55slc «!a
g, 27 April 1879.
1702
YZEKEN WEO.— VERTREKUREN UIT AELST NAER
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
VOLKSKAMER.
DE ERFGEIAEM.
Liberale rechtzinnigheid.
ABONNEMENTPRYS6 FRANKS 'S JAERS. De inschryving eindigt met 31 December.
ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 5U bladz. 50 cent.
Deadcrmonde. 4-55 6-45 8-42 -12-25 3-06*6-40 10.05
I.okeren. 4-55 6-45 8-42 12-25 3-OG 6-40
Mecbelen. 4-55I 6-4."I 7-19d 8-1-2-1 Exp. !®2®3ekl. ll-53(J
1-0-id Exp. I® 2® 3* kl. 2-50d 3-061 6-00d 6-40/
10-06(1 Exp. 4® 2° 3* kl.
\niAV. 4-5516-4517-19(1 8-12d Exp. I® 2® 3° kL. S-04dExp.
1° 2° 3® kl. 2-50d3-06/ 6-OOd 6-4OMO-06d Exp.
1® 2® 3e kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4 40 C-00 7-19 7-50 8-12E.
9-18 11-53 1-04 E. 1® 2® 3® kl.2-50 5-72Exp. t® 2® 3® kl.
6-00 8-49 9-09 10-08 Exp. 1' 2'3# kl. Des zondags
8.59 's avonds houdt stil in de lirsschcnstaticn.
Leuven, Thienen, Luik,Verviers 4-40d 4-551 6-451 en 8-12d
Exp. («2® 3* kl. 7-50d 9-l8;l (ll-53d tot Leuven)l-04d
Exp. 1» 2° 3' kl. -2-50d 5-22d Exp. 1® 2® 3® kl. 6-00d 8-49a
10-06 Exp. 3 kl.
(1) Nota. De letter l beteekent langs Termonde en de
Gent, (5-00 "s vryd.) 7-59El®2'3®k 8-41 9-45 12-22 12-40
3-09 3-41 en 5-31 E. 1®2® 3® kl. 6-12 6-40 8-49 Exp
t® 2® 3® kl. 9-36
Brugge, Oostende. 7-59 Exp.l®2®3® kl.0-00 9-45 12-22
12-40 3 41 en 5-3t El® 2® 3® kl. 6-40
Doornyk, Mouscron, Kortrvk, Ryssel (langs Gend) 8-41
12 22 12-40 3-09 3-41 Èxp. 6-12 6-40
Doorn. Mouse. Kortryk, Ryss. (langs Alh) 6-00 7-50 11-53
0-00 6-00
Ninove, Geeraerdsbergen, l.cssen, Ath 6-00 7-50 8-12
11-53 2-5» 0-00 6 00 9-09
Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-53 2-50 0-00 6-00
Enghien Braine, Manage,Charleroy, Namen langs Geeraerds
bergen 6 00 (-00 11-53 2-50 0-00 6-00
Sotlcgcin, langs Erpe-Meirc. 6.05 (-725's zal12.30 6.02
letter d langs Denderleeuw.
I uiqiie
Sniim.
NAER AELST UIT
Alh 6.49 10.30 1.30 4.20 7.58 9.05
Antw. 5.25 6,35 9,15 9.50 10.50 E. 1' 2® 3® kl. 12-15
3-15 E. 1°2°3® kl. 3-35 4 45 5.55 6.50 E. 1® 2® 3® kl. 9.» 0
Brussel 7.20 E.le2® 3®kl. 7.259.00 11.06 11 53 1.553.02
Deszondags3,30 namiddag houdt stil inde tusschcnslatien.
