dan is bet
myne pligt deze te bestryden. Laet ons alle Jer
a goeder trouw zyn. Men niag zich met loyale
middels bestryden, doch laet het my réchtuyt
zeggen, dc wyziging Orts zal toetalen elkander
poetsen te spelen (niches électbrales).
a Neemt de wyziging Ons aen, liet is een wapr
oorlogsmachio'n voor de 'partyen en ik zal het
u gemakkelyk bëwyzen Wat wilt M. Orts
Hy wilt dat den keizer wiens bekwaemheyd
betwist, word een onderzoek onderga. Gy
weet allen dat hei grootste, deel van de ge-
meenteraden politieke korpsen geworden zyn.
als men dus eenen kiezer op de kiezorslyst
wilt doen brengen, moet men zich tot de ge-
meente overheden wenden die dikwils politieke
tegenstrevers van den kiezer zyn, en liet zal
vergenoegen dat, 't is gelyk wie, aen die over-
lieden zegge, den kiezer welken men op de
lyst wilt brengen kan noch lezen noch schry-
ven.
ls dit aennemelyk Men weet. dat men in
politiek zonder genade is, men vraegt niet of
men wel of kwalyk doet. Als men eenen kiezer
a wilt doen uytschrabben, zal men gebruyk ina-
o ken van deti middel dien men mag gebruyken
en die zich aenbied. Den kiezer, wiens be-
kwaemheden betwist worden%nl zich moeten
wenden tolden gemeenteraed; zoodat dezen die
de denkwyze van den kiezer reeds kenthpm
misschien als tegenstrever zal moeten onder
zoeken. Dit is den eersten graéd van rechtsple
ging, waerin den gemeenteraed den kiezer,
die zynen tegenstrever kan zyr., in 't openbaer
voor eenen onkundigen zal mogen doen door
gaan. Onderstellen wy nu dat den gemeente
raed den kiezer niet aenneemt, wat zal er ge
beuren Den kiezer zal zich moeten wenden
lot de bestendige deputatie van de provintie.
Daer nieuw onderzoek, en deze overheyd, aen
de welke men hel recht heeft geweygerd de
kiezerslysten in 't openbaer te onderzoeken,
zal in openbare zitting den kiezer onderzoeken
en eenen jury van examen worden
Is dit aennemelyk, is dit uyivoerbaer? Ware
dezen middel niet een oorlog machiert geschikt
vóór degene die hunne tegenstrevers willen
doen bespotten, een oorlogsmacbien dat meu
