NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD VAN DE STAD EN 'T ARRONDISSEMENT AALST.
Te Rome.
Verraderlijk.
Donderdag 7 Januari 1891, 10 centiemen per nummer
4öse Jaar, N° 2655
Vrouw- en Kinderarbeid.
Een en ander.
DE DENDERBODE.
ABONNEMENTPRIJS
dit blad verschijnt den Woensdag en Zaterdag van iedere week, onder
dagteekening van den volgenden dag. De prijs ervan is 6 frank 's jaars
fr. 3,25 voo zes maanden fr. 1,75 voor drij maanden, voorop te betalen.
De inschrijving eindigt met 31 December.
Men schrijft in bij G. VAN DE PUTTE-GOOSSENS, Korte-Zoutstraat,
N° 31, en in alle Postkantoren des lands.
ANMCENPRIJS J
Per drukregel, Gewone 15 centiemen Reklamen, fr 1,00 Vonnissen op
3e bladzijde 50 centiemen. Dikwijls te herhalen bekendmakingen bij
accoord. Niet opgenomen handschriften worden niet teruggestuurd.
Heeren notarissen moeten hunne inzendingen doen, uiterlijk tegen den
dijnsdag en vrijdag avond. De onkosten der kwitantiën door de Posj
ontvangen, zijn ten laste van den schaldenaar.
Calque «bom.
AELST, 6 JANUARI 1892.
I'oliliek overzicht.
Frankrijk. Nieuwjaarswenschen.
Staatshoofden en vorsten hebben ter ge
legenheid van nieuwjaar, in antwoord op
redevoeringen, allerhande verklaringen
Te Parijs heeft M. Carnot, president
der republiek, in zijn antwoord op de ge
bruikelijke gelukwenschen van het diplo
matisch korps, bij monde van den pause
lijken nuncius, gezegd dat het jaar 1892
een jaar van vrede zal zijn, waarin de
regeeringen hare zorg zullen kunnen wij
den aan het onderzoek der economische
belangen. De republiek is innig gehecht
aan de staatkunde van internationalen
vrede en eensgezindheid.
Vooral als er met Rusland kan worden
saamgespannen
Te Rome is koning Umberto even vre
delievend als M. Carnot.
De koning, de deputatiën der Kamers
ontvangende ter gelegenheid van Nieuw
jaar, verklaarde dal de staatkundige toe
stand van Europa reden geeft om te
gelooven, dal het vredelievende werk der
regeering kalm kan voortgezet worden.
De koning gaf verder te kennen, dat hij
groot vertrouwen stelde in de bandels-
tractaten, die goedgekeurd zullen wor
den en tot gunstige uilkomsten leiden.
De opvolging van Mgr Freppel. In
het conservatieve kamp schijnt men hét
tot nu toe niet eens te kunnen worden
over den kandidaat, dien men in het ar
rondissement Brest stellen zal voor den
zetel, door den dood van bisschop Frep
pel in de Kamer opengevallen.
Sommigen hebben Mgr d'Hulst, vica
ris generaal van den aartsbisschop van
Parijs en rector der katholieke hooge-
school aldaar, op den voorgrond gesteld;
anderen bevelen Mgr Trégaro, bisschop
van Séez, aan.
De Figaro raadt nadrukkelijk af op
nieuw een geestelijke in de Kamer te
brengen. De belangen der Kerk, wordt in
dit blad gezegd, worden er slecht door
gediend. De tegenwoordigheid van bis
schop Freppel in de Kamer, waar hij
behoorde tot de monarchale rechterzij,
heeft niet zelden het fransche episcopaat
tegenover den Staat in eene moeielijke
positie gebracht. Om deze overweging,
waarbij andere worden gevoegd, wordt
dringend aanbevolen een anderen kandi
daat testellen.
Van de kandidatuur van den aartsbis
schop van Aix schijnt, voor zoover men
kan nagaan, weinig of geen sprake te
zijn.
Een andere kiezing, die nog al gerucht
zal maken, is die !e Béthune, alwaar de
mijnwerkers tot kandidaat stellen den
herbergier Lamensin, leider der laatste
werkstaking.
(6e Vervolg).
Die brief was ongetwijfeld aan den advokaat
der overledene gericht. Misschien was zij op hare
laatste botanische wandeling eerst op de pacht
hoeve geweest, en had om deze of gene redrn aan
leiding gevonden, om onder weg haar schrijven
aan haren zaakgelastigde te ontwerpen de dood
had haar belet, er een afschrift van te maken en
het te verzenden.