en 4.53 E le2° 3® kl. 5.04 5.55 7.05 8.10 E, 3 kl. 8.20
Dendermonde 7.13 9.45 11.34 2.25 5.27 8.23 10.47
Geeraerdsbergen 7.27 11.08 2.07 4.58 8.33 9.41
Gcnl 0.00E 6 32 7.39 E 1® 2®3'kl. 8.19 10.59 12.31 E
1® 2® 3® kl. 1.55 4-50 E 1.2.3. kl. 5.09 8.09 8.14
9.33 Exp. 1® 2® 3® kl.
Lessen 7.09 10.50 1.50 4.40 8.18 9.25
Lokeren 6.35 9.01 10.57 1.49 4 50 7.50
Ninove 7.55 11.36 2.35 5.26 9.01 10.09
Oostende O.OOE 6.20E. 1 2 3 kl. 6.25 9.00 11.55 0.00
3 30 El® 2® 3® kl. 6.04 8.14 Exp.
uit Gent naer
Moortzeele, Sottegem, Gceraerdb., Enghien, Braine-le»
Corale 5.52 8.12E 8.58 11.18 2.20 5.40 6.59
UIT GEERAERDSBERGEN NAER
Maria-Licrde.Soilegem, Moortzeele en Gent, 5.15 7 24
9.54 11.59 2.58 5.00 5.50E 8.51
uit Denderleeuw naer
Haeltert, Burst, Herzele, Solleg. Audenaerde, ADsegen»
Kortryk, 6.17 0.00 9.01 12.55 6.19 7.20
uit Sottegem langs denderleeuw naer
Aelst, (5.45 's Zalerd.) 7.49 12.U0 0.00 5.00 7.48
uit Antwerpen naer St. Nikolaes, Lokeren en Gent
0.00 7.15 8.50 10.55 2.05 3.50 7.15
uit Gent naer Lokeren, St. Nikolaes en Antwerpen
4.30 7.05 9.25 1O.50 2.20 5.25 7.05
Uit Sottegem langs Erpe-Meire. 7.49 2.00 7.48
AELST, 28 APRIL I87Ö.
Redetwist over het gods diens that end en onvader-
landscli wetsontwerp op 't lager ondërwys.
\Vy laten hier, naer "t beknopt verslag, de
redevoering volgen, welke, in zitting van 22
April jl., door den lieer Karei Verbrugghen,
Vertegenwoordiger van ons arrondissement
ter bestryding van 't goddeloos wetsontwerp
werd uitgesproken.
VVy gelooven onze geëerde lezeren aenge-
naem te zullen wezen met beurtelings de re
devoeringen af te kondigen welke door onze
achtbare heeren Vertegenwoordigers en Sena-
teurs zullen uitgesproken worden
M. Verbrugghen. De regeering heeft,
bv middel van plakbrieven, en byzonderby den
omzendbrief van 7 maert, de diepe ontroering,
in het land te weeg gebracht, willen tegen-
gaen. Volgens dien omzendbrief beslaet er zeer
weinig verschil tusschen de wet van 1842 en
liet wetsontwerp, vermits de school, krachtens
de wet van 1842, een confessioneel karakter
dra egt.
Dat beet ik een echt woordenspelOnge-
twyfeld is het ondërwys des godsdienstes ge
scheiden van het ander ondërwys ;maer wordt
erin de wet van 1842 gezegd dat erin deschool
geene spraek van godsdienstig onderricht mag
zyn, behalve op de daertoe bestemde uren De
waerheid is, dat door de wet van 1842, de
school eene godsdienstige atmosfeer bekomen
heeft.
Ware het anders, waerom dan aen de gees-
telykheid door de wet al die rechten gegeven
op de scholen Waerom haer dit recht van
toezicht vergund
liet is wel waer, dat artikel 6 des omzend-
briefs van 15 augusli 1840, op welken de heer
minister van binnenlandsche zaken zich be
roept, de uren vaststelde waerop het gods
dienstig ondërwys zou gegeven worden maer
naest deze schikking, zegt de omzendbrief van
1840, insgelyks by artikel 10. dat liet onder
richt zedelyk en godsdienstig zyn moet er. by
artikels 17 en 18 wordt herinnerd, dat dit on
derricht moet geschieden onder de hooge lei
ding der bisschoppen.
