!V 1709.
VOLGENDE STATIËN:
uit Gent naer
VERTREKUREN UIT DE
VZEREN WEG.— VERTREKUREN UIT AELST NAER
Stemming der goddelooze
cn onvaderlandsclie onderwyswet.
DE SCH00LKEIZER.
ABONNEMENTPRYS6 FRANKS S JAERS. De inscliryving eindigt met 31 December. ANNONCENPRYS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op 3"14 bladz. 50 cent.
Moorlzeclo, Sottegem, Geeraerdb., Enghien, Braino-Ie-
Comte5.50 8.12E 8.58 it.18 2.20 5.40 6.59
UIT GEERAERDSBERGEN NAER
Maria-Lierde, Sottegem, Moorlzeele en Gent, 5.15 7.24
9.54 11.59 2.58 4.48 5.50E 8.21
uit Denderleeuw naer
Haeltert, Burst, llerzele, Sotteg. Audenaerde, ADsegem,
Korlryk, 6.17 0.00 9.01 1-2.55 6.09 7.20
uit Sottegem langs denderleeuw naer
Aelst, (5.38 's Zaterd.) 7.49 12.06 0.00 5.00 7.48
uit Antwerpen naer St. Nikolaes, Lokeren en Gent
4.40 7.15 8.50 10.55 2.05 3.50 6.35 9.15
uit Gent naer Lokeren, St. Nikolaes en Antwerpen
4.30 7.05 9.25 DL 50 2.20 5.25 7.15 9.15
Uit Sottegem langs Erpe-Jleire. 7.49 1.58 7.48
NAER AELST UIT
Ath 6.49 10.30 1.30 4.09 7.58 9.05
Antw. 5.25 6,50 9,15 9.50 10.50 E. 1' 2' 3® kl. 12 15
3-15 E. 1°2°3e kl. 3-35 4 45 5.55 6.50 E. 1® 2® 3* kl. 9.« 0
Brussel 7.20 E.l®2'3®kl. 7.25 9.0011.06 11 53 1.55 3.02
Deszondags.3,20 namiddag ;houdl stil inde tusschenstatien.
en 0.00 E 1*2° 3* kl. 5.01 5.55 7.05 8.15 E. 3 kl. 8.20
Dendermonde 7.13 9.40 11.34 2.25 5.27 8.23 10.47
Gecraerdsbcrgen 7.27 11.08 2.07 4.50 8.33 9.41
Gent 0.00E 6 24 7.39 E 1® 2"3'kl. 8.09 10.59 12.31 E
le 2" 3" kl. 1.55 0-00 E 1.2.3. kl. 5.06 8.09 8.18
9.33 Exp. 1» 2° 3' kl.
Lessen 7.09 10.50 1.50 4.29 8.18 9.25
Lokeren 6.35 9.01 10.54 1.49 4.53 7.50
Ninove 7.55 11.36 2.35 5.18 9.01 10.09
Oostende O.OOE 6.04 6.20E. 1 2 3 kl. 9.00 11.55 0.00
0.00 El* 2® 3e kl. 6.04 0.00 Exp.
Dendermonde. 4-53 6-40 8-42 12-24 3-06 6-40 10.05
Lokeren. 4-53 6-40 8-42 12-24 3-06 6-40
Mechclen. 4-53/ 6-401 7-17d 8-12d Exp. 1® 2° 3« kl. lt-53d
i-04d Exp. 1* 2» 3* kl. 2-5td 3-06/ 6-00d 6-40/
10-06d Exp. 1® 2* 3' kl.
Antw. 4-53t 6-40i 7-17d 8-l2d Exp. 1* 2' 3» kl. 1-04dExp.
1®2® 3e kl. 2-51d 3-06/ 6-00d 6-40/ 10-06d Exp.
1® 2® 3* kl.
Brussol, langs Denderleeuw. 4 40 0-00 7-17 7-50 8-12E.
9-08 11-53 1-04 E. 1® 2® 3® kl. 2-51 0-00Exp. 1® 2® 3® kl.
6-00 8-49 9-11 10-06 Exp. 1' 2*3" kl. Des zondags
8,59 'savonds; houdt stil in de tusschenstatien.