M. Markus sloeg het boek toe en stak bet zorg
vuldig in zijnen zjj-zak.
Dit was eene ontdekking, die hem alles behalve
aangenaam was, want ze drong hem eene taak op...
De lastigheid verduisterde zijn gelaat. De boutves-
tcrin had niets vun den schout, van den brasser
willen weten, welnu, haar erfgenaam gevoelde
even weinig lust in aanraking te komen met de
nicht van den schout, -het gouvernante jufferke.
Hij zag reeds in den geest de blanke handen,
Parijs, 4 jan.
Uit Rome wordt aan den Siècle g> meld:
Onder de telegrammen door Leo XIII op
nieuwjaarsdag ontvangen, is er ook een
van Wilhelm II, waarin men leest Ik
bid den Allerhoogste dat hij een leven
wille bewaren, zoo kostbaar voor de
godsdienstige belangen en het behoud
der vriendschappelijke betrekkingen met
het keizerrijk.
Rusland. Troepen bewegingen.
Voor eene verandering spreekt men weer
van troepenbewegingen in Rusland.
Uit Sebastopol wordt aan den Times
gemeld dat de troepen-bewegingen naar
de westelijke grens voortduren. Gedu
rende de twee laatste weken zijn weêr
een paar regimenten infanterie naar het
westen getrokken, terwijl sedert Augusti
90,000 man troepen aan de grens bijeen
getrokken zijn.
Als de Oostenrijkers het maar niet
kwalijk nemen
In het Konsislorie van 15 December
heeft Zijne Heiligheid Leo XIII eene aan
spraak lot de Kardinalen gehouden,
waarin hij den toestand heeft besproken
van het Pausdom tegenover Italië. In die
aanspraak zegde de H. Vader dat de
houding der vijanden, volkomen zichtbaar
is voor iedereen.
De eenen, zegde Z. H., gaan recht op
huil doel af en verbergen hunne snoode
inzichten niet. Zij klagen den Paus aan
als eenen vijand en zoeken alle voor
wendsels uit om hem te bestrijden, zoo
als blijkt uit de gebeurtenissen van 2
October (aanvallen legen de fransche
bedevaarders en tegen het Pausdom.)
De anderen huichelen en prijken met
hunne gematigheid, maar betrachten het
zelfde doel. Indien zij zich verzetten tegen
de afschaffing van zekere wetten, 't is dat
zij er belang bij hebben om zich voor
den vreemde te verrechtvaardigen en
zich te versterken in het binnenland. Zij
verklaren eerbied te hebben voor het
geestelijk gezag, doch matigen zich het
recht aan, dit gezag naar hun goeddun
ken te beperken.
Alzoo wordt, door de schuld van de
eenen en de anderen, de vrijheid van den
Paus, om in gemeenschap te zijn met de
geloovigen, meer en meer ingekrompen
en bij elke gelegenheid wordt het bewe
zen dat de toestand van dag tot dag
moeielijker wordt. Als dat zoo is in tijd
van vrede, wat zal er gebeuren in tijd
van oorlog
Nochtans heelt de Paus altijd dezelfde
gedragslijn gevolgd. Hij heeft niet opge
houden zijne onafhankelijkheid teeischeu
en zijne rechten op Rome te doen gelden.
De verdubbeling der vijandschap legen
die zoo bevallig voor de oogen der mannen weten
1c spelen hij hoorde in gedachten een beetje
franscli, eene maneschijn-sonate hij zag ccnigc
potloodtcckeningcn en een gezicht met coquet
neergeslagen oogen, de bouwstoffen, waaruit zich
oppervlakkig eene gouvernante laat samenstellen.
Lang Da den dood zijner moeder was zijn vader
voor de tweede maal getrouwd. Uit dit huwelijk
was een dochterke gesproten, een lief meisje, dat
de lieveling van den grootcn broeder werd. Zijne
stiefmoeder, die de huishouding bestuurde,meende
zonder hulp niet in de opvoeding van de kleine
wildzang te kunnen voorzien, en zoo was dan ge
durende vier jaren liet huisgezin met een nieow
lid, de opvoedster. Maar reeds driemaal was men in
dien lijd genoodzaakt geweest, van gouvernante
te verwisselen, dewijl het streven om zelve mees
teres cp de villa van M. Markus te worden, bij
deze jonge dames alle andere plichten in den don
kere stelde.