Schryft artikel 18, 5, aen de onderwyzers
niet voor, dal zy, telkens als het past geeft,
gedurende delessen, hunne leerlingen eenige
stichtende woorden moeten toespreken
Die voorschriften van den lieerde Theux ga
ven, in hunne toepassing, nooit aeuleiding tot
eenig bezwaernochtans beweert men nu, dat
er zeer weinig verschil zal bestaen tusschen
de wel van 1842 en de nieuwe wet, als hadde
de wet van 1842 reeds wereldlyke scholen in
gesteld
De school, zoogezegd onzydig en bestuerd
doorschoolkomiteiteri samengesteld uit ratio
nalisten ziedaer het stelsel der wetDe eeni
ge verzachting, welke men er aen toebrengt,
is artikel 4, dat een lokacl in de school ter
beschikking stelt van de geestelykheid voor
het godsdienstig ondërwys.
Tegenwoordig heeft elke klas zes uren dog
matiek ondërwys per week, wat niet le veel is.
EERSTE VERVOLG EN SLOT.
De likwidatic öuerde rond een jaer. Ducastel leefde
met zyue vleiers verkwistend voort en was genood-
zoekt nogmaels cn nogmaels tot de gekende woeke
rende geldschieters zynen tocvlucbl te moeten ne
men. Van tyd lot lyd bezocht hy nog zynen notaris
en vroeg hem dan
Welnu, M. Rigeolet, hoe staet het met de za
ken
Zy gaen vooruit, antwoordde deze kalm zy
gaen vooruil.
Ja, maer langzaem
Do notaris schokschouderde cn antwoordde
Meest alle likwidatiên gaen langzaem vooruit,
myn vriend.
Hel is te hopen dat de onze zal eindigen.
0. zekerAlles eindigt hier op de wereld.
Hoe doet zich onze zaek in dit oogenblik voor
Wat ziet gy er in
Nog niets, antwoordde de notaris kalm.
Hoc denkt gy dat de uitslag zal zyn
Dacr kan ik u nog niets van zeggen
Wanneer zult ge dat welen, mynheer?
Wanneer alles zal geëindigd zyn, en ik de op-
lelling zal godacu hebben van de ontvangsten cn van
die der uitgaven, cn wanneer ik liet eenc van hel
andere zal afgetrokken hebben.
O, ik ben van de gevolgen dier dubbele bewer
king niet bevreesd. Zet er enkel wat spoed achter,
M. Rigeolet, want myn geduld loopt ten einde.
En daermeê ging de jonge heer heen, zonder eenen
enkelen frank of een enkel goed woord van den
koclhloedigen notaris le kunnen bekomen. Op zeke
ren dag echter ontving by van Rigeolet eenen brief,
door welken dezo hem verzocht den volgenden dag
op zyn kantoor te willen konten, om rekenschap ie
En men wil dat een dergelyk ondërwys, ter
zelfder tyd aen al de klassen worde gegeven,
't Is onmogelyk. Geen enkele priester kan zich
verbinden geregeld alle dagen, op het zelfde
uer, naer de school te gaen. Men vraegt eene
medewerking die, onder stoffelyk opzicht, on
mogelyk, onder zedelyk opzicht, onuitvoerbaer
is.
De leeraers van muziek en turnkunst pryken
op de eersle plaets de priester wordt enkel
geduld Zal het hem zelfs toegestaeu worden,
eene straf op le leggen
Zyn ondërwys zal veracht worden en, zoo
aen de muren der school nog het afbeeldsel
blyft hangen van zyn goddelyken Meester, dan
zal het enkel wezen; omdat men bevreesd is,
eene uitnemende dwaesheid te begaen.
Wat meer is, indien ik zekere volzinnen van
het verslag goed versta, zou de priester, indien
hy zich in de school acnbood, eerst zyn onder
richt moeten zuiveren. Elk middel van toezicht
op de andere gedeelten van het ondërwys, ont
breekt hem.
Veronderstellen we zelfs eene onparlydig in
't werk gestelde onzydigheidzou het on
dërwys, door den priester gegeven, niet lang
zamerhand verdwynen uit de ziel van het kind,
dat in de school, noch van kerk, noch van
godsdienst meer zal hooren spreken
Welke zcdeleer zal in de school onderwezen
worden Het vertoog der beweegredens zegt
er niets van men spreekt ons van beginsels
die aen alle volken en aen alle tyden gemeen
zyn.
