yv 1895.
IJZEREN WEG VERTREKUREN t li AELST NAAR
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN:
Het algemeen belang!
IN DE WERELD,
LOTGEVALLEN VAM JONAS B0NTEKRAAI.
Het tekort.
-
DE DENDER-BODE.
ABONNEMENTPIUJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt mei 31 December.
ANNONCENPRIJS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op bladz. 30 cent.
Dendermonde. 4-56 6-37 8-45 12-22 3-09 6-38 10.08
Lokeren. 4-56 6-37 8-45 12-22 3-09 6-38
Vechelon. 4-56/ 6-37/ 7-32// 8-I2J Exp. 4' 2" 3# kl. 8-45/
11 -59«2 t-04d Exp. 1* i' 3« kl. 2-50/J 3-09/ 6-80d
6-38/ 10-08// Exp. 4» 2' 3« kl.
AntW. 4-561 6-47/ 7-3ld S-lzdExp. 3 kl. 8-45/ l-04dExp.
1"2* 3' kl. 2-50//3-U9/ 6-00d 6-38/ 40-08//Exp.
4* 2* 3® kl.
Brussel, langs Denderleeuw. 4 31 7-32 O-OO 8-12
E 3 kl. 9-10 10-25 dir. 44-55 1-0* E *4 kl. 2-50 6-00
7-54 direct 8-52 9-14 10-08 E 3 klas.
Leuven, Thienen, Luik, Vervicrs 4-'.Hd 4-56/6-37/ 8-12d
E 3 kl. 8-45/ O-OOd 9-lOd (14-59./ lot Leuven) l-04d
Exp. 1* 2" 3' kl. 2-50d 6-G0d 7-54J direct 9-14a 10-08 E
3 kl.
(4) Nota. De letter beteekenl langs Termonde en de
Gent, (5-00 's vrijd 7-02 dir. 7-56 E 3 kl. 8-47 9-41
42-21 12-40 2-28 dir. 3-08 0-01) 3-38 E 3 kl. 6-12 6-35
8-54 Exp 3 kl. 9-36 42-36
Brugge, Oostende. 7-56 Exp. 3 kl. 9-41 12-21
42-40 2-28 dir 3 38 0 00 E I" 2' 3' kl. 6-35 8-54 E 3kl.
Doornyk, Mouscron, Kortrvk, Rvssel (langs Gend8-47
42-21 42-40 3-08 3-38 Exp. 6-12 6-35
Doom. Mouse. Kortryk, Ryss. langs Alk5-55 8-12 E.
3 klas lot Denderleeuw 11-59 2-51 6-00
Ninove, Geeraerdsbergen, Lessen, Alh 5 55 8-12E. 3 kl.
tot Dendcrl 2-51 6 00 9-11
Bergen, Quiévrain 5 55 8-12 E tot Donderl.H-59 2-51 6-00
Enghicn Braine, Maii3ge, Charleroi, Namen langs Geeraerds-
bergen S-55 44-59 2-51 0-00 6-00
Sottegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (7-25 's zat12.30 6.02
Moorsel, Opwyck, Mechelen,Antwcipeii 5,07 9,27 3,21 6,09
letter d langs Denderleeuw.
Uuique Sum
«AAR AEI-ST UIT
Ath 6.48 40.29 i.4S 4.'8 7.57 9.05
Atmv. 5.15 6.40 9,15 9.50 40.50 E. 1' 2e 3* kl. 12-15
3-15 E. l0203e kl. 3-54 4.45 5.54 6.50 E. I' 2° 3' kl. 9.05
40-45 E. 3 kl.
Brussel 6 20 direct 7.15 E3kl. 7.30 9.00 41.06
41 55 I-SO E kl 1.55 3.C0 E 5.01 5.50 dir. 7.17 8.15 E
3 kl. 8.20 11-45.
Dendermonde 7.07 9.41 11.34 2.27 5.27 8.23 10.48
Gecraerdsbergen 7.27 11.08 2.00 4.50 8.35 9.41
Gent 6 40 7.39 E 3 kl. 8.15 9 43 11.07 42.31 E 3kl.
4.55 5.06 7-15 dir. 8.14 dir. 8.-23 9.35 E 3 kl.
