40ste Jaar.
ZondagIS April 1885.
2015.
IJZEREN WEG. VERTREKUREN Uil AELST NAAR
VERTREKUREN UIT DE VOLGENDE STATIËN
VRIJMETSELARIJ.
Wraak eens Priesters.
Drukpersvervolging.
DE DENDER-BODE
ABONNEMENTPRIJS6 FRANKS 'S JAARS. De inschrijving eindigt met 31 December.
ANNONCENPRIJS, per drukregel: Gewone 20 cent. Reklamen fr. 1,00. Vonnissen op Z*6 bladz.50 cent.
Dandermonde. 4-56 6-36 8-45 11-09 3-07 4-35 6-45 9-40
Lokeren. 4-56 6-36 8-45 11-09 3-07 4-35 6-45 9-40
Mechelen. 4-561 6-361 7-30d 8-l2d Exp. l»2*3*kl. 8-451
12-UOd l-04d Exp. le2' 3*kl. 5-51d 3-071 6-451
9-40.1 10-08d Exp. 1" 2' 3* kl.
\ntvv. 4-561 6-36« 7-30d 8-12dExp. 3 kl. 8-451 1 -04d Exp.
2* 3* kl. 2-51d 3-071 5-58d 6-451 9-401
10-08d Exp. 1* i' 3» kl.
Brussel, lanqs Denderleeuw. 4-25 7-30 0-00 8-12 E 3 kl.
9-09 10-23 dir. 12-00 1-04 E 3 kl. 2-51 4-35 E 3* kl
5-18 des zond.) 5-58 en 8-49 direct 9-16 10-18 E 3 kl.
Leuven, Thienen, Luik, Verviers 4-15d 4-5616-3618-12d
E 3 kl. 8-451 (l-00d 9-09d l2-00d l-04d Exp.1'2'3*
kl. 2-51d 3-58d 849d direct 9-16d 10-08 E 3 kl.
(1) Not*. De letter 1 beteekeut langs Termonde en d
Gent, (5-00's vrijd 7-04 dir. 7-56 E 3 kl. 8-45 9-41
12-21 12-40 0-00 dir. 3-08 3-37 E 3kl. 6-04 6-39
8.49 9-38 10-32 Exp 3 kl. en des zondags 12-39
Brugge, Oostende. 7-56 Exp. 3 kl. 9-41 12-21
12-40 0-00 dir. 3 08 E 2* 3* kl. 6-38 8.49
Doornyk, Nouscrou, Kortryk, Ryssel (langs Gend) 8-47
12-21 12-40 3-08 3-39 Exp. 6-04 6-38
Doorn. Mouse. Kortryk, Ryss. (langs Alh) 5-55 8-12 E.
3 klas lol Denderleeuw 12-00 2-51 6-00
Niuove, Geeraerdsbergen, Lessen, Atb 5-55 7-30 8-12E.3 kl.
tot Denderl. 12-00 2-51 6-00 9-16
Bergen, Quiévrain 5-55 8-12 E. tot Denderl.12-002-51 5-58
Enghien Braine, Manage, Charleroi, Namen langs Geeraeris'
bergen 5-55 12-00 2-51 0-00 5-58
Sottegem, langs Erpe-Meire. 6.05 (7-25 's zat12.30 6.02
Moorsel,Opwyck,Mechelen,Antwerpen 5,07 9,11 3,21 6,07
letter d langs Denderleeuw.
Calqae Sunns.
HAAR AKLST DIT
Ath 6.48 10.24 1.18 4.06 7.57 9.15
Antw. 5.15 6,30 9,13 9.50 10.50 E. 1* 2* 3* kl. 12-22
3-07 E. l°2*3e kl. 4.42 5.54 6.50 8-25 E. 1»2° 3* kl.
Brussel 6.20 direct 7.15 E 3 kl. 7.31 9.00 11.08
11 55 1-58 3.00 E 3 kl. 4.43 5.58dir. 7.18 8-26 en
9.52 E. 3 kl. des zondags 11.46
Dendermonde 5-09 'szaterd. 7.07 9.41 11.37 2.28
5.28 8.26 9.14.