Wordt door die algemeene zedeleer de vvraek
bevochten, roept zy de vergiffenis der heleedi-
gingen uit, predikt zy het geduld, de gelaten
heid in het ongeluk stelt zy de weldadigheid
als eene plicht voor, wil ze de slechte driften
tot de kiem uilroeien
Nemen wy aen, dat de leerstelsels van den
onderwyzer billyk zullen zyn maer het is dan
genoeg met moeie spreuken De mensch helt
tot het kwaed over de dichters en de heilige
boeken leerden het °ns-
Niet alleen moei de mensch weten wat goed
is, nog moet hy de noodzakelyke macht iri zich
vinden, ten einde zyn plicht te doen. Op welke
wyze zal uwe zedeleer bekrachtigd worden
In de christelyke scholen spreekt men aen het
kind én van God, én van de ziel, én van de eeu
wige straffen. (Gelach, links.)
Wel is waer, in uwe scholen, zal de onder-
wyzer, als hy wel gezind is, de bevoegdheid
hebben aen God de eer te bewyzen om tot kin
deren van 6 jaren van Hem te spreken Doch
van welken God zal hy tot hen spreken Niet
van onzen God, niet van Jesus-Christus, want
dat zou heeten eenen bepaelden godsdienst
onderwyzen.
Hy zal spreken van den God der deisten. Hy
zal de leer onderwyzen van een onbestemd
godgeloof. Of misschien ook den godsdienst
der natuer, wier profeet Jules Simon is. Im
mers van welken God, van welke godsdien
stige begrippen zou er nog sprake kunnen zyn
in de wereldlyk gemaekte scholen
De zedelyke toom der wysbegeerte is zeer
zwak. De christelyke zedeleer is die, welke het
kind zich van jongs af aen toeeigent en waer-
legen de koude opvattingen der wysgeeren
hooren van de Dalatenschap van zynen oom. By liet
vornemen van dit zoo verblydendè nieuws viel Adolf
van de eene vreugdeverrukking in de andere. Ticn-
mael las en herlas hy den gelukkigen brief. In zync
geestvervoering scheen hel hem loe alsof dezelve in
gouden letteren was geschreven, en dat elk woord
als diamant hecrlyk schitterde. Hy sprong op van
blydsehap, en zag in zyne geschokte verbeelding zy-
ne kamer vol goud en schallen. Nog dien dag was
hel feest, waerop hy al zyne zoogezegde vrienden
noodigde, en waer de beste wynen met eene vryge-
vige hand werden rondgeschonken.
111.
Den volgenden dag deed hy de twee woekeraers
roepen en gaf hun kennis van zynen brief. Met deze
en met een drylal knechten, die do zakken met geld
moesten dragen, ging hy naer den notaris. Deze koel
ste gal aen de dragers hevel op het voorhof te wach
ten en verzocht Adolf en zyne twee geldschieters in
zyn kabinet te komen en neder te zitten.
Myne heeren,zoo begon de notaris,de likwidatic
der nalatenschap van M. Ducastel is geëindigd, en ik
ga u met derzclver uitslag hekend maken.
By deze woorden luisterden dry paer ooren met de
diepste aendaclu. De notaris ging voort
Myne heeren, het actief van de nalatenschap
beloopt 175,640 francs.
By dit gezegde schitterden de oogen der dry per
sonen van vreugde, terwyl een glimlach om hunne
liopen zweefdo.
•- Het passief of de schuld... vervolgde de notaris.
By deze woorden versomberden de gelaetslrekken
cn drukten een zichtbaer spyl uit.
Is er een passief vroeg Adolt met klimmende
verwondeving.
Zeker, anlwoorede de notaris is er in alle na
latenschappen geen, byzonder in die van bankiers
Dal is zoo. En hoe hoog beloopt dal passief
niets vermogen. Doch dit is niet genoeg om te
maken dat de deugden wortel schieten in dat
beweeglyke wezen, zoo valbaer voor indruk
ken, dat men kind heet. Daertoe is een ernstig
leerstellig ondërwys noodig. Tot dat doel moe
ten het huisgezin, de school en de kerk sa
menwerken.
