I
19de Jaer. ^oiiciag,
September lillik.
n
3'
VERTREKUREN UYT AELST NAER
VERTREKUREN UYT VOLGENDE STATIËN
6 FRANKS 'S JAERS.
Zy zouden ons geern foppen.
Let dus op, landgenoten.
Posiippji en wal er gevonden word.
Is t daermeè al
«9»
fuiquc Sunm,
T ni;
IK Denderm. 5-20 8-28 9-45 42-20 3-10 6-16 9-12 Gcnd, Brugge, Oslende 7-47 8-25 (8-44 9-45
Lokcren 5-20 8-28 0-00 12 20 6-16 gj Gend) 12-39. 3-10 3-48 6 46 6-39 8-37 9-48
Brus. 6-39 E(le2ccV8-05 8-42 9-38 14-58 12-15 jp Doórnvk, Korlryk, Moescroen, Rvssel (langs
2-38 2 55 5-27 E (1" 2* c') 5-50 6-20 8-50 9-33 Gcnd). 6-47 8-44 12-39 3-48 6-39 8 39
Dili illccli. Antvv. 5-20 6-39 7-5o 9-45 4 2-40 12-34 [)oomvk Rvssel dan°"s A lib 7 53 3 33 0 00
(5-5(1 3-10 3 20 5-50 6-46 6 24 8-45 8-50 n>lai1fs, Ain> 0,) 0 0
1.3 1.CUV. Tiiicnen Luyk Vcrv. L»od. 5-208-12 9-38 1 Ninove- <'™rardsb., Alh, 7-55 2-56 5-35 8-50
9-45 12-15 3 10 gj Bergen, Quiévrain, Namen, 7-55 2-55 5-35
iselie VAN ANTWERPEN NAER Sl-Nicolaes, Lokeren, Gend, 5-00 8-30 41-00 2-30 4-00 7- 0 9-00.
VAN GEND NAER Lokeren, Sl-Nicolaes, Antwerpen. 4-00 6-30 9-20 10-35 2-25 6-25 7-25.
er. Tc Lede staen al de konvoys uytgcnomen de vertrekken uvt Brussel van 7-15 8 05 12-00 6-00
;lieydl 8-05 en die van Gend 6-12 11-25 2-05 5-00 6-02 8-05 Te Idegem en Santbergen slaen al de
staen stil de konvoys. Te Gyseghem slaen stil al de konvoys.
I V'A Te Denderleeuw slaen al de konvoys uytgenomen de vertrekken van Brussel 7-15 8-05 12-00
fi-00 8A5 8-40 en uyt Aelst 6-39 9-38 2-38 5-27 6-29 8-30.
Vertrekuren uyt Denderleeuw naer Brussel 8-12 8-17 12-10 12-28 3-08 6-03 6-06 9-05.
VAN I.OREREN NAF.n
Dendermondc, Aelst, 7-00 9-30 3-05 8-00 0-00.
Ninovo, Göcraerdsbcrgen, Alh, 7-00 0-00 3-05 7-45 0-00.
VAN ATH NAER
Geeraerdsbcrgen, Ninove, Aelst, Dendennonde, Lokeren 6-30 40-40 4-40 4-35 7-25.
Lessen, Geeraerdsltorgen, Ninove, Aelst 6-30 10-40 4-40 4-35 7-25.
Brussel (langs Denderleeuw) 6-30 10 40 4-35 7-25.
Gend, Brugge, Oostende (langs Lede). 6-30 10-40 4-40 4-35 7-25.
VAN GEND NAER
Audcnaerde, 6-45 9-30 I-30 6-00 8. naer aei.st 8-00 9 00 11-35 4-35 5-00 3-57 6-45 8-0»
VAN BRUSSEL NAER
Aelst, Gcnd, 7-15 7-25 8-00 8-05 1! 20 12-00 1-20 2-35 4-35 5-00 5-15 6 00 8-05 8 40 8-40
Ninove. Gceraerdsbergen, Alh (langs Denderleeuw), 7-30 2-20 5-15 8-15.
VAN DENDERMONDE NAER
Brussel (langs Aelsl) 7-30 7-55 2-20 5-05 8-25 (langs Mech.) 5-45 6-37 8-00 10-05 3-30 7-30
Aelst 7-30 7-55 41-58 2-20 5-05 8-25 9-45.