Geeraerdsbergen 7.27 11.05 2.00 4.50 8.39 9.51
Gent 6 35 7.39 E 3 kl. 8.18 9.43 11.07 12.31 E 3kl.
1.55 4 04 (4.39 's zondags) 5.05 8.11 dir. 8.23 9.45 E 3 kl.
Lessen 7.09 10.45 1.42 4.29 8.24 9.35
Lokeren 6.33 9.14 10.57 1.46 4.44 7.55
Ninove 7.55 11.33 2.28 5.18 9.07 10.19
Oostende 6.04 6.1JE.3 kl. 9.03 11.12 en 2.43E 3 kl.6.05
DIT Gent naar
Moortzeele, Sottegem, Geeraerdb.,Enghien, Braine-le-
Comte 5.47 8.12E 8.52 11.18 2.20 5.40 6.59
UIT GEERAERDSBERGEN NAAR t
Maria-Lierde,Sottegem, Moortzeele en Gent, 5.15 vryd.
7.24 8.35 dir. 9.54 11.58 4.-18 5.50 E 8.51
uit Denderleeuw naar
Haeltert, Burst, Herzele, Sotteg. Audenaerde, AnsegeiB
Kortryk, 6.12 0.00 9.01 12.55 6.11 7.20 direct.
uit Sotteghu langs denderleeuw naar
Aelst, (5.38 's Zaterd.) 7.50 12.06 1.28 5.00 7.48
uit Antwerpen naar St. Nikolaes, Lokersn en Gent
4.40 7.12 8.62 10.55 2.05 3.45 5.13 E 3 kl. 6-38 8-03
9-10 E
uit Gent naar Lokbren, St. Nikolaes en Antwerpen
4.40 7.08 8.00E 9.22 10.50 2.20 4-15 E 2kl.5.25 7,1«
Uil Sottegem langs Erpe-Meire. (5.38 *s zaterd.) 7.5J
1.40 7.48
dit Antwerpen (zuid) naar Opwyck, Moorsel en
Aelst: 5,45 10,04 4,17 7,12
AELST, 11 APRIL 1885.
OMZENDBRIEF
VAN ZIJNE HEILIGHEID
PAUS LEO XIII.
EERSTE VERVOLG.
Paus Leo XIII heeft in voorgaande blieven
de grootste dwaalleeringen der Vrijmetselaars
wederlegd.
Om deze redenen hebben Wij, van het begin
Onzer pauselijke regeering. gezien en gevoeld
hoe noodig het is aan zoo groot een kwaad
wederstand te bieden, en al Ons apostoliek
gezag tegen hetzelve te richten. Bij elke guns
tige gelegenheid hebben Wij gehandeld over de
voornaamste waarheden, op welke de denk
wijze der vrijmetselaarssekte het meest haren
verpestenden adem heeft verspreid. In Onzen
omzendbriel Quod Apostolici muneris weder
legden Wij de afschuwelijke leerstelsels der
socialisten en communisten. In eenen anderen,
beginnende met het woord Arcanumhebben
Wij het ware en echte begrip der huiselijke
samenleving uitgelegd, en bewezen dat hare
bron en oorsprong in het huwelijk te zoeken
is. In de Encycliek Diuturnum hebben Wij den
vorm van het Staatsgezag voorgesteld, wan
neer het, op de grondregels der christelijke
wijsbegeerte steunende, met de natuur der
zaken, het geluk van vorsten en onderdanen
in wonder verband staat,
Waarover de tegenivoordige Omzendbrief
handelt:
Thans, naar het voorbeeld Onzer voorgan
gers, hebben Wij besloten rechtstreeks uwe
aandacht te vestigen op de vrijmetselarij zelve,
op gansch hare leer, op haar doel, op hare
denk-en handelwijze, opdat alzoo hare verder
felijke macht meer en meer uitschijne en de
verdere uitbreiding der besmetting moge belet
worden,
Hoe de Vrijmetselarij is ingericht: Het
geheim opgelegd verschillige Orders.