Het verslag der middensectie zegt dat het
leerstellig ondërwys in de kerk zal worden ge
geven. Doch dat geschiedt slechts éénmael in
de week, en de school is de voornaemste hef
boom van de opvoeding en 't ondërwys des
volks.
Daerom waren zoovele groote geesten van
meening dat de atmosfeer der school gods
dienstig zou moeten zyn. Buiten den godsdienst,
is het strafwetboek de eenige waerborg
Ik heb, geloof ik, de gevolgen der wet aen-
getoond, my zelf plaetsende op het standpunt
harer ontwerpers. Hoe, by voorbeeld, zal de
onzydige onderwyzer spreken over de zende
lingen die ons land hebben bescliaefd, over de
kruistochten, over de onlusten der XVI* eeuw?
Men kan van die geschiedkundige feiten niet
gewagen zonder eene meening uit te drukken.
Welnu, wat zal de meening zyn der onder
wyzers die, gedurende eenige jaren opgeslo
ten geweest zynde in de Staetsnormaelscho-
len, waer alles wereldlyk wordt gemaekt, de
godsdienstige begrippen zullen hebben verlo
ren die zy, in hunne jeugd, in den school hun
ner familiën mochten ontvangen
En hoeveel onderwyzers zal men niet aen-
treffen die hunne beginsels van ongeloof zullen
willen verspreiden Wie zal gelooven dat die
onderwyzers zich van het genoegen zullen ont
houden aenklevers te winnen, al was het dan
ook maer door een eenvoudig gebaer, een
glimlach, een oogje, eene gekheid ten laste van
de geestelykheid en de ceremoniën van de
godsdienst ?j
De achtbare verslaggever zegt ons dat alle
propaganda streng zal verboden worden maer
wie zal dit verbod nagaen, vooral wanneer de
diensten van den onderwyzer algemeen zullen
aenvaerd worden voor het werktuigkundig
aenleeten van den catechismus
Vóór dat het wetsontwerp werd aengeboden,
wisten wy door de drukpers, dat men tegen
over twee oplossingen van de vraeg stond.
De regeering heeft zich by de gematigde op
lossing bepaeld maer die gematigde oplossing
wordt aengenomen zelfs door diegene onzer
tegenstrevers, die zich de warmste parlygan-
gers der radicale oplossing noemden.
Wy zyn daer geenszins over verwonderd
bel deel dat men den godsdienst toekent, be-
paelt zich tot een zuiver machinael ondërwys
door een ongeloovigen onderwyzer gegeven.
De radikale oplossing, alhoewel ze min of
meer verbloemd is, zegepraell ten volle de
priester, de godsdienst, God, de God der open
baring, gaen uit de school verbannen worden
Myne heeren, ik heb de wet onder het en
kel godsdienstig oogpunt willen onderzoeken.
Indien zy de verschillende gezindheden der li
berale party bevredigt, dan wordt zy integen
deel met schiik aenzien door al diegenen wel
ke gelooven dat men de zedelyke belangen, de
toekomst en 't heil van 't Vaderland niet moet
opofferen aen de politieke driften (Zeer wel!
rechts.)
Met de rechten der schatkist, de kosten der
registratie, de copy der akten, zegels, begrafeniskos
ten, enz. 175,630 fr., zoodat er nog 10 franks over
schiet.
By die schrikwekkende rekening en den nog meer
schrikwekkende!) uilslag kreeg het gelael der dry-
personen allerlei kleuren. Eenige oogenblikken ble
ven alle dry sprakeloos. Eindelyk riep een der woe
keraers uil
Weihoe M. Rigeolet, de nalatenschap van M.
Ducastel beloopt niet meer dan 10 franks.
Geen centiem meerder.
Dat is niet mogelyk.
Ik zeg u niet dat het mogelyk is. Ik zeg u dat
hel zoo is.
Een bankhuis, dat men voor zoo rvk hield
En het toch niet was.