Een spottende trek speelde om zijne lippen, Hé,
ja, dat ontbrak er nog aan hij had zich ter wille
van de huiselijke gezelligheid moeten laten trou-
Onwillekeurig zocht zijn blik het vrouwen
portret aan den muur, dit aantrekkelijk gelaat had
niets met dit ras gemeen. Zij had zich dus slechts
als bestuurster van het Hertenveid beschouwd I
Zij had de erfenis voor den zoon van deD twis
tenden slotmaker uit een gevoel van eerbied
den Paus komt dus van elders. Door den
oorlog aan het Pausdom wil men den
naam van christen verzwakken en ver
bannen.
De vijanden van den H. Stoel zoeken
hem te treffen omdat zij zich begunstigd
'achten door de omstandigheden en dat
zij geene moeielijkheden ontmoeten, daar
waar zij er konden vreezen en waar zij
somtijds zelf goedkeuring en aanmoedi
ging vinden.Ziedaar den waren toestand.
<i Moge liet God behagen dat de Staats
opperhoofden dien toestand goed begrij
pen. Zij zouden inzien dat het in hun
belang is den stroom der goddeloosheid
tegen te houden, bet gezag te versterken
van de Kerk, de grootste der zedelijke
machten, zonder welke al de andere aan
't wankelen gaan en in puin storten. 1
Dat de katholieken, ten minsten, een
goed begrip hebben van den algemeenen
toestand, waarin de godsdienst geplaatst
is en, in t bijzonder, van de plannen
die gesmeed worden tegen den Aposto-
lischen Stoel dat zij, dientengevolge,
zich dichter rond den Paus scharen, om
door hunne standvastigheid eenen dijk
op te werpen tegen de aanvallen der
goddeloosheid.
Deze woorden van den H. Vader, die
nen, door alle katholieken, rijpelijk over
wogen te worden.
Wij achten het nuttig eenige bijzonder
heden mede le deelen betrekkelijk de wet
welke den Vrouw- en Kinderarbeid re
gelt. Deze wet is uitvoerbaar sedert
januari 1892 en wij roepen er bezondere
aandacht op in opdat vele onwettigheden
zouden vermeden worden.
1) Kinders onder de 12 jaren mogen
hoegenaamd niet tot werken gebruikt
worden.
2) Kinders onder de 14 jaren mogen
geen nachtwerk verrichten, noch meer
werken dan zes dagen in de week.
3) Jongens beneden de 16 jaren en
meisjes beneden de 21 jaren, mogen niet
langer arbeiden dan 12 uren daags, ver
deeld door minstens ééne uur en half
rusttijd; niet voor 5 ure 's morgens en
niet na 9 ure 's avonds; builen bijzonde
re toestemming van den koning.
In sommige gevallen van noodwendig
heid kan ook de gouverneur of de burge
meester tijdelijk wijzigen.
Kinderen en jongelingen beneden de 1 6
jaar en meisjes en vrouwen onder de 21,
moeten in 't bezit zijn van een bijzonder
weiboekje dat hun kosteloos op het stad
huis afgeleverd wordt.
De werkgevers moeten een bijzonder
naamregister houden van deze soort van
werklieden, en deze wet en de reglemen
ten van inwendige orde op eene zichtbare
plaats in hunne fabriek aanplakken.
Bijzondere ambienaars zullen het toe
zicht houden op de uitvoering der wet.
Iedereen kan een proces inspannen tegen
de overtreders der wet, al heeft hij er
voor recht en billijkheid bewaakt cn vergroot, at
had men hare verzoenende hand met trots afgewc
zen Eene vrouw van karakter, eene krachtige
ziel was de tcerc ranke lelie geweest, die uit de
gouden lijst der blonde lokken, in jonkvrouwelijke
bedeesdheid, op hem neerzag, hij voelde er zich
onweerstaanbaar door aangetrokken. Wat Senti
menteel Hij schudde den bcspotteiijken aanval
als eene kinderachtigheid van zich af.
Gij hebt mij zeker niet gehoort, mijnheer
Markus I vroeg juffrouw Griebcl, die binnengetre
den was cn hit koffieblad op de talei had neerge
zet. En mijn porselein heeft toeli genoeg gcrom
•ld, meer dan noodig was.,. Maar gij zaagt ook
zoo strak naar den muur, als waart gij op me
vrouw zaliger verliefd gewordeu.