Leuven, Thienen, Luik,Verviers 4-40d 4-53/ 6-40/ en 8-12d
Exp. 1® 2® 3" kl. 7-50d 9-08d (H-53d tol Leuven)l-04d
Exp. 1® 2® 3' kl. 2-51d 0-00d Exp. 1® 2® 3® kl. 6-G0d 8-49fl
10-06 Exp. 3 kl.
(1) Nota. De lotter betcekent langs Termonde en di
Gent, (5-00 's vryd.) 7-59El®2«3®k 8-41 9-45 12-22 12-40
3-09 3-41 cn O-OO E. 1®2® 3® kl. 6-12 6-40 8-54 Exp
1® 2® 3® kl. 9-36
Brugge, Oostende. 7-59 Exp.l®2®3® kl.6-00 9-45 12-22
12-40 3 41 en 0-00 E 1® 2® 3® kl. 6-40
Doornyk, Mouscron, Kortrvk, Ryssel (langs Gend8-41
12 22 12-40 3-09 3-41 Èxp. 6-12 6-40
Doorn. Mouse. Kortryk, RyS3. (langs Alh) 6-00 7-50 11-53
0-00 6-00
Nmove, Geeraerdsbergen, Lessen, Ath 6-00 7-50 8-12
11-53 2-51 0-00 6 00 9-11
Bergen, Quiévrain 6-00 7-50 8-12 11-53 2-51 0-00 6-00
Enghicn Braine, Manage,Charlerov, Namen langs Gecruerds-
bergen 6 00 (-00 11-53 2-51 0 00 6-00
Sotlegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (-725 's zal12.30 6.02
letter d langs Denderleeuw.
Culque Snum.
AELST, U JUNI 1879.
Niettegenstacnde de stemming der godde-
looze en onvaderlandsche onderwyswet alge
meen voorzien was, heelt zy niettemin de ge
moederen van al de ware Belgen diep geschokt,
omdat zy de doodslag wezen zal, van de
vryheid en de eendracht welke uit de roemry-
ke omwenteling van 1830 zyn voortgesproten.
Terwyl de zoo heilvolle wet van 1842 met
algemeenheid van stemmen, min dry, wierd
aengenomen, wordt de onvaderlandsche wet
van 1879 slechts met G7 stemmen tegen 60 ge
stemd.
Slechts een lid der liberale meerderheid kon
zyne goedkeuring aen de wet niet gunnen,doch
liever dan aen 't ministerie, door zyne tegen-
stemming, eene soort van blaem le geven,
heeft hy zich onthouden. Dit lid is de heer
Pirmez, vertegenwoordiger van Charleroi.
Al de andere liberale leden, die, dezer laet-
ste jaren, de wet van 1842, uit overtuiging,
voorstonden, hebben hunne overtuiging van
vele jaren over boord gesmeten alhoewel zy
het wetsontwerp in vele punten afkeurden. Zy
spraken hunne eigene veroordeeling uit, of
liever, zy leverden zich zeiven een brevet van
tegenstrydigheid, ja, van platzakkery af. Maer
ja, maer!!.... Moesten zy, kóst wat het
kosten moge, het ministerie van geene gewis
se schipbreuk redden Want, indien zy
zich hadden onthouden, gelyk M. Pirmez, de
wet ware met gelykheid van stemmen of met
eene meerderheid van 1 of 2 stemmen verwor-
Een geweest.... En dan was 'tAdieu, gelief-
oosde ministersportefolien Adieu, wel
gevuld geldschotelkeü... Adieu.lekken,trekken
en zuigen voor neefkens, kozyntjes en andere
liberale vriendekens
De oude schoolvos Itogier, 't is waer de man
wordt sukkelachtig van ouderdom, achtte het
noodig eenige woorden uitlegging te geven om
zyne stemming, beter gezegd, platzakkery te
verrechtveerdigen. De oude sukkelaer v'ondt
dat de wet indien zy, zoo de ministers het be
loven, wyslyk wordt toegepast, later, toen de
gemoederen zich zullen bedaren, goede vruch
ten voortbrengen zal, en poogde zich te ver
wonderen dat niet eenige leden der catholyke
Rechterzyde, gelyk hy, hunne goedkeuring aen
de goddelooze onderwyswet schenken De
woorden wierden met eenen medelyden-
den glimlach onthaeld... Want 't is immers te
dom en veel te dom
De bezonderste en meest beduidende ver
klaring binst den redetwist gedaen, is voor
zeker deze van M. Jottranddie uitriep dat
het eene oorlogswet is.