En M. Ducastel heeft overzeesche verzendingen
gedaen, zegde de tweede woekeraer.
Dat is waer maer het is ook waer, dat dezelve
ten zynen nadeele zyn uitgevallen.
Dat is alles goed en wel, zegde de eerste, maer
een huis, zoo als dat van M. Ducastel moet na eene
likwidatic, toch meer dan 10 franks overlaten Daer
schuilt iets onder; men heeft in troebel water ge-
vischt.
Mynheer, sprak de notaris, hevig en veront-
waerdigd, gy zyt een onbeschacmde. Ziet, daer lig-
geu al de stukken der hkwidatie. Al degenen, die er
belang by hebben, mogen ze nazien.
Dat zal wel gedaen worden riepen alle dry te
gelyk uit
llicrby stonden allen op Adolf, die geenen centiem
bezat, om aen de dry gclddragers voor hunne moeite
te geven, zegde hun op hel voorplein, dat de zaek,
voor welke zy waren ontboden, uitgesteld was, en
verzocht hen een volgenden dag terug te komen, en
hy hen dan mild zou beloonen. Na zich door eene
leugen uil de verlegenheid te hebben gered, keerde
de jonge dwaes naer zyn hotel, terwyl ouderwege
De penlakeien van 't maconniek ministerie
roepen by iedere gelegenheid en op alle toonen
uil dat by aldien de priester uit de school is
verbannen het hy (de priester) zelve is die er
zich uit verbant daer het art. 4 van 't wetsont
werp hem toelaet, vóór of na de klasuren, in
een bezonder of afgezonderd lokael, de gods
dienstles te geven aen de leerlingen wier ou
ders het begeeren.
Om de efgenlyke waerde van die hypokriete
beweering te beseffen, hoeft men alleenlyk na
te gaen om welke reden zekere liberale of lie
ver geusche schryvelaers de bepaling waerby
de priester vóór of na de klasuren in de school
zal toegelaten worden, hebben aengeprezen.
Onderzoeken wy dit eens en leggen wy eens
voor goed de hypokrietery der liberhaters
bloot
De Echo du Parlement, het orgaen van Z. M.
Frère I, handelende over 't art. 4, schreef
Het is onmogelyk, volstrekt onmogelyk, dat
in de tegenwoordige omstandigheden, de geestelyk
heid in de lagere scholen trede waervan alleen het
lokael ter hare beschikking wordt gesteld.
De Echo bewees die onmogelykheid. En 't
was juist om die onmogelykheid en om haer
alleen dat zyn voorstel moest aengenomen en
dit van de Flandre liberale, der Indépendance,
van de Revue de Belgique T welk voorschreef
dal allen toegang aen den priester zou ontzegd
zyn, verstooten worden.
De Flandre libérale onderzocht het voorstel
van den Echo en was weldra zoo zeer over
tuigd dat haer voorstel en dat van den Echo op
't zelfde neerkwamen dat zy uitriep
Het is duidelyk dat gy den priester maer uit-
noodigt omdat hy zou weigeren en dat
gy daerby zyne weigering onvermy-
delyk maekt.
De vuile Chronique van Brussel begreep ins
gelyks de hypokrietery vvaermeé de uitvinding
van den Echo behebt was en zegde vlakaf
a Uwe combinatie ts slechts een goocheltoer
onwaerdig van een goevernement.
NVy hoeven in geene verdere uitbreiding te
treden elkeen zal uit de bovenstaende aenha-
lingen de overtuiging putten dat de geuzen
maer alleenlyk in 't art. 4, hebben geschreven
dat de priester vóór of na de klasuren, in een
bezonder lokael, de godsdienstles mag geven,
omdat* zy op voorhand ruisten dat hy het zou
weigeren daer zyne weigering onvermydelyk was
gemaekt
Wy dagen de liberale schryvelaers uit het
bovenstaende, met cenigen grond, te kunnen
wederleggen
FOLTERING.
Het is eene ontegensprekelyke zaek dat hel
de arme werklieden en behoeftigen zullen zyn,
welke in hun geweien en overtuiging, door de
goddelooze onderwyst wet, meest gaen gefol
terd worden.