Er bestaan velerlei sekten die, ondanks het
verschil van benaming, plechtigheden, vorm
en oorsprong, onderling verbonden zijn door
de eenheid van doelwit en de gelijkheid der
voornaamste grondbeginselen. In wezenlijk
heid komen zij in verband met de vrijmetse
larij deze is het middelpunt waar zij allen van
uitgaan en waar zij allen toe terugkeeren.
Alhoewel die sektarissen tot nu toe den schijn
aannemen van niet in het duister te willen
schuilen, dat zij hunne vergaderingen houden
bij klaren dage en onder aller oogen, dat zij
ook hunne tijdschriften uitgeven, nochtans, bij
grondig onderzoek, bespeurt men weldra dat
zij niets anders dan geheime gezelschappen
uitmaken en dezelfde strekking hebben. Zij
ook, inderdaad, hebben eene soort van derge
lijke mysteriën, die volgens hunne wetten met
de grootste zorg moeten verborgen worden
niet alleenlijk voor den vreemde, maar zelfs
voor vele medeleden. Tot die geheimenissen
behooren de vertrouwelijke en opperste raad
vergaderingen, de namen der bijzonderste
DE
Door L. M.
«o»*—
Het voorgevoelen der vrouw werd maar al te
gauw waar gemaakt. Dienzelfden cacbt drongen er
moordenaarr in buis zij bonden Anselme aan zijn
bed vast en staken hem eene prop in den mond, en
zijne moeder, zijne moeder die bem zoo beminde,
zijne moeder die haren Anselme zoo om hulp riep,
zij werd onmenschelijk vermoord in het bijzijn van
baar machteloos kind. Ho 1 mijn vriend, welke
dood welk een afscheid Zeg mij, was het sterven
uwer moeder zoo droef, en waren onze tranen zoo
bitter als die van Anselme?.... Daarom ook heeft
hij sedert dien geene vreugde meer gekend daarom
zijn zijne kaken zoo bleek en ingeslagen, zijne
oogen zoo kracht en levensloos. LaDge jaren is bij
alleen op de wereld gebleven, tot bij eindelijk moed
en troost gaan zoeken is in de scbaduwe van bet
kruis en de grootheid van hel Priesterdom. Daar
heeft bij vrede en kalmte weer gevonden, daar slijt
bij gerust en gelalen zijn leven, daar wacht bij den
blijden stervensdag af, kwijnend voortlevend gelijk
het lichtje dat braadt voor bet tabernakel, en ilerft
bevelvoerders, sommige afgezonderde en meer
heimelijke bijeenkomsten, insgelijks de geno-
mene beslissingen en de uitvoeringsmiddelen.
Tot die verplichting van geheimhouding strekt
het veelvoudig verschil van rechten, ambten
en bedieningen toegezegd aan de lidmaten;
het vagtgeregeld onderscheid van orders en
eeretrappen, de strenge kracht die allen be
stuurt. Op het oogenblik der intrede moet men
beloven en plechtig zweren, dat men nooit aan
iemand hoegenaamd de leden, de kenteekens,
de leeringen van het genootschap, zal bekend
maken, op welke manier het zijn moge. Aldus
beijveren zich de vrijmetselaars, gelijk eertijds
de Manicheërs, om altoos onder een valschen
schijn en met bestendige veinzerij verdoken
te blijven en niemand buiten hun eigen volk
tot getuige te hebben.