De verklaring van M. Jottrand wierd door
den heer Malou krachtdadig beantwoord. Deze
wet is dus geene wet voor Belgen door Belgen
gemaekt By gevolg is het dus eene u>el van
verdeeldheid, en ongeluk voor 'l Vaderland.
Te vergeefs poogde Z. M. Frère I die licht-
werpende woorden van M. Jottrand te verzach
ten met het een verdedigings-oorlog te heeten,
aengegaen, ten voordeele ónzer nationale in-
Een verhael naer het Iloogduilsch.
1"® VERVOLG.
Dot was braef voor mynen vader, riep Etien met
vonkelende oogen uit.
Ja, braef en edelmoedig was het, zegde Vale-
rien getroffen. Welsprekendheid is juist myn zwak
niet, maer toen ik destyds wcêr kracht gekregen bad
om le spreken, zegde ik tol uwen vader Duval, zeg
de ik, wal gy voor my gedaen hebt, kan ik u nooit
vergelden, want ik ben maer een arme kerel doch
vergelen zal ik bet nooit, cn myno gelieele ziel, myn
geheel hart behoort u toe Wanneer wy weór thuis,
in ons schoon Frankryk teruggekomen zullen zyn,
zult gy oene vrouw nemen cn kinderen krygen
moge God my zoo genadig wezen, dat ik eenmael in
staet zal zyn om aen uwe kinderen te vergelden,
wal gy eenmael voor my gedaen hebtEn wy
kwamen wéér thuis, in ons schoon Frankryk, en bei
den begaven wy ons nacr Parys. Uw vader, dio een
grondig geleerden schoolmeester tot vader had, en
van dezen allerlei geleerdheid had geërfd, werd on-
dervvyzer aen hel Collége des quatre nations,
dal de kardinael Mazarin na zyno dood had laten op
richten. Uw vader werd dus onderwyzer aen het
collegie, cn ik besloot, daer ik uit hoofde van myn
lam bepn geen boer blyven kon, kramer te worden,
on een kloinen handel van rozyncn en amandelen,
zwavelstokken cn andere dergelyko nuttige artikelen
op touw te zotten. En uw vader nam eene vrouw en
kreeg twee kinderen by was gelukken ofschoon hy
maer weinig had om van le leven, maer hy had zyne
vrouw en kinderen lief, en wist wel, dat hel geluk
stellingen die door niemand, wie het ook we
zen moge, bedreigd worden.
Doch de moedige heer Jacobs, gaf de ware
beteekenis aen de woorden des heeren Jottrand
en_stelde ontegensprekelyk vast dat de wel van
1879 eene wet van oorlog tegen de vryheid van
onderwysons door de grondwet gewaerborgd, we
zen zal.... En M. Frère eindigde met te beken
nen dat liet eene oorlogswet is tegen 't catho-
lyk onderwys.... Wy zyn dus verwittigd
Zekere goede zielen hadden gehoopt dat de
Senaet getrouw zou willen blyven aen zyne
matigende en bewarende rol.
Inderdaed, er vertoonden zicli aldaer eenige
teekens van wederstand. De stem des gewe
tens en der Vaderlandsliefde heeft gepoogd
zich te laten hooren. Zekere politieke beweeg
redens wierden ook vooruitzet.
Doch een uitterste en gebiedende op
roep tot goede verstandhouding onder de
liberalen heeft ze verdoofd en aen kant gezel.
Eenige lichte wyzigingen zullen voorgesteld
worden om zekere Senateurs min of meer ge
rust te stellen, en het goevemement 't welk
weet dat die wyzingeri onbeduidend zyn, zal
er in toestemmen en de klucht zal gespeeld
zyn, zooals M. Bouvier het zegde.
De Koninklyke bekrachtiging zal dan nog al-
leenlyk ontbreken om de wet kunnen ten
uitvoer te brengen.