AELST, DEN 25 SEPTEMBER 1865.
lüSlllj
HEI)
:t isv.)
Ijezl
sllliii
l«
l'nii
(11
ll'lt
e zij
huid
Xlilj
my
f!ef
«p
(S«j
kc «ij'
IfiSl'
Rclif"
416:
l'ï'l
mm
iiisniii
IM.
'ijJCi
114,8
'l tol
kicj.j
Lwiif
marA
clilil
L)e onalltanglyke bladen hebben de ernstige
aendacht der contributiebetalers ingeroepen op
de overdrevene kadastrale herschattingen der ey-
gendomnien die thans gedaen worden en de
groote verzwaring doen zien der lasten die uyt
deze werking zal voortspruyten. Op de meer-
maels herliaèlde alarmkreten door de caiholyke
drukpers aengeheven, is den geldsmid van Luyk,
minister Frère, eyndelyk uyt zyn bedde gekomen
om een woordje in den Moniteur te lossen. Doch,
verpletterd door de onwederlegbare bewysredens
der onafhanglyke dagbladen, beeft dien anders
zoo stoutmoedigen liberbaters geldbaes slechts
eenige met honing bestrekene zinsneden in den
Moniteur durven afgeven,- om de lastenbelalers
wat gerust te stellen hun zeggende dat de fon-
cière contributiën door de kadastrale herschat-
tingen niet zullen verhoogd worden. Maer den
waelschen vos heeft de grootste zorg van te
zwygen boe die overdrevene lierscbattingen an
ders de borze der sehatpligtigen zullen aentasten
en zelfs stormenderhand innemen. Doch opdat
de lastenbetalers door de zeemzoete woorden
van den luykschen geldsmid. niet op 't onver
wachts zouden gefopt worden, zullen wy bun de
zaek wat klaerder uyteendoen en bun doen begry-
pen hoe waer het is dat liberhatei s-iiinistersbe -
loften en rotte appels evenveel weerde hebben, en
dat menschen foppen by de liberhaterspenlakeyën
eene maconnieke deugd geworden is, waerop zy
zich ex professo moeten toeleggen, willen zy van
den bu'dgetrestelier niet weggedrommen worden.
Indien het waer is, gelyk de liberhatersgazetten
zeggen, dat de fonciere contributiën niet zullen
verhoogd worden, en daervan nemen wy akte en
goede nota, dan vragen wy of bet ook zoo waer
is dat de meubelaine of personnele contributiën
en tevens de sucressieregten niet zullen verzwa
ren Dit gaen wy zien en verzoeken de foppende
liberliatersschryvers bunnen bril op te zetten bun
tevens uytdagende het volgende te wederleggen.
Het is waer dat bet kadastrael inkomen jüyst
niet dient als basis om de contributie der liuër-
waerde aen te wyzen deze word door de schat-,
ters des bestuers vastgesteld. Nogtans zullen de
schatters voorzeker geene huerwaerde kor.nen
aendüyden die minder zy dan het kadastrael in
komen. Het is eygen aen de schatters en andere
geldagenten des bestuers altyd eenen overdreven
iever aen den dag te leggen om de sehatpligtigen
Ie nypen zooveel zy konnen, in hoop daervoor
oenen vlasdank en eene verbetering van positie
te bekomen, of in andere woorden om eenen
Onze lezers hebben meer dan eens van Pompoji (Ita-
Jjcn) gelezen eene stad die 79 jaren vóór Christus-
gehorte onder de assche van den vuerspuwenden berg
Vesuvius, begraven vvierd en waer nu weêr eetn aental
kliriosileyten gevonden zyn, namelyk in den tempel van
Juno, naby het altaer, eenige honderde lyken.
Wy gaen onze lezers met Pompeji wat nader bekend
maken, ter gelegenheyd van dien nieuwen vond.
Pompeji was eene* kieyne stad van ongeveer 30,000
inwooners maer eene stad die veel wclvaert bevatte.
Pompeji lag, even als de sleden in Zwitserland, schil
derachtig ineen schoon dal. Het was de verblyfplaets
van menige voorname familie, maer vooral den zetel
van kooplié en handelaers Het was de stapelplaets van
Nola, Nocera en Atella. De haven van Pompeji kon eene
gehoele vloot bergen.