Lessen 7.09 10.50 4.42 4.29 8.20 9.25
Lokeren 6.38 8.48 10.57 1.48 4.44 7.53
Ninove 7.55 41.36 2.28 5.18 9.01 40.09
Oostende 6.04 6.I9E. 3 kl. 9.00 41.12E 3 kl. 11.54 6.04
uit Gent naar
Moortzeele, Solicgem, Geeraerdb., Enghien, Brainc-le
Comte5.50 8.l-2E 8.58 41.18 2.90 5.40 6.55 6.59
UIT GSERAEROSBERGEN NAAR
Maria-I.ierde, Sottegem, Moortzeele en Gent, 5-15 vryd.
7.2i 8.35 dir. 9.54 11.58 2.58 4.48 5.50 E 8.51
DIT DbNDCRLEKLW NAAR
Haeltert, Burst, Hprzelc, Sotteg. Audenaerde, Ansegem
Kortryk, 6.12 0.00 9.01 12.55 6.C9 7.-20 direct.
DIT SOTTECEU LANGS DENDERLEEUW NAAR
Aclst, (5.38 's Zalerd..) 7.49 12.06 1.28 5.00 7.41
dit Antwerpen naar St. Nikolaes, Lokeren en Gent
4.35 7.12 8.57 10.55 2.05 3.45 5.12 6.35 9.10 E 3 kl.
dit Gent naar Lokeren, St. Nikolaes bn Antwerpen
4.25 7.05 8 00E 9.25 t'L50 2 >0 5.25 7.15 9.05E Ski.
Uil Sottegem langs Erpe-Murc. 7.49 1.58 7.48
dit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Moorsel en
Aelst: 5,50 10,04 4,17 7,12
AELST, 23 DECEMBER 1882.
iHsP De personen welke een abon
nement nemen aan den DENDERBODE
voor 't jaar 1883 zullen hot blad van
lieden af ontvangen. Abonnementsprijs
fr. 6.00 's jaars. Afkondigingen die de
zes regels niet overtreffen worden
voor de geabonneerden gratis gedaan.
Wanneer de liberale ministers den eenen of
anderen maatregel hebben genomen van schan
delijke verdrukking, en geene gegronde reden
kunnen aanhalen om het schandaal te wetti
gen, dan nemen zij hunne toevlucht tot hun
gewone uilvluchtsel.
En welk is dit uilvluchtsel?...
Eeuwig en altijd 't ïellde liedje het algemeen
belang!
Jaagt men den priester uit de school, 't is
omdat het algemeen belang het vereischt.
Slaagt men eeuwenoude fondatien aan, en
verjaagt men de wettige eigenaars uit hunnen
eigendom, 't is 't algemeen belang die het
vraagt.
Worden er testamenten verjongd en verbro
ken, 't is te zeggen, wordt de laatste wil eens
stervende miskend en veracht, 't is weer uit
hoofde van 't algemeen belang.
Krimpt men de rechten en vrijheden der
Kerk in, 't is weeral 't algemeen belang die het
noodzakelijk maakt.
Ontsteelt men de jaarwedde der onderpas
tors, nogal eens 't is 't algemeen belang, die
't zoo vereischt.
Worden de militaire lasten in manschappen
en geld verzwaard, 't is ook al voor 't alge
meen belang.
Perst men ons nieuwe belastingen af,'t alge
meen belang vergt het zoo.
Verbreekt men zonder recht noch rede de
besluiten der provinciale- en gemeenteraden,
weeral eens, 't is omdat het algemeen belang
het zoo wil.
Onteert, ontheiligt men onze catholieke
Kerkhoven, 't gebeurt voor 't algemeen be
lang.
Zendt men eenen commissaire spécial die de
gemeenlevrijheid verkrenkt, 't is voor 't alge
meen belang.
Miskent men de rechten der Vlamingen en
behandelt men ze als een overwonnen volk,
't is voor 't algemeen belang dal het gebeurt.
Wordt bet kiezerskorps verminkt, ontneemt
men het kiesrecht aan de Belgen om het den
vreemdelingen te gunnen, algemeen belang
weêral vereischt liet.
Verkneukelt men millioenen en millioenen
OF
Eena humoristische bij/Irngc,
DOOR
P. NUIJENS, Jr.
_oi-»o
7« Vervolg.
Flap flap en een schep kokendheete aardappe
len en een stuk van de leverpastei lagen le dampen
in mijne pet.
Daar, zei ze, en wendde het gelaal van mij
af, als had zij mij nooit onder hare oogen gehad.