Vele lieden vragen zich afzal de Koning
die wet waertegen meer dan 320 duizend huis
vaders-kiezers protesteren, bekrachtigen
Wat ons betreft wy twylelen er geen oogen-
blik aen, want als men reeds heeft toegestemd
God uit zyne troonrede te sluiten, en die gods-
halende onderwyswet, in zynen naem, te laten
voordragen, dan is 't immers onmogelyk zich
betrekkelyk die bekrachtiging eenige illusie
te maken.
De vryheidsmoord zal dus bekrachtigd wor
den.
En dan, als de goddelooze onderwvswet zal
bekrachtigd zyn, wat zal er gebeuren
God zal onmiddelyk aen de deur der school
gezet worden noch meester, noch leerlingen
zullen daer zynen H. Naem nog mogen uit
spreken.
De Christus- en O.-L.-Vrouwbeelden, welke
door de oogen zulken heilzamen invloed op de
harten der kinderen uitoefenen, zullen als ge-
vaerlyke voorwerpen op zolder gesmeten wor
den.
Geen kruisteeken, geen gebed meer vóór of
na de klasuren Noch meester noch leerling
mag gedurende de klas eenig uitwendig teeken
van godsdienst geven. De meester die het zou
dulden, zal gestraft worden.
Geen catechismusles meer in de klas
Geen woordeke meer over God welke ons
geschapen heeft om Hem te eeren, te loven, te
beminnen en te dienen
Geen woordeke meer over O.-H. Jezus-
Christus welke voor ons is geboren, voor ons
heeft geleden en uit liefde tot ons aen 't Kruis
is gestorven, om ons te verlossen en zalig te
maken
Geen woordeke meer over den H. Geest wel
ke ons zyne heiligmakende gratie en zyne H1I.
Sacramenten schenkt.
Geene geboden Gods en der II. Kerk meer
De onderwyzer zal zich wel moeten wacli-
niet uit den geldbuidel, maer uit hot hart komt
Ja, uit zyn schoon cn edel hart ontsproot hel
geluk voor my, en zyno kinderen, sprak madame
Duval zuchtend, en tweo groole tranen vielen uit
hare oogen op hare magere handen, welke zy saem-
gevouwen legen hare borst hield. Uw vader, Etien,
had een groot en edel hart, en wy waren zeer geluk
kig M3er het geluk hoort op deze wereld niet thuis
en daerom mocht hel ook niet lang duren
Neen, liet geluk mocht niet lang dagen, vcrvolg-
do Vaiericn. Op zekeren dag, gy waert toen nauwe-
lyks vier jaer oud, ontving ik te St-Denis, waer ik
myn klein winkeltje gevestigd had, eenen brie/ van
uwe moeder. Zy schreef my, dat uw vader ziek, zeer
ziek was, en my verlangde le spreken. Geen uer na
de ontvangst van dien brief zal ik reeds op den post
wagen, en reeil naer Parys, waer ik weldra dc wo
ning myns vriends binnensnelde, liet was hier, hier
in deze zelfde kamer, en in dat bed daer lag uw
vader, en in dezen armstoel ging ik zitten uw goede
vader was zeer ziek, maer zyn oog vonkelde, en de
engelen schenen hem in hun gezang al dc heerlyk-
liedeu des hemels af te malen, want hy glimlachte
als een vcrhecrlykle, en het was, of een stralenkrans
zyn gelact omgafnu en dan slechts verduisterde
eene donkere wolk dat gelaet, alsof de engel des
doods met zyne zwarte vleugels zaehtkens de oogen
van den kranke aenroerde. Uw vader vatte myne
hand, en scheen uil eenen zaligen droom te ontwa
ken. Vriend Valenen, sprak hy tol my, herrinpert gy
u nog, wat gy eens lot my zeg-Jet, toen ik u van
onder uw paerd weggetrokken, en u het leven gered
had Heb ik u daeraen nooit herrinnerd, thans doe
ik het. Ja, riep ik uit, Duval, ik weet nog zeer
goed, wat ik toen gezegd heb. Ik zwoer toen, dal ik,
wanneer Gods genade het my vergunde, aen uwe
ten aen zyne leerlingen te zeggen, daer de wet
het hem verbiedt, dat zy God hunnen Schep
per, Vader en Weldoener moeten eeren, be
minnen en dienen, datzy zynen 11. Naem moe
ten eerbiedigen.