Dank aen de vryheid van ondërwys, door
onze grondwet gewaerborgd, zal het de be-
goede burgery en de ryke lieden toegelaten
zyn hunne kinderen aen de verpestende
atmosfeer der scholen zonder God te ontruk
ken.
zyne twee woedende geldschieters, die, ziende dat
zy van hem geenen cent konden krygen, hem de lieve
namen van lagen afzetter cn dief toewierpen.
Zoodra men le Bordeaux den uitslag der nalaten
schap van M. Ducastel kende, verlieten de zooge-
naemde vrienden van Adolf hein plotseling, en be
weerden hem noch gekend, noch met hem omgang
te hebben gehad. De woekeraers, die hem geld had
den geleend, hel hotel, waer hy zoo lang had ver
bleven, in één woord, allen, die van hem iets te goed
hadden, morden wel ter dege, maer lieten hem toch
gerust, wel ziende, dal er niets met hem te verrich
ten was.
IV.
Adolf, die mei het hert vol vreugde cn het hoofd
vol dwaze ontwerpen Parys had verlaten, achtte zich
nu gelukkig van met eeno som van vyfiig francs, die
hem de notaris als reisgeld had gegeven, naer
Frankryk's hoofdstad weder te keeren. Daer aenge-
komen, begaf hy zich regelrecht naer M. Dutróne, die
hy over ruim een jaer zoo vrolyk had verlaten, ver
heelde hem zyn ongeval en vioeg om weer op zyn
kantoor le kunnen komen.
Myn goede Adolf, zegde hem deze, wat u over
komen is, spyl my van herle, doch ik kan hel niet
verbeteren, noch u in mynen dienst nemen. Ik hen
voornemens den handel le verlaten, zoodra zulks ge
schikt mogelyk is. Reeds eiken dag beperk ik myne
handelsverrichtingen cn heb reeds twee klerken af
gedankt. Ik beloof u myne aenbeveling ziedaer alles
wal ik voor het oogenblik voor u kan doen.
Dat was zeer vleiend, maer dat bracht geen geld
in den zak. Adolf nam onder dankbetuiging afscheid
van zynen gewezen patroon. Onderwege trad hy
voorby het huis, waervan hy vroeger eene kamer be
woond. Hel denkbeeld ontstond in hem om eenige
narichlingen wegens Eliza Üalcet le nemen, en hy
trad met dit inzicht by den portier binnen, wien hy
gulherlig zyne meubelen had geschonken, toen hy
Doch zoo zal het voor de brave werklieden
en behoeftigen niet gebeuren. Deze lieden zul
len van de vryheid van ondërwys, by gebrek
aen geldmiddelen, dikwerf geen gebruik kun
nen maken.
Op vele plaetsen, zullen hartelooze arm-
meesler de ongeluk-kigen pramen, hunne kin
deren aen de verdervende goddelooze Stads
scholen toe te vertrouwen.
Geen onderstand, geen hulp meer in ziekte
en ongelukken indien gy uwe kinders naer de
Stadsscholen niet zendt, zal men de gebrek
lydenden toeroepen
Hoevele arme werklieden gaen hierdoor, in
hun geweten en in hunne godsdienstige over
tuiging, gefolterd worden
Hoevele tranen, ja, hittere tranen zullen er
door de arme catholyke moeders niet gestort
worden, omdat zy hunne kinders, die zy zoo
lief hebben en wellicht meer lief hebben dan
sommige liberalen, door nood gedwongen,
naer de scholen van verderf moeten zenden
die hun later ongeluk zullen veroorzaken
Ledru-Rollin, een fransche revolutionnair
die de liberalen toch van geene genegenheid
voorde catholyke Kerkzuilen verdenken,zegde
te rechtEr beslaet voor de huisvaders geene
grootere foltering, dan de verbanning van
hunne kinderen naer scholen, waer een ondër
wys wordt gegeven dat tegenstrydig is aen
hun geweien en hunne overtuiging.