De burgers van Pompeji waren romeynsche burgers
zy erkenden Roomen als hoofdstad, als vaderland de
plaelsclyke 'wetgeving was dus ook aen de romeynsche
wetgeving onderworpen maer toch was de stad vry en
onafhanglyk, had een verklcynden Senaet en ceno ey-
genc aristocratie. Zy benoemde zelf hare priesters,
befte zelf belastingen, maekle burgerlyke wellen. Het
was, zoo als men zegde, een Roomen in minialuer.
93 jaren vóór Christus-geborle was Pompeji door
eene aerdbeving getroffen. De tempels, bel forum, de
theaters, huyzen en graven waren ingestort. Prachtig
wierd de stad herbouwd. De corinliscbe-romeynsche
bouworde wierd algemeen aengenomen. De tempels
van Jupiter en Venus vooral waren prachtig de huyzen
waren hernieuwd met fresco's beschilderd handel en
arbeyd waren in vollen gang, toen, zooals wy zegden,
79 jaren voor Christus de vreeselykc uytbersling plaets
had, die heel de stad onder de assche begraefdc, en
haer eeuwen lang voor de opsporingen der geleerden
verborgen hield,
grooteren slok uyt den pot van den staet te kry-
gen. Die mannen dan zullen zooveel herschattin
gen doen als mogelyk zal wezen. De contributie
op het meubelair der verhuerde huyzen zal bet
zelfde lot ondergaen, want voor die huyzen word
liet meubeiair niet geschatmen stelt het vast
op vyfmael de huerwaerde, 't welk meest van lyd
zal voor gevolg hebben dat de schatting der
huerwaerde ten minste de meubelaire contributie
zal verdobbelen. Iloud u dan maer gereed, gy
gedrukte lastenbetalers, uwe laelsle duyt moet
er aen, want als den liberhalersmaeonnieken
zuyger in volle fonctie en beweging komt, moogt
g'er u aen verwachten dat uwe horzen zoo plat
en zoo droog zullen getrokken worden als een
slukje land, dat met bonderde kannebuyzen van
alle grootten dooi'kruyst is. -
Neen, 't en is nog niet al, want als de liberba
ters slokzucht haer werk begint, dan slokt zy
zoo gulzig en zoo rap, dat zy altyd eerst haer
volle goeste heeft.
En inderdaed, den Moniteur rept geen enkel
woordeke van bet successie- of erfnegt. Het is
nog al waer dat, voor wat de doodschuld betreft
door de kinderen over degoederen hunner
ouders aen den staet te betalen, de erfgenamen
niet gehouden zyn, Jiet kadastrael inkomen als
grondslag hunner verklaring te nemen maer als
zy dien grondslag niet nemen, dan stellen zy zich
bloot, aen kosielykeprocessen die bet betsuer bun
zal aendoen. Want als liet bestuer zal zien dat zy
den gewoonen weg van declaratie der nalaten
schap niet volgen, kan bet klaerblykelyk zicli op
bet kadastrael inkomen beroepen, de successie-
declaratie verlioogen en nog bovendien eene
zware boete aen de erfgenamen opleggen.
Men zou konnen tegenwerpen dat 't vermenig
vuldigd ngscyffer kan verminderd woiden. Maer
zal bet verminderd worden Is men zeker dat
liet gouvernement die tweede herziening zal be
velen In geval dat ja, wanneer zal zulks gebeu
ren? Binnen een jaer, binnen vyf jaren, binnen
tien jaren en nog langer?In afwachting
dezer tweede lrerzienning, zullen de sehatpligti
gen niet alleenlyk het dobbel, maer zelfs dry- en
vierdobbel meer regten betaeld hebben dan zy nu
verpligt zyn te betalen.
Verstaet gy nu, landgenoten, waerom den Mo
niteur zoo slim en schalk den bek in de pluymen
boud en alleenlyk spreekt over de grondlasten
Dit zyn liberhatersstreken om 't kieken te konnen
pluymen zonder dat het veel schreeuwt.
En wat remedie is daertegen
Met d'eerste kiezingen al de liberbaters knik
kebollen, de verslaefde kalkoenen afdanken en
mannen naer de kamers zenden die het volkster-
gend en uytzuygersministerie durven tegenspre
ken, bestrydeu en dwingen zynen zetel te ver
laten.