De leerlingen zullen den 11. Naem Gods mo
gen lasteren en vermaledyden en de meester
zal zelfs 't recht niet hebben hert hierover te
berispen en te straffen-.... De school is immers
onzydig en 't eenigste recht dat de onderwyzer
heelt, is meê te vloeken met zyne leerlingen.
De onderwyzer zal de kinderen nimmer mo
gen voorhouden dat God hen door 't vierde ge
bod gebiedt hunne ouders te eerbiedigen, te
gehoorzamen en behulpzaem te zyn dat Ily
door 't vyfde gebod Óen doodslag, dóór 't zesde
de onkuisohheid, door 't zevende de diefte en
onrechtveerdigheid en door 'l achtste den val-
schen eed verbiedt. Over de eeuwige beloo-
ding of stralle hierna, 'i is te zeggen, over
Hemel en hel, zal hy ook moeten zwygen. Met
een woord, de jeugd moet in de godsdienstige
onverschilligheid, of liever, buiten de vreeze
Gods opgevoed worden.... En wat moet men
van zulke kinderen verwachten, die eens jon
gelingen geworden, de vreeze Gods niet zullen
bezitten Het zullen onbetwistbaer onkui-
schaers.dronkaers.overspelers, onrechtveerdi-
gaers en wellicht moordenaers worden die de
schande hunner familie en de nagels der dood
kisten hunner ouders zullen worden. Ja, allen
zullen, wel is waer, zulke slechte kerels niet
worden, want aen alle regelen zyn er uitzonde
ringen, maer de overgroote meerderheid zal,
dank aen 't goddeloos onderwys, den weg van
oneer en schande inslaen....,
Zietdaer, vaders en moeders, wat de nieu
we schoolwet u voorbereidt
De onderwyswet die komt gestemd le wor
den, wordt door de geavanceerde liberhaters
ol radicalen slechts als een eerste stap tot het
verplichtend officieel wereldlyk onderwys be
schouwd. Reeds wordt dit door zekere liberale
schryvelaers aengekondigd.
Laet ons hooren wat M. Ilgmans hieromtrent
aen 't blad La Meuse van Luik schryft
De stemming der nieuwe wet heelt nooit
twyfelachtig geweest. Maer de practische uit
slag hangt uilsluitelyk van den wil der huisva
ders af, en 't zyn zy die onwederroepelyk zul
len beslissen. In de groote sleden en zelfs in
deze van 2n rang, zal er niets veranderd wor
den. In de kleine steden en in de gemeenten
van beide Vlaenderen vooral, zal de streving
naer den invloed in verhouding zyn der min of
meer oprechtheid van 't geloof der catholyken.
Zy (de catholyken) kondigen aen dat zy overal
scholen zullen stichten, doch waerschynlyk
zullen zy de beste party mogelyk uit de open
bare scholen zoeken te trekken en zy zullen de
dwaesheid niet begaen zich de bevolkingen,
door de niet volbrenging hunner evangelische
zending vyandig, of ongenegen te maken.
't Is daerom dat men te recht denkt dat die
zwaerwichtige kwestie der verwereldlyking
van de school nog niet totael is opgelost, en,
men mag er zich aen verwachten dat er, bin
nen kort, zich in den schoot van 't liberalismus,
eene party zal vormen die meer radikale maet-
regelen eischen zal. De priester is buiten de
school, en 't is voorzeker deze thesis die het
wachtwoord der geavanceerde groepen zal
worden. Zal deze nieuwe thesis in hare po-
vrouw en kinderen vergelden zou, wal gy voor my
gedaen hebt. Gods genade vergunt u dat, hernam
Duval met een hemelschen glimlach gy kunt dat
vergelden, want zie, ik sterfToen hy dit gezegd
had, viej ik op myne knieën, cn uwe moeder, met
haren kleinen jongen op den arm cn liaer dochtertje
naesl zich, knielde ook hy het bed, en wy schreiden
cn jammerden luide, Uw vader zag ons echter aen,
en op zyn gelact lag een glans, zooals men dien al
leen by goede en edele menschcn ziet, wanneer zy
sterven. Ik sterf zegde hy met een bovenacrdsclien
glimlach vergeet niet, wal gy gezworen hebt, Vaie
ricn Vaerlwel, beste vrouw, lieve kindereu Ily
wilde de handen opheffen om u te zegenen, maer zy
vielen krachteloos neder zyne oogen verloren bun
nen gloed, en op zyne lippen stierf de glimlach weg.