Ik was inwendig verheugd, dal ik toch eindelijk
icln le elen had, doch uitwendig moet ik er wel niet
zeer vrolijk uitgezien hebben, want menig voorbij
ganger wierp een medelijdendcn, of misschien wel
een veracblelijken, blik op mij.
Ik al met dolzinnige graagte, en weldra voelde ik
de uitstekende kraclu van dit gerecht hare wonderen
in mijne maag verrichten.
Ik werd vrolijk en opgeruimd.
De gedachte hield mij levendig, dat ik toch in de
wereld, en oud genoeg was. om deze op eigen voe
ten door to gaan. Ik had nu al veel ondervonden,wat
menigeen van de wereld, waarin hij zich beweegt,
zou doen afschrikken Maar kon ik ook niet eenmaal
gelijk worden aan een dier duizenden en duizenden
gelukkigen, die daar, in prachtige kleederen uitge
dost, langs de straten flaneerden of misschien wel
een man worden als de handelsreiziger, met zijne
puntige bakkebaarden
Ik stond nu te mijmeren aan den voet van een
dikken toren, juist op een punt waar de voorbij-
aan den onvaderlandschen schoolstrijd, altijd
en eeuwig is 't zelfde dat de klok slaat, 'l is
't algemeen belang....
Men ziet het, algemeen belang door de libe
rale ministers en liuuiie handlangers ingeroe
pen, is niet anders dan geuzenbelang.... 't Is
de rede door de welke zij alle hunne dwinge-
landsche, verdrukkende en volksruinerende
maatregelen zoeken te wettigen
Wij, catholieken, waren schaamtelooze lo-
genaars, ellendige volksbedriegers en wat
weet ik nog al meer, wanneer wij, eenigen
tijd geleden, voorzegden dal het tekort in de
Staatsschalkist, door de oneindige liberale
dwaasheden veroorzaakt, onbetwistbaar tot
boven de 30 millioen zou beloopen.
Immers, volgens de liberale schrijvelaars,
verkeerde de Staatskist in den meest bloeien-
den toestand, alles ging om ter best, en men
mocht, onder dit opzicht op zijne beide ooren
slapen, enz., enz. Wij hebben de eer van door
liberale ministers geregeerd te worden, en van
dan af, roepen de liberale schrijvelaars, is er
niets ja, niets anders dan vooispoed mogelijk!
Doch heden dat het verslag van den heer
Demeurrjdikalen vertegenwoordiger van
Brussel, gekend is, ziet men klaar als de zon
wie wezenlijk ellendige volksbedriegers
schaamtelooze logenaars zijn. Bedoeld verslag
bewijst dat het niet de catholieke drukpers
maar wel de liberale schrijvelaars zijn die men
dit verwijt naar 'l hoofd mag slingeren.
M. Demeur bestaiigt dat liet tekort beloopt
tot 'iiï millioen, (luizend
-188 tranksEn waar zijn dan de
gewiezen en gewazeu die natuurlijk altijd
volgen.
Dus, 't is onbetwistbaar, wij staan voor een
tekort van 25 millioen 500 (luizend franksen
dit na dat men, nauwelijks drij jaren geleden,
eene geheele reeks nieuwe lasten en rechten
hief, de tarieven op den ijzerenweg verhoogde
en de rente converteerde!...
De alsdan gestemde nieuwe lasten bedroe
gen 12 millioen, en volgens M. Demeur, zijn
zij, voor 1882, tot 20 millioen geklommen. Nu
deze 20 millioen lasten gevoegd bij de 50
nieuwe millioen die men kortelings zal
moeten stemmen, maakt te simen 30 mil-
lieon, die wij, lastenbetalers, jaarlijks meer
zullen af te duimen hebben dan in 1878 en
vroeger....
Leg ze mij daar, burgers Begint maar te
werken, te zorgen en te sparen om de ontvan
gers te kunnen betalen, en aldus op nieuw de
schatkist te vullen.
En op wie valt de verantwoordelijkheid
En wij zeggen met onzen confrater Le
Bien public van Gent
Wij antwoorden zonder aarzelen op het
tegenwoordig gouvernement.
Wij bewijzen het.