Hij lachte an stond op Tot over de oor en,
juffrouw Griebel. Die zoude ruijr^p geweest zijn,
oud of joDg. dit doet er niet toe.
Praat toch zoo gek niet, M. Markus! Zij
hield bij het afnemen van het tafelblad op, draai
de het hoofd naar hem toe en zag bijna boos.
Zoo'n oud wijfje 1 In de verte zag zij cr dikwijls
nog rood en blank uit als appelbloesem, maar
dichtbij was zij rimpelig als gebraden appel -- de
kroeskop, die gij daar ziet, was sneeuwwit gewot-
den, cn commandeeren kon het kleine wijfje op
het leste als een generaal.
zelf geene persoonlijke belangen bij, in
dien hij handelt binnen hel jaar der
overtreding.
De nijveraars worden gestraft met eene
boete van 26 tot 100 franks voor ieder
persoon gebezigd in weêrwil der wet.
De ouders of voogden van het kind
worden gestraft met eene boete van 1
tot 25.
Ziedaar, werklieden, de bijzonderste
punten van eene der wetten die ons ka
tholieke regeering voor uw welzijn heeft
in leven geroepen.
Gij weet dat de Koning ook gesproken
heelt over de herziening. Zijne verklaring
over de noodzakelijkheid eener herzie
ning en hel te bereiken doel waren zeer
stellig het doel is, de uitbreiding van
het stemrecht.
Men heeft opgemerkt dat hij geene
enkele zinspeling heeft gemaakt op de
overeenkomst der partijen. Hij zou er
zeker van gesproken hebben, indiener
op 't oogenblik eene kans bestond tot ak
koord te geraken.
Maar men is overluigd dat hiervoor
niets te verwachten is van de liberalen,
die toegang hebben tot het hof en allen
tot de doctrinairen behooren.
Allen, M. Graux gelijk M. Frère, M.
Buis gelijk M. Bara, hebben in de herzie
ningskwestie niet alleen eene houding
aangenomen van... opposanten, maar
van intransigeanten.
Alles wat M. Beernaert zal voorstellen
zullen zij bestrijden, omdat zij niet voor
doel hebben een of ander stelsel van her
ziening te doen zegepralen maar zij zich
willen verschuilen achter de moeilijkhe
den der herziening, ten einde op verra
derlijke manier het ministerie eenen
doodelijken slag toe te brengen.
Daar Leopold II de denkwijze der lei
ders van de zoogezegde grondwettelijke
en gouvernementeele linkerzij kent, kon
hij geen ernstig beroep doen op hunne
vaderlandsliefde iets oproepen dat niet
bestaat is altijd belachelijk.
Geen herziening.
In de oogen des Konirigs is de bewo
ning, zooals deze in het verslag van de
middensectie bepaald is, nochtans een
zeer aannemelijken grondslag, en hij ver
langde ten zeerste op dit terrein een ver
bond lusschen beide zijden der Kamer
te zien sluiten.
Maar de doctrinaire politiekers, welke
ik hooger genoemd heb, willen er niet
van hooren zij zeggen dat bet stemrecht
uitgebreid tol alle bewoners, veel meer
kiezers op den builen zal vormen dan in
de steden.
Dat is hun voorwendselmaar in den
grond, ik herhaal het. zouden zij elk
IV.
Markus luid zijn verblijf in het Hertenveid op
hoogstens drie dagen bepaald. Hij wilde na de op
neming van zijne nieuwe bezitting een uitslapkc
door het Thuringerwoud tol Franken doen. Maar
waren drie dagen vcrloopen cn het kwam niet
bij hem op, zijne reis te aauvaarden. evenmin als
hij er aan dacht, het goed te verkoopen, waartoe
hij thuis vast besloten was. Voor geenen prijs was
de bekoorlijke piek gronds te koop, die hem zoo
welwillend opnam, alsof hij in het oude en gezel
lige huis geboren ware.
Hij bewoonde de koepelkamer, en rechts een
aangrenzend slaapvertrek. De vertrekken aan dc
linkerhand, die met de kamer van den overleden
houtvester begon en in het laboratorium ujfliep,
werden na behoorlijk te aijn gelucht, als een hei
ligdom weer gesloten, en zouden niet in gebruik
worden genomen, zooals de nieuwe eigenaar, tot
groole ergernis van juffrouw Griebel bejiaalde.