Wy bleven lang, zeer lang op onze knieën liggen
in de kamer was alles doodstil en toch hoorden wy
het niet, dat dc engel des doods reeds de ziel uws
vaders in zyne armen genomen had, cn met liaer het
venster uil, naer den hemel gevlogen was uw vader
was dood, cn - gy weet dal welsprekendheid juist
myn zwak niet is, en daerom, daerom....
Valerien bleef in zyne woorden steken, en keerde
zich om. daer hy Etien de tranen niet wilde laten
zien, welke overvloedig langs zyne wangen vloeiden.
.Madame Duval had zich het gelaet met dc handen
bedekt, en tusschen hare magere vingers door
stroomden hare tranen. Alleen Èticn weende niet
hy had de banden saémgevouwen, zyne groole blau
we oogen naer den hemel gewend,'en zyne lippen
bewogen zich tot een zacht gebed.
Nu, het is goed, zegde Valerien na eene lang
durige stilte, terwyl hy zich met zyn roodbonten zak
doek dc oogen afdroogde welsprekendheid is juist
myn zwak niet, maer ik moet toch verder spreken,
gingen lukken en zal zy er toe geraken eene
voldoende meerderheid te verwerven om de
zen nieuwen stap te kunnen doen Dat is de
kwestie eeuer nakende toekomst.
Wy trekken vooreerst een tydstip van na-
vorschingen ondervinding door. Myn persoon-
lyk gevoel is dat deze polemiek niet gesloten
is, en dat de kweslievan 't lager onderwys
even als de Oostersche kwestie ons nog vele
verrassingen voorbehoudt.
Zietdaer wat M. Hijmans schryft, en 't geen,
in kortere woorden, zeggen wil
De catholyke familievaders zullen voor de
opvoeding en 't onderwys hunner kinderen,
scholen stichten, en de Staetsscholen zullen
blyven ledig staen. Dit zal de liberalen meer
tegen 't hoofd stoofen dan de wet van 1842 en
zy zullen dan de vryheid van onderwys af
schaften en het Staetsondervvys verplichtend
maken.
Begrypt gy dat, Familievaders, men zal dan
nog verder gaen dan heden men zal alsdan
uwe kinderen, legen uwen wil en dank, in god
deloosheid opvoeden
Gy zyt dus opnieuw verwittigd, Familieva
ders, handelt gevolgelyk, want de ziel uwer
kinderen staet op 't spel
Bestatigen wy ten slotte dat de catholyke
minderheid der Kamer, zich gedurende den
ganschen redetwist over de godshatende
schoolwet, wonderbaer van talent, van kracht
dadigheid en van eensgezindheid heeft ge
toond
Ja, wy mogen het uitroepen zonder vrees
van door onze politieke vrienden tegenspre
ken te worden, de catholyke minderheid heeft
zich jegens de groote zaek van Godsdienst en
Vaderland hoogst verdienstelyk gemaekt. Eere,
dry mael eere, zy dus aen de catholyke min
derheid
Wal nu de gedragslyn wezen zal die de ca
tholyke party in 't algemeen volgen zal is ons
onbekend wy zulten de bevelen van HH. IIII.
onze Bisschoppen afwachten en deze zullen
zich niet langer laten verwachten.
Wy hopen dat alle ware catholyken zich aen
die bevelen zullen onderwerpen, want 't is de
eendrachtigheid in den stryd, die ons alleen de
volherding en den zegeprael verschaffen kan
De kommissie van binnenlandsche zaken
van den Senaet, gelast met het onderzoek van
het wetsontwerp op hel lager onderwys, heelt
dynsdag de lezing gehoord van het verslag van
M. d'Andrimont liberale senateurvan Luik.
Het verslag door de liberale meerderheid
der kommissie goedgekeurd, besluit lot het
aennemen van het wetsontwerp zooals het
door de Kamer gestemd is.