Het tekort bereikt eene jaarlijksche som
van 25,500,000 fr. zonder rekening te houden
van de bijgevoegde kredieten,gemiddeld 7 mil-
gangers mij rakelings moesten passeeren. Ik heb
later vernomen, dal deze de Munttoren was.—
Wat zien al die menschen er verheugden vroolijk
uit, dacht ik zoo bij mij zeiven,die menschen,
dio zich zoo ruim in de wereld kunnen bewegen,
Sommigen hadden eene bleekc kleur van liet ein
deloos genot, waarin zij zich gebaad hadden an
deren zagen er uit als een vetgemesten os, terwijl
weder anderen door hun gegichei en gillend ge
lach, door hunne coquetterie, liet bewijs gaven,
dat zij zich niet over eene le enge wereld le bekla
gen hadden. Van lijd lol lijd zag ik ook menschen
met tevreden en zwijgende blikken hun weg ver
volgen. Voor mij hadden deze lieden toen geenc
aantrekkelijkheid, maar later heb ik mij kunnen
overtuigen, dal deze personen juist de soliede, do
eerlijke, de deugdzame en oprechte waren.
De avond naderde allengs, en wierp een schaduw
om mij heen. Hier en daar werden reeds deslraat-
lantarens en de lampen in de winkels ontstoken.
Een zomersche avond heeft in de hooftstad voor
velen minder aanlokkelijks dan wel in den w inter
want de moesten hebben zich door den langen dag
heen moede gesloofd, door te reizen, te jagen of
te visschen, door hard te wei ken, door veel le eten
en te drinken enz al naar gelang hun beroep, hun
stand ol hunne zinnen het eischen.
Ik had mij nog niet van eene slaapplaats voorzien,
om den akeligcn nacht door ie brengen. Mijne ver
latenheid begon mij bij deze gedachte andermaal te
bekruipen, en ik zag dan ook met angst do toekomst
tegemoet. Ik was nog altijd bezig, mijn rng legen
den dikken torenmuur te schuren. Eensklaps werd
ik uit mijne sombere gedachten opgewekt door een
knaap van omstreeks dezelfde jaren, die, behalve de
jas, dezelfde klecdiiig droeg en dezelfde manieren
scheen te hebben als ik, met dit onderscheid, dat hij
geen geknoopten bonten zakdoek onder zijno pet
lioen vertegenwoordigende, hetgeen het tekort
brengt op 52 millioen.
Wij hebben doen zien dat de jaarlijksche
lasten, ons opgelegd door de kiesknoeierijen
van het ministerie, in 1880 en 1881, de som
beloopt van 10 millioen.
Honderd millioen zijn nog in beschikking
gehouden, die een jaarlijksclien last vertegen
woordigen van 4 millioen.
liet budjet van binnenlandsclie zaken is
met 2 millioen gezwollen, om den bestuurlij
ken oorlog te betalen, den catholiek aange
daan.
Het budjet van oorlog is met 5 millioen
vermeerderd.
De plaag van het fonktionnarismus heeft
het departement van openbare werken met
5 millioen vermeerderd.
Zietdaar eene totale verzwaring van 24
millioen, alleen sedert drie jaar, en waarvan
er 20 in het budjet geschreven staan.
Er blijft nog een tekort van 12 millioen,
en hier raken wij aan den geldelijken kanker,
die de schatkist beklemt: wij willen spreken
van 't budjet voor openbaar onderwijs.
Sedert 1878 is precies dit budjet met 12
millioen vermeerderd, dus 5 millioen per jaar.
Twaalf millioen opgelegd aan het land,
voor een onderwijs dat afgekeurd en veracht
wordt.
Twaalf millioen om uit het hart der bel-
gisclie jeugd, de kennis en de liefde tot God
te ontwortelen.
Twaalf millioen om de zielen aan de Kerk
te ontrukken.
Twaalf millioen om de vrijheid te verplet
ten, onder liet gewicht van het geld, aan de
belastingbetalers ontrukt.
Dat is de oorzaak dat is het kwaad dat
Reeft M. Demeur vergeten te vermelden hij
wist wel waarom.
Maar ook dit vermelden was de veroordee
ling uitspreken van het liberaal gouvernement,
de liberale politiek, die er in gelukt is den ze
delijken burgeroorlog te doen ontstaan, en in
financiën na ons 12 millioen belastingen op het
lijf geladen te hebben tot 25 millioen deficit
te geraken, bij welke men moet voegen 4 mil
lioen intrest in de toekomst en 7 millioei: bij
gevoegde kredieten.
Totaal tekort 56 millioen of 12 p. c. van
de heel som onzer nationale inkomsten.
