NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
Donderdag 5 Januari 1888, 10 centiemen per nummer. 428te Jaar, N 2220,
ADOLF EN IRMA,
ABONNEMEIVrPRIJS
ANNONCENPRIJS l
BERICHT.
IPolitiek overzicht.
Leo XIll en zijne vijanden.
Z. H. Paus Leo Xlll
DE DENDERBODE.
Jit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
r. 3,25 voor zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij C. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Lange-Zoutstraat,
N° 10, nabij de Groote Markt, en in alle Postkantoren des lands.
Per drukregel, Qewone 15 centiemen Reklamen, fr. 1,00 Vonnissen op
3' bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond.De onkosten der kwitantiën door de Post
ontvangen, zijn ten laste van den schuldenaar.
Clique Sana.
AELST. 4 JANUARI 1888.
De Denderbode ver-
schijnt twee maal ter
week tegen de prijs van 6 franks
's jaars, ten bureele te betalen.
Verleden jaar was hel Frankrijk, dal
bij 't begin van 't jaar reden tot onrust
gaf, nu is 't van den gansch overgestel-
den kant, van Rusland, dat de vrede be
dreigd wordt. Wij berinneren ons nog
de dagelijksche aanvallen der duitsche
pers tegen generaal Boulanger. alsdan
minister van oorlog. Toen ook ging de
schreeuw als de lente komt, en de
schoone dagen zijn daar, dan dommelt
het kanon aan de boorden van den Rijn
En het onweer *is afgedreven en de
politieke hemel is niet meer donker in
't Westen, maar in 't Oosten.
Daar ook vallen de dagbladen elkaar
met woede aan daar ook wordt de oor
log als staande voor de deur gedacht.
Zal 1888 afloopen zooals 1887 Zal het
tot eene botsing komen, of zullen wij
weer een geheel jaar onder schrik en
angst gebukt gaan, tol groot nadeel van
handel, nijverheid en internationale be
trekkingen
Laat ons de hoop koesteren dat eene
oplossing om't even welke nabij
zij. Zij weze bloedig of zij weze vredelie
vend, zij kan enkel bijdragen tet de op
lossing der noodlottige krisis, die van
dag tot dag in zwaarte toeneemt.
Czuar en Paus. De Paus heeft het
volgende telegram van den czaar ontvan
gen
Gatchina. 31 dec.
Ik verzoek u, mijne hartelijke geluk-
wenschen te aanveerden, ter gelegenheid
van de 30' verjaring van de intreê Uwer
Heiligheid in het priesterschap van die
Kerk, aan welke uw Pontificaat zulke
schitterende diensten bewezen heeft.
Wenschende de godsdienstige be
langen mijner katholieke onderdanen te
waarborgen, twijfel ik niet of de hooge
wijsheid, waarvan gij zooveel blijken ge
geven hebt, zal mij in staat stellen de be
hoeften der roomsche kerk te verzoenen
met de grondbeginsels van mijn rijk.
ALEXANDER.
Ook de koningin van Portugal en Dene
mark, de graaf van Parijs, de russische
ministers von Giers en Tolstoi zonden
telegrammen.
NOVELLE.
(i"e Vervolg.)
En ik dan, Betli, riep Irma ontroerd, terwijl
zij weder de hand der meid vatteEn ik dan
Wie heeft u verzorgd tijdens uwe laatste onpasse
lijkheid
Beth bracht de hand hirer jonge meesteres be
vend aan hare lippen en staarde ze, tusschen hare
tranen heen, gedurende een oogenblik in 't gelaat.
Ach brak ze eindelijk snikkend los gij zijt
zoo goed, zoo braafWaarom moet gij ons
vroeg reeds verlaten
Ik u verlaten riep 't meisje verwonderd Ik
u verlaten, Beth Wat wilt ge toch zeggen
Dat gij weldra trouwen zult, Irma
Trouwen herhaalde dezeen oen vurig rood
overliep op eens haar gelaal.
Ju, trouwen, vervolgde de meid, die hare
kalmte scheen terug te bekomen, naarmate 't meis
je de hare verloor Ik heb reeds lang opgemerkt,
dat er lussehen u en... Adolf groote vriendschap
bestond En ik weet wel, waarom Adolf dezen
voormiddag gansch aangedaan was, als bij vroeg
om uwe moeder alleen te sprekenEn waarom
uwe moeder daarna zoo diepzinnig liep, eö mij
De katholieken ïn Rusland. Omtrent
den treurigen toestand der katholieken
in Rusland meldt de Przeglad van Lem-
berg nieuwe bijzonderheden, die bijzon
derlijk Lithauwen betreffen. In het regee-
ringsdistrikt Minsk alleen zijn 48 paro
chiën zonder geestelijken deze kunnen
slecht hier en daar door de weinige pas
toors van andere gemeenten bezocht
worden. Nog niet tevreden, dat men de
katholieken buiten staat heeft gesteld
te hooren of de HH. Sakramenten te
ontvangen, belet men hun nog in de ker
ken bijeen te komen om, al is het hij
afwezigheid van een priester, gezamelijk
te bidden.