M. Solvyns, in naem der catholyke minder
heid, zal by het verslag eene nota voegen,
waerin de reden barer oppositie zullen wor
den uitgelegd.
Zondag 11. hebben de antwerpsche geuzen
den heer Pêcher, voorzitter der liberale Fede
ratie eene feest aengeboden. In de redevoering
die M. Pêcher ter dier gelegenheid uitsprak,
komt, volgens Le Precurseur onder andere
het volgende voor
en al dat geween bael niets. Myn goede Duval is
dood, en onze tranen zullen hom niet meer in het
leven roepen. Luister dus verder, myn zoon Wy
begroeven uwen vader, cn God weel, hoe droevig
wy waren, toen wy van het kerkhof Fhuis kwamen.
Maer wy moesten toch ook weder aen dingen dezer
aerde denken, en daerom zegde ik tot uwe moedor
madame, geef my uwen zoon. zogde ik, ik wil hem
als mynen zoon aennemen hy moet met myne kin
deren aen dezelfde lafel zitten, met hen in 'dezelfde
kamer slapen er moet een flinke brave kerel uit
hem groeien, cn als God liet wil, moet hy eens een
goed werkman worden. Maer uwe moeder wilde niet
van u scheiden, en ook niet mei my nacr St.-Denis
gaen; zy meende, dal hel nooit goed was zich in
een ander huis op tc dringen, en de ruimte te ver
minderen, welke aen de eigene vrouw en kinderen
toekomt Zy wist ook wel, dal ik nog altyd een arme
kerel was, die duchtig werken en tobben moest, om
non zyne vrouw en kinderen hel noodige le verschaf
fen. Daerenbovcn had zy hier, van hel kleine college,
waeracn uw vader onderwyzer was, een zeer klein
pensioen, dat zy echter alleen behouden kon, op
voorwaerde, dal zy le Parys bleefook had zy, vol
gens de wet, voor haren zoon aensprack op koste
loos onderwys op Mazanns-college, van de eerste
lot aeu de laelsie klasse toe. En daer dit alle rede-
lykc gronden waren, gaf ik toe, cn liet uwe arme
moeder met hare twee kinderen te Parys blyven.
Alleen liet ik my door uwe moeder plechlig beloven,
dat zy, wanneer zy in 't eon of ander hulp noodig
had, zich tot niemand anders dan lot my wenden
zou Ik vrees eehter, datzy bel niet gedaen heeft,
en liever gebrek en zorg geleden heeft, dan dc hulp
van eenen vriend in te roepen.
Neen, heer Valerien, ik heb nooit in zulke zor-
En, nu liberalen van den buiten, laet my
toe u, en aen u bezonderlyk, myne diepe er
kentenis uit te drukken voor de uitstekende
eer welke gy my aendoetmet mynen naem te
verbinden aen den kieszegeprael der maend
Juin 878, zegeprael, die het land als eene na-
tionale weldaed heeft begroet. Her volk heept
INNIGLYK BEGREPEN DAT DEZE VELDSLAG BELGIË VAN
EENEN BURGEROORLOG OF VAN EEN'E REVOLUTIE REDDE.
In deze woorden is eene kostbare bekente-
nis gelegen. Wy nemen akte van deze bekente
nis cn wensclien M. PA/ier geluk over zyne
oprechtheid. En inderdaed, kan men klaerder
en duidelykerverklaren dathetKferalisnias.kost
wat kost, wil heerschen, dat het de vonnissen
van l kiezerskorps maer aenneemt voor zoo
veel deze hem voordeelig zyn, en dat, in geval
van nederlaeg, het niet zou aerzelen tot de
brutale macht, 't is te zeggen, tot den burger
oorlog of de revolutie over te gaen om zyne
heerschappy te vestigen.
Zietdaer de party die zich de verdedigster
onzer nationale instellingen tegen de oproerige
catholyken uitroept O, die liberale volksfop-
pers.