Met opzet zoeken zij gepaste schuilhoeken
en geven zich uit voor letterbeoefenaars en
wijsgeeren, vereenigd in een doel van kennis
en wetenschap. Zij maken grooten opgang met
hunnen ijver voor de beschaving, met hunne
liefde voor de geringe volksklassen enkel,
schijnt het, willen zij het lot der menigte ver
beteren en de voordeelen van het burgerlijk
leven aan elkeen mededeelen. Doch, al ware
dit alles rechtzinnig, het zoude nog verre zijn
van alle opzetten te behelzen. De intredende
leden moeien bovendien beloven, dat zij zon
der tegenspraak aan de bevelen der oversten
en meesters zullen gehoorzamen, dat zij altoos,
op het eerste woord en het minste teeken, be
reid zullen wezen om het gebodene uit te voe
ren, zich in geval van ongehoorzaamheid aan
de zwaarste straffen en zelfs hun leven aan den
dolk overleverende. En, wezenlijk, niet zel
den gebeurt het dat de doodstraf wordt toege
past op een lid dat overtuigd is een geheim
der maatschappij verraden of aan een gegeven
bevel wederstaan te hebben en dit schelm
stuk wordt zoo koelbloedig weg en zoo behen
dig uitgevoerd, dat de moordpleger bijna altijd
aan de opzoeking en de wraak van het strafge
recht onsnapt. Welnu, den huichelaar spelen,
in de duisternissen willen leven, menschen
even als slaven aan zich vasthechten met eene
onverbreekbare keten en zonder hun te laten
hooren waartoe zij zich verplichten, die slaven
van een anders wil als werktuigen bezigen
voor allen aanslag, hunne handen wapenen
voor moordenarij en zich daarbij de straffe
loosheid verzekeren zietdaar eene afschu
welijkheid, door de wet der natuur zelve ver
oordeeld. De rede en de waarheid getuigen
dan ten overvloede hoezeer de sekte waar Wij
van spreken, vijandig is aan alle gerechtigheid
en natuurlijke eerbaarheid.
Booze gevolgen en doelwit der Vrijmetselarij.
Andere doorslaande bewijzen doen nog beter
zien hoe verre de sekte van de zedenleer der
natuur afwijkt. Immers, hoe machtig ook de
listige gewoonte van liegen en veinzen wezen
moge, het is niettemin onmogelijk dat eene
oorzaak haren innigen aard niet vertoone door
hare uitwerksels. Een goede boom kan geene
slechte vruchten, noch een slechte boom goede
vruchten dragen (1). Welnu, de vrijmetselarij
draagt de allerschadelijkste en bitterste vruch
ten. Want ziehier hetgene volgt uit de
blijkbaarste kenmerken van welke Wij hier
boven gewaagd hebben, en dit besluitsel geeft
ons het laatste woord der geheime genoot-
(1) Matt. VII, 18.
en uitgedoofd wordt eens dal bel voor het heilig al
taar weggenomen wordt
Het was drie uren namiddag en de groote klok
van Onze Lieve-Vrouw kondigde in zware blijde
galmen aan de bevolking af dat bet uur van Berm-
hertigheid daar was, en de kanunnikken naar de
celgevangenis gingen om te onderzoeken wie het
meeste recht had om verlost te worden.
Ho het was een grootsch en hemelsch schouw
spel die gezanten van hoop en verlossing in de don
kere kerkers te zien dalen, door de killige onder-
aardsche gangen te volgeu, en ze aan de zijde van
moordenaars neergezeten U zien. Hoe smeekend en
weenend kropen de or gelukkigen op hun stinkend
rotstrooi rechthoe akelig rammelden hunne kete
nen in de halve duisternis hoe spookachtig blonk
het wit dier wanbopeode diep ingekaste oogen bij
den Hauwen schijn van het fakkel-en lantaarnlicht
der bewakers hoe zagen zij er arm en tevens
schrikwekkend uil, die half weggeteerde wezens,
met verwarde haren, bemorste en lange baarden,
met bleek en geelachtige gezichten. Hoe bol en dof
klonken huqne stemmen, als zij de geboeide handen
naar de priesters uitstaken en riepen red mij,
red mij, in naam van den H. Romanus I
Anselme was daar even met zijnen gezel in deze
plaats van wanhoop en ellende neergedaald en bad
den Heer eenen goeden keus te mogen doen Na
met vele dier God- en eervergeten menschen ge
sproken en gehandeld te hebben na zijne bannen
gelegd te hebben in de banden van woestaards, wier
voorhoold met den «tempel van vergoten menscben-
bloed geverfd was stond de brave priester raad en
besluitloos. Wie kiezen, wie verlossen Ha I of zijn
gevoelig hart leed, bij het zien van zooveel ellende I
schappen De Metselaars beoogen de volle
vernietiging van geheel het godsdienstige en
maatschappelijke gebouw door het Christen
dom gestichtzij willen een nieuwe tucht naar
hunne begrippen en wier grondbeginsels en
wetten enkel ontleend zijn aan het Naturalis-
mus.