De gouverneur-generaal, vorst Tru-
betzkoi, heeft aan de dekens een omzend
brief gezonden, waarin deze vergaderin
gen in kerken, welke niet door een pries
ter worden bediend, verboden worden.
De dekens er. pastoors, wien de paro
chiën zonder zielesherder nog op den hals
zijn geschoven, moeten onder bedreiging
van strenge straffen, de sleutels der ker
ken in verzekerde bewaring houden.
Wanneer eene katholieke kerk bouw
vallig is geworden of gedeeltelijke her
stelling vereischt, hangt het voorname
lijk van den naastbij wonende pope af, of
eene nieuwe bouw mag opgericht of eene
herstelling mag gedaan worden. En om
zooveel mogelijk te beletten, dat de open
gevallen plaatsen van geestelijken weer
worden aangevuld, wordt aan de aspi
ranten naar de toelating tot de semina-
riën een zeer zwaar examen opgelegd
en zelfs dan, wanneer zij dit doorstaan,
mogen zij hunne studiën niet beginnen,
voor en aleer de regeering daartoe hare
bijzondere vergunning heeft gegeven,
welke gewoonlijk zoolang uitblijft, dat
de leergang reeds lang begonnen is,
wanneer de nieuwelingen mogen worden
toegelaten. En het is volstrekt geene
zeldzaamheid, dat de kandidaat te ver
geefs op de toestemming blijft wachten.
Wat aangaat den toestand van russisch
Polen in verband met den europeeschen
toestand, ook deze kan alles behalve
rooskleurig worden genoemd. Te Wee-
nen doen daaromtrent allerlei geruchten
de ronde, waarvan wij er hier eenige
meêdeelen.
Men zegt dat reizigers in die streken
buitengewone moeilijkheden ontmoeten
en zelfs aan groote gevaren blootstaan,
dewijl de poolsche bevolking ten hoog
ste is opgewonden. Zij rekent op eene
aanstaande herstelling van het koninkrijk
Polen en is van oordeel, dat de samen
trekking der russische troepen niet tegen
den vreemde, maar tegen hen wordt
gericht. Zij spreken zelfs reeds dér
mogelijkheid van eenen opstand, en men
voegt er bij, dat de russische regeering
kozakken heelt gezonden lot in de klein
ste dorpen.
Volgens een gerucht zelfs zouden reeds
vier Polen zijn doodgeschoten, wegens
poging tot opstand. Al deze geruchten
worden met veel twijfel te Weenen ont
vangen men beweert daar dat de rus
sische regeering ze doet verspreiden om
in de voorgewende onrust en neiging tot
opstand der Polen, een voorwendsel te
hebben tot nieuwe bewegingen van troe
pen.
Het is mogelijk dat hiervan iels waar
is. maar het komt ions toch aanneemlijk
voor, dat zich eenige beweging en onrust
als de bedoelde, onder het poolsche volk
heeft geopenbaard.
Uit Rome wordt geseind dat het Leo-
komiteit aldaar bepaald heeft dat aan al
de kinderen, die op 31 januari worden
geboren, een spaarkas-bon van 400 fr.
zal geschonken worden, op voorwaarde
dat zij den naam Leo of Leonia zullen
dragen.
In Ierland. Het engelsohe ministe
rie heeft zich verplicht gezien aan de
rechtmatige eischen der leren te voldoen:
de landbouwkommissie van Ierland heeft
besloten tot eené vermindering der pach
ten over te gaan. Het feit maakt groote
opschudding, daar de regeering thans
zelf de juistheid erkent van de bewee
ringen van MM. Gladstone en Parnell.
De iersche pachters Ttünnen met deze
wijziging geen vrede hebben, daar zij
hun in verre na nog geen recht töekent.
Anderszins zullen de landlords woedend
zijn, daar het kabinet ten hunnen nadeele
de iersche krisis wil oplossen.
Bij M. Gladstone wist men ten minste
een bepaald feit hij wilde de Ieren
recht geven en de landlords onteigenen,
de gansche natie zou de schuld betalen
van Engeland en Ierland,
De politièk 'van lord Salisbury in Ier
land mist allen grond en zal het ministe
rie in 't verderf storten.
zooeven nog beval hier niemand binnen te laten
dan... Adulf alleen
Heeft moeder u dat gezegd, Beth riep Irma,
wier oogen schitterden van vreugd.