Onze grondwet is onyerbeterlyk, roept al dat
hberael is, uit. Nu, die Grondwet verzekert
ons de vryheid van godsdienst, juist gelyk de
Amerikaensehe Grondwet. Maer, in Amerika
komt zich thans een geval op te doen, dat af-
schuwelyk is en toch volgens die Grondwet,
moet toegelaten worden. Man en vrouw Fróe-
man hebben te Ipère hun eigen kind aen hun
nen God opgeofferd, op eene wyze dat de wild
ste stammen zelf ervan jaloersch zouden moe
ten zyn. Het ongelukkig slachtoffer werd op
eene lafel gelegd en met messteken langzaem
gedood En het algemeen gevoelen der
rechters in Amerika is dat men die monster
achtige ouders niet mag vervolgen, omreden
van de Grondwet!...
Ziedaer tot waer de vryheid van godsdienst
leiden kan. En t zyn zulke vryheden, die door
al wat liberael of geus is, hoog geroemd en
eene weldaed voor het volk genoemd worden.
Proficiat met zulke vryheden en zulke onver-
beterlyke Grondwet
HANDEL EN NYVERHEID.
Nadat uit de kokosnoot en de palmpit, op
eene scheikundige manier, alle oliedeeten zyn
getrokken, was men gewoon het overschot of
de pulpe weg te werpen doch men heeft be
merkt dat de koeien dat weggeworpene op
zochten en er zelfs op verlekkerd waren. Men
bemerkte tegelykerlyd dat al de beesten die
van die pulpe aten, veel gezonder en sterker
werden. Men is dan ook op het gedacht geko
men om het kokos- en palpitmeel als voeder
voor de beesten te benuttigen, en de proeven
hiermee genomen, hebben den besten uitslag
opgeleverd.
Zoo verkreeg men onder ander van koeien,
mei die pulpe gevoed, 2 graden room meer, of
1/d meer boter als vóór die voedingzy gavon
ook meer melk ên werden op korten tyd veel
vetter. Het is bewezen dat het kokos- en palm-
pitmeel het goedkoopste, gezondste en voed-
zaemste voeder is voor peerden, vee, varkens,
schapen, geiten, enz. Zelfs by kiekens, met
dat meel gevoed, heeft men bemerkt dat zy
langer legden. Hel kokos- en palmpitmeel be
looft alzoo een nieuwen lak van nyverheid te
gelyke omstandigheden verkeerd, zegde madame
Duval. Zoolang ik gezond was, kon ik voor myne
kinderen arbeiden, en ilians, nu ik ziek hen, zo'rgt
myne goede dochter voor hel noodige. Ook hebt gy
vergelen te verbalen, dat gy ons ieder jaer meer dan
eens, zonder dal wy hel vroegen, gold, suiker en
koffie gezonden hebt, en...
Dal gael buiten ons onderwerp, hernam Vale
rien haestig, tcrwy hy eens kuchte. Welsprekend
heid is juist myn zwak nitt, maer ik moet toch ver
der spreken, om tot een einde te komen. Luistert dus
nacr my, myn brave Etien ik had met belrekking tot
u, van den beginne af, reeds een plan gevormd, en
by my zelve gezegd ik wil dc arme moeder haren
zoon laten, totdal deze twaelf jaren oud is tot zoo
lang mag zy voor hem zorgen en hem herhebben,
hem koesteren aen haer hart en in haer huis maer
zoodra hy twaelf jaer is, behoort de knaep my toe,
want zyn vader heeft my recht op hem gegeven, cn
ik ben ibans zyn vader. Zoodra hy twaelf jaer oud is,
moet de knaep van zyne moeder af, de wereld in en
aen den arbeid, opdat hy een flink en ferm man wor
de, die eenmae! voor zyne moeder en zuster het
brood verdiene, cn haer vergelden kan, wat zy voor
hem gedaen hebben Dat is de plicht en de laek van
den man, en geen flinke kerel onttrekt zich aen de
plicht der dankbaciheid, welken hy ten opzichte van
ouders, broeders en zusters le vervullen heeft.
En ik zal fier en gelukkig zyn, riep Etien uit,
wanneer ik eenmael aen myne moeder en zuster zal
kunnen toonen, hoe lief ik haer heb, en wanneer ik
voor haer zal kunnen zorgen.
Ja, maer omdat le kunnen doen, moet men
zeer veel leeren, moet men zich wyden aen een be
roep, sprak Valerien ernstig.
(Wordt voortgezet.)