Niet allen de Vrijmetselaars zijn even plichlig.
Hetgeen Wij tot hier toe gezegd hebben of
nog verder zullen zeggen, moet verslaan wor
den van de vrijmetselarij in haar geheel be
schouwd Wij spreken van de gezelschappen
die zij omvat en die met haar verbonden en
verwantschapt zijn Wij spreken niet van
elkeen harer aanhangers in het bijzondere.
Buiten twijfel kunnen er deelgenooten zijn,
zelfs velen, die wel niet zijn vrij te spreken van
zonde, vermits zij zich met dergelijke gezel
schappen hebben aangesloten, maar die noch
tans door hun zeiven geen deel nemen in die
verfoeielijke bedrijven en het laatste doel niet
kennen tot welk de sekte zoekt te geraken.
Gelijkerwijze zijn er misschien eenige takken,
die sommige uiterste gevolgtrekkingen welke
zij zouden moeten aannemen, indien de gru
welijkheid derzelve hun geenen afkeer inboe
zemde. Daarenboven dient men in aanmerking
te nemen dat het verschil van plaats- en tijds
omstandigheden sommige groepen aanzet, om
niet zoo verre te gaan als zij zouden verlangen,
of als de sekte elders gewoon is uit te voeren.
Inlusschen zijn de groepen niet vreemd aan
het verbond der Metselaars want dit moet
niet beoordeeld worden naar hetgeen het on
derneemt en volvoert, doch naar den eisch
van het Naturalismus waarop het berust.
Het Naturalismus is het grondbeginsel dezer
sekte.
Nu dan, gelijk de benaming zelve het aan
duidt, het hoofdpunt der Naturalisten is, dat
de menschelijke natuur en het menschelijk
versland in alle dingen heer en meester zijn
moeten. Dit punt aangenomen, houden zij
weinig of niets van de plichten jegens God,
of wel zij vervalschen den aard dier plichten
door onbepaalde opiniën en drogredenen.
Volgens hen, heeft de Godheid volstrekt
nooit iets geopenbaarder is geen geloofspunt,
geene waarheid builen hetgeen het mensche
lijk verstand kan begrijpendaar en is geen
leermeester die men, krachtens ambtsgezag,
hel oor moet leenen. En dewijl de Katholieke
Kerk voor eigene en voornaamste zending
heeft, de geopenbaarde waarheden, het leer
gezag en de overige hemelsche hulpmiddelen
ter zaligheid geheel en ongeschonden te be
waren, aan alle volkeren te onderwijzen en
voort te zetten, daarom is 't dat de vijand niet
ophoudt zijne grootste woede en zijn hevigste
aanvallen tegen de Katholieke Kerk te wenden.
Men beschouwe nu de handelwijs der Vrij
metselaars in zaken die den Godsdienst be
treffen, daar in 't bijzonder waar de vrijheid
hun meer losbandigheid toelaat om hun werk
te verrichten, en men zal kunnen oordeelen of
zij het leerstelsel der Naturalisten niet willen
door feiten uitvoerig maken.
(Wordt voortgezet.)
La Revue générale bevat, onder andere arti
kels, eenige bladzijden met den titel van
histoire du journal van M. Paul Wauwermans,
waarin vele goede opmerkingen over de rol,
die de drukpers te vervullen heeft, te vinden
zijn. Vooral zouden die opmerkingen in aan
dacht moeten komen in deze dagen, nu er in
de liberale pers toch weèr zoo afgrijselijk
gelogen wordt.