Ja, antwoordde deze, en dat verwondert mij
't geheel niet, want Adolf is een zeer brave jon
gen. Maar toch, kind, indien gij ons om lieiu moest
vergeten, ik wierd er ziek van l... En nu moet al
al gauw voortdoen, kindik zou nog verlet kunnen
hebben... Gij zult niet boos zijn op mij, niet waar,
als ik u met geheel alleen laat met Adoll'?
Toedan, Beth geheel alleen met Adolf, zei
Irma, weder blozend, wel, ik zou dat niet eens
willen!... Wat denkt ge dun!... Gisteren heeft
Adolf mij hel eerste woord van... gaarne zien en
trouwen gezegd, en ik heb hem naar mijne moeder
verwezen!Nu, ik hen toch tevreden, Beth, dat
moeder Adolf zoowel heeft ontvaugen, want...
Gij bemint hem, nietwaar? zei Beth op treu
rigen' toon.
Voor alle anjwoord sloeg 't meisje nu hare armen
om den lials der oude vrouw, kuste ze liefderijk
zegde haar hijgend aan 't oor
Ik zal u daarom niet vergten, goede Beth
Waren 't nu vreugdetranen, welke de meid over
de wangen rolden, terwijl zij haastig naar de keu.
ken liep
II.
Irma bleef Beth een tijd lang nastaren. Zij was
bleek geworden, en haar boezem ging ineer en
meer aan het jagen. Eindelijk vertoonden zich
Het is soms wel leerzaam, de oude
dagbladen eeus op ie zoeken en te door-
loopen, om te zien wat vroeger gezegd
werdt van personen, dielatereene zekere
rol in de wereld speelden.
Zoo vinden wij vandaag de beoordeeling
der liberale bladen van Italië over Leo
XIII vóór en tijdens zijne verheffing tol
hel pausdom.
Rattazzi, door Thiers een der meest
verlichte geesteu van Europ genoemd,
beoordeelde den operpriester (toen nog
kardinaal) in de Gazetlad'Italia,ais volgt:
Deze Pecci is een man van onbetwist
bare weerde, wilskracht en zeldzame
strengheid in de uitoefening van zijn
ambt.
Bij dat alles bezit bij de aangenaamste
manieren der wereld.
Gedurende zijn verblijf te Benevent
heeft hij blijken gegeven van groote be
kwaamheid, en terzelfdertijd een beslis
send en onwankelbaar karakter doen
kennen.
Meer dan eens heb ik met koning
Leopold over hem gesproken, een vorst,
die eenen oogslag heeft gelijk geenenkele
koning dien bezit, en die hem heeft lee-
ren kennen toen hij nog nunciusin Belgie
was. Wij spraken van zijne groote voor
zichtigheid, onomkoopbaarheiden weer-
digheid. die de ambtenaars van ons (het
italiaansche) gouvernement eene onover
winbare vrees inboezemt.
Zonder grens is zijne gehechtheid aan
den H. Stoel, slreng zijn zijne grondbe
ginselen en zijne onwankelbare, bijna
hardnekkige standvastigheid laat geene
plaats voor een enkel vermoeden van
zwakheid. Men kan niet nalaten te erken
nen dat hij een der priesters is dien men
moet achten en bewondereu, een man
van groot politiek doorzieht en nog
grooter wetenschap.
Ziehier de beoordeeling van Bonghi,
oud-minister en volksvertegenwoordiger
van Italië het is een brok uit zijn werk
Pio IX e il Papa futuro.
Hij (kardinaal Pecci) is onbetwist
baar een der vellichtste geesten van het
H. Kollegie hij bezit een karakter vol
gemaligheid en ernst, in een graad, dien
men bij al zijne ambtgenoten te vergeefs
zou zoeken.
Hij heeft uitmuntende studiën ge
daan, vervult zijn ambt op voorbeeldige
wijze. Hij was een bisschop gelijk men
er weinige vinden kan en is het ideaal
van den kardinaal.
De Italia drukte zich na de kiezing des
Pauzes als volgt uit
Men moet bekennen dat de tiaar op
dit oogenblik een zwaren last geworden
is, en dal de taak van den nieuweu Paus
niet gemakkelijk zal zijn.
Leo XIII is in elks oordeel een man
van groote wilskracht, groote godsvrucht,
zoo achtbaar als geacht ter oorzake van
zijne inborst eit deugden.