Wel heeft keyzer Tilus deslyds het voornemen opge-,
vat, de stad te laten ontgraven maer ernstiger moeye-
lyklieden beielteden, dit, en, wy zegden hel reeds, het
spoor waer Pompeji geslaen had was zelfs verloren.
0p hel eynde der 16eeeuw legde den architèkl Fon-
lano een onderaerdsch kanael aen, om liet water van dc
Sarnó, naer Torre Aununzia to hrengen hy hoorde
dwars door de muren en straten van Pompeji, ja trof
zelfs opschriften aen, maer niemand dacht er aen, dal
men hezig was eene begraven stad terug te vinden.
De boeren waren wyzer dan de geleerden, en zy
noemden de plaets la Civita.
In 4748, onder de regering van Karei 111, ioen men
te Herculanum eenige oudheden had opgegraven, toen
er zelfs eenige standbeelden waren te voorschyn geko
men, deed eenen kolonel der genie Rocco Aleubierre,
de vracg aen den koning om eenige opzoekingen te
doen. Den koning gaf hem zyne toestemming en stelde
42 galeyboeven ter zyner beschikking.
Aen dit begin heeft men de geheele ontdekking te
danken doch hoe ongelukkig wierden die eerste op
zoekingen besluerd Traeg en ellendig gingen de op
gravingen voort. Eerst in 1813, toen de Franschen
Napels kwamen bezetten vvierd er ieverig cn druk ge
werkt, 476 werklieden wierden er toen gebezigd.
Later, toen de Bourbons weer op den troon terugge
keerd waren, wierden de opgravingen weór slapper en
slechts als dezen of genen koning, die Napels bezocht,
verlangde Pompeji te zien, wierd er iets gedaen, of
eygenllyk gaf men dan eene schynverlooning.
Men graefde alsdan eenige der reeds gevonden voor
werpen weêr in den grond, on, in legenwoordigheyd
van den vorst of.prins wierden die voorwerpen weêr
opgegraven, alsof zy pas gevonden waren. Mundus vult
DE'TPI.
Dal was niet alles wal men vond, keurde men zelfs
niet waerdig bewaerd te worden koning Ferdinand IV
Doet gy dit niet, kiezers, de groote pluymope-
ratie js aengekondigd en zy zal voltrokken wor
den, want men zal konnen zeggen wy mogen
geld, vèel geld en langsommeer geld vragen, bet
volk is er meê tevreden, want het behoud de
mannen welk niet alleenlyk al die vragen maer
zelfs de eyndelooze steerten goedkeuren
Peyst er wel op, landgenoten, want als gy zelve
de roeden maekt om u le overgeesselen, dan
hebt gy 't regt niet meer te klagen als de geesse-
laers wat te hard doortrekken.
Eene nieuwe en schitterende proteslatic komt
gedaen te worden tegen bet hatelyk wetsontwerp
over het vvereldlyke der eeredienslen. Men herin
nert zich dat, te samen met alle zyne eerbied-
weerdige kollegas Mgr De Hesselle in krach
tige bewoordingen gereklameerd bad tegen dit
werk van roovery en ongeregtigheyd, monstrueu-
sen aenslag tegen de weerdiglieyd en de vryheyd
der Kerk. De geestelyklieyd van bet, bisdom van
Namen komt in de banden yan M. den vikaris-
kapitularis Poncelet een adres van volkomene
byidevingaen dien akt van den aflyvigen bisschop
neer te leggen. Omtrent nepen honderd priesters,
slechts de stem huns geweten acnhoorende en
sterk van de regten van God cn zyne Kerk, ver
klaren met eene deftige kraehtdadigheyd dat zy
gereed zyn om, des noodige gevats, alle'de gevol
gen te ondergaen welke hunne weygering van tot
de uytvoering eener ongeregtige wet mede te
helpen, naer zich kan slepen.
Zal het ministerie niet eyndigen met de oogen
te openen en te begrypen dat liet zich gewaegd
beeft in dfcnen weg die tot den afgrond leyd Het
zal misschien trachten door de vervolging den
lydelyken wederstand te overwinnen; de geschie
denis van alle eeuwen leert ons dat dc vervol
gers altyd eyndigen door zich met schande te
overdekken tot dat zy eyndelyk bezwyken, ler-
wyl de zegeningen van hemel en aerde de edele
en moedige slagtoffers der pligt beloonen.