Hij was een kluizenaar, die zich op een eenza
ten bergtop hecll teruggetrokken en nauwelijks
eet dat aan zijne voelen het mcnschclijk verkeer
woelt, omdat bij dit niet meer hoort. Zoo stil was
liet ook in het buis van liet Hertenveid. Alles wat
tot dc boerderij betrekking had, bepaalde zich op
de tweede groots plaats, achter het zuiver gehou
den piein, Ui et kiezel bestrooid en waarop dc buis-
ander stelsel van herziening even goed
verwerpen, vanoogenblik dat het zou
voorgesteld worden.
(Bex, corr. Handelsblad).
M. Woeste te Rome.
Een telegram uit Rome meldt dat M.
Woeste maandag aangekomen is. Z. H.
de Paus heeft hem tot een gehoor ge-
r.oodigd voor dijnsdag.
Heden woensdag zal M. Woeste wéér
vertrekken.
De beroemde dooden van
het jaar 1891. Z. K. H. prins
Boudewijn van België (23jannari).
Windthorst, leider van de Duitsche
centrumpartij (14 Maart).
Prins Jeroom Napoleon (17 Maart).
De heer baron Kervyn de Lettenhove,
oud-minister en befaamde Belgische ge
schiedschrijver (2 April).
De veldmaarschalk von Moltke (24
April).
De heer Thonissen, oud-minister (17
Oogst).
De heer Grévy, oud-voorzitter der
Fransche republiek (9 September).
De heer Paul de Gerlache, gouverneur
van Luxemburg (15 September)
Treurig einde van Boulanger (30 Sep
tember).
De heer Parnell (10 Oktober).
Don Pedro, gewezen keizer van Bra
zilië (5 December)
De heer Victor Jacobs, staatsminister
(20 December).
Mgr. Freppel, bisschop en afgevaar
digde van Angers (21 December).
Uit Brussel zijn naar het buitenland
onrustwekkende berichten gezonden
over den toestand des Konings,
Men zegde zelfs dat er een dagelijksch
bulleiijn zou uitgegeven worden.
Die tijdingen zijn volkomen valscb.
De Koning is zondag van Laeken naar
Brussel gereden en bleef daar van 3 ure
tot half zeven, waarna hij in de beste ge
zondheid naar 't kasteel van Laeken
terugkeerde.
Z. M, is geheel hersteld van zijnen
aanval van vermoeienis, en sedert zondag
heeft de geneesheer zijne bezoeken opge
houden,
Ingevolge een besluit door het
kwestorschap der Kamer genomen, zjju
er type-writers of schrijfmachienen ter
beschikking gesteld der stenographen.
Met dit nieuwe tuig, sedert lang in
Amerika gekend en gebruikt, kan men
tot het overgroot getal van 181 woorden
per minuut schrijven, mits natuurlijk er
de behandeling van meester te zijn, want
deur uitkwam. Daar mochten slechti de kalkoenen
rondstappen het duivenhok cn de breedgetakta
kroon van eenen pereboom rezen op, en het hon
denhok van Sultan stond als een schilderhuis aau
hol voetpad, dat naar dc poort liep.
Zoo levendig juffrouw Griebel onder hare dage-
lijkschc werkzaamheden was. In het voorste deal
van het buis duldde zij geen drukte geen too.
slaan van deuren door de dienstboden, en buiten,
voor de vensters was bet nog stiller. Zelden ge
beurde het, dat vrouwen met een bustel hout op
den rug, of een troep kinderen, die beziën gcioebt
hadden, over het pad kwamen, dat door de gras
vlakte voor het hoerenhuis liep.
Toch was dc reden Tan liet langer verblijf alhier
niet uitsluitend gelegen in bet gevoel van welbeha
gen, dat Markus ondervond. h|j bad ook hier zaken
af te doen. Een ontworpen spoorweg; die ook bet
Hertenveid aandeed, zou weldra wordea afgeba
kend. Dit vraagpunt veroorzaakte veel gejebrijf.
De spoorweg bedreigde het beste stuk bouwland
terwijl hij, naar bet oordeel van Peter Oliebel,
even goed door de wei kon loopeu, die van tnia-
der weerde was.
(Wordt voortgezet.)