Sprekende over den aanval en de verdedi
ging in de pers, zegt de schrijver van het ar
tikel Om de waarheid le doen uitschijnen
zou de logenstraffing moeten opgenomen wor
den in hetzelfde blad dat de leugen uitkraamde»
en dat is eene groote waarheid.
Van het oogenblik, gaat de schrijver voort,
dat de katholieken ongenadig eiken aanval,
tegen hun gericht in de liberale pers, zullen
vervolgen, zal de laster van onze tegenpartij
ophouden 't is omdat men aan dien kant
zeker is dat dit niet gebeurt dat men in die
pers zoo stout is.
Deze opmerking is reeds dikwijls gemaakt
en zij blijft nog te maken de geestelijkheid
vooral ondergaat met een onbegrijpelijk geduld
de leugeus, die men over haar uitstrooit,
eensdeels omdat het walgt aan een eerlijk man
zich met die lafheden in te laten, anderdeels
dat de rechtbanken in een kwaden reuk staan
en men deze bij hel volk van partijdigheid
beschuldigt.
Leggen de liberalen dezelfde toegeving aan
den dag als de katholieken Voorzeker neen.
Een katholiek blad kan schier niet wijzen op
eenen liberaal, of deze trekt hem voor de
rechtbank en het gelukt hem meer dan eens
den gedaagde geld uit den zak te kloppen.
Die vervolging, talrijker eenigen tijd gele
den dan nu, zegt het hooger gemelde artikel,
was overigens in de logie besloten en wat
eens daar achter de geheime muren beslist
wordt, krijgt ook blindelings zijne uitvoering.
In 1876, waren al de logiën van Brussel in
algemeene vergadering bijeen, om de volgende
vraag te bespreken Welk zijn de middels,
die er moeten aangewend worden om de kle
rikale tegenwerking te versmachten, en vooral
om de stoutmoedigheid (les audaces) der kleri
kale gazetten te beteugelen
De vraag werd wijd en breed behandeld en
men stelde de volgende middels vastDe
katholieke gazetten burgerlijke processen aan-
doen voor eerrooverij en laster de predikan-
l ten vervolgen en schadeloosstelling vragen
omdat zij openlijk op den preekstoel aanraden
het abonnement aan de liberale gazetten op te
'j zeggen; eindelijk, zooveel mogelijk processen
inspannen voor tribunalen, in welke de Br...s
zeker zijn van de meerderheid. (Claudio Janet,
i deel XIII.)
Men ziet dat de oorlog tegen de katholieke
pers een oorlog in regel is. Eenige jaren gele-
j den hebben wij vooral den invloed van die
geheime beslissing ondervonden men spande
processen tegen Het Handelsblad en nog andere
katholieke dag-en weekbladen in voor het
overnemen van een nieuwske, voortkomende
uit dit of dat waalsch dorp, waar die bladen
totaal onbekend waren; men zocht rechtsgedin
gen op over berichtjes, die misschien door de
liberalen zelf waren uitgestrooid, want men
vervolgde niet het blad waarin het nieuws
oorspronkelijk stond, maar dat hetwelk de
regels zonder eenige kwade trouw overnam.
Het was ook de tijd dat de spionnen in onze
kerken plaats namen, en aan welke men den
Hoe geerne zou bij ze allen verlost hebben Over
eenen alleen mocht bij beschikken.
Op het einde van eeoe dier sombere gangen hong
een zwart kruisbeeld tegeu den ziltigen muur. Daar
ging Anselme nederknielen en bad
Toen hij recht stond, straalde er een ongekend
vuur uit zijne oogen bij voelde dat de Heer, bem
bijstond en bij een verkankerd hert genezen, mis
schien eenen wanhopigen bekeeren ging
En toen bij nader kwam, de brave priester, kro
pen allee weer recht, deden allen hunne ketenen
rammelen en riepen uitgenade genade red mij
red mij
Eenen alleen bleef beweegloos en stom; gelijk een
neergevelden slier lag hij roerloos aan zijne keten
en bield den blik ten gronde gericht. Op gewone
dagen overtrof hij allen io woest- en wreedheidvan
daag scheen hij kracht en spraak verloren te heb
ben. Hij had leden gelijk een os zoo sterk, en oogen
zooals een boschhyeen al de gevangenen vreesden
en eerbiedigden hem. Vertelden de veroordeelden
ouder hen van neergebrande huizen, gestolen schat
ten, vermoorde kinderen en vrouwen dan overtrof
IJzeren-Arm, zoo biet de man, al de overirigen
in wreedheid. Vandaag bleef IJzeren-Arm in zijnen
hoek liggen alsof hij geene verlossing en wilde.