Wat zegt gij daarvan, Landgenoten, nu lie
den bezonderlijk dat landbouw, handel en
nijverheid kwijnen, en dat honderden huisge
zinnen het zoo druk hebben om de twee ein
den des jaars gevoeglijk aan elkander te knoo-
peri Velen zullen uilroepen 't Is te grof
T is eene ware schande Doch eene stem
zal hun toeroepen 'tls uwe scliuUB,
gij liebt zoo gewild
I>e schoolwet in Holland.
Men weet dat Holland ons eenige maanden
voor is geweest op den weg van de ontchriste-
lijking der lagere scholen.
droeg, die mij door den stoker van de stoomboot ge
schonken was.
Half oui halfwat raadt gij voegde hij mij
too, terwijl hij mij met een schalkschen lach de
gesloten vuist toestak.
Ik verstond bem niet.
Heb gij monnie vroeg hij.
Ik schudde met hel hoofd, want'ik verslond hot
een zoomin als het ander.
Heb gij munters hernam hij.
Ik herinnerde mij hel geldstuk, dat ik uit voor
zichtigheid lusschen mijne landen geklemd had. Van
hel oogenblik af, dal ik mijn gragen eetlust voldeed,
lot nu toe, had ik daaraan waarlijk niet gedacht.
Ik moet bekennen, dal ik geweldig schrikte, want
ik rammelde met mijne landen, of ik het munlstik
nog voelde, doch het was verdwenen. Misschien
was het wel met de leverpastei cn de aardappelen
naar binnen gegleden. Ik was dus weder verlateuer
cn armer dan ooit te voren.
De straatbengel, die voor mij slon.l, scheen mijn
ongelukkigen toestand le begrijpen, want zijn arm
op mijn schouder leggende, vroeg hij
Zijl gij verlaten
Ja, antwoordde ik.
Ik ook, sprak hij Hebt gij geëten
Ja.
Ik niet, hernam hij. Kend gij den weg
Zijl gij vreemdeling Gij ziet er zoo boersch uit.
Ik knikte driemaal met mijn hoofd
o Waar zult gij slapen
Ik haalde angstig mijne schouders op, want de
akelige nacht stond voor de deur.
Kom maar meë, en wees niet bang, >- ging hij
voort. Toen trok hij mij bij den arm van den muur
af, en wij kropen als katten door dc talrijke wan-
laars héén.
Gij moet r.iot bang zijn, herhaalde hij, toen
Thans heeft M. Pynacker-Hordyck, minister
van binnenlandsche zaken, in de Tweede Ka
mer der Siaten-Generaal verklaard dat deze wet
uitsluilelijk ingegeven door eene onverdraag
zame vijandschap tegen dé Kerk. tegenstrijdig
is aan de wenschen der bevolking, welke eene
godsdienstige wil en aan de ware liberale
grondstelsels welke gunstig zijn aan de ont
luiking van bet vrije onderwijs, en die bet
ollicièel onderwijs slechts aannemen ten titel
van aanvulling en medehulp der vrijheid.
Wij zijn nieuwsgierig de denkwijze te kennen
van de minislerieele drukpers van België over
de redevoering van M. Pynacker-Hordyck
want, het valt niet te loochenen, de woorden
van den neèrlandsche Staatsman vallen lood
recht op onze ongelukswet van 1879 en op de
verfoeielijkste schoolpolitiek welke ons land
volgt.
Een sehoone vooruitgang;.
Hel budjet der ontvangsten en uitgaven voor
order, voor 1883, beloopt tot de som van
577,522,850 frank. Volgens het verslag, door
M. Jottrand in naam der midden sectie opge
steld, heelt dit budjet den volgenden klimmen-
den gang gevolgd. Het wasIn 1853 van
19.693.000 Ir. in 1863 van 43,170,000 Ir. in
1873^ van 104,850,000 ir. in 1883 van
577,522,000 fr. Hetgeen op twintig jaren tijd
deze verbazende toeneming heeft voortgebracht
is vooral de hervorming van den postdienst in
een uitgestrekte inrichting van betalingen en
inkasseringen, waarvan de agenten doordrin
gen tot in de nederigste en meest onbeketde
uithoeken des lands.
Het Kerstfeest in Uelgie.