Wij zouden die opsomming tot in het
eindelooze kunnen rekken, doch het zij
genoeg dat wij hier door een drietal
voorbeelden hebben aangetoond, hoe de
vijanden van bet pausdom en van den
Paus dachten over hem, die thans de
hulde van al zijne vrienden ontvangt.
werd den 2 meert 481Ö geboren uit een
grafelijk geslacht, sinds drie eeuwen ge
vestigd te Carpineto, op de helling der
bergen, waarlangs de spoorbaan van
eenige parelen aan de lange wimpers, en, met den
zakdoek aan de oogen gedrukt, zat ze weldra te
weenen op de bank in de koetspoort.
Dacht zij nu wellicht aan de woorden der oude
meid, cn gevoelde zij eerst nu, dat er van scheiden
was gerept, hoezeer zij verkleefd was aan die wo
ning, waarin zij tot hedcu had geleefd in stil genot
cn onverstoord geluk waar elke persoon en schier
elk voorwerp haar spraken van vriendschap en
liefde?... Of had misschien het vooruitzicht van
eed onverhoopt geluk haar al te hevig ontroerd
Althans, ook die aandoening ging over, en nu
bekroop haar een zeker ongeduld. Adolf woonde
daar rechtover, én nioest dus sedert meer dan eene
halve uur hare ouders hebben zien vertrekken
Waar bleef hij toch, nu hij haar eene zoo gelukkige
tijding kon brengen Bevroedde hij dan haar on
geduld niet Of twijfelde hij wellicht aan hare
wederliefde 't is waar, hare gevoelens had zij
hem nog niet bekend dat mocht zij immers niet,
maar vroeger had zij hem toch bewijzen geuoeg
gegeven van hare vriendschap, en ja, liefderijke
onderscheiding En was heur antwoord op
zijne liefdesverklaring Adolf, w end u eerst tot
mync moeder S niet eene halve bekentenis ge
weest Dan weder was zij ongerust, omdat. Imrc
moeder haar nog niets gezegd had over Adolf aan
zoek indien eens.. Maar neen, dan had moeder
toch aan Beth niet bevolen den jongeling iu hun
afwezen binnen te laten Hare moeder, zoo wijs,
zoo voorzichtig
En meer dan een vol uur ging in het onrustig
wachten voorbij. Verscheidene malen reeds was
Irma door de vensterruiten der aanpalende kamer
gaan loeren, zonder iets te ontdekken. Het sloeg
half vier op de huis-horloge, en 't meisje zou
>t wachten opgeven maar.... hoorteen licht ge
klop aan de poortSchielijk is zij opgestorvei^
en vraagt nu schier buiten adem en fluisterend
Wie daar!
Ik wordt er geantwoord.
't Is hijMet koortsige liaast heeft ze den grendel
weggeschoven, de poort geopend, en een jongeling
binnengelaten, die er even bleek en ontsteld uitziet
als zij zelve, inet dat verschil nochtans, dal zij nu
weder zachtjes begint te blozen, terwijl de bleekheid
des jongolings eerder toeneemt
Adolf
Irma
Alzoo is nauw hoorbaar bun wederzijdschcgroct,
Adolf De Rudder, debinnougetreéene, kan reeds
de drij t*n dertig hebbeu bereikt. Sehoon is bij niet,
maar er ligt ids in zijn open, zoet gelaat, dat aan
stonds voor hem inneemt. Hij is van Audenaardi
en eerst over twee jaren kwam hij in de stad wonen
als meesterknecht bij eenen timniermauondcrnc-
mer, goeden vriend van Irina's vader. Aan deze
laatste omstandigheid heeft de jongeling ziinc ken
nis met Irma te danken. Zie Iner hoe Jan Ste
vens, die met liart en ziel aan 't oude ambacht ver
kleefd blijft, bezoekt nu eu dan den winkel van
zijn ouden vriend. Daar leerde hij Adolf kennen
en, dewijl hij nog al behagen vond in de gesprek
ken met dezen, noodigdc hij hem weldra uil tot
wederbezoekcu in zijnen fraaien tuin. Alzoo had
Adetf gelegenheid om op te merken, dat van al de
Rome naar Napels loopt. Pas acht jaren
oud, kwam hij aan het Kollegie der So-
citeit Jesus te Viterbo en studeerde te
Rome aan het Romeinsch Kollegie ach
tereen volgens de letteren, de wijsbe
geerte en de godgeleerdheid, waarin hij
den graad van doktor behaalde.
Na vijf jaren beoefende hij aan de Sa-
pienza met onderscheiding hel romeinsch
en 't kerkelijk recht, en ontving den 31
december 4837 de priesterwijding uit de
handen van kardinaal Odescalchi.