Wie is die gevangen daar, vroeg Anselme, met
den vinger naar de zwarte massa in den boek wij
zende.
Dat is IJzeren-Arm, klonk hel antwoord.
Waarom vraagt hij niet om verlost le worden
gelijk de anderen
Ha eerweerde heer, waart gij gitteren of
vroeger gekomen dan zou hij u in fijngekuoslelde
taal, zoo schoon zoo hartroerend toegesproken heb
ben, dat gij zijne genade niet zoudt kunnen weige-
naam van sermoonproevers gaf. Maar
j het oogste punt van schandaal is zeker, dat
men brutaal hoopte op de meerderheid der
vrijmetselaars in eene rechtbank, om vonnis
sen tegen de katholieke pers te bekomen.
Bloediger beleediging kon men zeker eenen
rechter niet aandoen.
Het beslui; der geheime vereenigingen, dat
la Revue générale hier meedeelt, is hoogst be
langrijk; hel moet den katholiek wakker
schudden en hem doen besluiten het gegeven
voorbeeld na te volgen en, in dees geval met
Louis Veuillot te zeggen: la cliarité est parfois
une vertu detestable, menschlievendheid is
dikwijls een zeer slechte deugd.
Indien de katholieken bij ieder leugen, die
er in een liberaal blad wordt uitgekraamd,-
seffens de pen opnamen en de logenstraffing
onmiddelijk deden volgen, in de kolommen van
dit blad zelf dat de leugen uitwierp, zou dit
leste wel omzichtiger worden; indien de ka
tholieken bij elke aantijging die eerroovend
of lasterrijk is, seffens een proces inspanden,
de liberale pers zou er wel tweemaal op den
ken eer zij zoo stout leugens uitwierp.
En wat aangaat de hoop van het liberalis-
mus dat de rechtbanken in meerderheid uit
liberalen samengesteld, de partijschap eu niet
het recht zouden te raden gaan, dit moet niet
in acht genomen worden indien er rechters
zijn, die zoo diep hunnen plicht vergeten, dan
ook worden zij door de publieke opinie al heel
gauw aan den schandpaal genageld. Men wijst
ze elkander met den vinger aan.
Pastoorsgouvernement.
De geuzen schrijvers, geuzen herbergsiilo-
sofen en Café-predikanten hebben gewoonlijk
zoo een groot woord, zoo iets dat zij uit eenen
mondvol de katholieken op het lijf kunnen
smijten om ze tot zwijgen te dwingen.
Het laatste zulk groot woord dat zij gevon
den hebben is dit .- Gouvernement de
Curés, Pastoorsgouvernement.
Krijgt er een kerkfabriek eene toelage voor
herstellingswerken, dan is hetPastoorsgou-
i vernement
Wordt er eene fondatie goedgekeurd Pas-
toorsgouvernement
Bekomt er eene kerk toelating om eenen
altaar, eenen biechtstoel, of een orgel te plaat-
i sen Pastoorsgouvernement
En zoo met alles,
j Maar, lieve Hemel, zoo is 't altijd geweest
j de katholieken hebben altijd hunne kerken en
i hunne priesters indachtig geweest en sedert
de Fransche Revolutie moeten zij ongeluk
kiglijk door de handen van het gouverne
ment om hunne giften en gaven te mogen
doen. Onder het Ministerie van Bara zoo wel
als onder dat van M. de Volder stonden er
j koninklijke besluiten in den Moniteur die den
katholieken eeredienst raakten.
Maar....