Ziehier het adres der geestelyklieyd van Namen:
Mynheer den Yikaris-Kapitularis.
De Vertegenwoordigers-Kamer is bevangen
met een wetsontwerp waervan de inuytvoerings-
stelling de Kerk zou berooven van het bestuer en
den eygendom der goederen tot de uytoefening
van den godsdienst bestemd. Dc voórnaemsle
schikkingen hebben reeds in de sektieii de goed
keuring van de leden der meerderbeyd bekomen.
Monseigneur De Hesselle, van geëerbiedigde
en godvruchtige gedachtenis, heeft, te samen
met de andere bisschoppen van Belgiën, kracht-
dadiglyk geprotesteerd.
In het byzyn eener ongehoorde schending van
de regten van God, van de regten der Kerk, zoo
als die waermede liet land is bedreygd, zou de
geestelyklieyd des bisdoms van Namen gelooven
aen hare pligt te ontbreken, indien zy niet hoogc-
lyks kwam verklaren dal zy zonder wederbouding
oordeelde zelfs dat 250,000 franken die er aen de op
graving hesleed wierden le veel wnien en verminderde
die toelaeg met 100,000 fr.
In 1860 kwam Fiorelli, den bekwamen ingenieur, aen
't hoofd der opgravingen, en nu gaet het werk regelma
tig voort, ofschoon hel derde van Pompeji nog slechts
is bloot gemaekt. De doodc stad is weêr levend gewor
den.
Nu wandelt men door de straten van Pompeji, want
dc daken zyn weggebrand en ingestort, en men kan
zich overluygen, dat de beschaving en kunst in die
dagen lol op eenen hoogen voet geklommen waren, én
wy, in onzen lyd, in pracht verre ten achter slaen. Men
vind er honderd dingen, die wy denken dal lot onzen
tyd behooren, en die destyds, byna eene eeuw vóór
Christus-gehorte hestonden.
De godin Venus was de beschermster van Pompeji.
Haren tempel, die nu is blootgelegd en waervan nog
aelit-en veertig kolommen regt slaen, moet prachtig zyn
geweest. Behalve andere tempels heeft men bloot ge
maekt, de beurs, de geregtszalen, de gevangenissen,
enz. De standbeelden, triomfbogen en kolonaden, welke
men er vind, zyn talryk en met buylcngewoon veel
kunst bevveikt.
Het is ook daei dat men den tempel van Jupilci heeft
ontdekt, die in corinlische bouworde is gemaekt en
met de bovengezegde monumenten, eene majesleyl doet
zien, welke indruk op ieders gemoed maken moei*.
Pompeji lelde 8 poorten, vvelbgl zelfs 9, de poort van
Herculanum heeft dry doorgangen de twéé aen weers
kanten waren ongelwyfeld voor de voetgangers be
stemd De stralcr. zyn over het algemeen moer eng de
grootste breedte zeven ellen. De gaeiipaden liggen
eenigzins hooger en zyn. gekalseyd naer gelang des
rykdoms van de hevvooners der huyzen. Hier zyn hel
onregelmatige brokken steen, ginder zyn zy van mar
mer.
De stralen zyn wel degelyk voorzien van riolen even
de protestatien van het belgische bisschoppen-
korps bykleeft.
Onveranderlyk vereenigd met onze geestelyke
overheden, zyn wy, gelyk zy, gereed om, des
noodige gevals, alle de gevolgen te ondergaen
der weygering onzer medehulp tot de uytvoering
eenër wet welke ons geweten verwyst en do
Kerk veroordeelt.
(Volgen 881 handteekens).
Men leest in eene korrespondentie der Amster-
damsche Courant
Op de u bekende brochuer van den ex-minister
Decbamps kom#ik nog even terug, om uwe den-
dacht te vestigen op eene opmerkelyke plaets
welke men daerin aentreft. Den scliryver zegt
dat graef von Bismarck, dezer dagen in gesprek
zynde met den hertog de Gramont, tot hem ge
zegd zou hebben«Waerom neemt den keyzer
Belgiën niet, en waerom verplettert hy niet
dien demokraten nest? Niemand zal er zich
tegen verzetten! Ik geloof, en niet zonder
grond dat dit waer is. Overigens is bet den lezer
der Amsterdamse/ie Courant niet onbekend, dat
den beer von Bismark zich uylgelaten heeft op
eene wyze, onrustbarend voor Nederland zoo wel
als voor Belgiën.