Het Kerstfeest is bet vröolijkste onder alle
de volkeren van Germaanschen zoowel als van
Slavonischeu oorsprong. Het volgde, gelijk wij
hooger zegden, op het oudlieidensche Joel- of
Midwinterfeest, dat nog in de X' eeuw gevierd
werd. De skinees of zwijnribben, welke men
dien dag te Namen eet, herinneren nog het
wildzwijngebraad, eene schotel die op 't Joel
feest niet gemist kon worden, en de Kerstkoe
ken, die peters en meters aan hunne doopkin-
deren ie Kerstdag zenden, zijn daar insgelijks
in betrekking meè.
Hel Kerstbanket was nog diep in de XVII"
eeuw volop ten onzent in zwang. Te Destel-
donk b. v. vereenigden zich opgenoemd hoog
feest de pastor, kerk- cn heiliggeest- of arm-
meesters, de koster, staldrager, misdienders
en aridete kerklieden, met den baljuw en de
schepenen \an de keure, aan een gastmaal. De
maaltijd der koralen werd gedeeltelijk betaald
met eene jaarlijksche rent van 5 schellingen
groote, waarmede de pastorij vanouds belast
was (I)
In Brabant en Limburg eet men op Kerstdag
het heilig Kraantje, dat vroeger in vele vrou
wenkloosters verkocht werd.
De Kerstnacht moest ook voor de arme lie
den een blijde iijd_zijnIn de kerkrekening van
Erivelde, 1575-1576, leest men van eene groote
aalmoes (12 pond 8 schellingen parisis)ge-
deelt in broodede schoolkinders ende
schaepwacliters.
(I) Geschiedenis van Desleldonk, door De Potter
en Broeckaert.
hij bemerkte, dat ik hem' aarzelend volgde want
gij wilt toch niet hier blijven, om door de goudrok
ken naar elders gebracht te worden.
Hiermrde scheen hij do politieagenten to bedoe
len, want terwijl hij dit zeide, wees hij op een
persoon, die juist dezelfde houding en kleeding had
als do mannen met de gele knoopen, welke ik aan
het havenhoofd le Hoorn ontmoet had, en die aan
den hoek van ccno smalle steeg stond.
Mijn hart klopte van vreugde cn dankbaarheid,
want ik herinnerde mij den brigadier.
Opgepastfluisterde de hengel mij in hel
oor »hij mag ons niet zien or,zo armzalige plunje
zou hem verdacht voorkomen Houd u aan mijn ga
larok vast, en wal zachter voorlgeloopen
Ik gehoorzaamde hem op al zijne .bevelen, en
sloop naast hem voort.
Toen wij den man achter ons hadden, die loeval-
nrel den mg naar ons gekeerd was, en de donkere
steeg waren ingeslagen, fluislerdo hij mij lachend
in het oor
Het is maar eene bonte kraai I r.
Ik bleef verschrikt staan. Dc straatbengel noemde
mijn nanm.
Hoe, riep ik, gij kent mij
Ilij moet wel een zeer schrander en bevattelijk
hoofd gehad hebben, want mij wederom lachend
aanziende, hernam hij
-- Zou ik u niet kennen Gij ziet er uil als een
onnoozdc Jonas
Er was niet meer aan te twijfelen, hij keude mij
werkelijk
Hoe weel gij, dat ik Jonas Bonlekraai heel
vroeg ik nieuwsgierig.
Hij schudde van het lachen, en bleef mij het ant
woord schuldig.
De toevallige ontdekking van mijn naam zal
wel lot deze uitbundige yroolijkheid aanleiding ge-
Te Luik waclil men in de herberg op het uur
van middernacht om dan naar de mis te gaan.
In iedere herberg zijn er crêpes of koeken, die
men eet met punch of warmen wijn.
Te Gent blijven vele werklieden van de laag
ste klas in do herberg om 's morgends te 4 of
5 ure ter Kerstmis le gaan. Men brengt den
waakiij.l over in drinken met weinig vrome
stemming....
Ook te Brussel is het Kcrslnachtbanket on
der het*geringste volk in stand gebleven de
kasfanjen worden daar overal gelust.
De Kerstvuren, welke eertijds overal werden
aangestoken, zijn thans zeer in vergetelheid
geraakt. De grootste blok uit de schuur werd
des avonds plechtig door de vrouw of dochter
des Iu1i7.es naar de keuken gebracht; als hij in
den haard lag, bedekte men hem zorgvuldig
met ascli.