Dit verschil is er nu in gekomen M. Bara,
I in de plaats vari den katholieken eeredienst te
j eerbiedigen en te aanzien als eene noodzake-
lijke instelling van hoog maatschappelijk nut,
had in dien katholieken eeredienst den grond-
slag gevonden van.... art. d'embèter les curés,
de kunst van de pastoors te doen duvelen. Die
ren hebbeD. Maar vandaag zal hij Diet opstaan hij
is in eene wanhoop zoo zwart en somber als deze
gevangenis, waar zon- noch daglicht in schijnen
kan.
Ik zal hem toch eens aanspreken en onder
vragen.
Hij verdient «och genade noch medelijden,
gromden de andere gevangenen kies iemand onder
ons, maar bezie IJzeren-Arm niet.
Wat zegt gij van mij riep eene stem die klonk
als bet loeien van eenen stier, in die onderaardscbe
gewelven. Wal zegt gij van mij En dit schreeu
wende had IJzeren-Arm, want hij was bet.
bet dreigend hoofd opgeheven.
En allen zwegen bij het hooren dier stem, zoo
groot was het gezag van dien man op de woeste
herten dier booswichten.
Anselme, iDlusscbeo, was tot hem genaderd 1 met
oogen waar liefde en medelijden in doorstraalden
liet hij het hoofd op de schouder van den moorde
naar rusten, en ftzelden zacht.- Waarom vraagt
gij geene verlossing in Daam van Sini-Romanus
Omdat ik van het leven niets moet hebben.
Gij hebt ongelijk, mijn broeder, niemand mag het
leven weigeren, zonder zelfmoorder te worden. De
brave kan leven om, door woord en voorbeeld, goed
in de wereld te slichten de plichtige beeft tijd
noodig om rouwhertige boetveordigheid te doen.
Boetveerdigbeid Dit heeft men ooit nog aan
mijne oorea gezegd maar toen was het nog lijd, nu
is het le laat.
Te laatNooit
Te laat, ja te laatIk zeg en herhaal bet u. In
dien hij oog leefdeja, danha indien hij
nog leefde, maar nute laat, te laat 1
-Wie?
Mijn zoou Ziet ge daar, op dien muur, die
roode plak Leelijk, nietwaar Zij slaat reeds
zwart door welnu hel is bloed van mijnen jongen
Ja, hij had moed die, hij had kop en vuisten
Een leeuw Edoch, hij had te veel hert van
zijnen vader geerfd, en aarzelde niet met vijf dezer
laffe boeven, tot siervens toe, te vechten. Boeien
en ketens waren hunne wapens En mijn Ro
bert is gevallen Ha ware het man tegen man
geweest Maar ze waren vijf de lafaards, vijf
tegen een schande En ik, ongelukkige
vader, ik lag roer- eu machteloos, aan deze ijzeren
ringen en zware ketens gebonden gebonden lijk
een hond. Ik had schoon mij le wringen, en nagels
en landen op hel harde ijzer bot te scharren, ik kon
mijne armen niet los, en mijne boeien niet aan stuk
ken krijgen. Ik bleef kracht- en hulplooze toeschou
wer, onmachtig om kop en schedel aan de moorde
naars van mijn kind te verpletteren0 uuttelooze
woede, en wanhoop der hel Neen, ge weet niet
wat het is, een kind, zijn eigen vleesch en bloed,
onder zijne oogen le zien verwurgen, en, roerloos
aan eenen schandpaal vastgebonden, dit bloedloo-
neel le moeten afzien.
Ho, lk weet het, ik weet het, murmelde. An
selme En zwaar zuchtend bedwong hij de ont
roering van zijn bert, en joeg de tranen terug die
naar zijne oogen opwelden.
De herinnering aan zijne moeder doorsneed zijn
bert als eenen weemocdspijl En, wonder zon
der te weten waarom begon hij dien ellendigen
moordenaar te beminnen.
Tegen hunne gewoonte verlieten de konunikken
de gevangenis, zonder beslissender wijze iemaDd
verlost le hebben.
(Wordt voortgezet.