Den prys der eetwaren opslagen is ten allen
tyde gemakkelyker geweest dan donzelven ver
minderen; dit is altoos gebleken. Thans willen
de beenbouwers hun vleesch in prys opslagen,
en God weet, eens verhoogd, wanneer het zal
afslagen. En waerom dien opslag? Om reden
der runderpest. Maer brengt deze ziekte bet
getal hoornbeesten op een minder getal voor de
verbruyking cn slaet den prys der beesten op?
Neen.
Belgiën voert meer hoornvee naer bet buytên-
land en voornamelyk naer Vrankryk, dan wy er
uyt den vremden ontvangen. Eywel den invoer
van vremd vee in Vrankryk is verboden en by-
gevolg zullen de talryke koppen vet hoornvee
die dagelyks naer Vrankryk gevoerd wierden in
ons land blyven en tot 0112e verbruyking moeten
dienen.
Volgens de officiëcle statistieken van den koop
handel, beeft ons land in 48(»4 maer liet totael
van 55,o2o hoornbeesten uyt den vremden ont
vangen, daerin nog de magere dieren begrepen
die voor de slachters niet bestemd zyn. Gedu
rende hetzelfde jaer voerde Belgiën naer bet
buytenland 61,747 koppen. Dus, ten gevolge van
liet verbond van invoer aen beyde zyden der
grenzen is liet getal dieren voor de verbruyking
grooter geworden. Het aenbod vermeerderende
den prys moet natuerlyk dalen. Dezen regel zal
in dit geval niet liegen, want wy zien reeds dat
den prys van liet vee op de markten vetiauwt en
vermindert.
als in onzen tyd. De huyzen waer eenen winkel gedre
ven wierd, hadden hun uylhangbord even als nu. Zoo
verraed eene geyt in gebakken steen hoven de deur,
eenen melkwinkeleenen molen, eenen graenhandel
twee mannen die, aen eenen slok op den schouder,
kannen dragen, eenen wynkooper, enz. enz.
Dal de beeldhouwers het heel druk hadden op den
oogenblik der uytbersling, blykt uyt de talryke onafge
werkte beelden, die men in hunne ateliers vind.
Onder de merkweerdigste vindsels telt men die van
eenen bakkersoven toen men dezen oven opende,
vond men er 81 brooden in, zeker wel oudbakken,
maer nog in hun geheel, en geschikt zoo als den 23
November van het jaer 79 vóór Christus-geborle, in den
oven gelegd. De brooden hadden over liet algemeen het
gcwigl van een pond, waren rond, en in denzelfden
vorm als tegenwoordig nog gebakken word in Sieïliën
De opschriften, welke men in de straten vind, annoii-
ceeren tooneelvertooningeri in het amphitheater, mel
den verkiezingen, rokomniandeerep kandidaten berig-
len dal cr huyzen te huren zvn, enz. Andere opschriften
komen voort van ondeugende voorbygangershet eene
zegt: Oppiusden lastdrager is eenen dief, eenen schelm
Hel andere meld Er is verloren eene kan wyndie
haer terugbrengt by Va rins, krygt eene beloouing, maer die
den dief vangt krygt bel dubbele. Meirziet cr waren te
Pompeji spotvogels eu schelmen even als tegenwoordig.
Pompeji had twee openbare hadhuyz^n zy bevatten
prachtige zalen met schoone fresco's, beeldhouwwerk,
standbeelden en arabesken. Overigens alles doet zien
dat de kunst le Pompeji in den hoogslen graed beoefend
wierd en zy uytmunleiidc leckenaers, schilders, beeld
houwers had dat de kunst byna algemeen op de nyver-
heyd wierd toegepast.
Wy moeten hier nog twee opgravingen vormeiden,
welke belangryk zvn. Verleden jaer vonden de werklie
den in.ccne klcyne. slrnel, eene ledige, vlakte, op wel
kers grond zy overblyfsels van meiiselien meenden te