Te middernacht werd het vuur aangestoken
hetgeen gewoonlijk verricht werd door de
grootmoeder, terwijl de overige huisgenooten,
mannen en vrouwen, jongens en meisjes naar
de kerk trokken. Na de middernaclilmis keerde
men terug naar huis, waar intusschen de tafel
gedekt was en op liet hagelblanke linnen, de
kalkoen of bel kieken mei kastanjen gevuld,
op de gasten dampend stond te wachten,
'l Was Kerst- maar ook kermis!
In Vlaanderen koos men tot Kerstblok den
wortel eens heesters of sparrebooms; na bet
eten werden alle lichten uitgedoofd en schaarde
't garisclie gez.in zich rond den blakenden blok
om er een deel van den nacht over le brengen
al zingende, spookvertellingen meedeelende
en jenever drinkende.
Het gebruik van den Kerstblok hield in
laanderen stand tot in den a Hollandschen
lijd toen plachten de schoolkinderen hunnen
meester eenen kerstavondblok mêe te bren
gen.
Te Geeraardsbergen en daaromtrent, waar
de blok Kerslmismol geheeten wordt, is het de
gewoonte op het oogenblik dat het hout tot
ascli verbrand is, het overschot van den jene
ver te branden.
In Limburg brandt de blok gedurende ver
scheidene nachten en de er van voortgekomen
kolen behoeden, zegt men, tegen de tandpijn.
Honderd andere bijgeloovigheden, met de
kerstviering in verband, loopen nog op den
buiten rond, maar wij willen ze niet vermei-
den.%
Te Iloelaarl (Brabant) gaan de jonge knapen
naar 't hoenderhok en wanneer zij. in den don
ker en geblinddoekt, de hand kunnen leggen
op eenen liaan of zuarle hen, behoort dit dier
hun toe of koopt men 't hun door eenig ge
schenk af.
In de oude heerlijkheid Luilhagen (Antwer
pen) vliegt er op Kerstnacht over de akkers een
brandende wagen, geleid door eenen boer en
getrokken doorvlammende paarden. De over
levering wil dat dit de straffe is van eenen
boer, die hel Kerstfeest niet vieren wilde en
dien dag hout ging laden met zijnen wagen.
I>e kerkelijke plechtigheden waren vroeger
ten onzent ongemeen prachtig en indrukwek
kend. Gedurende de middeleeuwen vertoonde
men in den tempel hel spel van 's Heilands
Geboorte, wal nadien plaats greep op het plein
geven hebben, dacht ik. Ik had den knaap echter
nimmer voordezen gezien.
Wij gingen door duistere gangen en stegen. Eenige
schaars aanwezige lantaarns op de hoeken van dio
ongezonde verblijfplaatsen der menschen verspreid
den een akelig schemerlicht om ons heen. Waar deze
ontbraken, maakten dc (lauwe lichun voorde talrijke
vensterramen, die hier cn daar, Ier vervanging van
de ruilen, met grauw papier beplakt waren, het ons
minder gevaarlijk om door deze galen te kruipen.
Ik huiverde, wanneer ik van lijd tot lijd eenige
havelooze moeders met bare kinderen zag, of wan
neer mij een gezicht onimoellc, zooals dat van den
man met bel draaiorgel. Bij al de onaangename ge
waarwordingen, die ik hier ondervond, prikkeldo
een gasachtigo walm, die hier zichtbaar de lucht be
smette, mijne neusgaten op eeno ondragelijke Wijze.
En onwillekeurig vroeg ik mij zeiven af: of men
hier wel mocht roemen, dal men in de wereld was
Wij vc-rvolgden onzen weg lusschen verscheidene
leerlooicrspakhuizen door, en kwamen eindelijk op
eene binnenplaats, waar eenige hoopen uitgebrande
steencn cn stukken van balken phanlaslisch ver
spreid lagen.
Mijn gelijder trok mij bij de hand over deze hin
dernissen heen, cn wees toen in eene donkere ruimte
waarboven een vermolmd houten zolder tot dekking
voor regen of zonneschijn diende.
Hier heb ik mij eene heerlijke verblijfplaat#
opgeslagen. sprak hij.
Meteen forschen duw in mijn rug, bracht bij mij
in den uitersten hoek van dit hol, waar een hoop
dekriet op den grond lag uitgespreid
Omdat gij, gelijk ik, een verlaten jongen zijl,
wil ik mijne legerstede voor dezen nacht wel aan u
afslaan, ging hij voort.
Hierop wilde hij zich verwijderen.
Wordl voortgezet.)