Maer wat geeft dit aen de liberale meerder
heid die heden ons lot in handen heeft
De maeonnieke logie heeft bevolen en dit
bevel moet uitgevoerd worden al moest het
Vaderland er gewis door verloren gaen.
NVy hopen dat het zoo verre niet komen zal»
daer, indien Z. M. de koning de helsche plan
nen der maeonnieke logie niet verydelt, by de
eerste uitspiaekdes kiezerskorps, het macon
niek ministerie van 'l bewind zal verdreven
worden en met hem de scholen zonder God,
die ware foltertuigen voor de ongelukkige
werklieden en behoeftigen voor altyd zullen
verdwynen
AEN DE GEMEENTEBESTUREN.
NVy errinneren nogmaels aen de heeren Bur
gemeesters en Schepenen dat er geene wet,
geen koniiiklyk besluit beslaet die hen kan
verplichten de uitdeeling te doen of te laten
doen van de logenachiige en bedrieglyke vlucht
schriftjes betrekkelvk het wetsontwerp op 't
lager ondërwys, die hen, door de heeren ar-
rondissementskommissarissen, komen toege-
sluerd te worden.
Bygevolg mogen zy die vluchtschriftjes of
liever afdruksels van 't bedriegelyk plakkaert-
Rolin, in de scheurmand werpen of wel geheel
het pakske naer 't bureel van den Denderbode
sturen van waer het zal verzonden worden
naer het genootschap van den H. Carolus Bor-
romeus le Gent, om het te verhandelen en den
opbrengst te gebruiken voorde goede werken.
NVy hopen dat er bitter weinig vlaemsche
Burgemeesters en Schepenen zullen aengetrof-
fen worden die zich als de slaefsche knechten
van 't liberael ministerie zullen aenstellen en
het boekske met blauwen omslag zullen doen
uitdeelen, en ook dat in die gemeenten waer
hel wordt rondgedeeld, onze vrienden het zul-
naer Dordeaux vertrok.
Jufvrouw Dalcet woont zeker nog altyd op den
hoek dezer strael vroeg hy den portier.
Neen, neen, was hel aniwoord sedert dry
maenden is zy met M. Delcour, besluerder van een
groot handelshuis, getrouwd. Zv is gelukkig, dubbel
gelukkig. En zy heeft ook verdiend, zy, die zoo
deugdzaem, zoo liefdadig was. Ge moogl het geloo
ven, M Ducastel, zy was waerlyk een engel voor de
armen. Ik heb er dikwyls aen gedacht, dat zy eens
uwen naem zou dragen maer ik durf wedden, dat
die erfenis van uwen oom dat alles heeft doen ver
anderen.
Daer is wel iets waer in.
Eii die ryke erfenis is nu geheel uil de voeten,
M. Ducastel En gy zyt nu schalryk Zie, als ge nu
een prachtig huis met koetspoort en ruime stalling
wilt koopen of huren, moei ge het maer zeggen ik
weet zoo iets puik voor u.
Ik zal zien.
En nu ge zoo ryk zyt als 't water diep is, kunt
ge nalucrlyk niet meer tc voel gaen. Dal staet niet.
Gy moet eèn rytuig met twee peerden hebben. Zoo
gy nog geenen koetsier hebt, durf ik u mynen broe
der aenbevelen hy is een deftig man, die byna niet
drinkt, en haver en hooi van zyne peerden niet steelt.
Ik zal er aen denken, antwoordde Adolf, terwyl
by beschaemd zyne blikken ten grondo sloeg.
By deze woorden wenschle hy den portier goeden
dag en ging heen. Overal zocht hy le Parys om eene
bediening rond hy klopte aen alle deuren, doch
zyne pogingen bleven vruchteloos. Eindelyk, na veel
doorgeslanen kommer en lyden, bekwam hy, door de
bemiddeling van een liern onbekend persoon, eene
plaets op een handelskantoor. Deze liefdadige per
soon, die Adolf's erbarmelyke" toestand was le wele
geraekt, en uil een edel medelyken een redmiddel
had opgezocht, was niemand anders dan Eliza Dalcel,
de deugdzame echtgenoote van M. Delcour.
Einde.