Slechts twee maanden nadien werd hij
als pauselijk delegaat naar Benevento
gezonden. Hier werd hij aangetast door
eene doodelijke ziekte, en op wonderbare
wijze genezen. Zijue zending gelukte
vulkomen, en toen zijne standvastigheid
er de orde had hersteld, ging hij in
dezelfde hoedanigheid naar Perugia in
't jaar 4841 en won gedurende zijn twee
jarig verblijf aller vertrouwen en liefde.
Van Perugia teruggekeerd, ontving de
jeugdige priester de zending naar Belgie
om er Z. 11. den Paus ie vertegenwoordi
gen. Te dien einde werd hij op 27 januari
4845 tol aardsbisschop vau Damiate be
noemd en den 49 februari door kardinaal
Lambruschini iu de kerk van St-Lauren-
tinus geconsacreerd. Den 14 april kwam
hij te Brussel eu werkte krachtig meê
aan de vestigiug en uitbreiding der Uni
versiteit van Leuven. Koning Leopold I
droeg den nuucius hooge achting toe, en
zoo geschiedde het, dat door diens be
moeiingen de stichting van 'i belgisch
kollegie ie Rome werd voorbereid, het
welk in 4845 lot stand kwam.
Van 49 januari 1846 dagieekent zijne
benoeming tot bisschop van Perugia in
het voorjaar bracht hij zijn vroeger toe
gezegd bezoek aan koningin Victoria te
Londen, groette koning Louis Philippe te
Parijs eu was terug in Rome den 22 mei.
Na eene beevaart naar het bevoorrecht
Portioncula nam de nieuwe bisschop
bezit van zijnen zetel op 26 juli 1846.
Wat hij in Perugia was eu deed gedurende
lwee-en-dertig jaren, kenschetst hem als
bevorderaar der gewijde wetenschap,
ieveraar voor de glorie Gods en waakzaam
herder van de hem toevertrouwde kudde.
Zijn Seminarie heelt hij hervormd en
vergroot, en voor zijne seminaristen een
handboekje geschreven, dat de wenken
eens bezorgden vaders bevathel kwam
in druk ten jare 4871.
Zijne kathedraal verrijkte hij met een
marmeren vloeren stelde eene kommissie
aan voor de bewaring van alle gewijde
plaatsen. Hij stichte scholen en hospita
len een huis voor arme priesters, eu
een toevlucht voor verlaten meisjes. Met
hartelijke blijdschap derhalve vernam
Perugia dat haar bisschop den 19 decem
ber 1833 tot kardinaal van Sint Chrysos-
tomus was benoemd, en op zondag 26
februari vierden stad eu bisdom met groo-
ten luister dit feest der verheffing van
bloemen, welke daar geurden, de achtlleujurigc
Irma de schoonste en edelste was en va» dan af
was liet om harentwille, dat de jongeling zijne
bezoeken vermenigvuldigde. De winter kwuin den
tuin sluiten, maar dan leidde Jan Stevens zijn jon
gen vriend iu de keuken, waar het gezin de gezel
lige avoudureu doorbracht. Adolf is een zeer goede
kaartspeler, cn dat viel hijzonder in den smaak
van de meester esse des huizes, weike een zwak
heeft voor 'twhiseu. Vroeger toch kaartte vrouw
Stevens nu eens met de meid, dan eens met Irma
schier nooit kouden zij uict vieren spelen, want na
liet avondmaal trok de meester om zijne pintjes
naar den koning van Engeland met Adolf was
»t spel volmaakt, hij kon er niet meer worden ge
mist ontbrak iiij eenen avond aan de kaarttafel,
dan werd hij anderdaags bekeven. Was het dooi
den drift van 't spel, dat de anders zoo bezorgde cn
voorzichtige moeder niets scheen te bemerken van
't geen er tnssclien den jongeling en hare dochter
geschiedde; noch de uitzonderlijke voorkomenheid
van dcu eerste tegenover de laatste, noch de te
vredenheid van Irma zelve, wunueer de kans haar
eens met Adolf spelen liet Of dacht zij wellicht
gelijk vele ouders in dergelijk gevaldat de jonge
ling zoo braaf, eu hare dochter zoo jong was,
alsof meu oud cn boos moest zijn om te beminnen!.
Althans, Adolfs droomcu werden langsom schooner,
langsom stouterdaags te voren Iiad hij aan Irma
zijne gevoelens cn zijne hoop hekend gemaakt, cn
dezen voormiddag aan de moeder zelve de hand
1 gevraagd harer schoone dochter
Wordt voortgezet.
